پاسخ به سوالات شما درباره ایدز

ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) ویروسی است که سلول های ایمنی را که به مقابله با بیماری ها کمک می کند در بدن انسان نابود می کند. با مصرف داروهای مناسب می توانید سال ها یا دهه ها مبتلا به HIV باشید اما به ایدز مبتلا نشوید. پاسخ به سوالات و ابهامات ذهنی درباره بیماری ایدز در ادامه مطلب...

ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) ویروسی است که سلول های ایمنی CD4 را که به مقابله با بیماری ها کمک می کند در بدن انسان نابود می کند. با مصرف داروهای مناسب می توانید سال ها یا دهه ها مبتلا به HIV باشید اما به ایدز مبتلا نشوید. ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) زمانی تشخیص داده می شود که فرد علاوه بر HIV، دچار عفونت های فرصت طلب شود یا میزان سلول های CD4 در بدن او زیر 200 تا باشد.

عامل ایدز چیست؟

عفونت HIV در اثر ویروس نقص ایمنی انسانی به وجود می آید. ممکن است از طریق تماس با خون، اسپرم یا مایعات واژنی آلوده، به HIV مبتلا شوید. بیشتر افراد این ویروس را با برقراری رابطه جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا به HIV می گیرند. روش شایع دیگر استفاده از سوزن مشترک تزریق مواد مخدر با فرد مبتلا به HIV یا خالکوبی با وسایل استریل نشده است. توجه داشته باشید که با در آغوش گرفتن، استفاده از حوله مشترک، یا مصرف لیوان مشترک از کسی ایدز نمی گیرید یا آن را منتشر نمی کنید. ابتلا به HIV از طریق انتقال خون بسیار نادر است، فراورده های خونی در ایران به دقت تحت آزمایش قرار می گیرند.

علائم و نشانه های HIV چیست؟

برخی افراد تا سال ها پس از آلوده شدن به ویروس HIV هیچ علامت و نشانه ای بروز نمی دهند. با این وجود بسیاری از افراد 10 روز یا چند هفته پس از دریافت عفونت علائمی نشان می دهند. این علائم اولیه بسیار شبیه به سرماخوردگی یا مونونوکلئوز است و به صورت تب، تورم غدد لنفاوی، گلو درد، راش پوستی و درد عضلانی خود را بروز می دهد. این علائم معمولا پس از چند هفته ناپدید می شوند و دوباره تا چند سال بروز پیدا نمی کنند. تنها راهی که به شما می گوید آلوده به HIV شده اید، آزمایش خون است.

آیا ممکن است از ایدز بمیرید؟

اینکه HIV یا ایدز باعث مرگ کسی می شود هنوز کاملا مشخص نیست. مبتلایان به HIV نسبت به تمام چیزهایی که می تواند باعث مرگ یک فرد شود آسیب پذیرند، مثلا بسیاری از عفونت ها، سرطان و ... بنابراین ممکن است فرد مبتلا به HIV باشد اما چیز دیگری باعث مرگ او شود.
مصرف داروهای HIV که امروزه در دسترس است باعث شده مبتلایان به این ویروس تا دهه ها زندگی معمولی داشته باشند. می توانید با مراجعه منظم به پزشک، مصرف داروها و پیروی از دستورات پزشک از پیشرفت HIV به ایدز جلوگیری کنید.

آزمایش cd4 چیست؟

شمارش تعداد سلول های cd4 در خون یک تست فوری است برای اینکه بفهمید سیستم ایمنی بدن چقدر خوب عمل می کند. سلول های cd4 (که به نام cd4 + سلول های T نیز شناخته می شوند) گلبول های سفیدی هستند که با عفونت مقابله می کنند.
وقتی در اثر پیشرفت HIV میزان cd4 به زیر 200 می رسد، یعنی فرد مبتلا به ایدز است. محدوده طبیعی سلول های cd4 حدود 500 تا 1500 است.

