فرارسیدن تابستان و گرمای هوا فرصت مناسبی برای شنا و لذت از این ورزش مفرح است که البته تاثیرات بسیاری بر سلامت اندامها دارد. اما علاوه بر این باید زمینه بروز بیماریهای مختلف از جمله بیماریهای پوستی مرتبط با شنا در استخر و دریا را نیز در نظر گرفت. مسلما از آنجا که افراد مختلف در استخرهای عمومی حضور دارند، لزوم توجه به اقدامات مراقبت و پیشگیری از سلامت حتما ضروری است.
به گزارش «بهپو»، با این مقدمه به بیماریهای مرتبط با شنا پرداختهایم که شناخت آنها قطعا میتواند در پیشگیری تاثیر بسزایی داشتهباشد.
مراقبت از پوست هنگام شنا
1- عامل بروز بیماریهای پوستی بهدلیل شنا در استخر یا دریا چیست؟
در رابطه با بیماریهای پوستی مرتبط با استخر و شنا، در وهله اول باید به مواردی اشاره کرد که افراد دارای پوست حساس در اثر تماس با آب بهخصوص کلر استخر، دچار حساسیت و خارش میشوند. این نوع حساسیت معمولا پس از بیرون آمدن از استخر و خشک کردن بدن با احساس سوزش و خارش همراه است.
دسته دیگر، بیماریهای پوستی هستند که تحتتاثیر رطوبت بروز پیدا میکنند. بهعنوان مثال انواعی از بیماریهای قارچی و میکروبی شیوع بالاتری در شناگران دارند زیرا رطوبت شرایط مساعدی برای رشد و تکثیر قارچها فراهم میکند.
بیشتر بخوانید: نکاتی درباره آداب استخر رفتن و مواجهه با حساسیت به کلر
2- کدام بیماری قارچی در شناگران شیوع بیشتری دارد؟
شایعترین بیماری قارچی، «فورفور یا تیناورسیکالر» است که با بروز لکههای قهوهای یا روشن روی تنه بروز پیدا میکند. قارچ عامل این بیماری روی پوست مرطوب بهتر رشد میکند و بهخصوص بروز آن در افرادی که پس از شنا با بدن خیس لباس میپوشند، افزایش مییابد. باقی ماندن رطوبت بین انگشتان عامل بروز بیماری قارچی میشود که به «قارچ پای ورزشکاران» شهرت دارد و با ایجاد ترکهای ریز بین انگشتان همراه است که خارش و سوزش دارد.
3- برای پیشگیری از بروز بیماریهای قارچی پوست چه باید کرد؟
یکی از مهمترین شرایطی که زمینه رشد و تکثیر قارچها را تشدید میکند، بیتوجهی به بهداشت لباس و وسایل شنا است. متاسفانه بعضی افراد پس از بازگشت از استخر، لباسها و وسایل خیس را مدتی در ساک کنار میگذارند. درحالیکه وسایل خیس باید حتما در کوتاهترین زمان شسته و در معرض هوای آزاد و نور خورشید خشک شود تا قارچها از بین بروند. در غیراینصورت زمینهساز انتقال قارچ و بیماریهای پوستی میشوند. و برای جلوگیری از چنین مشکلاتی باید از وسایل مشترک پرهیز نمود. همچنین لازم است پس از شنا حتما دوش گرفته و پوست بهخصوص چینهای بدن مانند لابلای انگشتان خشک شود تا رطوبت باقی نماند.
لباس، حوله و دیگر وسایل شنا نیز کاملا شخصی هستند. هرگز نباید افراد حتی اعضای خانواده از حوله، دمپایی و وسایل شنا بهطور اشتراکی استفاده کنند. دوشگرفتن قبل و بعد از شنا ضروری است و حتما باید پوست بهخصوص چینهای بدن مانند لابلای انگشتان را با حوله بهخوبی خشک کرد تا رطوبت زمینهساز بیماریهای قارچی و میکروبی نشود.
استفاده از مرطوبکننده پس از شنا نیز به حفظ رطوبت پوست و کاهش خشکی کمک میکند. پس از شنا در دریا نیز حتما باید دوش گرفت تا نمکهای باقیمانده باعث تحریک پوست نشود. افرادی که دچار ضایعات پوستی فعال، جوشهای چرکی ترشحدار یا بیماریهای مسری پوستی هستند نیز حتما باید از شنا در استخرهای عمومی پرهیز کنند زیرا عامل انتقال بیماری به دیگران خواهند بود.
