توصیه های تغذیه ای برای پیشگیری و درمان کرونا

بیماری کرونا دارای طیف خفیف تا شدید است که می تواند نشانه هایی مانند سرماخوردگی، تب، سرفه، تنگی نفس و سایر مشکلات تنفسی و برخی علایم ناشناخته احتمالی را داشته باشد. نقش تغذیه سالم در پیشگیری و درمان بیماری های عفونی از جمله کرونا اثبات شده است. توصیه وزارت بهداشت این است که در دوران شیوع کرونا تغذیه متعادل و سالم تری داشته باشید.

بیماری «کرونا ویروس» «Covid-19» دارای طیف خفیف تا شدید است که می تواند نشانه هایی مانند سرماخوردگی، تب، سرفه، تنگی نفس و سایر مشکلات تنفسی و برخی علایم ناشناخته احتمالی را داشته باشد. کلیه گروه های سنی می توانند تحت تاثیر این ویروس قرار بگیرند اما، سالمندان، مبتلایان به بیماری های قلبی – عروقی، پرفشاری خون، دیابت، آسم و مشکلات تنفسی، بیماران کبدی و کلیوی، سرطان های تحت درمان و بیمارانی که به هر دلیلی کورتون مصرف می کنند و مبتلایان به نقص سیستم ایمنی بیشتر در معرض خطر ابتلا به کرونا هستند. بنابراین مراقبت از آنها و پیشگیری از ابتلا در این افراد بسیار ضروری است. توجه به تغذیه و سلامت آن نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری ها از جمله کووید 19 دارد.

توجه داشته باشید چه در شرایط عادی و چه در شرایط اضطرار لازم است تعادل و تنوع در مصرف کلیه مواد غذایی رعایت شود. دریافت کلیه ویتامین های مورد نیاز بدن برای افزایش سطح ایمنی و مقابله با بیماری و بهبود آن از طریق منابع غذایی اهمیت زیادی دارد. منابع غذایی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی هیچ گونه برتری بر یکدیگر ندارند. از مصرف کلیه مکمل ها در این شرایط خودداری کنید زیرا مصرف دوزهای بالای ویتامین و مواد معدنی اثر محافظتی ثابت شده ای در پیشگیری از بیماری های عفونی ندارد. برنامه مکمل یاری هم تنها باید براساس دستور عمل کشوری انجام شود.

بیشتر بخوانید: کرونا ویروس با بدن ما چه می کند؟

توصیه های تغذیه ای در پیشگیری از COVID -19

● در برنامه غذایی روزانه برای پیشگیری از این بیماری دو اصل تعادل و تنوع باید رعایت شود. تعادل به معنی مقادیر کافی از مواد مورد نیاز برای حفظ سلامت بدن است و تنوع یعنی مصرف انواع مختلف مواد غذایی که در 6 گروه اصلی غذایی –نان و غلات، سبزی ها، میوه ها، شیر و فرآورده های آن، گوشت و تخم مرغ، حبوبات و مغز دانه ها- قرا دارند.

● مواد غذایی در هر گروه غذایی دارای ارزش غذایی تقریبا یکسان هستند و می توان از یکی به جای دیگری استفاده کرد. به عنوان مثال از ماست به جای شیر و از حبوبات و تخم مرغ به جای گوشت.

● به منظور افزایش سطح ایمنی بدن روزانه از منابع غذایی حاوی ویتامین C شامل انواع میوه ها و سبزی ها از جمله سبزی های برگ سبز مانند سبزی خوردن، انواع کلم، گل کلم، گوجه فرنگی، جوانه های گندم، ماش و شبدر، انواع مرکبات –لیموترش، لیمو شیرین، پرتقال، نارنگی و نارنج- کیوی و دیگر میوه ها و سبزی ها استفاده شود. با توجه به اینکه پیاز خام حاوی ویتامین C است می توان روزانه به همراه غذا مصرف کرد. در تهیه سوپ یا آش از شلغم که دارای ویتامین C است استفاده کنید.

