میزان آسیب در واسکولیت چگونه است؟

آسیبی که این بیماری میتواند بوجود بیاورد بستگی به این دارد که در چه عضوی از بدن باعث التهاب شده باشد. هر چقدر رگها و عروقی که تحت تاثیر این بیماری قرار گرفته باشند بزگتر باشند نتیجتاً آسیب بیشتری را نیز وارد می آورند و هرچقدر این رگها در نقاط حساس و مهم بدن و یا در بافتهای حیاتی بدن باشند آسیب بوجود آمده جدی تر خواهد بود.
دیواره رگها بر اثر این بیماری متورم شده و بصورت محدب در می آیند (که به آن آنوریسم نیز میگویند ) و حتی بعضی مواقع باعث پاره شدن رگها و خونریزی داخلی نیز میشود. به غیر از آسیبی که بواسطه این بیماری به خود رگها وارد می آید میتواند باعث آسیب به اندام و بافتهایی شود که نیازمند تامین خون بوسیله این رگها میباشند.

انواع واسکولیت ها

پزشکان معمولاً براین اساس که این بیماری به چه میزان رگها و عروق خونی را درگیر کرده است ، آنرا به گروه های مختلف تقسیم بندی می نمایند.

۱-آرتریت تاکایاسو

آرتریت تاکایاسو اصلی ترین شریان قلب و رگهای منشعب شده از آنرا تحت تاثیر قرار میدهد و معمولاً این حالت در زنان جوان اتفاق می افتد. با باریک شدن شریانهای اصلی عمل گردش خون به دستها و پاها و سایر نقاط بدن کاهش پیدا میکند. این حالت به آرامی توسعه می یابد و ممکن است شریانها بطور کامل مسدود نشوند ، بنابراین فقدان و نارسایی خون به بازوها و پاها و یا اندام اصلی بدن بطور کامل که خطرزیادی برای بدن داشته باشد صورت نمی گیرد.

تظاهرات بالینی که با وجود آنها باید به این بیماری مشکوک شد عبارتند از:
الف- موقع کار کردن با اندام ها مثلا راه رفتن و یا شانه کردن سر تنش در اندام ایجاد شود.
ب- نبض های دو طرف اندام متقارن نباشد.
ج- فشار خون دو طرف بیشتر از ۱۰ میلی لیتر جیوه با هم تفاوت داشته باشد.

۲-آرتریت - آرتریت گیجگاهی

آرتریت سلول بزرگ (GCA) شریان بزرگی که تامین کننده خون سر و گردن میباشد را تحت تاثیر قرار میدهد ، مخصوصاً شریانی که در قسمت بالایی شقیقه ها و گیجگاه وجود دارد. این نوع واسکولیت معمولاً برای افراد زیر ۵۰ سال اتفاق نمی افتد. GCA میتواند باعث سردرد شود. پلی میالژیا روماتیکا (PMR) بیماری است که عمدتا همراه با این واسکولیت دیده می شود و میتواند باعث التهاب و خشکی در مفصل ران و عضلات شانه ای گردد . GCA به ندرت و در بعضی مواقع شریانهای تامین کننده خون چشم را هم تحت تاثیر قرار میدهد. اگر دچار تاری دید و دوبینی شدید به سرعت به پزشک معالج خود مراجعه کنید تا مراقبتها و معالجات لازم برای شما صورت پذیرد. GCA همچنین شریانهای اصلی را هم تحت تاثیر قرار میدهد.

۳-پلی آرتریت ندوزا

پلی آرتریت ندوزا دارای خطرات بالقوه ای میباشد بسیار کم و به ندرت اتفاق می افتد ، شیوع این بیماری حدودا ۵ در یک میلیون نفر است. این بیماری باعث التهاب در شریانهای با اندازه متوسط شده و مشخصاً شریانهای ناحیه کلیه ها و روده را تحت تاثیر قرار میدهد. این وضعیت میتواند قسمتی ازدیواره رگها را هم تحت تاثیر قرار داده و باعث ضعیف شدن آنها و آنوریسم (تحدب و متورم شدن دیواره رگها ) شود. اگر پارگی رگها در این وضعیت اتفاق بیفتد میتواند خونریزی شدید داخلی را بوجود بیاورد. واسکولیت پان همچنین میتواند کل دیواره رگها در یک قسمت مشخص را تحت تاثیر قرارداده و باعث انسداد عروق شود.
واسکولیت پان ممکن است همراه با هپاتیت B باشد. تظاهر این بیماری بصورت کاهش وزن، درد شکم، درد بیضه ها، و یا توام با فلجی در دست و پا باشد.

۴-بیماری کاوازاکی

بیماری کاوازاکی شریانهای با اندازه کوچک و متوسط را در کودکان زیر ۵ سال تحت تاثیر قرار میدهد. که آنرا سندرم مخاطی غدد لنفاوی هم میگویند . (بدلیل اینکه غشا مخاطی را درگیر این بیماری میکند).
کودکان مبتلا به این بیماری دارای علائمی همچون ، دمای بالای بدن ، تورم غدد در ناحیه گردن ، التهاب در ناحیه دور چشم و دهان و همچنین ظاهر شدن لکه های قرمز رنگ شبیه سرخک بروی پوست خود می شوند. این وضعیت به ندرت اتفاق می افتد اما در صورتی که عروق تامین کننده خون قلب (عروق کرونری) را ملتهب سازد و تحت تاثیرخود قراردهد بسیار خطرناک خواهد بود . بالای ۶۰ درصد افراد مبتلا به بیماری کاوازاکی دارای التهاب عروق کرونری میباشند.
 

