چگونه از سرطان پستان جلوگیری کنیم

برخی عوامل موثر در بروز سرطان مثل ژن ها یا افزایش سن در کنترل ما نیستند اما پیشگیری از «سرطان پستان» با تکیه بر عادت های سالم مانند تغذیه سالم، سیگار نکشیدن و فعالیت منظم جسمی امری شدنی است.

اگر نگرانید که مبتلا به «سرطان پستان» شوید، راه های ساده ای برای کاهش شانس ابتلا به آن وجود دارد که از شنیدنشان خوشحال خواهید شد. برخی از عوامل خطرساز، مثل سابقه خانوادگی، قابل تغییر نیستند؛ اما تعداد زیادی از عوامل خطرساز را می توان با تغییرات کوچکی در سبک زندگی کاهش داد.

به گزارش «بهپو»، از آنجا که بنظر می‌رسد هیچ کنترلی بر ابتلای به این بیماری نداریم، حتی تصور مثبت بودن نتیجه تست غربالگری سرطان سینه ترس‌آور است، اما دانش امروزی پس از سال‌ها تحقیق و پژوهش راه‌هایی را برای کاهش احتمال به ابتلا به این بیماری پیش پای ما گذاشته است.

«سینتیا ژانهو»، پروفسور انکولوژی دانشگاه جانزهاپکینز می‌گوید: «با افزایش سن، ریسک ابتلا به سرطان پستان نیز افزایش می‌یابد و تاثیر فاکتور سن متاسفانه غیرقابل چشم‌پوشی است. او می‌‌گوید که تاثیر عواملی مانند وجود سابقه خانوادگی ابتلا و جهش ژن‌های BRCA1 و BRCA2 و هورمون‌درمانی پس از شروع دوره یائسگی همگی از عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا هستند ولی پوشیدن سینه‌بندهای فنردار یا مصرف داروهای ضدافسردگی برخلاف تصور عموم تاثیری بر ابتلا ندارد. به‌جای اینکه با اشتغال ذهنی روی عواملی که قابل کنترل نیستند سبب تشویش خاطر خود شویم، می‌توانیم تلاش خود را روی مسائلی متمرکز کنیم که در کنترل ما هستند.»

بیشتر بخوانید: تصورات غلط درباره سرطان پستان

اقداماتی برای کاهش خطر سرطان سینه در زنان

تحقیقات نشان می دهد که تغییر شیوه زندگی می تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد؛ حتی در زنانی که خطر سرطان سینه در آنها بالاست.

برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان موارد زیر را رعایت کنید:

● مصرف الکل را قطع کنید: هرچه مصرف الکل بیشتر باشد، خطر ابتلا به سرطان پستان بالاتر می رود. بر اساس تحقیقاتی که در مورد تاثیر الکل بر خطر ابتلا به سرطان پستان انجام شده است حتی مصرف مقادیر کم آن هم خطر ابتلا را بالا می برد. الکل روی میزان استروژن تاثیر گذاشته و سبب بالا رفتن آن می‌شود. نمی‌توان ادعا کرد که عدم مصرف الکل خطر ابتلای را به سرطان به کلی از بین می‌برد ولی می‌توان با اطمینان گفت که اگر دارای سابقه خانوادگی ابتلا هستید در مصرف الکل بازنگری کنید.

● سیگار نکشید: شواهد نشان می دهد که بین خطر ابتلا به سرطان سینه و سیگار کشیدن به ویژه در زنانی که در حال یائسه شدن هستند ارتباط جدی وجود دارد.

● وزنتان را تحت کنترل داشته باشید: داشتن اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد. به ویژه اگر چاقی در سال های میانی عمر رخ دهد، خصوصا بعد از یائسگی. بافت چربی منبع ثانویه تولید هورمون استروژن در بدن است، بنابراین پس از آنکه تخمدان‌ها از کار می‌افتند داشتن بافت چربی اضافه منجر به تولید استروژن بالاتر از حدطبیعی است که احتمال سرطانی شدن سلول‌های پستان را زیادتر می‌کند. اضافه وزن 5 تا 10 کیلوگرمی خیلی نگران کننده نیست ولی حفظ وزن در محدوده طبیعی، نه تنها از احتمال سرطانی شدن پستان بلکه از بروز بسیاری از انواع دیگر سرطان نیز پیشگیری می‌کند. رعایت رژیم غذایی سالم و انجام فعالیت‌های ورزشی در دستیابی به وزن متعادل بسیار موثر است.