4- آیا محیط بیرون از آب در استخرها نیز میتواند زمینهساز مشکلات پوستی شود؟
زگیل کف پا یکی از بیماریهایی است که از طریق راهرفتن در فضای بیرون استخر مانند رختکن و... ایجاد میشود. از همینرو استفاده از دمپایی حتما برای پیشگیری از انتقال زگیل ضروری است. البته دمپایی نیز باید شخصی باشد و دمپاییهای مشترک در استخر میتوانند زمینهساز انتقال زگیل شوند. بهتر است پس از شنا پاها با آب و صابون شسته شود تا احتمال چنین مشکلی بهحداقل ممکن برسد.
بیشتر بخوانید: آیا ویروس زگیل از راه استخر منتقل می شود؟
5- مواجهه با نور خورشید هنگام شنا در دریا یا استخر روباز چه تاثیراتی بر پوست دارد؟
آفتابسوختگی عارضه جدی شنا در دریا یا استخر روباز است. قطرههای آب روی پوست همانند ذرهبین عمل میکند و باعث آسیب جدی نور خورشید میشود. در مواردی که آفتابسوختگی حاد و شدید باشد، علائم بهشکل قرمزی، تاول، سوزش، درد شدید و در نهایت پوستهریزی و تیرهشدن پوست بروز پیدا میکند. این عوارض بهخصوص برای افراد با پوست و چشم روشن که نسبت به نور خورشید حساستر هستند، شدیدتر است. توصیه میشود در صورت تمایل به شنا در چنین شرایطی حتما ساعات مناسبتر مانند صبح زود یا عصر در نظر گرفته شود. بهطور کلی استخر روباز بهدلیل تابش خورشید از نظر بهداشتی مطمئنتر است اما باید مراقبتهای لازم در مورد محافظت از پوست رعایت گردد.
6- استفاده از کرم ضدآفتاب برای پیشگیری از آفتابسوختگی حین شنا موثر است؟
هنگام شنا بهتدریج کرم ضدآفتاب از روی پوست شسته میشود و نمیتوان به تاثیر این محصولات اکتفا کرد. بهتر است حتیالامکان در ساعاتی از روز مانند عصر که تابش نور خورشید کمتر است، شنا یا در صورت امکان لباس شنا با بیشترین میزان پوشش بدن انتخاب کرد. البته انواعی از کرمهای ضدآفتاب ورزشی که ماندگاری طولانیتری دارند، موثر خواهند بود.
7- شنا علاوه بر پوست چه عوارضی بر موها دارد؟
یکی دیگر از تاثیرات شنا بهخصوص در مورد خانمها، تغییر رنگ مو در اثر مولکولهای کلر است. این تاثیر بهخصوص در مورد موهای رنگشده بیشتر است و زودتر از حد معمول رنگ موها تغییر میکند و نیاز به استفاده مجدد از رنگ دارد. برای پیشگیری از این تاثیر حتما لازم است موها کاملا با کلاه مخصوص شنا پوشانده شود. البته کلر موجود در آب استخر میتواند موجب خشکی بیشتر پوست شود و در بعضی افراد که جوشهای پوستی دارند منجر به تشدید ضایعات گردد اما بیشترین تاثیر را باید بر رنگ مو دانست.
بیشتر بخوانید: بیماری های ناشی از آلودگی آب استخر
پیشگیری از بیماری های تناسلی در استخر
1- توجه به بهداشت فردی اصل مهم مراقبت و پیشگیری است
آنچه باید خانمها در وهله اول توجه داشته باشند، اطمینان از وضعیت بهداشت استخر است. حتما باید استخرهایی را انتخاب کنند که ضدعفونی و تصفیه آب بهخوبی انجام شود و خیلی شلوغ نباشد زیرا احتمال انتقال آلودگیهای میکروبی و قارچی افزایش مییابد. اهمیت مراقبتهای بهداشت فردی توسط همه بانوان ضروری است و حتما پیش از شنا باید بدن بهخوبی با آب و صابون شسته شود. عبور از حوضچه حاوی محلول ضدعفونی برای کاهش انتقال آلودگی به آب نیز نباید فراموش شود.
