خواص اکالیپتوس، از درمان تب تا سرفه و سرماخوردگی

اکالیپتوس در بسیاری از محصولات التیام بخش سرفه، سرماخوردگی و احتقان وجود دارد. همچنین در پمادها و کرم های کاهنده درد عضلات و مفاصل هم به کار رفته و برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها در طب سنتی استفاده می شود.

«اکالیپتوس» از درختان همیشه سبز و با رشد سریع و بومی استرالیا است. اکالیپتوس در بسیاری از محصولات التیام بخش سرفه، سرماخوردگی و احتقان وجود دارد. همچنین در پمادها و کرم های کاهنده درد عضلات و مفاصل هم به کار رفته است. هزاران سال است که در بسیاری از نقاط جهان از اکالیپتوس برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها در طب سنتی استفاده می شود.

به گزارش «بهپو»، روغنی که از درخت اکالیپتوس حاصل می شود به عنوان ماده ضدعفونی کننده، عطر، جزء ترکیبی در مواد آرایشی، طعم دهنده، در محصولات مرتبط با دندان و در حلال های صنعتی استفاده می شود.

400 گونه مختلف اکالیپتوس وجود دارد. «Eucalyptus globulus» که به «صمغ آبی» شهرت دارد منبع اصلی اکالیپتوس در سراسر جهان است. برگ ها به صورت بخار تقطیر می شوند تا روغن که مایعی بی رنگ و با رایحه ای قوی، شیرین و چوبی است، استخراج شود. این روغن داراری ماده «1,8 cineol» است که به اکالیپتول هم شناخته می شود.

بر گ ها دارای فلاونوییدها و تانن ها هم هستند؛ فلاونوییدها آنتی اکسیدان های گیاهی هستند و تانن ها به کاهش التهاب در بدن کمک می کنند.

به نظر می رسد اکالیپتوس دارای ویژگی های درمانی باشد، اگرچه همه آنها در تحقیقات اثبات نشده اند. در ادامه به برخی از اینها اشاره می کنیم.

ویژگی های ضد میکروبی

جالب است که در اواخر قرن نوزدهم میلادی در بیشتر بیمارستان های انگلستان برای تمیز کردن سوندهای ادرار از روغن اکالیپتوس استفاده می کردند. تحقیقات نوین بر روی این روش در حال انجام است.

در فوریه 2016، محققان صرب، به شواهدی دست یافتند که ویژگی ضد میکروبی اکالیپتوس را تایید می کرد.

مطالعه ای دیگر در «Clinical Microbiology & Infection» پیشنهاد می کند که روغن اکالیپتوس تاثیرات ضد میکروبی بر روی باکتری های بیماری زای سیستم تنفس فوقانی دارد؛ از جمله هموفیلوس آنفولانزا –باکتری که مسوول طیف وسیعی از عفونت ها است- و برخی سویه های استرپتوکوک.

سرماخوردگی و مشکلات تنفسی

اکالیپتوس در طیف وسیعی از محصولات تسکین دهنده علایم سرماخوردگی به کار می رود؛ از جمله قرص های مکیدنی سرفه و محصولات استنشاقی.

توصیه شده است که برای تسکین گلودرد، سینوزیت و برونشیت برگ های تازه اکالیپتوس را در غرغره استفاده کنید. همچنین بخور روغن اکالیپتوس و تنفس بخار آن به عنوان یک دکونژستانت –تسکین دهنده گرفتگی و احتقان بینی- عمل می کند و یک درمان خانگی محبوب برای سرماخوردگی و برونشیت شناخته شده است.

اکالیپتوس یک اکسپکتورانت گیاهی خلط آور و تسکین دهنده احتقان است. برخی از داروهای ضد سرفه هم روغن اکالیپتوس دارند.

محققان برای روشن شدن نقش عصاره برگ اکالیپتوس در درمان عفونت دستگاه تنفسی در حال انجام تحقیقات بیشتر هستند.

چطور استفاده کنیم؟

برای درمان برونشیت و سرفه باید یک قاشق چای‌خوری برگ‌های خرد شده اکالیپتوس را در 150 میلی لیتر آب جوش بریزید، سپس درپوشی را بر روی ظرف بگذارید و اجازه دهید که به مدت 15 دقیقه دم بکشد. محلول را صاف کنید و روزانه سه تا چهار فنجان از این دَم‌کرده را -پس از غذا- میل کنید.

