مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) و کمیته مشورتی رویههای ایمنسازی (ACIP) رهنمودها و توصیه هایی را در مورد اینکه چه کسانی اولویت دریافت واکسن را دارند، صادر کرده اند. کارکنان بیمارستانها و مراکز پزشکی و مراقبت بهداشتی برای دریافت واکسن در اولویت قرار دارند همچنین افراد با بیماریهای زمینه ای و کسانی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند و افراد مسن در اولیتهای بعدی قرار دارند.
به گزارش «بهپو»، زنان باردار جزء گروههای در معرض خطر هستند. متأسفانه در حال حاضر بسیاری از سوالات در مورد مزایای واکسیناسیون و عوارض احتمالی آن بی پاسخ مانده اند. مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها (CDC)، کالج آمریکایی زنان و زایمان (ACOG) ، سازمان بهداشت جهانی (WHO) و آکادمی پزشکی شیردهی پس از بررسی سوالات اصلی زیر، توصیه های خود را برای زنان باردار و شیرده ارائه داده اند:
1- اثرات عفونت COVID-19 بر بارداری چیست؟
2- اطلاعات موجود در مورد ایمنی واکسن COVID-19 برای زنان باردار یا شیرده چیست؟
اثرات COVID-19 در بارداری چیست؟
آخرین اطلاعات ارائه شده در CDC این است که احتمال تشدید بیماری در زنان باردار مبتلا به COVID-19 بیشتر است. علاوه بر این ممکن است این افراد در معرض خطر افزایش پیامدهای نامطلوب بارداری مانند زایمان زودرس باشند.
در نوامبر سال گذشته CDC نشان داد که زنان باردار مبتلا به COVID-19 در رنج سنی 35 تا 44 سال نسبت به زنان همسن غیر باردارشان، تقریباً چهار برابر بیشتر به بستری در بخش مراقبت های ویژه احتیاج پیدا میکنند. و همچنین خطر مرگ در آنها دو برابر بیشتر است.
البته توجه داشته باشید که احتمال خطر نقص مادرزادی، سقط جنین یا سایر عواقب ناخوشایند در تمام بارداریها به هر حال وجود دارد.
اطلاعات فعلی در مورد ایمنی واکسن COVID-19 برای زنان باردار چیست؟
واکسنهایی که هم اکنون دارای مجوز استفاده اضطراری (EUA) هستند بر روی زنان باردار یا شیرده آزمایش نشدهاند. همانطور که در آخرین برگه واکسن Pfizer به وضوح بیان شده است "اطلاعات موجود در مورد اثرات واکسن Pfizer-BioNTech COVID-19 در مورد زنان باردار کافی نیست" و " اثرات واکسن Pfizer-BioNTech COVID-19 بر روی شیر مادران شیرده کاملا مشخص نیست. " زیرا در مراحل اولیه آزمایش Pfizer و Moderna بنابر ملاحظات اخلاقی بسیار مراقب بودند که این مطالعات هیچ زن باردار یا شیرده را در بر نگیرند.
بر اساس آخرین مطالعات منتشر شده در CDC در حال حاضر اطلاعات کمی در مورد ایمنی واکسن COVID-19 mRNA در افراد باردار وجود دارد. اما نتایج مطالعات پارکلینیکی بر روی اثر واکسن Moderna در موش های باردار، ایمنی واکسن را تأیید کرده است. مطالعات در مورد افراد باردار در حال انجام است و تولیدکنندگان واکسن نتایج مربوط به افرادی را که در آزمایشات بالینی باردار شدهاند را دنبال میکنند. بر اساس اطلاعات موجود، متخصصان معتقدند که بعید است واکسنهای mRNA خطری برای فرد باردار یا جنین داشته باشد زیرا واکسنهای mRNA واکسن زنده نیستند.
اگر افراد باردار عضوی از گروهی هستند که توصیه میشود واکسن COVID-19 را دریافت کنند، بر اساس ملاحظات پزشکی تصمیم گیری در مورد استفاده از واکسن mRNA COVID-19 صورت میگیرد. هنگام تصمیم گیری مادران باردار و پزشکان آنها باید:
1- سطح انتقال ویروس در جامعه COVID-19 را در نظر بگیرید
2- میزان خطر ابتلا به COVID-19 را در نظر بگیرند
3- خطرات COVID-19 برای بیمار و خطرات احتمالی برای جنین را در نظر بگیرند
4- کارایی واکسن، عوارض جانبی واکسن و کمبود اطلاعات در مورد واکسن در دوران بارداری را در نظر بگیرند.
