سکته خاموش و بدون علامت مغز

وقتی حرف از سکته مغزی به میان می آید، احتمالا علایم واضح و معروفی مانند بی حسی ناگهانی در یک طرف بدن و اشکال در صحبت کردن به ذهنتان می رسد، اما نوعی از سکته وجود دارد که علامتی ندارد، ولی این توانایی را دارد که به شدت به حافظه و سلامت مغز آسیب برساند؛ «سکته خاموش».

به گزارش «بهپو»، با اینکه این دو نوع سکته باهم متفاوتند، اما هر دوی آنها علل مشترکی، از جمله فشار خون بالا و بیماری های قلبی عروقی دارند. پزشکان می گویند خبر خوب این است که با کنترل عوامل خطر مشابهی که منجر به سکته مغزی می شوند می توان از سکته های خاموش هم جلوگیری کرد. خبر بد این است که گاهی اوقات افراد نمی دانند که این عوامل خطر را دارند.

سکته خاموش چیست؟

اگر بخواهیم ساده بگوییم، سکته مغزی به اختلال در خون رسانی به بافت مغزی می گویند. سکته خاموش معمولا در نتیجه تشکیل لخته خون در یکی از شریان های کوچک مغز ایجاد می شود – شریانی که خون را به قسمت خاموش مغز می رساند. بخش های خاموش مغز عملکردهای حیاتی مانند صحبت کردن یا راه رفتن را کنترل نمی کنند، به همین دلیل قطع جریان خون در آنها منجر به بروز نشانه های واضح نمی شود. ممکن است شخصی سکته های خاموش متعددی را تجربه کند، اما متوجه نشود. زوال حافظه و تغییرات خلق و خو از نشانه های این نوع سکته است.

پزشکان می گویند اثر تجمعی این آسیب های خاموش با اختلال در مهارت های تفکر، افت فعالیت های عملکردی، اشکال در راه رفتن و افسردگی دیر هنگام شناخته می شوند. مهمتر از همه اینکه سکته های خاموش به شدت با خطر سکته های علامتدار آینده مرتبطند.

بیشتر بخوانید: علایم سکته مغزی چیست؟

از آنجایی که سکته های خاموش علایم واضحی ندارند، ممکن است به صورت تصادفی متوجه شوید که یک یا چند مورد از این سکته ها را از سر گذرانده اید. اغلب این سکته ها زمانی تشخیص داده می شوند که فرد به دلایل دیگرتحت ام آر آی یا سی تی اسکن مغز قرار بگیرد و پزشک شواهدی از آسیب بافت مغزی ناشی از سکته خاموش را در او پیدا کند.

خطرات را کاهش دهید

برای کاهش شانس ابتلا به سکته خاموش یا سکته واضح باید چند عارضه کلیدی مانند فشار خون و کلسترول بالا را در خود مدیریت کنید. این عوارض باعث ایجاد پلاک در شریان ها می شوند. ممکن است روی سطح پلاک، لخته خون تشکیل شود یا یک قطعه پلاک شکسته شود و شریان را مسدود کند.

متخصصان می گویند برخی از عوامل خطر دیر شناخته می شوند. برای مثال دیابت خطر سکته را افزایش می دهد، اما اگر قند خون یا سطوح A1c هموگلوبین خود را به طور مرتب بررسی نکنید، ممکن است مدت های طولانی ندانید که دیابت دارید.

آنها همچنین یادآور می شوند در بیماران مبتلا به سکته مغزی -55 سال و بالاتر- سیگار کشیدن شاخصی ویژه برای ابتلا به بیماری مغزی مرتبط با ماده سفید مغز است. ماده سفید مغز دارای اتصالاتی است که سلول های عصبی را به یکدیگر متصل می کند. بیماری های ماده سفید مغز اغلب بر عملکردهایی مانند برنامه ریزی و حل مشکل تاثیر می گذارند.

متخصصان توصیه می کنند با پزشک خود مثل یک تیم کار کنید تا شانس خود را برای سکته خاموش کاهش دهید. به طور منظم به پزشک مراجعه کنید، فشار خون خود را تحت کنترل دربیاورید و از سبک زندگی سالم، از جمله ورزش منظم، خواب کافی، نکشیدن سیگار و رژیم غذایی سالم، پیروی کنید. این نکات در مبتلا نشدن به سکته خاموش نقش موثری ایفا می کنند.

انواع سکته مغزی

دو نوع عمده سکته مغزی وجود دارد: ایسکمی و هموراژیک –خونریزی دهنده. سکته های مغزی ایسکمیک، شایع ترین نوع سکته مغزی هستند و زمانی اتفاق می افتند که یک لخته خون یا سایر زواید موجود در خون، یکی از شریان های خونرسان مغزی را مسدود می کند، مثلا یکی از شریان های کاروتید گردن. احتمال بروز سکته مغزی هموراژیک بسیار کم است و زمانی دیده می شود که یک رگ خونی - در داخل مغز یا در ناحیه بین مغز و جمجمه- پاره شود. در چنین حالتی خون به بافت مغزی اطراف نشت می کند.

در میان نشانه های سکته مغزی شایع ترین آنها عبارتند از:

• ضعف ناگهانی در صورت، دست یا پا، به ویژه در یک طرف بدن

• تاری دید در یک یا هر دو چشم

• اشکال در صحبت کردن یا درک مطالبی که دیگران می گویند

• از دست دادن تعادل، سرگیجه و اشکال در راه رفتن

• سردرد ناگهانی و شدید

اگر چنین علایمی را مشاهده کردید با اورژانس تماس بگیرید یا اینکه از کسی بخواهید به اورژانس تلفن بزند، این کار بهتر از مراجعه حضوری به بیمارستان است. در صورت امکان سعی کنید به زمان دقیق علایمتان توجه داشته باشید. در بیماران مبتلا به سکته مغزی ایسکمیک، تزریق بعضی از دارو ها می تواند از شدت آسیب های مغزی بکاهد. اما دارو باید در عرض سه ساعت پس از شروع علایم تزریق شود.

به گزارش «بهپو» و به نقل از «هلث هاروارد»، همانطور که در عکس بالا مشاهده می شود، ام آر آی نشان دهنده نقاط کوچکی از آسیب به مناطق مغز است که به طور مستقیم با عملکردهایی مانند بینایی و گفتار ارتباط ندارد. این نقاط صدمه دیده نشان دهنده سکته خاموش است. البته محققان به تازگی دریافته اند که این سکته حافظه افراد را تحت تاثیر قرار می دهد./