حکایت روکش های دندانی، از ساخت تا مراقبت

روکش دندان یا تاج مصنوعی یک کلاهک شبیه دندان است که روی دندان قرار داده می شود تا شکل، اندازه، قدرت و ظاهر آن را بهبود ببخشد. روکش های دندان هنگامی که با سیمان مخصوص در جای خود چسبانده می شوند تمام بخش قابل دیدن دندان را که بالای خط لثه قرار دارد، در بر می گیرند.

روکش دندان یا تاج مصنوعی یک کلاهک شبیه دندان است که روی دندان قرار داده می شود تا شکل، اندازه، قدرت و ظاهر آن را بهبود ببخشد.
به گزارش «بهپو»، روکش های دندان هنگامی که با سیمان مخصوص در جای خود چسبانده می شوند تمام بخش قابل دیدن دندان را که بالای خط لثه قرار دارد، در بر می گیرند.

موارد استفاده از روکش دندان

روکش دندان ممکن است در این موقعیت ها استفاده شود:

برای محافظت از دندان ضعیف –برای مثال به علت پوسیدگی- از شکسته شدن یا کنار هم نگه داشتن دندان شکسته
برای بازیابی دندان قبلا شکسته شده یا دندانی که به شدت تحلیل رفته است
برای پوشاندن و حمایت از دندانی که پرکردگی بزرگی دارد و مقدار زیادی از آن باقی نمانده است
برای نگه داشتن بریج دندانی در جای خود
برای پوشاندن دندان بد شکل یا تغییر رنگ شدید دندان
برای پوشاندن ایمپلنت دندانی
برای ایجاد تغییرات زیبایی

علت استفاده از روکش دندان در کودکان

حفظ کردن دندانی که آنقدر پوسیده شده است که نمی تواند پرکردن را تحمل کند.
مراقبت از دندان کودکی که در معرض خطر زیاد پوسیدگی دندان است، به خصوص هنگامی که کودک در رعایت بهداشت دهانی روزانه دچار مشکل است
کاهش موارد بی حسی عمومی در کودکانی که به علت سن، رفتار یا سابقه پزشکی نمی توان مراقبت دندانی عادی از آن ها به عمل آورد

ممکن است در این شرایط دندانپزشک کودکان توصیه کند روکش فولاد ضد زنگ روی دندان گذاشته شود.

آماده سازی روکش دندان

آماده کردن روکش دندان معمولا نیاز به 2 بار ویزیت دندان پزشکی دارد. اولین ویزیت برای معاینه و آماده کردن دندان هاست و دومین ویزیت برای قرار دادن روکش موقت یا دایم است.

ویزیت اول

دندان پزشک در اولین ویزیت چند عکس رادیوگرافی می گیرد تا وضعیت ریشه دندان هایی که قرار است روکش شوند و استخوان های مجاور را بررسی کند. اگر دندان پوسیدگی وسیعی داشته باشد یا خطر عفونت یا آسیب مغز یا پالپ دندان وجود داشته باشد، اول باید درمان کانال ریشه یا «روت کانال» انجام داد.
پیش از این که روند ساختن روکش شروع شود دندانپزشک دندان و بافت لثه را بی حس می کند. بعد دندانی که قرار است روکش شود در سطح جونده و در طرفین تراشیده می شود تا جا برای گذاشتن روکش باز شود.
مقدار تراشیدن دندان به نوع روکش مورد استفاده بستگی دارد. در مقابل اگر بخش بزرگی از دندان –به علت پوسیدگی یا آسیب دیدگی- از بین رفته باشد دندان پزشک از مواد پرکننده استفاده می کند تا دندان را طوری بازسازی کند که بتواند تکیه گاه روکش باشد.
دندان پزشک پس از تغییر شکل دادن دندان با خمیر مخصوص از دندانی که قرار است روکش شود قالب گیری می کند. البته گاهی می توان این کار را با اسکن کننده دیجیتال انجام داد. قالب های دندان های بالا و پایین برای دندانی که روکش می شود هم گرفته می شوند تا اطمینان حاصل شود که دندان ها در موقعیت درستی قرار می گیرند و جویدن دچار مشکل نخواهد شد.
قالب ها یا اسکن ها به لابراتوار دندان سازی فرستاده می شوند تا روکش دندان ساخته شود. روکش ساخته شده معمولا 2 تا 3 هفته بعد به مطب دندان پزشک فرستاده می شود. اگر قرار باشد روکش از سرامیک ساخته شود دندان پزشک سایه رنگی را که بیشترین تطابق را با رنگ دندان های مجاور دارد انتخاب خواهد کرد. دندان پزشک در اولین ویزیت یک روکش موقت برای پوشاندن و محافظت از دندان آماده شده خواهد ساخت که تا زمان آماده شدن روکش دایم روی دندان کار گذاشته شود. روکش های موقت معمولی از آکریلیک ساخته می شوند و با استفاده از سیمان موقت روی دندان کار گذاشته می شوند.