علاوه بر رعایت بهداشت فردی قبل و بعد از شنا و استفاده از حوله، مایو و...، خانمهایی که مستعد ابتلا به عفونتهای تناسلی هستند میتوانند پس از بازگشت به منزل از کرمهای ضدعفونی واژینال بهاندازه نصف اپلیکاتور استفاده کنند تا احتمال بروز مشکل کاهش یابد.
2- در صورت ابتلا به بیماریهای قارچی و عفونی نباید به استخر رفت
بعضی از استخرها هنگام پذیرش بانوان گواهی سلامت درخواست میکنند که در این موارد مراجعه به متخصص زنان برای اطمینان از بیماریهای مختلف ضروری است. اما اگر چنین درخواستی وجود نداشته باشد نیز همه خانمها باید این وضعیت را مهم بدانند و حتما در صورت ابتلا به بیماریهای مختلف با پزشک مشورت کنند و تحت درمان قرار بگیرند.
اگر خانمی دچار ترشح غیرعادی، زخم، سوزش یا خارش نواحی تناسلی است نباید در استخر عمومی حضور داشته باشد زیرا باعث انتقال آلودگی به آب و ابتلای دیگران به چنین مشکلاتی میشود.
همچنین در صورت ابتلا به ضایعات و زخمهای عفونی، بیماریهای قارچی پوست و دیگر مشکلات قابلانتقال از طریق آب نباید در استخر عمومی شنا کرد زیرا عامل بروز بیماریهای مختلف پوستی، تنفسی، تناسلی و حتی چشمی است.
3- دختربچهها نباید در استخر بزرگسالان شنا کنند
نکته بسیار مهم که متاسفانه گاه توجه نمیشود این است که استخر دختربچهها و بزرگسالان نباید یکی باشد. اهمیت این توصیه از آنجاست که دختربچهها تا پیش از سن بلوغ حساستر هستند و زودتر دچار عفونتهای تناسلی میشوند که احتمال ابتلا به این بیماریها در صورت شنا در استخر عمومی افزایش مییابد.
همچنین باید به کودکان آموزش داد تا هنگام احساس نیاز به سرویس بهداشتی حتما از استخر بیرون بروند و پس از شستوشو و نظافت بدن دوباره به استخر برگردند.
4- شنا در استخر طی دوران قاعدگی توصیه نمیشود
با اینکه دوشگرفتن در دوران قاعدگی منعی ندارد و حتی برای رعایت بهداشت فردی توصیه میشود اما به هیچوجه شنا در این دوران توصیه نمیشود. بعضی از خانمها تصور میکنند با استفاده از تامپون میتوانند با خیال راحت در استخر شنا کنند در حالیکه حتی با استفاده از تامپون نیز مقداری از خون وارد آب استخر میشود که عامل آلودگی آب است. بهطور کلی تامپون برای استفاده مکرر در دوران قاعدگی اصلا مناسب نیست و فقط برای مهمانیهای خاص یا بعضی شرایط بلامانع است. حتی بعضی خانمها بهجای نوار بهداشتی از تامپون استفاده میکنند که در این حالت محیط بیهوازی در رحم ایجاد میشود که زمینه رشد و تکثیر میکروبهای بیهوازی را افزایش میدهد.
