انواع روش های جراحی خارج کردن سنگ کلیه

«سنگ کلیه» به رسوبات سخت ساخته شده از مواد معدنی مثل کلسیم یا مواد زایدی چون اسید اوریک می گویند. آنها در ابتدا کوچکند، اما به مرور زمان مواد معدنی بیشتری به آنها می چسبند و بزرگ می شوند. برخی از سنگ های کلیه بدون هیچ درمانی می افتند. سنگ های دیگری هم هستند که دردناکند یا در دستگاه ادراری گیر می کنند، خروج این سنگ ها نیاز به عمل جراحی دارد.

«سنگ کلیه» به رسوبات سخت ساخته شده از مواد معدنی مثل کلسیم یا مواد زایدی چون اسید اوریک می گویند. آنها در ابتدا کوچکند، اما به مرور زمان مواد معدنی بیشتری به آنها می چسبند و بزرگ می شوند. برخی از سنگ های کلیه بدون هیچ درمانی می افتند. سنگ های دیگری هم هستند که دردناکند یا در دستگاه ادراری گیر می کنند، خروج این سنگ ها نیاز به عمل جراحی دارد.
به گزارش «بهپو»، به یکی از چهار علت زیر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید:

سنگ بسیار بزرگ باشد و نمی تواند به خودی خود دفع شود
دردتان زیاد است
سنگ راه دفع ادرار از کلیه را بسته است
به خاطر وجود سنگ عفونت های دستگاه ادراری زیادی را تجربه کرده اید

انواع عمل های سنگ کلیه

لیتوتریپسی موج شوک –سنگ شکنی
یورتروسکوپی
نفرولیتوتومی زیر پوستی یا نفرولیتوتریپسی زیر پوستی
جراحی باز

در مورد هر کدام از این روش ها در ادامه بیشتر توضیح می دهیم:

1-لیتوتریپسی موج شوک

«لیتوتریپسی موج شوک» یا -SWL - رایج ترین درمان سنگ کلیه است. این روش برای سنگ های کوچک یا متوسط بهترین نتیجه را به همراه دارد. لیتوتریپسی موج شوک یک روش غیر تهاجمی است و هیچ برشی در پوست ایجاد نمی شود.
در این روش، بیمار روی یک میز دراز می کشد. برای کاهش درد و یا ناراحتی، به او مسکن داده می شود.
پزشک با سونوگرافی سنگ را در کلیه پیدا می کند. سپس، با امواج شوک انرژی بالا، سنگ کلیه را هدف می گیرد. این امواج از طریق پوست وارد سنگ شده و آن را به قطعات کوچک تر تقسیم می کند. سپس لوله ای در مثانه قرار می دهد تا قطعات از طریق آن خارج شوند. لیتوتریپسی موج شوک حدودا یک ساعت طول می کشد و معمولا بیمار همان روز مرخص می شود.
پس از آن بیمار می بایست آب زیادی بخورد تا قطعات سنگ از طریق ادرار خارج شود. ممکن است مجبور شود در صافی های مخصوصی ادرار کند تا سنگ ها برای آزمایش جمع آوری شوند و به آزمایشگاه ارسال شوند.
روش لیتوتریپسی موج شو،ک سنگ کلیه را در حدود نیمی از افراد مبتلا به آن از بین می برد. اگر این روش در فردی موثر واقع نشد، ممکن است نیاز باشد آن را تکرار کند. از جمله عوارض جانبی لیتوتریپسی موج شوک می توان به گرفتگی یا خون در ادرار اشاره کرد. مشکلات جدی تر احتمال کمتری دارند، اما به شرح زیرند:

خونریزی در اطراف کلیه
عفونت
آسیب به کلیه
انسداد مجاری ادراری به وسیله سنگ

2-اورتروسکوپی

این روش برای درمان سنگ کلیه ای است که در کلیه یا در مجاری ادراری قرار گرفته است. پزشک با استفاده از یک اسکوپ نازک و انعطاف پذیر سنگ را پیدا می کند و از بین می برد. هیچ برشی در پوست ایجاد نمی شود. بیمار می تواند در طول عمل بخوابد.
پزشک اسکوپ را از طریق مثانه و حالب وارد کلیه می کند. او از یک سبد کوچک برای برداشتن سنگ های ریز استفاده می کند. اگر سنگ ها بزرگتر باشند، پزشک یک لیزر را از طریق اسکوپ عبور می دهد تا آنها را بشکند. معمولا بیمار در همان روز مرخص می شود.

