هپاتیت در کودکان

هپاتیت به معنای «التهاب کبد» است و باعث آسیب و تخریب سلول های کبدی می شود. این التهاب می تواند به علل مختلفی از جمله سموم، داروها، بیماری های متابولیک و عفونت ایجاد شود. در کودکان 5 نوع هپاتیت وجود دارد که عبارتند از انواع A، B، C، D و E. درحالی که دو نوع E و D نادر هستند، کودکان نیز مانند بزرگسالان می توانند به انواع A، B و C مبتلا شوند.

هپاتیت به معنای «التهاب کبد» است و باعث آسیب و تخریب سلول های کبدی می شود. این التهاب می تواند به علل مختلفی از جمله سموم، داروها، بیماری های متابولیک و عفونت ایجاد شود.
به گزارش «بهپو»، در کودکان 5 نوع هپاتیت وجود دارد که عبارتند از انواع A، B، C، D و E. درحالی که دو نوع E و D نادر هستند، کودکان نیز مانند بزرگسالان می توانند به انواع A، B و C مبتلا شوند. به علاوه، سن کودکان نقش مهم و محوری در ابتلا به انواع هپاتیت ندارد. در ادامه به بررسی انواع هپاتیت های رایج در کودکان و توصی ههایی در مورد آنها می پردازیم.

هپاتیت A

هپاتیت A، شایع ترین نوع هپاتیت میان کودکان است و از طریق غذا، آب یا اشیای آلوده به این ویروس، به کودکان منتقل می شود. هپاتیت A که با اصطلاح «هپاتیت عفونی » هم شناخته می شود، معمولا در مدفوع باقی می ماند و حتی می تواند ماه ها زنده بماند.

هپاتیت A در کودکان چه علت هایی دارد؟

نبود شرایط بهداشتی استاندارد، شایع ترین علت برای سرایت و انتقال هپاتیت A است. کودکان در هر کدام از شرایط زیر ممکن است به این ویروس آلوده شوند:

خوردن غذایی که به دست آشپز غیربهداشتی یا در شرایط غیربهداشتی تهیه شده است. نشستن دست قبل از خوردن غذا هم همین تاثیر را دارد
نوشیدن آب یا شیر آلوده به مدفوعی که حاوی ویروس هپاتیت A است.
خوردن مواد غذایی آلوده به مدفوع حاوی ویروس هپاتیت A
سفر کردن بدون واکسیناسیون مناسب به کشورهایی که هپاتیت A در آنها شایع است.
انتقال خون آلوده -در موارد نادر

چطور می توان از ابتلا به هپاتیت A در کودکان جلوگیری کرد؟

همه کودکان بالای 1 سال باید واکسیناسیون مناسب انجام بدهند و برنامه زمانی دریافت واکسن هپاتیت A را دقیقا رعایت کنند. به گفته متخصصان، دریافت دوزهای تکمیلی 6 ماهه و 12 ماهه برای محافظت طولانی مدت ضروری است. نکات تکمیلی به ترتیب زیر هستند:

پرهیز از خوردن غذاهای بیرون از خانه، خصوصا غذاهای خیابانی
رعایت اصول بهداشتی در خانه
آموزش دادن اصول بهداشت فردی و جمعی به کودک؛ شستن دست ها قبل از خوردن غذا، پس از لمس اشیای مختلف در پارک
یا مدرسه و همچنین پس از بازگشتن از محیط هایی مانند بیمارستان
ندادن غذاهای نیم پز یا خام به کودک

علایم و تشخیص هپاتیت A

اگر کودک به رغم رعایت نکات احتیاطی به هپاتیت A مبتلا شود، شما باید علایم و نشانه های زیر را در او مشاهده کنید:

از دست دادن اشتها
خستگی یا احساس ضعف عمومی
درد معده، حالت تهوع و استفراغ
تب خفیف
تیره شدن ادرار و روشن تر شدن رنگ مدفوع
نشانه های زردی مانند زردی چشم ها و ناخن ها
علایم سرماخوردگی، گلودرد و سرفه

پزشکان برای تشخیص هپاتیت A می توانند آزمایش خون تجویز کنند. ابتلا به هپاتیت A تا چند ماه طول می کشد تا بدن به حالت عادی بازگردد. هنوز هیچ درمان قطعی ای برای هپاتیت A طراحی نشده، اما داروها و درمان های حمایتی مناسبی برای مقابله با این بیماری در دسترس هستند.

هپاتیت B

هپاتیت B یا هپاتیت سروم به واسطه ویروس هپاتیت B یا HBV ایجاد می شود. این ویروس از طریق انتقال خون، بزاق، اسپرم، ادرار و حتی اشک ها قابل انتقال به دیگران است. برخلاف هپاتیت A، هپاتیت B می تواند به عفونت کبدی مزمن منجر شود و سلامت کودک را در بلندمدت تحت تاثیر قرار بدهد.

