کبد یا جگر بزرگترین اندام بدن انسان است که 1.44 تا 1.66 کیلوگرم وزن دارد و به اندازه توپ فوتبال است. در میان بیش از 500 وظیفهای که دارد، تبدیل غذا از روده کوچک به موادی است که به جذب چربی و مبارزه با بیماری ها، ذخیره انرژی و فیلتر کردن و پاکسازی خون شما کمک می کند.
به گزارش «بهپو»، با وجود اینکه کبد بزرگترین عضو بدن است، تشخیص درد ناشی از کبد دشوار است. به راحتی می توان آن را با درد معده اشتباه گرفت، چون قسمتی از کبد بالای معده قرار دارد. بسته به علت، کبدی که درد میکند ممکن است به صورت درد در مرکز جلویی شکم، پشت یا حتی شانهها ظاهر شود.
کبد در واقع هیچ گیرنده دردی ندارد. معمولاً درد به این دلیل اتفاق میافتد که غشایی که آن را احاطه کرده است در اثر یک بیماری یا جراحت ملتهب شده است.
هپاتیت ویروسی
هپاتیت ویروسی به معنای التهاب کبد است. هپاتیت A، B و C سه نوع رایج هپاتیت هستند. آنها توسط ویروس های مختلفی ایجاد می شوند که کبد را آلوده می کنند. هپاتیت ویروسی می تواند باعث درد در سمت راست بالای شکم، جایی که کبد قرار دارد شود. سایر علائم هپاتیت شامل ادرار تیره رنگ، زردی پوست یا چشم ها (معروف به زردی)، خستگی، تهوع یا استفراغ است.
بیشتر بخوانید: هپاتیت چیست و چگونه منتقل می شود؟
هپاتیت الکلی
هپاتیت الکلی التهاب کبد ناشی از نوشیدن الکل است. هپاتیت الکلی در افرادی که طی سالیان متمادی به مقدار زیاد الکل مصرف می کنند بیشتر اتفاق می افتد. درد ناشی از هپاتیت الکلی ممکن است شکم شما را حساس کند. همچنین احتمالاً کاهش وزن و کم اشتهایی خواهید داشت، حالت تهوع دارید، تب خفیف دارید و احساس خستگی و ضعف خواهید کرد.
بیشتر بخوانید: الکل با جسم و روان ما چه می کند؟
بیماری کبد چرب
وزن بیش از حد، دیابت یا رژیم غذایی با کلسترول بالا می تواند باعث تجمع بیش از حد چربی در کبد شود. با گذشت زمان، انباشت چربی می تواند کبد را زخمی کند و آن را از انجام کار خود باز دارد. کبد چرب معمولا هیچ علامتی ایجاد نمی کند. اما می تواند باعث خستگی یا یک درد کسل کننده دائمی در قسمت بالای سمت راست شکم یا در سراسر آن شود. در مورد رژیم غذایی و تغییرات سبک زندگی که می تواند به بیماری کبد چرب کمک کند، بیاموزید.
بیشتر بخوانید: توصیه های طب سنتی برای پیشگیری از کبد چرب
سندرم فیتز هیو کورتیس
سندرم فیتزهیوکورتیس یک بیماری نادر در زنان است که باعث درد شدید و ناگهانی در قسمت بالای سمت راست شکم می شود و ممکن است به بازو و شانه سرایت کند. فیتزهیوکورتیس یک عفونت باکتریایی است. بافتهای اطراف کبد را ملتهب میکند (پزشک شما ممکن است آن را پری هپاتیت بنامد) و میتواند بر پوشش معده تأثیر بگذارد. همچنین اغلب تب، لرز، سردرد و احساس بیماری خواهید داشت.
سندرم فیتز هیو کورتیس یکی از عوارض بیماری التهابی لگن (PID) است که یک اصطلاح عمومی برای عفونت دستگاه تناسلی فوقانی در زنان است. عفونت اغلب توسط نایسریا گونوره و کلامیدیا تراکوماتیس ایجاد می شود.
آبسه یا کیست کبد
عفونت باکتریایی، قارچی یا انگلی در کبد می تواند آبسه (کیسه چرکی) ایجاد کند. در این وضعیت در سمت راست بالای شکم احساس ناراحتی می کنید. پزشک به هنگام معاینه بزرگ شدن کبد را حس می کند. معمولاً تب و لرز نیز خواهید داشت.
کیست ها کیسه های مایع هستند، اما معمولاً عفونی نیستند. اگر بزرگ باشند، ممکن است باعث ناراحتی شما شوند، بیشتر به این دلیل که در شکم خود احساس «پری» خواهید داشت. کیست ها گاهی اوقات ممکن است خونریزی کنند که می تواند باعث درد ناگهانی و شدید در قسمت بالای شکم و شانه راست شود.
بیشتر بخوانید: آبسه کبد چیست؟ چقدر خطرناک است؟
سندرم بود کیاری
سندرم بود کیاری یک اختلال غیر معمول است که در نتیجه باریک شدن وریدهایی که خون و مایعات را از کبد خارج می کنند، ایجاد می شود. علت آن لخته شدن خون و تورم در کبد است. درد سمت راست بالای شکم از علایم اینبیماری است.
ترومبوز ورید پورتال
سیاهرگ باب رگی است که خون را از روده به کبد می رساند. اما اگر لخته خون رگ را مسدود کند، ممکن است درد ناگهانی در قسمت سمت راست بالای شکم احساس کنید. همچنین ممکن است ورم شکم و تب داشته باشید.
آسیب کبدی
به دلیل اندازه بزرگ آن، کبد بسیار در معرض ضربه و آسیب است؛ در تصادفها، زمین خوردن ها یا ضربه های فیزیکی. اگر کبد خونریزی کند، معمولاً در شکم و شانه راست خود درد و حساسیت خواهید داشت. همچنین ممکن است علائم شوک ناشی از از دست دادن خون داشته باشید.
سرطان کبد
معمولا تا زمانی که سرطان کبد به مراحل آخر پیشرفت نکند، هیچ دردی نخواهید داشت. درد زمانی شروع می شود که سرطان کبد گسترده شده است؛ در هر جایی از شکم تا شانهها. پزشک در معاینه با فشار بر روی سمت راست شکم یک توده را احساس می کند. همچنین ممکن است وزن کم کنید، احساس خارش کنید، پوست یا چشمهایتان زرد باشد، معده متورم داشته باشید و احساس بیماری کنید.
بیشتر بخوانید: توصیه های مهم برای سلامت کبد
سنگ کیسه صفرا
کیسه صفرا درست زیر کبد قرار دارد. بنابراین سنگهای صفراوی -شیرههای گوارشی که به صورت تکههایی سفت میشوند- میتوانند باعث دردی شوند که ممکن است اشتباه کنید که از کبد است. از علایم سنگ کیسه صفرا درد ناگهانی است که به سرعت بدتر می شود. درد سنگ کیسه صفرا ممکن است در مرکز یا سمت راست بالای شکم، بین تیغه های شانه یا در شانه راست باشد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
به گزارش «بهپو» و به نقل از «وبامدی»، اگر درد کبد شما به سرعت شروع شد، خیلی شدید بود، برای مدت طولانی ادامه داشت یا شما را از ادامه فعالیتهای عادی باز داشت، برای بررسی بیشتر و دقیق تر هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
علائم دیگری که نشان می دهد شما به درمان فوری نیاز دارید عبارتند از:
● زردی
● تب
● لرز
● تهوع یا استفراغ/