گاهی پزشک با قرار دادن استنت در مثانه کمک می کند ادرار به راحتی از کلیه به مثانه هدایت شود. پس از 4 تا 10 روز استنت خارج می شود.
مشکلات احتمالی بعد از اورتروسکوپی عبارتند از:

عفونت
باریک شدن حالب
خون ریزی

3-نفرولیتوتومی زیر پوستی یا نفرولیتوتریپسی زیر پوستی

اگر سنگ بزرگ باشد یا لیتوتریپسی آن را به اندازه کافی نشکند، این عمل جراحی روش مناسبی محسوب می شود. در PCNL -یا نفرولیتوتومی زیر پوستی یا نفرولیتوتریپسی زیر پوستی- از یک لوله کوچک برای رسیدن به سنگ استفاده می کند تا آن را با امواج صوتی با فرکانس بالا بشکند.
در طول عمل به بیمار دارویی داده می شود تا به خواب رود. جراح یک برش کوچک را در پشت یا پهلوی بیمار می زند و یک اسکوپ نازک را به داخل بریدگی وارد می کند.
جراحی به دو روش انجام می شود:

نفرولیتوتومی: جراح سنگ را از طریق لوله خارج می کند.
نفرولیتوتریپسی: جراح با استفاده از امواج صوتی یا لیزر سنگ را می شکند سپس قطعات را با یک دستگاه مکش تخلیه می کند.

جراحی 20 تا 45 دقیقه طول می کشد. بیمار معمولا باید به مدت یک یا دو روز در بیمارستان بماند. بیشتر اوقات استنت باید چند روز در کلیه بماند تا به تخلیه ادرار کمک کند.
چند هفته بعد پزشک با دستگاه اشعه ایکس یا سونوگرافی باقی مانده های سنگ را بررسی می کند. همچنین ممکن است قطعات سنگ را به آزمایشگاه ارسال کند تا متوجه شود متشکل از چیست.
خطرات این عمل جراحی عبارتند از:

عفونت
خون ریزی
آسیب مثانه، روده، حالب، کلیه، یا کبد

4-جراحی باز

به ندرت برای درمان سنگ کلیه از جراحی باز استفاده می شود. اما اگر سنگ بسیار بزرگ بود یا امکان استفاده از سایر روش ها وجود نداشت، جراحی هم یک انتخاب است.
در موارد زیر از جراحی بهره گرفته می شود:

یکی از سنگ ها در حالب گیر کند
درد شدید باشد
سنگ، جریان ادرار را مسدود کرده باشد
بیمار مبتلا به خونریزی یا عفونت است

جراح در پهلوی بیمار برشی می زند و سنگ را از طریق آن خارج می کند. استنتی داخل حالب قرار داده می شود تا تخلیه ادرار راحت تر صورت گیرد.
بیمار چند روز در بیمارستان می ماند و بهبودی کامل او 4 تا 6 هفته طول می کشد.
به گزارش «بهپو» و به نقل از «وبمد»، پیش از هرگونه عملی با پزشک خود صحبت کنید و اطمینان حاصل کنید که خطرات و مزایای هر یک از گزینه های درمانی چگونه است.

سوالاتی که در این زمینه می بایست پاسخ داده شود به شرح زیر است:

این عمل جراحی دارای چه عوارض جانبی است؟
چه روش هایی می تواند سنگ کلیه من را درمان کند؟
چه مدت قرار است در بیمارستان بستری باشم؟
درد پس از جراحی چگونه کنترل می شود؟
آیا احتمال دارد مجبور شوم عمل جراحی را تکرار کنم؟/