سکته مغزی نوعی اختلال نورولوژیک ناگهانی است که در نتیجه نرسیدن خون به عروق مغز رخ میدهد. کمبود اکسیژن و ریزمغذیها باعث میشود طی چند دقیقه، سلولهای مغزی نابود شوند. سکته مغزی که جزو ناراحتیهای مرتبط سیستم قلبی- عروقی محسوب میشود، سالانه افراد بسیاری را در گوشه و کنار جهان دچار ناتوانیهای جدی و حتی مرگ میکند. پس از بروز سکته، هر دقیقه تاخیر در انتقال بیمار به مراکز درمانی میتواند منجر به عوارض جدی و برگشتناپذیری شود.
به گزارش «بهپو»، در برخی از انواع سکتههای مغزی، مراقبت فوری و سریع پزشکی و بازگرداندن سریع خونرسانی به مغز، ممکن است آسیب وارده به مغز را به حداقل و بهبودی ناحیه دچار سکته مغزی را به حداکثر برساند.
سه ساعت نخست بعد از وقوع سکته مغزی حیاتیترین ساعت ها هستند، بنابراین باید به سرعت نسبت به علایم بالینی سکته مغزی واکنش نشان داد.
بیشترین تاخیر در شروع درمان، به علت دیر رسیدن بیماران دچار سکته مغزی به بیمارستان رخ میدهند. معمولا این بیماران مدت زمان زیادی صبر میکنند و سپس با اورژانس تماس می گیرند یا به بیمارستان مراجعه میکنند.
هرگز خود را معطل نکنید و بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید یا به بیمارستان مراجعه کنید.
نشانههای هشداردهنده سکته مغزی
اگر متوجه یک یا چند مورد از علایم زیر در خودتان یا یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود شدید، تاخیر نکنید. سریعاً به اورژانس (115) زنگ بزنید یا بلافاصله به بیمارستان مراجعه کنید:
● بیحسی یا ضعف ناگهانی در صورت، بازوها یا پاها بویژه در یک سمت از بدن
● گیجی ناگهانی یا مشکل ناگهانی در صحبت کردن یا فهمیدن صحبت دیگران
● مشکل ناگهانی در بینایی یک یا هر دو چشم
● مشکل ناگهانی در پیادهروی، سرگیجه، عدم تعادل، عدم شنوایی یا عدم هماهنگی
● سردرد ناگهانی، شدید و بیسابقه و بدون دلیل مشخص، یا تغییر در روند سردردهایی مثل میگرن که شما از قبل آنها را داشتهاید.
بیشتر بخوانید: چگونگی تشخیص سکته مغزی از سر درد میگرنی
خود را برای اقدامات زیر آماده کنید:
● از هیچ یک از این علایم غفلت نکنید، حتی اگر از بین رفتند. به خاطر داشته باشید که در هنگام سکته مغزی تمام این علایم با هم رخ نمیدهند و ممکن است علایم اولیه خیلی شدید نباشند.
● اگر می توانید زمان شروع این علایم را یادداشت کنید. کادر درمانی معمولا میخواهند بدانند که چه زمانی اولین علایم شروع شدند.
● اگر نزدیکان شما، علایم سکته مغزی را نشان داند بلافاصله به اورژانس (115) زنگ بزنید. علیرغم اعتراض فرد و یا انکار علایم از سوی وی، شما کار خود را انجام بدهید.
خود را برای اقدامات اورژانسی آماده کنید:
● لیستی از شمارههای خدمات اورژانسی را نزدیک تلفن یا کیف جیبی یا کیف دستی خود بگذارید.
● تحقیق کنید که کدام بیمارستان در حوالی شما خدمات 24 ساعته به بیماران مبتلا به سکته مغزی ارایه میدهد و همچنین آدرس نزدیکترین مرکز درمانی و بیمارستان را در زیر فهرست تلفنها یادداشت نمایید.
بیشتر بخوانید: بایدها و نبایدها در برخورد با فردی که سکته مغزی کرده است
حملههای گذرای کاهش خونرسانی
حمله گذرای کاهش خونرسانی (TIA)، سکته مغزی کوچک یا سکته مغزی هشداردهنده نیز نامیده میشود.
TIA زمانی رخ میدهد که یک لخته خونی موقتا جریان خون به سمت مغز را متوقف میکند ولی قبل از اینکه آسیب جدی به مغز برسد، آنرا ترک میکند. TIA ممکن است چند دقیقه تا 24 ساعت طول بکشد، ولی سپس این علایم بالینی از بین میروند و ایجاد آسیب دایمی نمیکنند. TIA باعث وقوع علایمی مانند سکته مغزی میشود، ولی سبب آسیب دایمی نمیشود. با این حال، TIA یک شاخص بسیار مهمی برای سکته مغزی محسوب میشود: از هر سه نفری که به TIA دچار میشوند، یک نفر در آینده دچار سکته مغزی خواهد شد.
اما TIA هیچ اطلاعاتی درباره زمان بروز سکته مغزی ناتوانکننده و یا کشنده بعدی نمیدهد. سکته مغزی ناتوان کننده و یا کشنده بعدی ممکن است روزها و یا شاید سالها بعد اتفاق بیافتد. تنها تفاوت بین TIA و سکته مغزی دوره کوتاه علایم و این حقیقت است که عوارض ناشی از TIA دایمی نیستند. اما مراجعه سریع به نزد پزشک و دریافت مراقبتهای پزشکی لازم پراهمیت است. پزشک ابتدا باید بررسی کرده و مشخص نماید که آیا شما به TIA دچار شدهاید یا به سکته مغزی، یا اینکه به بیماریهای مرتبط دیگری (مانند تشنج، سنکوپ، سردرد میگرنی یا سایر بیماریهای قلبی) مبتلا شدهاید.
بیشتر بخوانید: 5 عامل ناشناخته تر سکته مغزی
علایم هشداردهنده حمله گذرای کاهش خونرسانی
اگر متوجه یک یا چند مورد از علایم زیر در خود یا فرد دیگری شدید، تاخیر نکنید. بلافاصله با اورژانس (115) تماس بگیرید یا به بیمارستان مراجعه کنید، مهم نیست که این علایم چقدر مبهم میباشند و یا اینکه چقدر طول کشیدهاند:
● بیحسی، ضعف یا کرختی ناگهانی در بازو یا پا به ویژه در یک سمت بدن
● بیحسی، ضعف یا کج شدن ناگهانی صورت، احتمالاً در یک طرف بدن
● گیجی، مشکل در تکلم یا مشکل در فهمیدن صحبت دیگران بصورت ناگهانی
● مشکل ناگهانی در دید یک یا هردو چشم؛ این حالت ممکن است شامل تار دیدن، بسته شدن چشم یا دید خاکستری باشد.
● مشکل در راه رفتن، سرگیجه، عدم تعادل، یا عدم هماهنگی به صورت ناگهانی
● سردرد ناگهانی و شدید بدون علت مشخص.
بیشتر بخوانید: سکته خاموش و بدون علامت مغز