● با توجه به نقش ویتامین های A و E در تقویت سیستم ایمنی بدن، روزانه از منابع غذایی ویتامین A –منابع گیاهی شامل انواع سبزی ها و میوه های زرد و نارنجی مانند هویج، کدو حلوایی، موز و انواع مرکبات و منابع حیوانی مانند زرده تخم مرغ، شیر و لبنیات- و منابع غذایی ویتامین E –روغن های مایع مانند کانولا، گلرنگ، آفتابگردان و ذرت- استفاده کنید.

● از خوردن غذاهای چرب و شور مانند انواع تنقلات شور، انواع کنسروها و شورها و انواع سوسیس و کالباس به دلیل تحریک سیستم ایمنی تا حد امکان پرهیز کنید.

● با مصرف روزانه منابع غذایی دارای ویتامین D –ماهی های چرب، لبنیات و زرده تخم مرغ- به افزایش سطح ایمنی بدن خود کمک کنید.

● مصرف روزانه مواد غذایی دارای آهن و روی –گوشت قرمز، مرغ و ماهی، تخم مرغ، انواع سبزی ها، حبوبات، میوه های تازه و خشک شده و غلات کامل- به افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.

● روزانه از منابع غذایی ویتامین های گروه B مانند انواع سبزی های برگ سبز و میوه ها، شیر و لبنیات، انواع گوشت ها، زرده تخم مرغ، غلات سبوس دار، حبوبات مانند نخود، انواع لوبیا، عدس، باقلا، لپه و ماش، مغزها –پسته، گردو، بادام و فندق- برای ارتقای سیستم ایمین بدن استفاده کنید.

● مصرف روزانه 6 تا 8 لیوان آب آشامیدنی سالم یا سایر مایعات توصیه می شود. نوشیدن مایعات به اندازه کافی به حفظ ایمین بدن کمک می کند.

توصیه های تغذیه ای در زمان ابتلا به کووید 19

در زمان ابتلا به این بیماری، رعایت برخی نکات تغذیه ای، به تقویت سیستم ایمنی و تسریع بهبودی کمک می کند:

● مصرف روزانه کربوهیدرات ها، به منظور تامین بخش عمده انرژی و برخی از مواد مغذی ضروری است. این کربوهیدرات ها به دو شکل ساده و پیچیده هستند که مصرف انواع کربوهیدرات های پیچیده از جمله برنج، انواع نان سبوس دار –جو و سنگک، ماکارونی ترجیحا سبوس دار، رشته و غلات صبحانه، سبزی ها و میوه ها توصیه می شود.

● در بیماری ها به ویژه بیماری های عفونی، میزان نیاز به پروتیین افزایش می یابد. همچنین به منظور سالم و قدرتمند نگه داشتن عضلات تنفسی، بیماران باید منابع غنی از پروتیین را حداقل دو واحد در روز دریافت کنند. بهترین منابع پروتیین ها شامل انواع گوشت ها –قرمز، مرغ، ماهی و طیور- انواع حبوبات –لوبیا، ماش، عدس، نخود و باقلا- تخم مرغ، انواع لبنیات پاستوریزه –پنیر، شیر، ماست، کشک و دوغ- و انواع آجیل های بدون نمک هستند.

● به منظور تامین بخشی از انرژی مورد نیاز روزانه و تامین برخی اسیدهای چرب ضروری و ویتامین های محلول در چربی باید روزانه از روغن ها و چربی های خوراکی استفاده شود. روغن گیاهی یا روغن نباتی شامل آفتابگردان، سویا، پنبه دانه، زیتون، روغن گردو، کنجد، کلزا و ... است. روغن هایی مانند زیتون، کلزا، کنجد و آفتابگردان برای سرخ کردن مناسب نیستند و بهتر است برای پخت و پز از آنها استفاده کنید. همچنین این روغن ها به دلیل خواص آنتی اکسیدان های طبیعی مانند ترکیبات پلی فنولی، ویتامین E و بتاکاروتن دارای ارزش تغذیه ای فراوان هستند و باید در برنامه غذایی گنجانده شوند. توجه داشته باشید مصرف روغن ها و چربی های حیوانی شامل کره، روغن ماهی، پیه، دنبه و ... باید محدود شود.