همچنین می‌توانید سه تا چهار قطره روغن اکالیپتوس را در مقدار کمی روغن بادام شیرین حل کنید و قفسه سینه یا پشتتان را با آن ماساژ دهید. این کار را روزانه سه مرتبه و به مدت سه تا شش روز انجام دهید. زنان باردار، شیرده و کودکان زیر 3 سال نباید از روغن اکالیپتوس استفاده کنند. پس از ماساژ حتما دست‌هایتان را با دقت بشویید.

بیشتر بخوانید: 3 درمان گیاهی سرماخوردگی

اکالیپتوس و مراقبت دندانی

ویژگی های ضد میکروبی و ضد باکتریایی اکالیپتوس باعث شده است که از آن در برخی دهانشویه ها و محصولات دندان استفاده شود. اکالیپتوس ترکیباتی دارد که نقش فعال در مبارزه با باکتری های عامل پوسیدگی دندان دارند و به افزایش سلامت دهان و دندان کمک می کند. نتایج مطالعه ای که در مجله «Journal of Periodontology» منتشر شده است نشان می دهد استفاده از عصاره اکالیپتوس در آدامس به سلامت لثه ها –پریودنتال- کمک می کند.

عفونت های قارچی و زخم ها

نتایج مطالعات صورت گرفته در دانشکده پزشکی مریلند نشان می دهد درمان های سنتی بومی که از اکالیپتوس برای درمان عفونت های قارچی و زخم های پوستی استفاده می کردند، روشی موثر بوده است.

دور کننده حشرات

تاثیر اکالیپتوس بعنوان حشره کش و دور کننده حشرات به اثبات رسیده است. در سال 1984، ایالات متحده به طور رسمی روغن اکالیپتوس را به عنوان یک حشره کش و مایت کش، برای کشتن مایت ها و کنه ها ثبت کرد.

روغن «اکالیپتوس لیمو» توسط برخی به عنوان ماده دافع حشرات معرفی شده است که می تواند پشه ها را از شما دور نگه دارد.

در سال 2012 محققان در دهلی نو هندوستان دریافتند روغن «اکالیپتوس گلوبولوس» در برابر لاروها و شفیره های مگس می توانند مقابله کنند. آنها پیشنهاد کردند این روغن گزینه ای مهم برای استفاده در محصولات سازگار با محیط زیست برای کنترل مگس ها است.

ضد درد

عصاره اکالیپتوس خاصیت ضد درد دارد و تحقیقات نشان می دهند روغن آن دارای این ویژگی است. در مطالعه ای که در مجله «American Journal of Physical Medicine and Rehabilitation» منتشر شده است محققان اکالیپتامینت را بر روی پوست ساعد 10 بیمار مالیدند.

اکالیپتامینت یک فراورده بدون نیاز به نسخه است که نام ژنریک آن متیل سالیسیلات موضعی است و برای درمان دردهای عضلانی و مفاصل مرتبط با کشیدگی ها و پیچ خوردگی ها، آرتریت ها، کبودی ها و کمردرد استفاده می شود.

محققان نتیجه گرفتند که اکالیپتامینت واکنش های فیزیولوژیکی مشخصی ایجاد می کند که برای کاهش درد مفید است و برای ورزشکاران به عنوان یک گرم کننده غیرفعال مفید است.

چطور استفاده کنیم؟

برای مقابله با دردهای مفاصل می‌توانید از روغن اکالیپتوس لیمویی استفاده کنید؛ برای این منظور باید 2 قطره روغن اکالیپتوس لیمویی را در چند قطره روغن گیاهی مانند روغن بادام حل کنید، سپس روزانه 2 تا سه مرتبه مفاصل دردناک را با آن ماساژ دهید.

بیشتر بخوانید: آیا روغن‌های معطر بر سلامت تاثیر می‌گذارند؟

تحریک سیستم ایمنی

یافته های تحقیقی که در مجله «BMC Immunology» منتشر شده است نشان می دهد که روغن اکالیپتوس پاسخ سیستم ایمنی را تحریک می کند.

به طور خاص، محققان دریافتند که روغن اکالیپتوس می تواند پاسخ فاگوسیتیک سیستم ایمنی بدن به عوامل بیماری زا را در یک مدل موش تقویت کند. فاگوسیتوز فرایندی است که در آن سیستم ایمنی ذرات خارجی را مصرف می کند و از بین می برد.