● فعالیت بدنی داشته باشید: فعالیت بدنی به حفظ وزن سالم کمک می کند و داشتن وزن سالم هم یکی از عوامل جلوگیری از سرطان پستان است. بیشتر بزرگسالان سالم باید حداقل 150 دقیقه در هفته فعالیت هوازی متوسط یا 75 دقیقه فعالیت هوازی شدید داشته باشند و حداقل دوبار در هفته تمرینات قدرتی انجام دهند.

● تغذیه نوزاد با شیر مادر: شیردهی در پیشگیری از سرطان سینه نقش دارد. هرچقدر طول مدت شیردهی بیشتر باشد، اثر محافظتی آن بیشتر است.

● کاهش دوز و طول مدت هورمون درمانی: درمان هورمونی یکی از شناخته‌شده‌ترین راه‌های تامین استروژن در بدن به دنبال ازکار افتادن تخمدان‌ها است. این درمان به منظور کاهش علائم آزاردهنده ناشی از یائسگی و مشکلات سلامت ناشی از آن، مثل پوکی استخوان، است. اما درمان با ترکیب هورمونی استروژن‌-‌پروژسترون برای مدت بیش از 3 تا 5 سال تاثیر قابل ملاحظه‌ای با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان دارد. هورمون درمانی ترکیبی برای بیش از سه تا پنج سال، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد. اگر برای رهایی از علایم یائسگی تحت هورمون درمانی قرار گرفته اید، از پزشک بخواهید روش های دیگری را امتحان کند. ممکن است بتوانید علایم خود را با داروها و درمان های غیر هورمونی کنترل کنید. اگر فکر می کنید فواید استفاده کوتاه مدت از درمان هورمونی بیش از خطر آن است، از پایین ترین دوزی که روی شما جواب می دهد استفاده کنید و در طول درمان حتما تحت مراقبت و نظارت پزشک باشید.

بیشتر بخوانید: بایدها و نبایدهای هورمون درمانی در زنان یائسه

● دوری کردن از آلودگی های زیست محیطی و پرتوها: در روش های تصویربرداری تشخیصی مانند سی تی اسکن، از پرتوهای با دوز بالا استفاده می کنند. برخی تحقیقات نشان می دهد که بین سرطان سینه و قرار گرفتن زیاد در معرض اشعه در طول زندگی ارتباطی وجود دارد؛ البته برای تایید نتایج این تحقیقات نیاز به مطالعات بیشتری هست. بهتر است آزمایش های تشخیصی با پرتوهای تابشی را فقط در صورت نیاز انجام دهید تا تماس خود را با پرتوهای مضر کاهش دهید و خطر ابتلا به سرطان پستان را کم کنید.

بیشتر بخوانید: دروغ هایی که درباره متاستاز سرطان پستان می شنویم

مواد غذایی ضد سرطان سینه

داشتن یک رژیم غذایی سالم خطر ابتلا به برخی از سرطان ها و همچنین دیابت، بیماری قلبی و سکته را کاهش می دهد. برای مثال، زنانی که رژیم غذایی مدیترانه ای با روغن زیتون فوق بکر و مخلوطی از مغزها را دنبال می کنند، خطر ابتلا به سرطان سینه در آنها کم می شود. رژیم غذایی مدیترانه ای بیشتر روی غذاهای گیاهی مانند میوه ها و سبزیجات، دانه های کامل، حبوبات و آجیل تمرکز دارد. افرادی که از رژیم مدیترانه ای پیروی می کنند، چربی های سالم مانند روغن زیتون را بیش از کره مصرف می کنند و به جای گوشت قرمز، ماهی می خورند.