● نوشیدن آب آشامیدنی سالم و سایر مایعات مانند شیر و دوغ به عنوان بهترین نوشیدنی توصیه می شود تا بخشی از انرژی، پروتیین، ویتامین ها و مواد معدنی لازم را تامین کند. نوشیدن مایعات به اندازه کافی و فراوان به دفع سموم و حفظ ایمنی بدن کمک می کند. همچنین مصرف مقدار کافی آب باعث می شود ترشحات درون مجاری هوایی رقیق تر شده و راحت تر تخلیه شود. مصرف روزانه 6 تا 8 لیوان آب یا مایعات توصیه می شود.

● مصرف 4 تا 6 وعده غذایی کوچک و با حجم کم در طول روز به جای مصرف 2 تا 3 وعده غذایی حجیم توصیه می شود. در این صورت دیافراگم حرکت آزادانه به سمت بالا و پایین خواهد داشت. در صورتی که مصرف برخی مواد غذایی خام منجر به نفخ شدید و اختلال در تنفس شود مصرف آنها باید کاهش یابد.

● غذاهایی که حاوی مقدار زیادی چربی و نمک هستند باعث تحریک سیستم ایمنی و تورم و التهاب ارگان های مختلف بدن از جمله مجراها و راه های تنفسی می شوند. بنابراین از مصرف غذاهای دارای سدیم زیاد مثل انواع کنسرو، شور، غذاهای فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس پرهیز کنید.

● بیمارانی که مشکلات تنفسی دارند باید غذاهای سریع‌الهضم مثل انواع سوپ‌ها، آبمیوه یا مخلوط گوشت‌ها به صورت له‌شده یا آب گوشت و مرغ را مصرف کنند. توصیه می شود غذاهای پرادویه، غذاهایی که روغن زیادی به خود می‌گیرند و سرخ‌شده هستند، مثل کوکو و کتلت مصرف نکنند زیرا غذاهای سرخ‌شده هم محرک بیماری‌های تنفسی هستند و هم حجم زیادی دارند.

بیشتر بخوانید: از کجا بفهمیم چه ویتامینی کم داریم؟

● کمبود ویتامین A، باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود. این ویتامین به هضم، جذب و ذخیره آهن کمک می کند و کمبود آن منجر به کم خونی ناشی از فقر ویتامین A می شود. منابع غذایی ویتامین A به دوشکل حیوانی و گیاهی است که نوع حیوانی آن قابلیت جذب بالاتری دارد. از منابع حیوانی این ویتامین می توان به جگر، قلوه، زرده تخم مرغ، شیر و لبنیات پرچرب و کره اشاره کرد. منابع گیاهی ویتامین A به فرم کاروتنوییدها به ویژه بتاکاروتن است. بتاکاروتن از جمله آنتی اکسیدان های قوی است که در میوه ها و سبزی های زرد و سبز مثل اسفناج، کاهو، هویج، کدو حلوایی، زرد آلو، طالبی، موز، انگور، خربزه، خرمالو و انواع مرکبات وجود دارد.

● ویتامین E علاوه بر فعالیت آنتی اکسیدانی، به عملکرد سیستم ایمنی بدن هم کمک می کند. این ویتامین در روغن برخی از گیاهان پیدا می شود. روغن های مایع مانند کانولا، گلرنگ، آفتابگردان و ذرت از منابع این ویتامین به شمار می روند. انواع آجیل –فندق بادام، گردو- اسفناج، کلم پیچ، سویا و سیب زمینی هم داراری مقادیری از این ویتامین هستند.

● نقش ویتامین D در بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن اثبات شده است. بهترین منبع طبیعی ویتامین D نور آفتاب است. تنها 10 تا 15 دقیقه در معرض آفتاب بودن بدون استفاده از ضدآفتاب دو بار در هفته به طور معمول ویتامین D کافی را برای شما تامین می کند. ویتامین D به طور طبیعی در کره، تخم مرغ و ماهی هایی نظیر سالمون، تن و ماهی سقومری یافت می شود. گاهی در غذاهای غنی شده ویتامین D افزوده می شود مانند شیر و غلات، که با مطالعه برچسب آن می توانید در سبد تغذیه خود قرار دهید.