عامل مهم دیگری که باید به خاطر بسپارید این است که احتمال رخداد عوارض جانبی واکسن COVID-19 در افراد باردار میتواند مشابه افراد غیر باردار باشد. البته اگر یک زن باردار پس از واکسیناسیون دچار واکنش خفیف مانند تب شود، میتوان توصیه به مصرف استامینوفن کرد زیرا بروز تب میتواند با پیامدهای نامطلوب بارداری همراه باشد.
نکته: کسانی که قصد باردار شدن دارند، پس از واکسیناسیون mRNA COVID-19 الزامی برای اجتناب از بارداری وجود ندارد.
در نهایت اینکه مطالعات محدودی در خصوص ایمنی واکسن کرونا در زنان باردر انجام شده است و تصمیم گیری در این زمینه نیاز به هماهنگی پزشک معالج و زنان باردار دارد تا با در نظر گرفتن میزان شیوع بیماری کرونا در جامه ریسک ابتلا به بیماری و اطلاعات محدود در زمینه واکسیناسیون زنان باردار تصمیم گیری شود.
در صورتی که فرد واکسینه شده قصد بارداری داشته باشد نیازی به تاخیر در اقدام به بارداری وجود ندارد، شواهدی در رابطه با اینکه بارداری ریسک بروز عارضه بعد از تزریق واکسن را به دنبال داشته باشد موجود نیست.
علاوه بر این به نظر میرسد انواع جدید COVID-19 ممکن است برای زنان باردار خطرناکتر باشد. این مسئله میتواند زنان باردار بیشتری را به سمت واکسیناسیون پیشگیرانه علیه COVID-19 سوق دهد. اما مادران شیرده چه میشوند؟
اطلاعات فعلی در مورد ایمنی واکسن COVID-19 برای زنان شیرده چیست؟
توصیههای CDC در مورد مادران شیرده مانند زنان باردار است. اگرچه بنا بر ملاحظات اخلاقی ایمنی و اثرات واکسن mRNA COVID-19 در مادران شیرده و زنان باردار در فاز کارازمایی بالینی بررسی نشده است، اما از آن جا که واکسن های mRNA کرونا زنده نیستند به نظر نمی رسد خطری برای نوزاد داشته باشند.
واکسن های سینوفارم، کووکسین و اسپوتنیک به دلیل محدود بودن اطلاعات در شیردهی منع مصرف دارند و از بین برندهای موجود در ایران واکسن آسترازنکا بصورت محدود در زنان شیرده تزریق شده است. در صورتی که زنان شیرده در ریسک بالا برای ابتلا به کرونا قرار داشته باشند و یا ریسک فاکتور برای تشدید بیماری در آنها وجود داشته باشد با صلاحدید پزشک معالج می توانند واکسن استرازنکا را تزریق کنند و بعد از تزریق این واکسن نیازی به قطع شیردهی نیست.
بر اساس نحوه کار این واکسن ها در بدن، تصور می شود که واکسن های COVID-19 برای افراد شیرده یا نوزادان آنها خطری نداشته باشد. بنابراین، افراد شیرده می توانند واکسن COVID-19 دریافت کنند. گزارش های اخیر نشان داده است که افراد شیرده که واکسن mRNA COVID-19 دریافت کرده اند، در شیر مادر آنتی بادی وجود دارد که می تواند به محافظت از نوزادان آنها هم کمک کند. برای تعیین میزان محافظت این آنتی بادی ها از نوزاد، به اطلاعات بیشتری نیاز است.
به گزارش «بهپو» و به نقل از روزنامه «ایرنا» و «CDC»، یک مطالعه اخیر نشان میدهد که آنتی بادیهای COVID-19 میتوانند از مادر باردار به کودک او منتقل شوند و واکسیناسیون زودرس ممکن است از طریق جفت از جنین محافظت کند. با این حال هنوز مشخص نیست که آیا تعداد آنتی بادیهایی که به نوزاد منتقل میشوند برای جلوگیری از ابتلا به Covid-19 در نوزادان کافی است یا نه. برای تعیین این مسئله به تحقیقات بیشتر نیاز است. اما در نهایت با توجه به مزایای شیردهی در ایجاد ایمنی کودک، احتمالا مادران شیرده بیشتر متقاضی دریافت واکسن کرونا باشند./