ویزیت دوم

دندان پزشک در دومین ویزیت روکش موقت را جدا می کند و رنگ و اندازه بودن روکش دایم را بررسی می کند. اگر همه چیز قابل قبول باشد پس از ایجاد بی حسی روکش جدید با سیمان دایمی در محل، کار گذاشته می شود.

مراقبت از روکش موقت

از آن جا که روکش موقت تنها یک درمان موقت تا مان آماده شدن روکش دایمی است، اغلب دندان پزشکان نکاتی را در مدت استفاده از آن ها به شما توصیه می کنند. از جمله:

پرهیز از غذا های چسبناک و چسبنده –مثل سوهان، آدامس و کارامل- که ممکن است به روکش بچسبند و آن را از جای خود جدا کنند
به حداقل رساندن استفاده از یک طرف دهان که روکش در آن سمت قرار دارد. مواد خوراکی را بیشتر با طرف دیگر دهان بجوید.
خودداری از غذا های سفت –سبزی های خام- که می توانند باعث جابجایی یا شکستن روکش شوند
هنگام تمیز کردن میان دندان ها نخ دندان را بین آن ها بلغزانید و به سمت بالا نکشید.

مشکلات روکش دندانی

ناراحتی و حساسیت: ممکن است دندان های روکش دار بلافاصله پس از عمل و برطرف شدن بی حسی، حساس شوند. اگر دندان روکش دار هنوز عصب داشته باشد کمی حساسیت به گرما و سرما دارد. دندان پزشک توصیه می کند دندان هایتان را با خمیر دندان های مخصوص دندان های حساس مسواک کنید. درد یا حساسیتی که هنگام گاز گرفتن رخ می دهد معمولا به معنای آن است که روکش روی دندان بیش از حد بالاست. در این صورت با دندان پزشک تماس بگیرید. او به راحتی می تواند مشکلتان را رفع کند.
لب پر شدن روکش: روکش های تمام سرامیکی یا سرامیک روی پایه فلزی ممکن است لب پر شوند. اگر بخش لب پر شده کوچک باشد با استفاده از یک رزین کامپوزیت می توان تکه جدا شده را چسباند. البته این کار راه حلی موقت است. اگر قسمت بزرگی لب پر شده باشد، ممکن است لازم باشد روکش عوض شود.
افتادن روکش: گاهی روکش از دندان جدا می شود. علت آن پوسیدگی دندان زیر روکش یا شل شدن ماده سیمانی مورد استفاده است. اگر روکش دندانتان افتاد روکش و محل نصب آن روی دندان را پاک کنید. می توانید روکش را با طور موقت با استفاده از چسب های دندانی یا سیمان های دندانی که در فروشگاه های مخصوص فروخته می شود ثابت کنید.

حتما با دندانپزشکتان تماس بگیرید او شما را راهنمایی می کند که تا زمانی که بتوانید نزد او بروید چه کار هایی بکنید.

طول عمر روکش دندان

به گزارش «بهپو» به نقل از «وبمد»، روکش های دندانی به طور متوسط بین 5 تا 15 سال عمر می کنند. این مدت عمر به میزان ساییدگی روکش، رعایت بهداشت دهانی و عادات شخصی مربوط به دهان –دندان قروچه، جویدن ناخن، استفاده از دندان برای باز کردن بسته ها، جویدن یخ- بستگی دارد./