بیماری در هر سنی سراغ انسانها میآید اما بیماریهایی وجود دارند که خاص دوران سالمندیاند و در دوران جوانی بهندرت دیده میشوند.
بیماری در هر سنی سراغ انسانها میآید اما بیماریهایی وجود دارند که خاص دوران سالمندیاند و در دوران جوانی بهندرت دیده میشوند. در این مقاله درباره بیماریهای روماتولوژیک رایجی صحبت کردیم که در بعضی از میانسالان دیده میشود. بیشتر این بیماریها درمان قطعی ندارند ولی غالبا قابلکنترلاند.
آرتروز: اصطلاح عامیانه آرتروز، همان ساییدگی غضروف مفصلی است. غضروف انسانها از 35-30 سالگی تغییر میکند. این پدیده فیزیولوژیک و طبیعی است. در صورتی که فشار روی غضروف به مدت طولانی زیاد باشد، غضروف تخریب میشود و درد ایجاد خواهد شد. با افزایش شدت بیماری، درد و خشکی اندام هنگام برخاستن از خواب به آن اضافه میشود. خشکی اندامها تقریبا نیمساعت طول میکشد و به مرور و با حرکت بیمار از بین میرود. آرتروز درمان ندارد ولی راههایی برای تسکین درد وجود دارد مثلا بیماران به عضو دچار آرتروز فشار نیاورند و از داروهای غضروفساز و مسکنها استفاده کنند. البته مصرف طولانیمدت مسکن به هیچوجه توصیه نمیشود. غضرف آسیب دیده معمولا در زانوهاست و برای کاهش درد و کم کردن فشار از روی زانو به بیماران توصیه میشود از توالتفرنگی، تخت و صندلی هنگام خواندن نماز یا خوردن غذا استفاده کنند.
پوکی استخوان: با افزایش سن، ماده پروتئینی و معدنی استخوان و به دنبال آن تراکم استخوانی کم میشود ولی شیوه بد زندگی، نداشتن تغذیه خوب (بدون کلسیم و مواد معدنی و پروتئین)، کمبود اشعه خورشید در محل زندگی مثل کشورهای اسکاندیناوی و نزدیک قطب، تحرک ناکافی و وجود بیماریهای کلیوی و غددی و مصرف بعضی از داروها، این روند را تسریع میکند. پوکی استخوان علامتی ندارد و فقط وقتی معلوم میشود که شکستگی در نقطهای از بدن رخ دهد اما آزمایشی به نام سنجش تراکم استخوان وجود دارد که میزان پوکی را مشخص میکند. در این مواقع جلوگیری از پیشرفت بیماری الزامی است چون شکستگیهای دوران سالمندی بهراحتی بهبود نمییابند و ممکن است باعث از کار افتادگی بیمار شوند.
بیماریهای التهابی عروق: در این بیماری عروق بزرگ درگیر میشوند. التهاب در عروق باعث مختل شدن خونرسانی میشود. عروق درگیر ممکن است در شریان آئورت یا شریانهای اندامها باشد. بیماران با سردرد، قفل شدن فک و دردهای ناحیه شانه و گردن، خستگی، تب خفیف، کاهش اشتها و... مراجعه میکنند. این بیماری مختص افراد بیشتر از 50 سال است و معمولا زمینه ژنتیکی دارد. در تصویربرداری از عروق بزرگ، تنگی مشاهده میشود. درمان چنین بیمارانی ضروری است.
فیبرومیالژیا: علامت شاخص بیماری فیبرومیالژیا دردهای عضلانی- اسکلتی است. در بررسیهای تخصصی مشکل ساختاری در استخوانها و التهاب عضلانی دیده نمیشود و اختلال مربوط به بافت همبند است. بیماران غیر از درد از علائم دیگری مانند سوزش، خشکی صبحگاهی، خستگی و اختلال در خواب نیز شکایت دارند. بیماری در کودکان هم ممکن است مشاهده شود ولی سن بروز آن معمولا حول و حوش 50 سالگی است. علت بروز بیماری هنوز ناشناخته است شاید عوامل ژنتیکی در آن نقش داشته باشند. به دلیل ناشناختهبودن بیماری درمان قطعی هم برای آن پیدا نشده است. استفاده از مسکنها، پمادهای موضعی عضلانی، ماساژ درمانی و... برای کاهش درد مفید است.
