اصول کوه پیمایی

پیمایش مسیرهای کوهستانی، بدون استفاده از ابزارهای فنی کوه نوردی و درگیر شدن با مسیرهای سنگی و یخی را کوه پیمایی می نامند.

کوه پیمایی به معنای راه پیمایی در کوه است و با کوهنوردی تفاوت دارد. پیمایش مسیرهای کوهستانی، بدون استفاده از ابزارهای فنی کوه نوردی و درگیر شدن با مسیرهای سنگی و یخی را کوه پیمایی می نامند.

کوه پیمایی

کوه پیمایی فعالیتی پر طرفدار در سراسر جهان است. از جمله جذابیت ها و انگیزه های موجود در این رشته از فعالیت ها تامین سلامت، شادابی، ارتباط با طبیعت، انگیزه های اجتماعی و در نهایت لذت کشف و ماجراجویی است.
کوه پیمایی به معنای راه پیمایی در کوه است و با کوهنوردی تفاوت دارد. پیمایش مسیرهای کوهستانی، بدون استفاده از ابزارهای فنی کوه نوردی و درگیر شدن با مسیرهای سنگی و یخی را کوه پیمایی می نامند.

برنامه ریزی

هرگز تنها به کوهستان نروید، تعداد اعضای یک گروه مناسب حداقل 3 نفر است، همه اعضای گروه نیزباید از مسیر و برنامه پیش رو شناخت و آگاهی داشته باشند.
برنامه کوه پیمایی باید متناسب با تجربه، تجهیزات، مهارت و آمادگی جسمانی همه افراد گروه برنامه ریزی شود.
آگاهی از وضع هوا بسیار مهم است، زمانی که پیش بینی هوای ناپایداری اعلام شود، اصل بر تعویق برنامه به زمان دیگری است. وضعیت هوا به ویژه در کوهستان بسیار متغیر است، پس اگر با شرایطی بر خلاف پیش بینی ها روبرو شدید فورا اقدام به بازگشت کنید. تیم شما باید همواره آمادگی، زمان و تجهیزات لازم برای مواجهه با هوای خراب را داشته باشد.
همواره اطلاعات خود را درباره منطقه و مسیر برنامه های کوه پیمایی، کامل و نکات ویژه را یادداشت کنید.
اصل بازگشت را در برنامه ریزی و حین برنامه رعایت کنید، قبل از ساعت 14 اقدام به بازگشت می کنیم.
شخص با مسوولیتی را در جریان برنامه خود بگذارید، بگویید از چه مسیری و با چه کسی می روید و طبق برنامه کی باز خواهید گشت. زمانی که بازگشتید به او اطلاع دهید. همچنین اگر تاخیر خواهیدداشت یا دچار مشکل شدید او را در جریان بگذارید.
در هر برنامه تجربیات جدیدی کسب می شود، دفترچه یادداشت و مداد همراه داشته باشید و نکات ویژه، خلاصه زمانبندی و ... را یادداشت کنید.

مسیریابی

نقشه خوانی و مسیریابی، از مهارتهای پایه ای است که کوهنوردان باید آن را بیاموزند. نقشه و ابزار بهره گیری از آن مانند قطب نما و GPS برای کوهستان نیز کاربرد دارند، زیرا با اینکه در نقاطی از مسیرهای اصلی، تابلو یا میله هایی برای راهنمایی نصب شده است و مسیرها حتی در زمستان به علت تردد زیاد، کاملا مشخص است، اما در شرایط خاص (تاریکی، طوفان، مه، بارش تازه، روزهای وسط هفته و...) نامشخص می شوند و خطر بهمن، سقوط از پرتگاه، لغزیدن، گم شدن و ... افزایش می یابد.

مواد غذایی و نوشیدنی

مواد غذایی باید شامل پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها به نسبت 4:1:1 باشد. مقداری از مواد غذایی را برای شرایط اضطراری نگهداری کنید.

1: پروتئین ها مانند گوشت، سویا، پنیر، تخم مرغ، شیر خشک و ...
1: چربی ها مانند پنیر، شکلات، ماهی و ...
4: کربوهیدرات ها مانند شکر، برنج، ماکارونی، شیرینی، میوه خشک و ...

آب: بدن آب زیادی در کوه پیمایی از دست می دهد، یک فرد 70 کیلویی حداقل 2 لیتر آب در روز نیاز دارد. آب کافی و مورد نیاز را از منزل ببرید. همراه داشتن یک فلاسک کوچک آب گرم، به ویژه در کوه پیمایی زمستانی بسیار ارزشمند است. یک نوشیدنی گرم جدا از اینکه لذت بخش است، ممکن است حیاتی شود.
مصرف آب میوه و شربت، بدلیل از دست رفتن املاح و آب فراوان از بدن در کوه پیمایی ضروری است. شربت مناسب برای مثال می تواند ترکیبی از پودر، ORS، آب لیمو و آب یا ترکیب نمک، شکر، آب و ... باشد.

