بهترین روش های پاکسازی پوست از دیدگاه متخصصان

تجمع سلول‌های زاید روی پوست حالت زبری و چسبناکی به پوست می دهد و طوری منافذ پوستی را مسدود کند که منجر به آکنه می شود. استفاده منظم و دقیق از لایه‌بردار به جداسازی سلول‌های مرده کمک می کند و شادابی و جوانی را به پوست باز می گرداند.

پوست ما دایم درحال بازسازی خودش است و سلول‌های پوستی جدید هم به همین دلیل رشد می‌کنند تا جایگزین سلول‌های پوستی پیر، مرده یا آسیب‌دیده شوند. عواملی مانند افزایش سن و خشکی پوست شرایطی را ایجاد می کنند که سلول‌های پوستی مرده به‌راحتی از پوست‌ جدا نمی شوند. تجمع این سلول‌های زاید روی پوست حالت زبری و چسبناکی به پوست می دهد و طوری منافذ پوستی را مسدود کند که منجر به آکنه می شود. استفاده منظم و دقیق از لایه‌بردار به جداسازی سلول‌های مرده کمک می کند و شادابی و جوانی را به پوست باز می گرداند.
به گزارش «بهپو»، لایه‌بردارهای پوستی به 2 نوع اصلی تقسیم می‌شوند؛ لایه‌بردارهای مکانیکی و لایه‌بردارهای شیمیایی. این محصولات آثار مثبت و منفی مختلفی دارند.

بیشتر بخوانید: ساده‌ترین روش های خانگی برای پاکسازی پوست

نحوه عملکرد لایه‌بردارهای مکانیکی

لایه‌بردارهای مکانیکی دارای عناصر ساینده ملایمی هستند که سلول‌های پوستی مرده را از سطح پوست جدا می‌کنند. این نوع از لایه‌بردارهای پوستی معمولا در قالب اسکراب یا کرم‌های پاک‌کننده دارای ذرات ریز و زبر هستند. همین‌که این لایه‌بردارها را آرام روی سطح صورت و پوست بدن ماساژ بدهید، سلول‌های پوستی مرده به‌علت اصطکاک از روی پوست جدا می‌شوند. لایه‌بردارهای مکانیکی در همه داروخانه‌ها به فروش می‌رسند و استفاده از آنها کار ساده‌ای است. این محصولات به‌طور خاص برای افراد دارای پوست چرب یا مبتلا به آکنه مناسب هستند. درست است که لایه‌بردارهای مکانیکی سلول‌های پوستی و زوایدی که منافذ پوستی را مسدود کرده‌اند، از پوست جدا می کنند، اما نباید این محصولات را بیش از حد روی پوست بکشید، چون باعث التهاب پوستی می شوند. به‌طور کلی استفاده از لایه‌بردارهای مکانیکی می‌تواند آسیب‌زا باشد چون با استفاده از آنها، درواقع در حال سنباده زدن لایه بیرونی پوست خود هستید! نظر بیشتر متخصصان پوست، مو و زیبایی این است که افراد دارای پوست حساس، به‌طور کلی، نباید از لایه‌بردارها استفاده کنند.
علاوه بر این پیلینگ مکانیکی با دستگاه میکرودرم ابریژن انجام می‌شود که یک لایه کراتین را از روی پوست برمی‌دارد و باعث باز شدن منافذ بسته‌شده و رفع چین و چروک‌های سطحی و لک‌ها می‌شود. این کار را باید در مطب انجام داد. یک نوع لایه‌برداری هم به کمک لیزر انجام می‌شود. لیزر اربیوم و CO2 مناسب این کار هستند و به باز شدن منافذ پوست و رفع مشکلات سطحی کمک می‌کنند. غیر از لایه‌برداری، آبرسانی هم حلال برخی مشکلات پوست است. آبرسانی را می‌‎توان با دستگاه انجام داد. این دستگاه در برخی آرایشگاه‌ها هم وجود دارد اما بهتر است زیر نظر پزشک با روش درست انجام شود.

