آیا جای سوختگی با لیزر از بین می‌رود؟

در 6 ماه نخست بعد از سوختگی، لیزر می‌تواند زمینه قرمزرنگی را که سوختگی روی پوست به وجود آورده برطرف کند اما بعد از گذشت سال‌ها از اتفاق، آیا با لیزر می توان جای سوختگی را از بین برد؟

تصمیم‌گیری در رابطه با نوع درمان جوشگاه سوختگی با توجه به عمق، شدت، وسعت و محل سوختگی و اینکه باعث اختلال در عملکرد فرد شده یا صرفا مشکل زیبایی ایجاد کرده، متفاوت است. مسلما درمان سوختگی در ناحیه صورت یک آقا با یک خانم متفاوت است.

به گزارش «بهپو»، در 6 ماه نخست بعد از سوختگی، لیزر می‌تواند زمینه قرمزرنگی را که سوختگی روی پوست به وجود آورده برطرف کند اما بعد از گذشت سال‌ها از اتفاق در صورتی که فرد لیزر نکند، رنگ پوست سفید می‌شود و امکان تغییر رنگ به کمک لیزر وجود ندارد و باید از سایر روش‌های درمانی کمک گرفت.

در صورتی که سوختگی باعث کاهش کارکرد در عضوی شده مثلا پوست پلک را پایین کشیده یا باعث کشیدگی لب و... شده باید ابتدا به کمک جراحی کارکرد درست را به این اعضای حیاتی بازگرداند و سپس به کمک لیزر جوشگاه‌های برجسته در محل پیوند پوست یا چروک‌های ناشی از سوختگی را برطرف کرد. البته باز هم بعد از لیزر پوست کاملا طبیعی و به شکل قبل نخواهد شد.

هر چه پوست یک شخص سفیدتر باشد چون می‌توان از لیزر با درجات بالاتر استفاده کرد نتایج بهتر خواهد بود اما استفاده از درجات بالای لیزر روی پوست تیره باعث بروز لک می‌شود. از سوی دیگر، هر چه فرد در سنین پایین‌تر برای درمان مراجعه کند چون پوست جوان‌تر است و ترمیم بهتری دارد، نتایجش بهتر خواهد بود اما هر چه سن بالاتر می‌رود چون توانایی ترمیم پوست کندتر می‌شود معمولا نتایج چندان رضایت‌بخش نیست.

گاهی لازم است برای یک فرد از چند روش درمانی مثل پیلینگ و میکرودرم ابریژن کنار لیزر استفاده شود. این کار به وضعیت بالینی بیمار بستگی دارد.

لیزر روی بعضی از اندام‌ها بهتر جواب می‌دهد. بازو، گردن و شانه ذاتا گوشت اضافه‌ساز هستند و باید فرد باتجربه در این نقاط از لیزر استفاده کند. اندام‌های انتهایی معمولا به لیزر خوب جواب نمی‌دهند و میزان تاثیر مثبت لیزر مخصوصا برای مچ به پایین و انگشتان چندان رضایت‌بخش نیست زیرا خون در این نواحی نسبت به سایر اندام‌های بدن جریان کند‌تری دارد و از آنجا که لیزر تنها زخم ایجاد می‌کند و بدن خود باید پوست را ترمیم کند معمولا نتایج در این نواحی دلگرم‌کننده نیست. کلاس اجتماعی بیمار نیز اهمیت قابل‌توجهی دارد. فردی که برای درمان مراجعه می‌کند باید بداند که برای ترمیم باید عضو برای مدتی ثابت باشد و بهداشت آن رعایت شود. کارگری که مجبور است برای تامین معاش، فردای روز عمل کار خود را شروع کند نامزد مناسبی برای لیزر ترمیمی نیست. افراد مبتلا به دیابت، کم‌خونی و... نیز ابتدا باید با پزشکشان در این رابطه مشورت کنند.