۵- گرانولوماتوز وگنر

گرانولوماتوز وگنر که به ندرت اتفاق می افتد در مردان بیشتر از زنان شایع است. این بیماری معمولاً در گوش ، بینی و نای ایجاد مشکل کرده و علاوه بر خونریزی و خشکی بینی باعث سرفه های خونی نیز میشود .
این علائم معمولاً یک تا دو سال قبل از ابتلا به علائم عمومی واسکولیت ظاهر میشود. در واسکولیت عام معمولاً پوست ، ریه ها ، چشم ها و کلیه ها تحت تاثیر قرار میگیرند . مشکلات کلیوی حاصل از این بیماری اگر بسرعت شناسایی و معالجه نشود باعث از بین رفتن کلیه ها خواهد شد.

۶-چرچ اشتراوس

چرچ اشتراوس که باعث بوجود آمدن و پیشرفت آسم در دوران بزرگسالی میشود ، بر اثر تورم و التهاب رگها و عروق خونی بوجود می آید که آنرا گرانولوماتوز نیز میگویند. در این وضعیت تعداد زیادی ائوزینوفیل (گونه مشخصی از سلول سفید) در خون وجود خواهد داشت. این وضعیت به دلیل وجو آسم متفاوت با گونه گرانولوماتوز وگنر میباشد. برخلاف وضعیت واسکولیت وگنر، کمتر به گوشها و بینی آسیب وارد می آید.
سندرم چرچ – اشتراوس بیشتر اعصاب و رشته های عصبی را تحت تاثیر قرارداده و باعث ضعف و بی حسی میشود. در این وضعیت احتمال آسیب به قلب نیز زیاد میباشد و میتواند باعث آسیب به عضلات قلب شود همانند آسیبی که حملات قلبی برای این عضلات بوجود می آورند.

۷-پلی آنژئیت میکروسکوپی

این وضعیت که باعث مشکلات کلیوی می شود ، میتواند باعث افزایش فشار خون و از کار افتادن کلیه ها گردد. افرادی که دچار این وضعیت میشوند به دلیل کم خونی ایجاد شده احساس ضعف و خستگی مینمایند.
پلی آنژئیت میکروسکوپی همچنین میتواند با درگیر کردن ریه ها باعث خونریزی ریوی و تنگی نفس گردد.

۸-واسکولیت مرتبط با کرایوگلوبولین

در این گونه بیماری عروق کوچک ملتهب شده با کرایوگولوبین آمیخته میشوند – کرایوگولوبین ها پروتئین های موجود در خون هستند که در سرما به یکدیگر می چسبند . وجود کرایوگولوبین در خون باعث کاهش جریان گردش خون و یا حتی انسداد عروق میشود و در نهایت به بافتها و اندام بدن آسیب میرسانند.

۹-هنوخ شوئن لاین پورپورا

هنوک – شونلین پورپورا (HSP) بیشتر مویرگها و رگهای باریک را تحت تاثیر قرار میدهد. این حالت بیشتر به دنبال عفونت سینه بوجود می آید و ممکن است واکنش حساسیتی (آلرژیک) به یک ویروس ، غذا و نوعی از داروها باشد. این بیماری که اغلب در کودکان بین ۲ تا ۱۰ سال اتفاق میافتد ، در پسران بیشتر از دختران شایع میباشد. گرچه بزرگسالان نیز ممکن است به این نوع از بیماری مبتلا شوند.

HSP دارای علائم زیر میباشد:

• ظاهر شدن لکه های قرمز در بالای کفل که با خارش همراه است (ابتداً این لکه ها قرمز است اما بتدریج به آبی کبود متمایل میگردد و ممکن است برای چند روز یا چند هفته ادامه داشته باشد)
• ورم مفاصل کوتاه مدت مخصوصاً در مفاصل بزرگتر
• درد در شکم و یا استفراغ و مدفوع خونی
• ادرار خونی ( که نشان دهنده مشکلات کلیوی میباشد)
• تب ، سردرد و بی اشتهایی

10- سندرم بهجت

بیماری بهجت باعث التهاب سرخرگ ها و سیاهرگ ها می شود. معمولا در دهه 20 و 30 زندگی بروز می کند. علائم شامل زخم های دهانی و تناسلی، التهاب چشم و ضایعات پوستی شبیه به آکنه.
 

11-بیماری برگر

بیماری برگر باعث التهاب و ایجاد لخته در عروق خونی دست و پا می شود. باعث بروز درد در دست ها، بازوها، پاها و ران ها و زخم شدن انگشتان دست و پا می گردد. این اختلال با سیگار کشیدن رابطه دارد. این بیماری را ترومبوآنژئیت انسدادی نیز می نامند.
 

12-واسکولیت هیپرسانستیویتی

علائم اولیه این بیماری شامل بروز لکه های قرمز رنگ روی پوست و معمولا روی قسمت های پایین پا است. یک محرک مثل عفونت یا یک واکنش معکوس به دارو می تواند عامل بیماری شود.