برونشیت‌ مزمن‌

برونشیت‌ مزمن‌Chronic bronchitis

تعداد افــراد مبتلا به این بیمــاری 0 تعداد مقالات ثبت شده در رابطه با این بیمــاری 14 تعداد مشــاوره ثبت شده در رابطه با این بیماری 0

این بیماری تشخیص بالینی دارد. وقتی فردی حداقل به مدت ۲ سال پی در پی و هر سال حداقل در بیشتر روزهای ۳ ماه پی در پی سرفه‌های خلط دار(پروداکتیو) داشته باشد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه COPD تلقی می‌شود.
در برونشیت مزمن٬ التهاب مزمن و تخریب لوله‌های نایژه‌ای(برونش)، با یا بدون حضور عفونت فعال وجود دارد. این بیماری‌اغلب (تا ۸۰٪ ) با سیگار کشیدن ارتباط دارد. در برخی بیماران کمبود مادرزادی آنزیم آلفا یک آنتی تریپسین دیده می‌شود . در برخی بیماریهای شغلی مانند پلاستیک سازی و محیط دارای آزبست نیز برونشیت مزمن شایع است .اکثرموارد علت این بیماری مصرف سیگار است.این بیماری با دفع خلط فراوان وسرفه شروع میشودکه ابتدا در فصول سرد سال است وسپس در تمام سال این علایم ادامه می یابد.

در این بیماران سابقه طولانی وجود سرفه خلط دار و مصرف شدید سیگار ، قابل ملاحظه است. در ابتدای بیماری سرفه تنها در زمستان جلب نظر می‌کند و درمان فقط در زمان عودهای شدید و مکرر حملات لازم می‌شود. ولی در طول سالها ، سرفه از محدوده فصل زمستان به تمام سال گسترش می‌یابد و عودها (با خلط فراوان) شدیدتر و مکرر خواهد بود. بیشتر عودهای برونشیت مزمن از عفونت تنفسی ناشی می‌شود.

با پیشرفت بیماری ، تنگی نفس موقع فعالیت ایجاد خواهد شد، خس‌خس سینه و کبودی ممکن است وجود داشته باشد و هیپوکسی حاصله (کمبود اکسیژن خون) باعث عدم اشباع هموگلوبین شده، و خونسازی را تحریک می‌کند. سردرد صبحگاهی می‌تواند نشانه آغاز احتباس دی‌اکسید کربن باشد. سرانجام همه این عوامل باعث انقباض عروق ریوی شده و باعث نارسایی قلبی می‌شود که با ادم (ورم پاها) و سیانوز (کبودی) خود را نشان می‌دهد. همچنین در این مرحله اضطراب و افسردگی و اختلالات خواب شایع هستند. در طولانی مدت برونشیت مزمن باعث بروز عوارضی از قبیل کاهش وزن ، پوکی استخوان و اختلال فعالیت عضلانی می‌شود.

سیگار

استعمال سیگار شایعترین عامل شناخته شده‌ای است که با برونشیت مزمن ارتباط دارد. در حدود 90% از تمامی بیماران سیگاری می‌باشند (و یا سیگاری بوده اند). مکانیسم آسیب سیگار با اثرات زیر می‌باشد:

معیوب نمودن حرکات طبیعی مژکهای مجاری تنفسی که در حالت عادی هوای استنشاقی را پاکسازی می‌کنند.
مهار کردن فعالیت ماکروفاژهای اپی‌تلیال آلوئولها که بلعیدن عوامل آلوده کننده و عفونت زا را بر عهده دارد.
افزایش غدد ترشح کننده موکوس و بدنبال آن افزایش موکوس و ایجاد خلط و همچنین ضخیم شدن لایه مخاطی.
رها سازی آنزیمهای پروتئولیتیک از گلبول های سفید و تخریب سلولهای مجاری تنفسی.
افزایش شدید مقاومت راههای هوایی در اثر انقباض عضلات صاف اطراف آنها که باعث انسداد راههای هوایی می‌شود. سیگار کشیدن نه تنها شایعترین عاملی است که سبب انسداد مزمن راههای هوایی می‌شود بلکه اثر سایر عوامل مسبب بیماری را نیز افزایش می‌دهد.

