بیمار زنی ۵۸ ساله جهت ارزیابی و درمان پلیآرتریت سرونگاتیو در بخش روماتولوژی ما بستری شد. وی یک سابقه ۳ ساله از آرتریت محیطی متقارن در مفاصل مچ دست، متاکارپوفالانژیال (MCPها)، اینترفالانژیال پروگزیمال (PIPها)، زانو و مچ پا را ذکر میکرد. همچنین قبلا تحت درمان ناموفق با کورتیکواستروییدها، متوترکسات، لفلونامید و دو داروی ضد عامل نکروز تومور (TNF) قرار گرفته بود. در زمان پذیرش، بیمار از درد و تورم شدید در مفاصل هر دو دست، آرنجها و زانوها شکایت میکرد. همچنین علایم سندرم رینود شدید در دستها دیده میشد.
در معاینه، سینوویت قرینه در مفاصل مچ دست، آرنج و زانو و همچنین MCPها و PIPها مشهود بود. آزمایشهای خون نشاندهنده یک کمخونی نرموکروم نرموسیتی همراه با افزایش متغیرهای التهابی (ESR و CRP) بود. فاکتور روماتویید، آنتیبادی ضد پپتید سیترولینه حلقوی (AntiCCP) و ANA منفی گزارش شدند. رادیوگرافی دستها نشاندهنده اسکلروز قابل توجه در انتهای انگشتان بود. این اسکلروز در سایر استخوانهای بررسیشده از جمله آرنجها، لگن، زانوها و پاها دیده نشد. همچنین شواهدی از کلسینوز نیز مشاهده نگردید. این استئواسکلروز انتهای انگشتان به عنوان یک یافته طبیعی تلقی شد. همچنین بیمار یک آرتریت روماتویید سرونگاتیو کلاسیک داشت. احتمالا نمای رادیولوژیک استئواسکلروز به خاطر زمینه استئوپنی شدید مرتبط با آرتریت روماتویید و مصرف قبلی کورتون، تشدید شده بود.
بحث
استئواسکلروز انتهای انگشتان، یک شکل اسپورادیک و لوکالیزه از تشکیل اندوستئال استخوان است که به صورت تیپیک در بند دیستال انگشتان رخ میدهد و برای هیچ بیماری خاصی پاتوگنومونیک به شمار نمیآید. محل اختصاصی این یافته، آن را از نوع ژنرالیزه تشکیل استخوان جدید اندوستئال که در بیماریهایی همچون کمخونی سلول داسی دیده میشود، متمایز میکند. یک نمای رادیولوژیک مشابه ممکن است به صورت رسوب کلسیم روی یک طره (tuft) باشد که گاهی در بیماریهای بافت همبند مشاهده میشود.
اگرچه در ابتدا پنداشته میشد که استئواسکلروز بند انتهایی انگشتان با بیماریهای کلاژن واسکولار ارتباط دارد و در این بیماریها شایعتر است، تحقیقات بعدی از این ارتباط حمایت نکردند. استئواسکلروز انتهای انگشتان باید به عنوان یک یافته طبیعی و شایع که در بیش از ۵۰ افراد بالای ۴۰ سال به درجاتی دیده میشود، مورد توجه قرار گیرد./