مراقبت از گوش ها هنگام شنا
شنا در آب یا تعریق زیاد می تواند منجر به ورود رطوبت به مجرای گوش و بروز بیماری معروفی بهنام «گوش شناگران» یا «گوش مناطق گرمسیری» شود که مسلما اگر آب آلوده باشد احتمال آن افزایش پیدا میکند. فرد مبتلا ابتدا احساس خارش یا گرفتگی گوش دارد اما درد بهحدی آزاردهنده است که حتی مانع از خواب راحت او میشود. این بیماری گاه ممکن است با مقداری خروج ترشح از گوش نیز همراه باشد. درد حاد گوش در قسمت خارجی است و میتواند در پی ابتلا به عفونت قارچی یا باکتریایی اتفاق بیفتد که در صورت عفونت قارچی پاسخ به درمان طولانیتر است. بیماری گوش شناگران در افرادی که سابقه مصرف داروهای کورتون یا آنتیبیوتیک دارند یا گوش را دستکاری میکنند نیز شایعتر است. درمان این مشکل مبتنی بر معاینه توسط متخصص گوش و حلق و بینی، استفاده از ساکشن گوش و دوره درمان قطرههای آنتیبیوتیک است. در کنار این بیماری، احتمال پارگی پرده گوش در مورد افرادی که حین شنا درون اسخر شیرجه میزنند نیز وجود دارد. پارگی پرده گوش بهدلیل شیرجهزدن در اکثر موارد، عفونی تلقی میشود. به این معنا که حتما نیاز به درمان آنتیبیوتیکی دارد و اگر آسیب زیاد نباشد، احتمال بهبود بالاتر از 90درصد است. نکته دیگر اینکه سرماخوردگی یا احساس گرفتگی و کیپشدن گوش منجر به افزایش زمینه پارگی گوش خواهد بود.
مراقبت از چشمها هنگام شنا
گرچه شنا یکی از مفیدترین تمرینات جسمانی محسوب میشود و فواید بسیاری بر عملکرد اندامهای مختلف دارد اما اگر به بعضی نکات مهم توجه نشود، میتواند زمینهساز مشکلاتی در چشمها و بینایی گردد.
1- کلر و آلودگی آب زمینهساز التهاب و عفونت چشم میشود
در وهله اول باید به تاثیر کلر آب بر چشم اشاره کرد. سطح چشم از لایهای موسوم به لایه اشکی تشکیل شده که وظیفه آن محافظت از چشم و تامین رطوبت است. این عملکرد بسیار مهم است زیرا بهدلیل وجود ترکیبات آنتیباکتریال از قرنیه و ملتحمه چشم در برابر عوامل آسیبزا محافظت میکند. مواجهه مستمر چشمها با کلر و دیگر ترکیبات شیمیایی آب استخر میتواند بهتدریج سبب ضعیفشدن این لایه و زمینهساز قرمزی چشم شود. همچنین احتمال خشکی چشم و اختلالات بینایی نیز در این شرایط قابلانتظار است.
وجود دیگر آلودگیها در آب استخر نیز به سلامت چشمها آسیب میرساند و احتمال ابتلا به التهاب ملتحمه ویروسی یا باکتریایی وجود دارد که با قرمزی و اشکریزش همراه است. از همینرو در صورت ایجاد قرمزی غیرعادی در چشمها، اشکریزش زیاد، خارش و حساسیت به نور پس از شنا حتما نیاز به مشورت با متخصص چشم است.
2- هرگز نباید با لنز شنا کرد
پیش از شنا حتما باید لنز از چشم خارج شود زیرا در غیراینصورت چشم بیشتر در معرض آلودگیهای میکروبی و باکتریایی خواهد بود. ابتلا به این عفونتها میتواند بسیار شدید و حتی زمینهساز کاهش بینایی شود. همچنین تجمع آب در لنز، شرایطی برای تجمع میکروارگانیسمها ایجاد میکند که برای چشم بسیار مضر است. توصیه میشود پس از شنا، چشمها با قطره استریل، ضدعفونی و دوباره لنز استفاده شود.
3- توصیه هایی برای مراقبت از چشم ها هنگام شنا
● حتما هنگام شنا از عینک مخصوص استفاده نمایید تا مانع از ورود آب به چشمها شود.
● اگر عینک ندارید، هرگز چشمها را زیر آب باز نکنید زیرا تماس مستقیم کلر با چشم آسیبزا و عامل بروز عفونتهای چشم است.
● حتما پس از شنا، صورت و چشمها را با آب بهداشتی بشویید.
● اگر بهطور مکرر به استخر میروید یا مستعد خشکی چشم هستید، حتما از قطرههای اشک مصنوعی استفاده کنید.
● برای جلوگیری از زمینه انتقال عفونت، هرگز از حوله مشترک استفاده نکنید.
● پس از عمل جراحی حتما با پزشک خود در مورد شنا مشورت نمایید.
● همیشه به اندازه کافی آب بنوشید زیرا تامین رطوبت مورد نیاز بدن برای حفظ رطوبت چشم نیز ضروری است./