آلودگی هوا

میزان بروز و مرگ و میر برونشیت مزمن در مناطق شهری صنعتی بالاتر از مناطق دیگر است و ارتباط برونشیت با افزایش آلودگی هوا با دی اکسید گوگرد و بعضی مواد دیگر به وضوح نشان داده شده است.

شغل

در کارگرانی که در تماس با غبارهای آلی و غیر آلی و یا گازهای مضر هستند، برونشیت مزمن شایع است. به عنوان مثال برونشیت در کارگران کارخانجات پلاستیک سازی (به علت تماس با دی‌ایزوسیانات تولوئن) و یا کارخانجات آسیای پنبه بیشتر دیده شده است.

عفونت

بر اساس مطالعات پزشکی، بیماری حاد تنفسی از جمله عوامل اصلی در ایجاد و پیشرفت برونشیت به شمار می‌رود. همچنین از علل حملات حاد برونشیت است.

ژنتیک

برخلاف ارتباط قوی بین مصرف سیگار و ایجاد برونشیت تنها در 20% افراد سیگاری ممکن است برونشیت بروز کند و به نظر می‌رسد که حساسیت به تنباکو به شاخص‌های ژنتیکی ارتباط داشته باشد.
کمبود 1α آنتی‌تریپسین (نوعی مهار کننده پروتئاز‌هاست و جلوی الاستاز نوتروفیلها را می‌گیرد و نقش حفاظتی بافت ریه را دارد.) تنها اختلال ژنتیکی است که بطور خاص با بیماری انسداد مزمن ریه ارتباط دارد.

رادیوگرافی قفسه سینه

در برونشیت مزمن ساده ، هیچگونه علامتی در عکس ریه وجود ندارد. مگر اینکه عفونت هم وجود داشته باشد و یا اینکه علایم نارسایی قلبی به صورت افزایش عروق ریوی در عکس ریه دیده شود.

آزمون عملکرد ریوی یا اسپیرومتری
کاهش حجم جاری بازدمی در طی بازدم پرقدرت وجود داشته و بعد افزایش زمان بازدم و کاهش جریان بازدمی رخ می‌دهد.

گازهای خون سرخرگی
وضعیت گازهای خون غیر طبیعی می‌شود، بطوریکه مقدار دی‌اکسید کربن (CO) خون بالا می‌رود و مقدار اکسیژن O خون کاهش پیدا می‌کند. که شدت آن پیشرفت بیماری را نشان می‌دهد.

ترک سیگار

در بیمار مبتلا به برونشیت ترک سیگار باعث افزایش طول عمر می‌شود، میزان بروز بدخیمی را کاهش می‌دهد و همچنین میزان بروز بیماریهای قلبی- عروقی را کاهش می‌دهد.

داروهای گشاد کننده برونش

این داروها از طریق افزایش جریان هوا و کاهش حجم پایان بازدمی و میزان هوای باقیمانده در ریه تنگی نفس را در بیمار کاهش می‌دهند و بر توانایی فعالیت بیمار می‌افزایند. از جمله این داروها سالبوتامول ، آلبوترول ، تربوتالین و سالمترول و همچنین ایپرتروپیوم بروماید می‌باشند که بیشتر به صورت اسپری استفاده می‌شوند.

کورتونها

این داروها از طریق مهار روند التهاب ، باعث پایین آمدن شدت بیماری و بهبود تنگی نفس فعالیتی می‌شوند.

اکسیژن

اکسیژن در بیمارانی که غلظت CO2 خون آنها بالا بوده و غلظت O2 خون خیلی پایین باشد و همچنین اگر هیپوکسی شدید موقع فعالیت یا خواب داشته باشد، کاربرد پیدا می‌کند. در این بیماران اکثرا باعث بهبود تنگی نفس موقع فعالیت شده، عملکرد عصبی- روانی را بهتر می‌کند همچنین جلوی بروز نارسایی قلبی را می‌گیرد.

