هپاتیت جزو آن گروه از بیماریها است که مستقیم بر سلامت کبد اثر منفی میگذارد و میتواند با ایجاد تورم و التهاب در این عضو حیاتی از بدن، خطراتی برای بیمار ایجاد کنند. بیتوجهی به این بیماری و کماهمیت بودن نسبت به درمان هرچه سریعتر آن میتواند عواقب جدی مانند سیروز کبدی یا حتی سرطان را برای بیمار در پی داشته باشد.
به گزارش «بهپو»، یکی از توصیههای کلیدی همزمان با درمانهای تخصصی انواع هپاتیت، رعایت کردن برنامه غذایی مناسب برای این بیماران است تا بتوانند روند بهبود خود را با سرعت و کیفیت بهتری دنبال کنند.
بهترین مواد غذایی برای هپاتیتی ها
یکی از بهترین توصیههای تغذیهای برای افراد مبتلا به هپاتیت که طول دوره درمان خود را سپری میکنند یا بهتازگی درمان آنها به پایان رسیده، این است که مواد غذایی تازه و سرشار از فیبر را در رژیم غذایی خود بگنجانند. مهمترین ترکیبات غذایی که بهتر است این بیماران توجه ویژهای به آنها داشته باشند، شامل انواع لوبیا، گردو، انواع مغزهای خام، سیبزمینی، کلم بروکلی، گل کلم، کلم برگ، آب سبزیجات خانگی، سوپ سبزیجات خانگی، 2 تا 3 عدد میوه فصل در روز مانند سیب، آووکادو، انواع لیمو، شربت آبلیموی بسیار کمشیرین و خانگی، ادویهها و گیاهان معطر، سیر، پیاز، چایهای گیاهی، روغن زیتون فرابکر، روغن بذر کتان و انواع سبزیجات تازه میشوند.
خوراکیهای ممنوعه
1- الکل؛ یکی از مهمترین دلایل ابتلا به هپاتیت در سرتاسر جهان، مصرف نوشیدنیهای الکلی است. استفاده از نوشیدنیهای الکلی، حتی در مقدار کم هم میتواند فرد را مستعد ابتلا به هپاتیت کند. از اینرو، مصرف انواع نوشیدنیهای الکلی برای بیماران مبتلا به هپاتیت کاملا ممنوع است.
2- غلات آرد سفید و حاوی گلوتن؛ بیشتر انواع غلات، به ویژه غلات آرد سفید و حاوی گلوتن، باعث ایجاد سطح بالایی از التهاب در بدن و کبد میشوند. از اینرو، به تمام افراد مبتلا به هپاتیت که دوره درمان خود را سپری میکنند، توصیه میشود غلات بدون گلوتن را در برنامه غذایی خودشان بگنجانند تا بتوانند سطح التهاب موجود در بدن و به ویژه کبد را کاهش دهند. غلات آرد سفید هم در طول فرایند تولید حدود 78 درصد از ویتامینها و املاح خود را از دست میدهند. ضمن اینکه گاهی از فرایند بلیچینگ برای سفیدتر کردن غلات کمک میگیرند که این فرایند شیمیایی است و میتواند باعث تحریک بیش از پیش کبد شود.
3- آب لولهکشی؛ از آنجایی که ممکن است فلزات سنگین، کلر، فلوراید و برخی ترکیبات شیمیایی در آب لولهکشی وجود داشته باشد، مصرف این نوع آبها به بیماران مبتلا به هپاتیت توصیه نمیشود، به این دلیل که کبد مبتلا به هپاتیت توانایی پاکسازی این نوع آبها را ندارد بنابراین ممکن است با مصرف این آبها ترکیبات شیمیایی احتمالا سمی وارد چرخه خون شوند. از اینرو، اگر از سلامت آب لولهکشی مصرفی خود اطمینان ندارید، بهتر است در زمانی که دوره درمان هپاتیت را میگذرانید، از آبهای بستهبندی استاندارد استفاده کنید.
4- هلههولهها؛ انواع هلههولهها که با نام جانکفود در سطح جهان شناخته میشوند، حاوی حجم بالایی چربیهای ترانس، قند، کالری، نمک و افزودنیهای شیمیایی هستند. تمام این خوراکیها میتوانند استرس اضافی به کبد وارد کنند و با ضعیف کردن این عضو حیاتی از بدن، طول دوره درمان و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار بدهند.
5- روغنهای هیدروژنه؛ روغنهای هیدروژنه که همان روغنهای جامد هستند، فشار زیادی به کبد وارد میکنند و باعث کاهش قدرت عملکرد کبد میشوند. بهترین جایگزین برای این روغنها که به بیماران مبتلا به هپاتیت توصیه میشود، روغن بذر کتان و روغن زیتون فرابکر است.
6- غذاهای فراوریشده؛ مصرف انواع غذاهای فراوریشده؛ از سوسیس و کالباس گرفته تا سوپهای آماده و آبمیوههای صنعتی، میتواند با افزایش میزان استرس واردشده به کبد و تضعیف عملکرد آن بیماران مبتلا به هپاتیت را با مشکل مواجه کند. از اینرو، هرچند استفاده گاهبهگاه از این محصولات برای افراد سالم ممنوع نیست اما توصیه میشود در طول دوره درمان انواع هپاتیت، دور استفاده از چنین محصولاتی را کاملا خط بکشید.
11عادت تغذیهای برای این بیماران
1- حداقل 4 وعده غذای اصلی بهجای 3 وعده در طول روز مصرف کنند و حجم وعدههای غذایی را کاهش دهند.
2- 5 ساعت قبل از خواب، وعده غذایی اصلی و پرحجم نخورند.