هپاتیت B در کودکان چه علت هایی دارد؟

یک یا چند مورد از حالت های زیر می تواند باعث بروز هپاتیت B در کودکان شود:

ویروس از مادر به نوزاد منتقل شود که در مناطق بومی همچنان شایع است.
وقتی که کودک با خون یا بزاق فرد مبتلا به هپاتیت B تماس پیدا کند. برای مثال، اگر کودک مبتلا اقدام به گاز گرفتن یا چنگ زدن کودک سالم کند.
این ویروس از طریق به اشتراک گذاری غذا یا نوشیدنی با فرد آلوده قابل انتقال است.
تماس کودک با خون آلوده به هپاتیت B
به اشتراک گذاری لوازم شخصی مانند مسواک می تواند ویروس را از کودکی به کودک دیگر منتقل کند.
خالکوبی کردن نیز می تواند با احتمال انتقال هپاتیت B همراه باشد.

چطور می توان از ابتلا به هپاتیت B در کودکان جلوگیری کرد؟

امروزه واکسنی برای هپاتیت B وجود دارد که در 95 درصد موارد برای کودکان اثربخش است و می تواند از کودکان در مقابل این ویروس محافظت کند. بنابراین، از واکسینه شدن کودک خودتان اطمینان حاصل کنید و برنامه واکسیناسیون را جدی بگیرید. این واکسن ها می توانند تا 20 سال از فرزندتان محافظت کنند. نکات تکمیلی به ترتیب زیر هستند:

به فرزندتان بگویید وسایل شخصی مانند مسواک، قاشق یا لیوان آب خودش را با دیگران به اشتراک نگذارد.
به فرزندتان یاد بدهید در صورت مواجهه با خون دیگران اصلا به این ماده دست نزند یا با آن تماسی نداشته باشد.
درباره احتمال ابتلا به هپاتیت B از طریق پیرسینگ یا خالکوبی حتما به فرزندتان توضیح بدهید.

علایم و تشخیص هپاتیت B

قبل از اینکه کودک را نزد پزشک ببرید، حتما علائم زیر را بررسی کنید:

زردی چشم ها، ناخن ها و ادرار
خستگی شدید و غیرعادی
حالت تهوع، استفراغ و درد معده

تشخیص هپاتیت B می تواند با آزمایش خون انجام شود و اگر کودک واکسیناسیون نشده باشد، پزشک می تواند واکسیناسیون سریع را برای او در نظر بگیرد. هنوز هیچ درمان قطعی ای برای هپاتیت B کشف نشده و همین نکته، خطر ابتلا به آن را افزایش می دهد. در موارد نادر، این بیماری می تواند فرد را به نارسایی کبد، سیروز یا حتی سرطان کبد مبتلا کند. با این حال، فراموش نکنید هپاتیت B کاملا قاب لپیشگیری است.

هپاتیت C

هپاتیت C وقتی بروز می یاید که کودک به واسطه ویروس هپاتیت C یا HCV تحت حمله قرار بگیرد که از طریق خون منتقل می شود. این نوع هپاتیت میان بزرگسالان شایع است، نه کودکان، اما نوزادانی که مادرشان به این ویروس مبتلا بوده، با احتمال ابتلا به آن مواجه هستند. امروزه هپاتیت C حدود 8/ 5 درصد از کودکانی را به خود مبتلا می کند که در کشورهای درحال توسعه آسیایی، منطقه آمازون و مناطق صحرایی آفریقا زندگی می کنند. البته در کشوری مانند آمریکا نیز سالانه بین 26 تا 43 هزار کودک به هپاتیت C مبتلا می شوند.

هپاتیت C در کودکان چه علت هایی دارد؟

هپاتیت C اساسا از طریق خون منتقل می شود و درنتیجه احتمال مبتلا شدن کودکان به آن تحت شرایط زیر وجود دارد:

اگر با استفاده از سرنگ آلوده، خون به کودک تزریق شود.
وقتی که تجهیزات پزشکی بدون گذراندن فرایندهای استریلیزه دوباره مورد استفاده قرار می گیرند.
تماس یا تزریق خون آلوده به کودک

هپاتیت C از طریق هوا، لمس یا شیر مادر به کودک منتقل نمی شود و در موارد نادر از خود مادر به نوزاد منتقل می شود.

علایم و تشخیص هپاتیت C در کودکان

علایم هپاتیت C، حداقل در مراحل اولیه بیماری، به راحتی قابل مشاهده نیستند. پس از پایان دوره نهفتگی 2 تا 6 هفته ای، احتمالا کودک با علائم و نشانه های زیر مواجه می شود:

تب خفیف
خستگی شدید
زردی
تیرگی ادرار
مدفوع خاکستری رنگ
استفراغ و درد در ناحیه شکم
درد مفصلی
بی اشتهایی

پزشکان علاوه بر بررسی علایم هپاتیت C ممکن است آزمایش سرولوژی را برای بررسی وضعیت آنتی بادی های ضدهپاتیت C و همچنین آزمایش نوکلئیک را با هدف بررسی مزمن بودن یا نبودن بیماری برای کودک تجویز کنند. اگر این بیماری زودهنگام تشخیص داده شود، درمان می تواند با عفونت مقابله کند و وضعیت بیمار را رو به بهبود ببرد. در 15 تا 46 درصد از موارد نیز بیماری پس از چند هفته رفع می شود، بدون اینکه درمان خاصی برای آن انجام بگیرد. البته نباید فراموش کرد حدود 55 تا 80 درصد از افرادی که به هپاتیت C مبتلا می شوند، ممکن است به بیماری مزمن کبدی نیز مبتلا شوند./