بیشتر بخوانید: نقش ویتامین D در پیشگیری و درمان کرونا

● ویتامین C علاوه بر اینکه یک آنتی اکسیدان قوی است به جذب بهتر آهن هم کمک می کند. نگهداری طولانی مدت آن در یخچال، پختن، گرمای هوا، نور و دخانیات باعث از بین رفتن این ویتامین می شود. منابع این ویتامین شامل انواع فلفل، سبزی های برگ سبز مانند اسفناج، توت فرنگی، گریپ فروت، گوجه فرنگی، انبه، لیمو، انواع کلم، گل کلم، سیب زمینی، مرکبات، کیوی و... است. اما هنوز شواهد علمی نداریم که تایید کند مصرف مکمل ویتامین C به پیشگیری یا درمان کرونا کمک می کند.

بیشتر بخوانید: عوارض ناشی از کمبود ویتامین C در بدن

● کمبود ویتامین B12 باعث پیشرفت سریع عفونت های ویروسی می شود. توصیه به تامین این ویتامین از طریق منابع غذایی آن مانند پروتیین های حیوانی از جمله گوشت قرمز، ماهی و ماکیان، تخم مرغ و لبنیات است.

بیشتر بخوانید: وقتی ویتامین B12 بدن پایین می آید

● کمبود آهن باعث تضعیف سیستم ایمنی می شود. آهن در منابع گیاهی و حیوانی یافت می شود. از منابع حیوانی –آهن هم- آن می توان به گوشت قرمز، مرغ و ماهی و از منابع گیاهی –آهن غیر هم- انواع سبزی ها، حبوبات، میوه های تازه و خشک شده و غلات کامل اشاره کرد. اگرچه تخم مرغ منابع حیوانی آهن است اما آهن آن غیر هم است. اگر منابع غذایی آهن به همراه غذاهای حاوی ویتامین C مصرف شوند، جذب آهن افزایش می یابد.

بیشتر بخوانید: بدن ما روزانه به چه مقدار آهن نیاز دارد؟

● کمبود روی سبب اختلالات ایمنی می شود. مصرف غذاهای غنی از روی شامل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، غلات کامل، حبوبات و تخم مرغ برای تقویت سیستم ایمنی توصیه می شود.

سیر، زنجبیل و سایر مواد غذایی توصیه شده اگرچه به دلیل ترکیبات خاصی که دارند می توانند در مقابله با عفونت های باکتریایی و ویروسی مفید باشند اما، شواهد علمی اثبات شده از تاثیر آنها بر درمان کرونا وجود ندارد. بزرگنمایی اثرات مفید سیر، زنجبیل، لیمو و... و مصرف بی رویه آنها می تواند پیامدهای نامطلوبی بر متابولیسم بدن و تداخل بر داروها و مکمل های تجویز شده داشته باشد.

توصیه های تغذیه ای در فاز تب بیماران کرونا

به گزارش «بهپو» و به نقل از «وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، بیماری های عفونی باعث بالا رفتن متابولیسم بدن، اختلال در تعادل آب بدن، اختلالات گوارشی، آسیب پروتیین های نسوج که حاصل آن دفع ازت از بدن است، می شود. بنابراین در مراقبت تغذیه ای بیماری های عفونی اولویت با تامین انرژی، پروتیین، ویتامین ها و مواد معدنی است.

توصیه های تغذیه ای زیر در تنظیم متابولیسم در این شرایط کمک کننده است:

● با توجه به اینکه با بالا رفتن یک درجه سانتی گراد حرارت بدن، 13 درصد متابولیسم افزایش می یابد توصیه می شود آب و مایعات و غذا در حجم کم و دفعات بیشتر به بیمار داده شود.

● در مرحله حاد بیماری و هنگام تب ممکن است سدیم و پتاسیم به مقدار زیاد و به صورت عرق از بدن دفع شود. در این شرایط مصرف سوپ حاوی نمک برای جبران سدیم ضروری است. رژیم غذایی حاوی میوه –موز، زرد آلو، طالبی، کیوی، پرتقال- سبزی ها –اسفناج، جعفری، لوبیا، سبوس گندم، هویج، کدو حلوایی، گوجه فرنگی، سیب زمینی- شیر و ماست برای تامین پتاسیم توصیه می شود.

در تب نیاز بدن به انرژی افزایش می یابدو برای متابولیسم و سوخت و ساز نیاز به ویتامین های گروه B افزایش می یابد. به همین دلیل توصیه می شود از غذاهای حاوی این ویتامین بیشتر در فهرست غذایی بیمار استفاده شود./