3- غذاهای جدیدی که ترکیبات آنها را نمیشناسند، مصرف نکنند.
4- حداقل 8 تا 10 لیوان آب ساده در طول روز مصرف کنند.
5- با نظر پزشک خود، داروهایی که به هضم بهتر مواد غذایی کمک میکنند را بعد از هر وعده غذایی مصرف کنند.
6- غذای خود را آهسته بخورند و بهخوبی بجوند.
7- از مصرف غذاهای مانده بپرهیزند و در هر وعده غذایی تنها به اندازه همان وعده غذا آماده کنند.
8- تا حد امکان مصرف نمک و شکر را در برنامه غذایی خود به صفر برسانند.
9- اگر میتوانند چند بار در طول روز، به ویژه بعد از وعدههای اصلی غذایی، آدامس بدون قند بجوند. بهتر است بدانید فرایند هضم از دهان شروع میشود. زمانی که شما بعد از غذا خوردن آدامس میجوید، تولید ترشحاتی که به هضم بهتر مواد غذایی کمک میکنند در بدن شما بیشتر میشود.
10- اگر مدام احساس خستگی میکنید، بهطور حتم برنامه غذایی سالمی ندارید و باید زیر نظر متخصص تغذیه قرار بگیرید.
11- برای کاهش استرس عمومی بدن و استرسی که به کبدتان فشار وارد میکند، حتما بهصورت روزانه پیادهروی یا ورزشهای سبک در فضای آزاد داشته باشید.
اگر هپاتیت به سیروز کبدی تبدیل شد
به گزارش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، اگر به سیروز کبدی دچار شدید توصیه های تغذیه ای زیر را پیشنهاد می کنیم:
1- سبزیجات خام مصرف نکنید و آنها را قبل از خوردن بخارپز کنید.
2- دور مصرف غذاهای حاوی ادویه، سرخکرده، چرب و حاوی نمک را خط بکشید.
3- مصرف مخلوطی از آب هویج، چغندر و خیار یا هویج و اسفناج یا هویج، کرفس و جعفری را در برنامه روزانه خود داشته باشید.
4- گاهی 3-2 آلو را با مقدار کمی مغزهای خام و حدود یک فنجان آب مخلوط کنید و این نوشیدنی را صبح یا عصر بنوشید.
5- مصرف سویا و فراوردههای آن را فراموش نکنید.
6- با نظر پزشک معالجتان، مصرف مکملهای لیستین را در برنامه غذاییتان داشته باشید.
7- با نظر پزشک معالجتان، مصرف مکمل ویتامین E را هم در برنامه روزانه خود داشته باشید.
8- مصرف خوراکیهایی مانند کلم بروکلی، کلم بروکسل، گل کلم، انواع پیاز، سیر، لوبیاها، عدس، غلات سبوسدار، کنگر، چغندر، دارچین، زردچوبه و شیرینبیان برای شما مفید است.
9- از آنجایی که مصرف همزمان مکمل ویتامین C یا ترکیبات غذایی حاوی این ویتامین با وعدههای غذایی اصلی، احتمال جذب آهن را بالا میبرد و این مساله برای کبد شما چندان خوشایند نیست، توصیه میشود این مکملها و خوراکیها را حدود 1 تا 2 ساعت بعد از وعدههای غذایی اصلی میل کنید.
هپاتیت و غذای آب پز
1- از مصرف روغنهای جامد و کره گیاهی که حاوی اسیدهای چرب اشباع و ترانس هستند و باعث افزایش کلسترول بد خون، کاهش کلسترول خوب خون و فشار آمدن به کبد میشوند، خودداری کنید و بهجای آنها از روغن زیتون، روغن کنجد، روغن هسته انگور، روغن ذرت و روغن آفتابگردان کمک بگیرید.
2- دور مصرف غذاهای سرخکرده که باعث ایجاد اختلال در عملکرد کبد و سیستم گوارشی میشوند و آنها را خسته و فرسوده میکنند، خط بکشید. در دوران درمان هپاتیت، غذاهای خود را بهصورت بخارپز یا آبپز مصرف کنید.
3- بهجای انواع نوشیدنیهای صنعتی، از انواع شیرهای گیاهی یا دمنوشهای گیاهی استفاده کنید. برای تهیه انواع شیرهای گیاهی مانند شیربادام، شیرگردو، شیر پسته یا شیر فندق کافی است حدود 3 لیوان آب سرد را با 50 گرم مغز خام مورد نظر و 3 قاشق غذاخوری عسل در مخلوطکن بریزید و آنها را به اندازهای مخلوط کنید که کاملا یکدست شوند.
4- بهجای انواع تنقلات مصنوعی، از میوههای خشک، انواع برگهها و مغزهای خام استفاده کنید.
5- نوشیدن آب یخ میتواند با بههمزدن تعادل سدیم و پتاسیم بدن و غلیظ شدن شیره معده، باعث آسیبدیدگی کبد و کلیهها شود. از اینرو، به بیماران مبتلا به هپاتیت توصیه میشود بهجای آب کاملا یخ از آب خنکی که با نصف لیموترش طعمدار شده، استفاده کنند.
6- میزان مصرف گوشت در بیماران مبتلا به هپاتیت را باید پزشک معالج آنها تعیین کند اما هر نوع گوشتی با هر میزانی که قرار است استفاده کنید، باید از کمچربترین قسمت گوشت باشد.
7- استفاده از غذاهای مانده یا فریزری به بیماران مبتلا به هپاتیت چندان توصیه نمیشود و بهتر است این افراد از مواد غذایی کاملا تازه استفاده کنند.
8- بهتر است افراد مبتلا به هپاتیت و البته همه افراد جامعه، از مصرف خشکبار تیزابی خودداری کنند./