بیشتر بخوانید: تکنیک های جوانسازی پوست

نحوه عملکرد لایه‌بردارهای شیمیایی

لایه‌بردارهای شیمیایی حاوی اسیدهای ملایمی هستند که هر مانعی را که جلوی سلول‌های پوستی مرده قرار گرفته‌اند و مانع از جداسازی آن‌ها می‌شوند، در خود حل می‌کنند. لایه‌بردارهای شیمیایی به 2 نوع تقسیم می‌شوند؛ انواع حاوی آلفاهیدروکسی اسید -AHA- و انواع حاوی بتا‌هیدروکسی اسید –BHA.
آلفاهیدروکسی اسید از مواد غذایی مختلف مانند سیب، انگور و شیر گرفته می‌شود. بعضی از رایج‌ترین انواع آلفاهیدروکسی اسیدها که نام آنها را روی برچسب محصولات می‌بینید، به این ترتیب هستند: اسید گلیکولیک، اسید لاکتیک، اسید مالیک و آلفاهیدروکسی اوکتانوییک. آلفاهیدروکسی اسید، بهترین ماده برای افراد دارای پوست خشک یا پوست ضخیم است. بتا‌هیدروکسی اسید به آلفاهیدروکسی اسید شباهت دارد، اما از نظر قابلیت محلول در چربی دارای کیفیت بهتری است و درنتیجه عملکرد بهتری در لایه‌برداری پوست چرب یا پوست مستعد به آکنه خواهد داشت. بهترین نوع بتا‌هیدروکسی اسید، اسید سالیسیلیک است، بنابراین سراغ محصولاتی بروید که نام این عناصر را در فهرست مواد تشکیل‌دهنده داشته باشند: سالیسیلات، سالیسیلات سدیم، بتا‌هیدروکسی بوتانوییک و اسید تروپیک.
در روش شیمیایی لایه‌برداری به کمک اسیدهای‌آلفا یا اسید میوه‌جات انجام می‌شود. از قدیم همه مردم می‌دانستند برخی میوه‌ها مثل لیموترش یا کیوی ترش زمانی که روی پوست قرار می‌گیرند، اگر پوست آکنه‌دار باشد، بهتر می‌شود یا قرار دادن میوه‌های آبدار مثل خیار و موز روی پوست خشکی پوست را از بین می‌برد. پس استفاده از اسیدهای آلفا در لایه‌برداری شیمیایی روش علمی و مورد استفاده‌ای است. رایج‌ترین اسید مورد استفاده اسید گلایکولیک است که نسبت به دیگر اسیدها مثل اسید استیک بهتر است زیرا احتمال آسیب پوست به واسطه مصرف آن کمتر است. امروزه در مطب از اسید گلایکولیک به شکل 70-50 درصد روی پوست استفاده می‌شود. پدهای پیلینگ شیمیایی یکبار مصرف هم در بازار وجود دارد که احتمال انتقال عفونت را کم می‌کند و این پدها نسبت به قدیم که کارخانه‌ها بطری‌های حاوی اسید را عرضه می‌کردند، بهتر هستند. کرم‌های لایه‌برداری که در داروخانه‌ها عرضه می‌شود هم همان اسیدهای آلفا هستند که به شکل 10، 12 و 15 درصد موجود است و افراد می‌توانند در خانه از آن استفاده کنند.

لایه‌برداری با روش پیلینگ شیمیایی بهتر است یا لیزر؟

در پیلینگ شیمیایی، اسید آلفا مولکول‌های کوچکی دارد که به زیر پوست نفوذ می‌کنند و باعث کلاژن‌سازی می‌شوند. لیزر CO2 این کار را بهتر انجام می‌دهد. روش‌های جدیدتری مثل ‌های‌سو هم وجود دارد که از این نظر بهتر هستند و بهتر از آن PRP است که عوامل رشد پلاکتی آزاد می‌کند و باعث سفتی پوست، لیفتینگ و حتی جوانسازی می‌شود.

تفاوت لایه‌بردارهای مکانیکی و شیمیایی

آن گروه از لایه‌بردارهای شیمیایی که حاوی آلفاهیدروکسی اسید و بتا‌هیدروکسی اسید هستند، کمتر از لایه‌بردارهای مکانیکی به پوست آسیب می‌رسانند. علاوه بر این، لایه‌بردارهای شیمیایی دارای عملکرد ویژه‌ای در شاداب‌سازی پوست هستند که از توان اسکراب صورت خارج است. این محصولات، سطح pH صورت را کاهش می‌دهند و به هموار کردن چین‌وچروک‌های کوچک و سطحی کمک می‌کنند بنابراین استفاده از لایه‌بردارهای شیمیایی واقعا برای پوست‌های خشک یا پوست‌هایی که از قرار گرفتن در معرض نور خورشید آسیب دیده‌اند، مناسب است.