تجهیزات لازم برای کوه پیمایی

کیف بقا که هر کوه پیما به راحتی می تواند جمع آوری کند. این کیف شامل قرص های الکل جامد، سوزن و نخ و وسایل کمک های اولیه باشد.

پوشاک مناسب کوهستان شامل سه لایه است. لایه اول (زیرین) از جنس فیلیس (پلی پروپیلن یا پلی استر یا...) با این ویژگی که گرمای بدن را حفظ کرده، دیر خیس و زود خشک می شود. لایه دوم (میانی) نیز می تواند از جنس فیلیس ضخیم، که نوعی از آن ضد باد، ضد آب و با قابلیت تنفس باشد و حتما کلاه متصل نیز داشته باشد. استفاده از پوشاک بیرونی به رنگ های قرمز، فسفری، نارنجی و زرد در کوهستان مزایای زیادی دارد.

جوراب، دستکش و کلاه مناسب، ضخیم از جنس فیلیس و یا پشم است.

در زمان خرید پوشاک، موارد مهمی مانند وزن، گرما، قابلیت تنفس، زمان لازم برای خشک شدن و اندازه بودن را بررسی کنید. لباس سبک و نازک دو لایه بسیار بهتر و گرمتر از لباس ضخیم و سنگین یک لایه است.

کفش کوه پیمایی باید ساق دار، سبک، راحت و از جنس چرم باشد. زیره آن ضخیم، با انعطاف کم و دارای اصطکاک باشد. همچنین گرم و ضد آب بودن آن ضروری است.

گتر مکمل یک کفش کوه پیمایی است و از نفوذ برف به داخل کفش جلوگیری کرده و همچنین مانع از خیس و کثیف شدن کفش و شلوار می شود.

کوله تاثیر زیادی بر سلامت و راحتی شما دارد. کوله 40 لیتری برای برنامه کوه پیمایی یک روزه مناسب است. شما باید تمام وسایل مورد نیاز را همراه ببرید و داخل کوله به نحوی مناسب بچینید.
چراغ پیشانی کوچک با همراه داشتن باطری اضافه ضروری است.

باتوم یک وسیله بسیار اساسی برای کوه پیمایی است که ضمن کاهش فشار بر زانوها و ستون فقرات موجب مصرف کمتر انرژی کوه پیما می شود، همچنین به حفظ تعادل شما کمک می کند.

عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب نیز ضروری هستند. در هوای آفتابی برای محافظت بهتر، از کلاه آفتابی نیز بهره بگیرید.

محیط کوهستان

دست یابی به مناطق کوهستانی با نگرشی مسوولانه حق ماست. می بایست همواره در حین اجرای برنامه ها نسبت به کوهستان با حساسیت برخورد کنیم و مراقب طبیعت باشیم.

مواد زاید تجزیه نشدنی (فلز، شیشه و پلاستیک) در کوهستان باقی مانده و به محیط زیست آسیب می رسانند. تنها راه حل، حمل مواد زائد به شهر و ریختن زباله ها در سطل های مسیر یا بردن به پایین کوه می باشد.

زباله های تجزیه نشدنی مانند پس مادنه های غذایی، پوست میوه ها و کاغذ نیز برای تجزیه کامل به زمان طولانی (حتی یک سال) نیاز دارند. ریخت و پاش آنها در طبیعت چشم انداز زشتی ایجاد می کند و موجب آلودگی محیط می ود.

به فرزندان خود آموزش دهیم که از دفع ادرار و مدفوع در رودها و نزدیکی چشمه ها و جویبارها و نقاط پر تردد خودداری کنند.

توصیه های ویژه

برای کسب اطلاعات درمورد مسیر، با راهنمایان کوهستان مستقر در ایستگاه های مسیرهای اصلی کوه پیمایی مشورت کنید و هشدارهای آنان درمورد شرایط مسیر و ... را جدی بگیرید.
مزاحم دیگران نشوید و اجازه دهید گروه هایی که سریع تر حرکت می کنند از شما گذشته و سد معبر نکنید.

با پرهیز از ایجاد سر و صدا در طبیعت، در حفظ آرامش کوهستان بکوشید و سایر کوهنوردان را به این امر ترغیب کنید.

حضور در کوهستان با احتمال خطر و حوادث همراه است. ممکن است امکان کمک فراهم نباشد، با در نظر گرفتن این واقعیت، به این فعالیت بپردازید و خود را مسوول سلامت و حفظ جانتان بدایند. فعالیت های شما نباید اطرافیان یا محیط پیرامون را به خطر اندازد.

به کوهستان نرفتن یا ادامه ندادن صعود در شرایط نامناسب ارزشمندتر از صعود کردن همراه با خطر است./