سایر بیماری هایی که اکالیپتوس به درمان و تسکین علایم آنها کمک می کند شامل موارد زیر است:

● آرتریت بخاطر ویژگی های ضد التهابی که دارد

● گرفتگی بینی

● بریدگی ها و سوختگی ها

● زخم ها

● تبخال بخاطر ویژگی های ضد التهابی که دارد

● بیماری های مثانه

● دیابت؛ ممکن است به کاهش قند خون کمک کند

● تب

● آنفولانزا

کاهش تب با اکالیپتوس

برای کاهش تب باید 10 تا 15 قطره روغن گیاهی اکالیپتوس را در صابون مایع یا پودر شیر بریزید و آن را داخل وان حمام بریزید، سپس روزانه یک مرتبه به مدت سه تا چهار روز با این آب استحمام کنید.

همچنین می‌توانید 10 قطره روغن گیاهی اکالیپتوس را در آب بریزید و روزانه دو مرتبه با این محلول پاشویه کنید.

روش تهیه دمنوش اکالیپتوس

برای تهیه دمنوش اکالیپتوس باید یک قاشق چای‌خوری برگ‌های خرد شده اکالیپتوس را در 150 سی‌سی آب جوش بریزید و به مدت ۱۵ دقیقه آن را دَم کنید سپس محلول را صاف و روزانه 2 تا چهار فنجان از این دمنوش پس از غذا میل کنید. برای استفاده استنشاقی از اکالیپتوس نیز باید پنج تا 10 قطره از روغن اکالیپتوس را با 2 لیوان آب جوش مخلوط و بخار آن را زیر یک حوله استنشاق کنید.

آیا اکالیپتوس عوارض جانبی هم دارد؟

امکان اینکه برخی روغن های ضروری خطرناک باشند وجود دارد اما آنهایی که به شکل تجاری و از منابع معتبر در دسترسند، اگر به درستی استفاده شوند بی خطر هستند و مشکلی ایجاد نخواهند کرد. بهتر است از روغن های خالص، معتبر و اصیل استفاده کنید.

به طور کلی محصولات اکالیپتوس را می توانید با خیال راحت بر روی پوستتان بمالید البته به شرط اینکه روغن رقیق شده باشد. تا زمانیکه روغن اکالیپتوس با روغن دیگری بعنوان حامل، رقیق نشده است مستقیم روی پوست نمالید.

نسبت رقیق کردن باید بین 1 تا 5 درصد روغن اکالیپتوس و 95 تا 99 درصد روغن حامل باشد که معادل تقریبا 5 قطره روغن ضروری در هر اونس –یک گرم- روغن حامل است.

اکالیپتوس می تواند باعث تحریک و احساس سوزش شود و نباید خیلی نزدیک به چشم استفاده کرد.

بهتر است قبل از استفاده از اکالیپتوس، یک تست آلرژی انجام دهید چون بسیار حساسیت زا است. برای این کار پس از آنکه روغن اکالیپتوس را با روغن حامل رقیق کردید قطره ای از آن را روی پوست بازو بمالید. اگر پس از گذشت 24 ساعت هیچ واکنش حساسیت زایی مشاهده نکردید، می توانید با خیال راحت از آن استفاده کنید.

آلرژی می تواند به مرور زمان ایجاد شود. بنابراین اگر در گذشته روغن اکالیپتوس را بدون هیچ مشکلی استفاده می کردید و هم اکنون به آن حساسیت پیدا کرده اید، مصرف آن را قطع کنید.

مراقب باشید روغن اکالیپتوس خوراکی نیست و سمی است.

در برخی افراد مبتلا به آسم، اکالیپتوس ممکن است بیماری آنها را بدتر کند. گرچه در برخی دیگر باعث تسکین علایم آسم شده است.

عوارض جانبی احتمالی اکالیپتوس شامل موارد زیر است:

● اسهال

● حالت تهوع

● استفراغ

● ناراحتی معده

به گزارش «بهپو» و به نقل از «مدیکال نیوز تودی»، علایم مسمومیت با اکالیپتوس شامل سرگیجه، احساس خفگی و تنگ شدن مکردمک ها است. به این نکته مهم توجه کنید که اکالیپتوس ممکن است با سایر داروهایی که مصرف می کنید اثر تداخلی ایجاد کند و بر کبد تاثیر بگذارد.

کودکان به روغن های ضروری حساس ترند بنابراین در ارتباط با آنها مراقبت بیشتری به خرج دهید.

از مصرف روغن اکالیپتوس در دوران بارداری پرهیز کنید./