پیشگیری و درمان عفونت

در بیماران مبتلا به برونشیت که عارضه قلبی در آنها ظاهر شده، تزریق سالانه واکسن آنفولانزا و واکسن پنوموکوک توصیه می‌شود، تا از بروز عفونت تنفسی جلوگیری شود.

درمان حمله حاد برونشیت

معمولا حمله حاد بیماری به علت عفونت ایجاد می‌شود که در این صورت خلط بیمار افزایش پیدا کرده و حالت چرکی پیدا می‌کند و ممکن است تنگی نفس شدت پیدا کند. که در اینصورت درمان با آنتی‌بیوتیک لازم است. به همراه آن سایر داروهای ذکر شده و اکسیژن هم باید به بیمار داده شود. تجویز مایعات خوراکی برای رقیق شدن ترشحات مفید بوده و فیزیوتراپی قفسه سینه و تخلیه خلط برای بیمار کمک کننده خواهد بود. در صورت شدت تنگی نفس و کبودی و یا اختلال هوشیاری بیمار (که ناشی از نارسایی تنفس است) باید بیمار در بیمارستان بستری شده و مراقبتهای لازم انجام شود.

پزشکان زیر در درمان این بیماری می توانند کمکتان کنند

دکتر علی قزوینیفوق تخصص ریه بالغین

مشاهده پروفایل پزشک

ثبت مشاوره

مقاله های مرتبط با این بیمارینمایش آرشیو

مسمومیت چیست؟ به فرد مسموم چه کمک هایی می توان کرد؟۱۳۹۳/۰۸/۰۳
مسمومیت به معنی آسیب یا مرگ ناشی از بلع، استنشاق، تماس پوستی یا تزریق مواد مخدر، مواد شیمیایی، سموم و یا گازها است. مسمومیت‌هایی که برخی از آنها در کشور ما شایع است خیلی‌ وقت‌ها به دلیل ناآگاهی و نداشتن اطلاعات رخ می‌دهد. گاهی هم علت مسمومیت این است که فرد قصد خودکشی داشته است.
موکت، منبع مواد آلرژی زاست۱۳۹۴/۰۸/۱۰
موکت‌ها ممکن است آلاینده‌هایی مانند هیره‌ها یا مایت‌ها، پوسته‌های بدن حیوانات خانگی، مواد آلرژی‌زای سوسک‌ها، ذرات آلاینده، سرب، هاگ‌های کپک‌ها، حشره‌کش و گردوغبار را در خود جای دهند.
بخور نخورهای آلرژی فصلی۱۳۹۵/۰۲/۰۷
آلرژی فصلی با علائمی مانند عطسه، خارش چشم و لب‌ها، آبریزش از بینی یا چشم و سرفه‌های دوره‌ای و خشک خود را نشان می‌دهد. رعایت چند نکته تغذیه‌ای برای پیشگیری از عود یا کمک به فرونشاندن علائم آلرژی فصلی می‌تواند کارآمد باشد.
تداوم آلودگی هوا پایتخت را تعطیل کرد-سرطان در کمین تهرانی ها۱۳۹۶/۱۱/۱۸
تهران که به دلیل بارش برف در چند روز گذشته شاهد هوایی پاک بود از ابتدای هفته جاری با سرد شدن هوا و جو پایدار با افزایش آلاینده ها روبرو شده است.
4 آنتی هیستامین طبیعی۱۳۹۶/۰۷/۲۲
آب ریزش بینی، خارش چشم‌ها و احتقان از جمله علائم غیرقابل تحمل و ناخوشایند در مبتلایان به آلرژی هستند. افراد مبتلا به آلرژی‌های فصلی برای مقابله با این علائم داروهای بدون نسخه مصرف می‌کنند اما شاید برخی از مبتلایان روش‌های طبیعی را ترجیح دهند. شواهدی وجود دارند مبنی بر اینکه روش‌های کاملا طبیعی هم می‌توانند علائم آلرژی فصلی را از بین ببرند.

ورود به حساب کاربری