حفظ وزن سالم هم یک عامل کلیدی در پیشگیری از سرطان پستان است که با داشتن رژیم غذایی سالم محقق می شود. پس داشتن رژیم غذایی سالم به صورت مستقیم و غیر مستقیم در کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان موثر است.

بیشتر بخوانید: آشنایی با رژیم مدیترانه ای، سالم ترین رژیم غذایی 2019

آیا خوردن سویا خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد؟

مطالعات نشان می دهد شانس ابتلا به سرطان پستان در زنانی که به مدت طولانی از رژیم غذایی سرشار از سویا پیروی می کنند، کمتر است. این اثر محافظتی در زنانی که سویای کمتری می خورند یا آن هایی که دیرتر خوردن سویا را شروع می کنند کمتر است. سویا حاوی پروتیین، «ایزوفلاون» و فیبر است که هر کدام از آنها فواید سلامتی بی نظیری دارند.

پیش از این تصور می شد که سویا خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد؛ اما مطالعات جدید نشان می دهد میانه روی در خوردن سویا خطر ابتلا به سرطان سینه و یا انواع دیگر سرطان را افزایش نمی دهد. میانه روی و خوردن میزان متوسطی از غذاهای حاوی سویا به معنی خوردن روزانه یک یا دو سهم از غذاهای کامل سویا مانند توفو، شیر سویا و ادامام –لوبیای سویا- است.

پس این ایده که سویا سبب افزایش خطر سرطان پستان می شود از کجا آمده است؟ ایزوفلاوون ها، که در سویا بسیار یافت می شوند، گیاهانی سرشار از استروژن هستند و همانطور که می دانید بالا رفتن میزان استروژن با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط است؛ اما مساله این است که مقدار ایزوفلاون در غذاها یا خوراکی های تهیه شده از سویا آنقدر بالا نیست تا خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند.

از سوی دیگر، مکمل سویا یا ایزوفلاون معمولا حاوی مقادیر بالاتری از ایزوفلاوون ها هستند. در برخی مطالعات ارتباطاتی بین مصرف مکمل های سویا یا ایزوفلاوون و افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان در زنانی که سابقه خانوادگی یا شخصی سرطان سینه یا مشکلات تیرویید دارند، دیده شده است. بنابراین توصیه می کنیم قبل از مصرف مکمل، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

ارتباط بین قرص های ضد بارداری و سرطان پستان

شواهد متعددی وجود دارد که روش های هورمونی ضد بارداری، مانند قرص های ضد بارداری و آیودی های هورمونی، خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهند؛ اما این خطر بسیار کوچک است و پس از متوقف کردن مصرف، کاهش می یابد.

مطالعه ای که اخیرا انجام شده است نشان داد که بین استفاده از داروهای ضد بارداری هورمونی و سرطان سینه رابطه وجود دارد. آنها مشاهده کردند که در هر 7،690 زن که به مدت حداقل یک سال از یکی از روش های پیشگیری هورمونی استفاده می کردند، امکان بروز یک سرطان سینه وجود دارد.

با پزشک خود در مورد گزینه های دیگر پیشگیری از بارداری مشورت کنید. همچنین فواید استفاده از روش های پیشگیری از بارداری هورمونی مانند کنترل خونریزی قاعدگی، جلوگیری از بارداری ناخواسته و کاهش خطر ابتلا به سرطان های دیگر از جمله سرطان آندومتر و سرطان تخمدان را هم در نظر بگیرید. بعد از اینکه فواید و معایب را کنار هم گذاشتید به نتیجه مناسب دست خواهید یافت.

بیشتر بخوانید: از قرص های ضد بارداری در درمان چه بیماری هایی استفاده می شود

تشخیص سرطان پستان

به گزارش «بهپو» به نقل از «کلینیک مایو»، همیشه هوشیار باشید و با روش هایی که آموزش داده می شود پستان های خود را مورد بررسی و نظارت قرار دهید. اگر متوجه تغییراتی در سینه خود شدید، مثلا حالت پوست تغییر کرد یا برآمدگی مشاهده کردید، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین از پزشک بپرسید با توجه به سابقه پزشکی تان از چه زمانی باید تحت غربالگری و ماموگرافی قرار بگیرید./