آیا می توان ماسک های تنفسی را ضد عفونی و دوباره استفاده کرد؟

استفاده از ماسک برای پیشگیری از گسترش ویروس کرونا توصیه خوبی به نظر می رسد اما در شرایطی که در کشور کمبود ماسک داریم، آیا می توانیم از یک ماسک دوباره استفاده کنیم؟ آیا مجاز به شستن یا ضد عفونی کردن ماسک هستیم؟

کروناویروس که عامل بیماری «کووید 19» است از راه انسان به انسان منتقل می شود؛ بنابراین ماسک به عنوان مانعی در برابر انتشار قطرات تنفسی حین سرفه، عطسه و حرف زدن عمل می کند و از گسترش بیشتر بیماری جلوگیری می کند.

به گزارش «بهپو»، استفاده از ماسک توصیه خوبی به نظر می رسد اما در شرایطی که در کشور کمبود ماسک داریم؛ اعم از ماسک های پارچه ای و نازک جراحی و N95 –مورد استفاده کارکنان بخش های بیمارستانی- آیا می توانیم از یک ماسک دوباره استفاده کنیم؟ آیا مجاز به شستن یا ضد عفونی کردن ماسک هستیم؟

بیشتر بخوانید: پاسخ به پرسش های شما درباره ماسک

قبل از اینکه به امکان استفاده مجدد از یک ماسک بپردازیم، ببینیم آیا اصولا نیازی است که شما ماسک بزنید؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که کارشناسان سلامت توصیه می کنند اگر سالمید و از فرد بیماری مراقبت نمی کنید نیازی به استفاده از ماسک ندارید.

اما اگر سالمید و از فرد بیمار یا مشکوک به کرونا مراقبت می کنید برای حفظ خودتان و اگر بیمارید برای حفظ سلامت اطرافیانتان به توصیه سازمان جهانی بهداشت باید ماسک بزنید.

استفاده مجدد از یک ماسک، تنها در شرایط خاص توصیه می شود. اگر از هر نوع ماسکی استفاده می کنید باید روش درست استفاده از آن را بدانید تا خود ماسک تبدیل به یک منبع آلودگی نشود. پیش از پوشیدن ماسک و پیش و پس از برداشتن آن از صورت لازم است دست هایتان را بشویید یا ضد عفونی کنید تا ماسک بیش از پیش آلوده نشود.

به گفته CDC پس از استفاده از یک ماسک، قسمت جلوی ماسک آلوده است و باید بدون اینکه آن را لمس کنید و از قسمت کش و بندهایش آن را از روی صورت بردارید. قسمت داخلی ماسک را لمس نکنید چون با این کار داخل ماسک آلوده می شود و با برگرداندن ماسک بر روی صورت، آلودگی مستقیما وارد غشاهای مخاطی مثل چشم و دهان خواهد شد.

بیشتر بخوانید: چند اشتباه رایج موقع ماسک زدن

بیشتر بخوانید: ویروس کرونا روی سطوح مختلف چقدر زنده می ماند؟

اگر ماسکتان پارچه ای است، آن را بشویید

افراد عادی که از ماسک های پارچه ای شخصی استفاده می کنند می توانند پس از هربار استفاده یا به تناوب آن را بشویند.

اگر از ماسک های پارچه ای خانگی استفاده می کنید بدانید که در مقایسه با ماسک های جراحی یا N95 اثر گذاری کمتری در پیشگیری از شیوع بیماری های عفونی دارند. در سال 2013 مطالعه ای بر روی اثربخشی ماسک ها انجام شد و نشان داد که ماسک های جراحی سه برابر موثرتر از ماسک های پارچه ای دوخته شده از پارچه های تی شرتی در برابر ویروس آنفولانزا و جلوگیری از شیوع آن هستند. در این مطالعه تاکید شد که ماسک دست ساز خانگی تنها باید به عنوان آخرین راه چاره برای پیشگیری از انتقال قطرات تنفسی از فرد آلوده باشند اما، بهر حال بهتر از حالتی است که هیچ محافظتی صورت نگیرد.

بیشتر بخوانید: کجا و چگونه ماسک بزنیم؟

بیشتر بخوانید: چه پارچه ای کارایی ماسک خانگی را مشابه N95 می کند؟

با وجود اینکه مطالبی در خصوص امکان ضدعفونی کردن ماسک ها با استفاده از دمای خشک -گرما دادن به ماسک با دمای 70 درجه به مدت 30 دقیقه- تابش پرتوی فرابنفش، اسپری الکل، دما و فشار بالا، و گرمای خشک و مرطوب بیان می شود، اما منابع معتبر نظیر سازمان جهانی بهداشت و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، این روش ها را تایید نکرده اند.

بر اساس اعلام این سازمان ها، کلیه ماسک های مورد استفاده در برابر ویروس کرونا یکبار مصرف هستند و هیچ راهی برای ضدعفونی کردن آن‌ها وجود ندارد. به عبارت دیگر، ضدعفونی کردن ماسک ها، راهکاری منطقی در برابر کمبود ماسک نیست، چرا که ممکن است باعث باز شدن منافذ ماسک و تغییر در ساختار فیزیکی آن شود و بر نحوه تصفیه، همچنین کیفیت فیلتر کردن ماسک اثر بگذارد. علاوه بر این، امکان باقی ماندن آلودگی های ویروسی و باکتریایی بر سطح ماسک نیز وجود دارد.

برخی شرکت های بهداشتی، ادعا کرده‌اند که در حال ساخت ماسک با قابلیت چند بار مصرف هستند ولی تاکنون ماسکی با این ویژگی به بازار عرضه نشده است.

عمر مفید ماسک‌های یک لایه جراحی حدود ۲ تا ۳ ساعت است و توصیه شده که به محض مرطوب یا خیس شدن با ماسک تمیز و جدید تعویض شود. عمر مفید ماسک‌های فیلتردار N95 بین ۸ تا ۱۲ ساعت است البته،‌ این نوع ماسک بهتر است توسط کسانی مصرف شود که با افراد دارای علامت بیماری سر و کار دارند.

به گزارش «بهپو» و به نقل از «کمیته اطلاع رسانی و آموزش همگانی کرونا در دانشگاه علوم پزشکی تهران»، ضدعفونی کردن ماسک نمی تواند راهکاری قابل قبول برای استفاده مجدد از آن باشد و این کار توصیه نمی شود./