نقرس: نقرس بیماری التهابی مفصلی است. این بیماری از میانسالی به بعد بروز میکند و بهندرت در افراد جوان دیده میشود. علت بیماری بالا رفتن اسیداوریک خون است که باعث ایجاد کریستالهایی در خون و رسوب در مفاصل و بافتها میشود. اولین علامت نقرس در نیمی از بیماران تورم همراه با قرمزی، التهاب و سوزش در محل اتصال مفصل شست پا و پنجه است ولی بیماری در مفاصل دیگر مانند زانو، مچ و انگشتان دست و... نیز دیده میشود. بیماری با درد مفصلی و گاهی توام با خستگی و تب شدید بروز میکند. تعداد مبتلایان به نقرس در دنیا افزایش یافته است. شایعترین علت داشتن زمینه ژنتیکی است ولی دفع ناقص اوره، تغذیه ناسالم و... هم میتوانند باعث بیماری نقرس شوند. حملههای حاد بیماری باید درمان شوند. در صورت کنترلنشدن بیماری نقرس، احتمال ابتلای فرد به بیماریهایی مانند افزایش فشارخون، دیابت و بیماریهای قلبی و کلیوی بیشتر خواهد شد. البته با دارو میتوان سطح اسیداوریک خون را پایین آورد.
نقرس کاذب: نقرس کاذب بیماری مفصلی شبیه به نقرس است و بیشتر در افراد مسن دیده میشود ولی برخلاف نقرس به جای کریستالهای اسیداوریک، کریستالهای فسفات کلسیم درون مفاصل و بافتهای اطراف آن رسوب میکند. التهاب مفصل به دو شکل ناگهانی یا طول کشیده بروز میکند. نقرس کاذب در مبتلایان به پرکاری تیرویید و دیابت بیشتر مشاهده میشود. بیماری باید کنترل شود چون احتمال تخریب مفصل در اثر رسوب فسفات کلسیم وجود دارد. برای درمان، مایع مفصلی با استفاده از سرنگ کشیده و برای کاهش التهاب هم از داروهای استروییدی استفاده میشود./
آرتروز: اصطلاح عامیانه آرتروز، همان ساییدگی غضروف مفصلی است. غضروف انسانها از 35-30 سالگی تغییر میکند. این پدیده فیزیولوژیک و طبیعی است. در صورتی که فشار روی غضروف به مدت طولانی زیاد باشد، غضروف تخریب میشود و درد ایجاد خواهد شد. با افزایش شدت بیماری، درد و خشکی اندام هنگام برخاستن از خواب به آن اضافه میشود. خشکی اندامها تقریبا نیمساعت طول میکشد و به مرور و با حرکت بیمار از بین میرود. آرتروز درمان ندارد ولی راههایی برای تسکین درد وجود دارد مثلا بیماران به عضو دچار آرتروز فشار نیاورند و از داروهای غضروفساز و مسکنها استفاده کنند. البته مصرف طولانیمدت مسکن به هیچوجه توصیه نمیشود. غضرف آسیب دیده معمولا در زانوهاست و برای کاهش درد و کم کردن فشار از روی زانو به بیماران توصیه میشود از توالتفرنگی، تخت و صندلی هنگام خواندن نماز یا خوردن غذا استفاده کنند.
پوکی استخوان: با افزایش سن، ماده پروتئینی و معدنی استخوان و به دنبال آن تراکم استخوانی کم میشود ولی شیوه بد زندگی، نداشتن تغذیه خوب (بدون کلسیم و مواد معدنی و پروتئین)، کمبود اشعه خورشید در محل زندگی مثل کشورهای اسکاندیناوی و نزدیک قطب، تحرک ناکافی و وجود بیماریهای کلیوی و غددی و مصرف بعضی از داروها، این روند را تسریع میکند. پوکی استخوان علامتی ندارد و فقط وقتی معلوم میشود که شکستگی در نقطهای از بدن رخ دهد اما آزمایشی به نام سنجش تراکم استخوان وجود دارد که میزان پوکی را مشخص میکند. در این مواقع جلوگیری از پیشرفت بیماری الزامی است چون شکستگیهای دوران سالمندی بهراحتی بهبود نمییابند و ممکن است باعث از کار افتادگی بیمار شوند.