بیشتر بخوانید: اشتباهات رایج در درمان سوختگی ها

چگونه می توان با سوسپانسیون سلولی، رنگ پوست را اصلاح کرد؟

ملانوسیت‌ها سلول‌های رنگدانه‌ساز هستند که رنگدانه پوست یا ملانین تولید می‌کنند و رنگ پوست افراد را می‌سازند. در سوختگی‌های عمیق، رنگدانه‌های پوستی لایه اپیدرم، از بین می‌روند. وقتی سلول‌ها تخریب شدند پوست از حالت عادی خارج شده و سفید می‌شود که اصطلاحا به آن لوکودرما می‌گویند.

در درمان جوشگاه ناشی از سوختگی، درمان دارویی یا استفاده از اشعه ماورای‌بنفش برای تحریک ملانوسیت و استفاده از لیزر فرکشنال بی‌فایده است و به رنگدانه‌سازی کمکی نمی‌کند و تنها روش موثر در حال حاضر پیوندهای بافتی و سلولی است. پیوندهای بافتی شامل استفاده از لایه‌های نازک پوست یا بافت است که قبلا استفاده می‌شد و هنوز هم برای جوشگاه سوختگی‌های وسیع توصیه می‌شود.

روش‌های سلولی به‌ تازگی رواج یافته که به 2 نوع، کشت داده شده و غیرکشت است. در ایران تهیه سوسپانسیون سلولی یعنی روش غیرکشت یا از پیوند اتولوگ سلول‌های ملانوسیت استفاده می‌شود. در این روش که برای جوشگاه‌های نه‌چندان وسیع توصیه می‌شود، سلول‌های ملانوسیت را از ناحیه پوست سالم استخراج و به شکل سوسپانسیون به اپیدرم ناحیه سوخته منتقل می‌کنند. از مزایای این روش امکان انجام آن در مدت کوتاه و به واسطه مقدار کمی از پوست نواحی سالم است. مطالعه‌های انجام‌شده نشان داده به واسطه این روش درمانی بعد از 6 ماه بین 30 تا 90 درصد، لوکودرما از بین می‌رود. موفقیت درمان به تجهیزات پزشکی مورد استفاده و تبحر پزشک بستگی دارد. درمان باید در محیط آزمایشگاهی انجام شود و در مطب امکان‌پذیر نیست. برای انجام این روش درمانی سن یا رنگ پوست اهمیت ندارد و هر زمانی که فرد مراجعه کند امکان درمان و بهبود وجود دارد.

استفاده از میکروپیگمنتیشن در درمان جوشگاه سوختگی

جوشگاه ناشی از سوختگی به 3 شکل فرورفته، برجسته و تغییر رنگ بروز می‌کند. اگر سوختگی فقط با تغییر رنگ پوست همراه باشد، می‌توان از میکروپیگمنتیشن استفاده کرد. این روش درواقع نوعی تاتوی طبی است که در آن پزشک ماهر به کمک دستگاه، سعی می‌کند بدون انتقال میکروب، رنگی شبیه رنگ پوست اطراف ناحیه جوشگاه را در ناحیه‌ای از پوست که دچار سفیدی یا تیرگی بیشتر شده، ایجاد کند. این عمل در افرادی با پوست تیره به مراتب سخت‌تر است و بعد از عمل باید مراقب نور آفتاب باشند زیرا با تابش نور خورشید بر پوست احتمال تیره شدن سایر نواحی پوست و دو رنگ شدن ناحیه‌ای که تحت میکروپیگمنتیشن قرار گرفته، وجود دارد.

به گزارش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، به بیماران توصیه می‌شود، حتما 3-2 ماه بعد از بهبود سوختگی برای انجام میکروپیگمنتیشن مراجعه کنند. البته با گذر سال‌ها از سوختگی باز هم میکروپیگمنتیشن همچنان اثر مثبت دارد. رنگ این تاتو مقاوم است و 5-3 سال دوام خواهد داشت. نکته مهم تبحر و تجربه پزشک است تا بتواند رنگ تاتو را تا جای ممکن به رنگ پوست فرد نزدیک کند./

بیشتر بخوانید: کمک های اولیه در درمان سوختگی ها