کدام نوع لایه‌برداری برای کدام پوست؟

پیدا کردن فرمولاسیون مناسب و سازگار با پوست هر فرد، به چند بار آزمون و خطا نیاز دارد، بنابراین اصلا توقع نداشته باشید که در اولین انتخاب بتوانید بهترین محصول متناسب با شرایط خودتان را پیدا کنید. براساس دستورالعمل‌های سازمان غذا و داروی آمریکا، باید از لایه‌بردارهایی بر پایه آلفاهیدروکسی اسید استفاده کنید که غلظت آلفاهیدروکسی اسید در آن 10 درصد یا کمتر و pH آن 3.5 یا بالاتر باشد. لایه‌بردارهای برپایه بتا‌هیدروکسی اسید، با اسید سالیسیلیک در سطح 1.5 تا 2 درصد هم اثربخشی مطلوبی دارند. فراموش نکنید که استفاده از محصولاتی که قدرت شیمیایی بیشتری دارند، می‌تواند باعث التهاب پوستی شود.
پس کسی که برای اولین بار این محصولات را استفاده می‌کند، حتما باید ابتدا آن را روی پوست خود تست کند. اثر ترکیب‌های لایه‌بردار روی جوش یا لک معمولا بعد از یک ماه از شروع مصرف آغاز می‌شود و هر چه زمان بگذرد، اثر آن بهتر می‌شود ولی اثر لایه‌بردارهای ضد چروک معمولا بعد از 3 ماه مصرف شروع می‌شود و استفاده زیاد و چند بار در روز این ترکیبات باعث اثر بهتر و بیشتر نخواهد شد بلکه باعث تحریک و التهاب بیشتر پوست می‌شود.

زمان و نحوه صحیح استفاده از لایه‌بردار

لایه‌برداری، لایه‌های فوقانی و بیرونی پوست را از بدن جدا می‌کند و پوست برای بازسازی لایه‌های فوقانی به گذر زمان نیاز دارد. افراد دارای پوست خشک فقط 1 یا 2 بار در هفته می‌توانند لایه‌برداری انجام بدهند و اگر پزشک این کار را برایشان ممنوع کرده باشد، نباید به لایه‌برداری فکر کنند. افراد دارای پوست چرب می‌توانند لایه‌برداری را به دو تا چهار بار در هفته برسانند. البته هر فردی، در صورت مواجه شدن با التهاب یا بثورات پوستی بعد از لایه‌برداری، باید استفاده از این روش را متوقف کند. نکته مهم دیگری که نباید فراموش کنید، مرطوب‌سازی پوست بعد از هر بار لایه‌برداری است.
این کار مهم، التهاب ناشی از لایه‌برداری را تسکین می‌دهد و از خشک شدن پوست جلوگیری می‌کند. در ضمن مصرف همزمان 2 نوع لایه‌بردار دریک شب احتمال تحریک پوست را بالا می‌برد.

توصیه های مهم پس از لایه‌برداری

لایه‌بردارهای شیمیایی حاوی آلفاهیدروکسی اسید یا بتا‌هیدروکسی اسید، حساسیت پوست نسبت به نور خورشید را تا مدت یک هفته بعد از هر بار استفاده، افزایش می‌دهند بنابراین بعد از استفاده از لایه‌بردارها، حتما قبل از اینکه از خانه خارج شوید، به‌خوبی پوست را با استفاده از کرم‌های ضدآفتاب پوشش بدهید. این توصیه همیشگی متخصصان به همه افراد است.
افرادی که پوست‌هایی با عفونت دارند یا جدیدا دچار آفتاب‌‎سوختگی شده‌اند یا روی پوستشان زخم و جراحت دارند نباید لایه‌برداری کنند.

آیا انجام لایه‌برداری یا به اصطلاح پاکسازی پوست در آرایشگاه‌ها درست است؟

«محمدکریم رحیمی»، متخصص پوست و عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، در این باره می گوید: «در آرایشگاه ابتدا برای فرد بخور می‌گذارند و به این ترتیب کمی به پوست آبرسانی می‌‎کنند و بعد از ماسک استفاده می‌شود که حاوی همان اسیدهای میوه است اما نسبت به پیلینگ شیمیایی که در مطب انجام می‌شود، ضعیف‌تر است و معمولا مشکلی ایجاد نمی‌کند.»

عوارض پاکسازی پوست در سالن های آرایش

به گزارش «بهپو» به نقل از «هفته نامه سلامت»، رحیمی می افزاید: «پاکسازی، به شرطی که اسید مورد استفاده خیلی قوی نباشد، عارضه‌ای ندارد. اگر اسیدهای آلفا یا اسید استیک در دوز بالا استفاده شوند، باعث سوختگی پوست می‌شوند. خوشبختانه در آرایشگاه‌ها از این اسید استفاده نمی‌کنند و بیشتر اسید گلایکولیک 50-30 درصد استفاده می‌شود که بی‌ عارضه است، مگر اینکه پوست خیلی ضعیف باشد یا اسید زمان زیادی روی پوست بماند.»/