بیماریهای التهابی عروق: در این بیماری عروق بزرگ درگیر میشوند. التهاب در عروق باعث مختل شدن خونرسانی میشود. عروق درگیر ممکن است در شریان آئورت یا شریانهای اندامها باشد. بیماران با سردرد، قفل شدن فک و دردهای ناحیه شانه و گردن، خستگی، تب خفیف، کاهش اشتها و... مراجعه میکنند. این بیماری مختص افراد بیشتر از 50 سال است و معمولا زمینه ژنتیکی دارد. در تصویربرداری از عروق بزرگ، تنگی مشاهده میشود. درمان چنین بیمارانی ضروری است.
فیبرومیالژیا: علامت شاخص بیماری فیبرومیالژیا دردهای عضلانی- اسکلتی است. در بررسیهای تخصصی مشکل ساختاری در استخوانها و التهاب عضلانی دیده نمیشود و اختلال مربوط به بافت همبند است. بیماران غیر از درد از علائم دیگری مانند سوزش، خشکی صبحگاهی، خستگی و اختلال در خواب نیز شکایت دارند. بیماری در کودکان هم ممکن است مشاهده شود ولی سن بروز آن معمولا حول و حوش 50 سالگی است. علت بروز بیماری هنوز ناشناخته است شاید عوامل ژنتیکی در آن نقش داشته باشند. به دلیل ناشناختهبودن بیماری درمان قطعی هم برای آن پیدا نشده است. استفاده از مسکنها، پمادهای موضعی عضلانی، ماساژ درمانی و... برای کاهش درد مفید است.
نقرس: نقرس بیماری التهابی مفصلی است. این بیماری از میانسالی به بعد بروز میکند و بهندرت در افراد جوان دیده میشود. علت بیماری بالا رفتن اسیداوریک خون است که باعث ایجاد کریستالهایی در خون و رسوب در مفاصل و بافتها میشود. اولین علامت نقرس در نیمی از بیماران تورم همراه با قرمزی، التهاب و سوزش در محل اتصال مفصل شست پا و پنجه است ولی بیماری در مفاصل دیگر مانند زانو، مچ و انگشتان دست و... نیز دیده میشود. بیماری با درد مفصلی و گاهی توام با خستگی و تب شدید بروز میکند. تعداد مبتلایان به نقرس در دنیا افزایش یافته است. شایعترین علت داشتن زمینه ژنتیکی است ولی دفع ناقص اوره، تغذیه ناسالم و... هم میتوانند باعث بیماری نقرس شوند. حملههای حاد بیماری باید درمان شوند. در صورت کنترلنشدن بیماری نقرس، احتمال ابتلای فرد به بیماریهایی مانند افزایش فشارخون، دیابت و بیماریهای قلبی و کلیوی بیشتر خواهد شد. البته با دارو میتوان سطح اسیداوریک خون را پایین آورد.
نقرس کاذب: نقرس کاذب بیماری مفصلی شبیه به نقرس است و بیشتر در افراد مسن دیده میشود ولی برخلاف نقرس به جای کریستالهای اسیداوریک، کریستالهای فسفات کلسیم درون مفاصل و بافتهای اطراف آن رسوب میکند. التهاب مفصل به دو شکل ناگهانی یا طول کشیده بروز میکند. نقرس کاذب در مبتلایان به پرکاری تیرویید و دیابت بیشتر مشاهده میشود. بیماری باید کنترل شود چون احتمال تخریب مفصل در اثر رسوب فسفات کلسیم وجود دارد. برای درمان، مایع مفصلی با استفاده از سرنگ کشیده و برای کاهش التهاب هم از داروهای استروییدی استفاده میشود./