مطالعات نشان داده اند که ترکیبی از عوامل مختلف، خطر بروز سرطان پستان در زنان را تعیین می کند. جنسیت مونث و سن بالا دو عامل خطر اصلی هستند. بیشتر سرطان های پستان در زنانی دیده می شود که پنجاه سال سن یا بیشتر دارند.
به گزارش «بهپو»، برخی زنان بدون اینکه هیچ یک از عوامل خطر شناخته شده را داشته باشند به سرطان پستان مبتلا می شوند. از طرف دیگر داشتن یک عامل خطر هم به معنای این نیست که بروز سرطان پستان در شما قطعی است. و البته همه عوامل خطر هم تاثیر مشابه ندارند. در بیشتر زنان تعدادی از این عوامل خطر وجود دارد اما سرطان پستان نمی گیرند. خلاصه کلام اینکه اگر عوامل خطر سرطان پستان در شما وجود دارد بهترین کار این است که با پزشکتان درباره راه های کاهش خطر سرطان و غربالگری سرطان پستان صحبت کنید.
عواملی که خطر بروز سرطان پستان را افزایش می دهند دو دسته هستند؛ عواملی که شما نمی توانید آنها را تغییر دهید و عواملی که تغییر کردن آنها دست شماست.
بیشتر بخوانید: چگونه از سرطان پستان جلوگیری کنیم
عوامل خطر سرطان پستان که قابل تغییر نیستند
● سن بالا: سن: خطر ابتلا به سرطان پستان با بالا رفتن سن، بهخصوص بعد از 45 تا 50 سالگی بالاتر میرود.
● جهش های ژنی: تغییرات ارثی –جهش- نسبت به ژن های خاص، مانند BRCA1 و BRCA2 در برخی زنان، آنها را در معرض خطر بیشتر سرطان پستان و تخمدان قرار می دهد.
● سن خانم در زمان اولین عادت ماهانه و زمان یائسگی: هم کسانی که در سنین بسیار پایین –پیش از 12 سالگی- برای اولین بار عادت ماهانه شدهاند و هم افرادی که در سنین بسیار بالا –بعد از 55 سالگی- یائسه شدهاند با خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان پستان مواجه هستند.
● بافت پستان متراکم: در پستان با بافت متراکم، بافت همبند بیشتری نسبت به بافت چربی وجود دارد و همین باعث می شود تشخیص تومورها در ماموگرامی پستان سخت باشد. زنانی که بافت متراکم سینه دارند با احتمال بالاتر ابتلا به سرطان پستان روبرو هستند.
بیشتر بخوانید: پاسخ به سوالات شما درباره تراکم پستان
● سابقه سرطان پستان یا بیماری های غیر سرطانی پستان: زنانی که قبلا تجربه سرطان پستان داشته اند احتمال اینکه برای بار دوم این بیماری را تجربه کنند زیاد است. برخی بیماری های غیر سرطانی پستان مثل کارسینوم لوبولار درجا «lobular carcinoma in situ» یا هایپرپلازی آتیپیک پستان، خطر ابتلا به سرطان پستان را در زنان افزایش می دهند.
● سابقه خانوادگی سرطان پستان: اگر مادر، خواهر یا دخترتان که با شما نسبت درجه یک دارند یا چند عضو خانواده مادری یا پدری، سرطان پستان را تجربه کرده باشند خطر ابتلای شما هم افزایش پیدا می کند. داشتن خویشاوند مرد درجه اول که سرطان پستان داشته است هم در افزایش خطر ابتلای یک زن نقش دارد.
بیشتر بخوانید: مردها هم به سرطان پستان مبتلا می شوند
● استفاده از درمان های رادیوتراپی: زنانی که پیش از سن 30 سالگی از درمان های رادیوتراپی در ناحیه قفسه سینه یا پستان برای درمان بیماری های چون لنفوم هوچکین استفاده کرده اند، شانس بروز سرطان پستان در آنها افزایش می یابد.
بیشتر بخوانید: عوارض جانبی که پرتودرمانی از خود به جا می گذارد
عوامل خطری که می توانید تغییر دهید
● کم تحرکی: زنانی که فعالیت فیزیکی زیادی ندارند، در معرض سرطان پستان هستند.
اضافه وزن یا چاقی پس از یائسگی: زنان مسنی که چاقند یا اضافه وزن دارند نسبت به زنانی که در وزن طبیعی به سر می برند شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان پستان دارند.
● مصرف هورمون ها: برخی روش های هورمون درمانی در دوران یائسگی، به ویژه آنهایی که از استروژن و پروژسترون باهم استفاده می کنند، وقتی به مدت بیش از 5 سال ادامه پیدا کنند خطر سرطان پستان را در زنان بالا می برند. همچنین نتایج تحقیقات نشان داده اند داروهای ضد بارداری خوراکی خاص -قرص های ضد بارداری- هم شانس زنان برای سرطان پستان را بیشتر می کنند.
بیشتر بخوانید: بایدها و نبایدهای هورمون درمانی در زنان یائسه
● سابقه بارداری: اگر اولین بارداری شما پس از 30 سالگی باشد، شیردهی نداشته اید و هرگز بارداری کامل –بین 39 هفته و 40 هفته و 6 روز- نداشته اید شانس ابتلا به سرطان پستان در شما افزایش می یابد.
● نوشیدن الکل: تحقیقات نشان داده اند شانس ابتلا به سرطان پستان با افزایش نوشیدن الکل در زنان رابطه مستقیم دارد.
محققان می گویند عوامل دیگری هم هستند که ممکن است خطر سرطان پستان را در زنان افزایش دهند؛ مثل سیگار کشیدن، در معرض مواد شیمیایی که می توانند عامل سرطان باشند بودن و شب کاری.
بیشتر بخوانید: تصورات غلط درباره سرطان پستان
چه کسانی بیشتر در معرض خطر سرطان پستان هستند؟
با وجود عوامل خطری که برشمردیم ممکن است از خودتان بپرسید کدامیک از این عوامل بیشتر از بقیه در بروز سرطان پستان موثر است؟ محققان می گویند زنانی که سابقه قوی خاتوادگی سرطان پستان دارند یا جهش ژن های BRCA1 و BRCA2 در معرض خطر بالای سرطان پستان هستند. همچنین خطر سرطان تخمدان هم در این زنان بالا است.
به گزارش «بهپو» و به نقل از «CDC» توصیه ما به شما این است که روش های خودآزمایی پستان برای تشخیص توده های احتمالی را یاد بگیرید و به طور منظم سینه هایتان را بررسی کنید تا در صورت وجود هرگونه توده ای، اقدامات درمانی در اولین و بهترین فرصت برای شما انجام شود. همچنین با پزشک خود در ارتباط باشید تا اگر عامل خطری شما را تهدید می کند با مشورت او درصد خطر این عامل را کاهش دهید./
بیشتر بخوانید: آموزش خودآزمایی پستان برای تشخیص توده های احتمال