اگر HIV مثبت داشته باشم آیا می توانم بچه دار شوم؟

مادران مبتلا می توانند در طول بارداری یا زایمان HIV را به نوزاد منتقل کنند. با این وجود می توانید با همکاری با پزشک و دریافت داروها و مراقبت های مناسب این احتمال را کم کنید. زنان باردار مبتلا به HIV می توانند برای درمان عفونت خود و پیشگیری از ابتلای نوزاد به ویروس، دارو مصرف کنند.

اگر دچار عفونت منتقله جنسی باشید از کجا متوجه می شوید؟

گاهی اوقات هیچ علامتی از عفونت منتقله جنسی وجود ندارد. اگر علائم بروز کنند می توانند یک یا چند علامت زیر را در بر گیرند: برآمدگی، زخم یا زگیل نزدیک دهان، مقعد، آلت تناسلی زنانه یا مردانه. تورم یا قرمزی نزدیک آلت تناسلی مردانه یا زنانه.

چقدر طول می کشد تا بیماری ایدز خود رانشان دهد؟

ممکن است 10 سال طول بکشد تا علائمی مانند تورم غدد لنفاوی، کاهش وزن و کاهش انرژی خود را نشان دهد.

می توان از ایدز خلاص شد؟

بر خلاف بقیه ویروس ها حتی با درمان نمی توان به طور کامل از شر HIV خلاص شد. بنابراین وقتی دچار HIV شوید تمام عمر به آن مبتلا هستید. هم اکنون معالجه قطعی برای HIV وجود ندارد، اما درمان های موجود، سطح ویروس را پایین می آورد و به حفظ سیستم ایمنی کمک می کند. برخی داروها با پروتئین هایی که HIV نیاز دارد تا خود را تکثیر کند ایجاد تداخل می کنند و برخی دیگر مسیر ویروس را برای ورود یا جانشینی مواد ژنتیکی خود در سلول های ایمنی مسدود می کنند. تمام مبتلایان به HIV می بایست این داروها را مصرف کنند. این داروها به صورت ترکیبی مصرف می شوند و درمان ضد رتروویروسی نام دارند. رژیم های دارویی روزانه یک قرص متعددی وجود دارد. پزشک پیشنهاد می دهد کدام ترکیب دارویی برای شما بهتر است.

آیا بوسه باعث ابتلا به عفونت منتقله جنسی می شود؟

بله، می توان با بوسه بر دهان کسی مبتلا به تبخال شد. با وجود اینکه متخصصان بر این باورند ابتلا به HIV از طریق بوسه ضعیف است اما اگر شخص در دهانش دچار زخم یا بریدگی باشد احتمال ابتلا به عفونت از طریق بوسه دهان به دهان وجود دارد.

اگر هر دو فرد مبتلا به HIV باشند آمیزش جنسی بی خطر است؟

تنها به این دلیل که شما و همسرتان مبتلا به HIV هستید به این معنی نیست که نباید از اقدامات محافظتی استفاده کنید. اشتفاده از کاندوم یا دیگر محافظ های لاتکسی از ابتلا به دیگر عفونت های منتقله جنسی و همینطور دیگر گونه های HIV که به داروهای ضد HIV مقاومند، جلوگیری می کند. حتی اگر احساس بهبود می کنید و تحت درمان قرار دارید باز امکان آلوده کردن دیگران را دارید.

آیا می توان با فرد مبتلا به HIV رابطه جنسی برقرار کرد و مبتلا به ویروس نشد؟

در سالهای اخیر پیشرفت های زیادی در زمینه درمان ایدز داشته ایم و همین باعث آشتی زوج هایی شده که یکی از آنها HIV مثبت است. بیمارانی که HIV آنها بشدت تحت کنترل است و درمان ضد رتروویروسی دریافت می کنند معمولا سطح کمتری از ویروس HIV در خون و مایعات بدنشان وجود دارد. بنابراین شانس انتقال ویروس به دیگران در آنها پایین می آید. براساس دستورالعمل CDC کسانی بار ویروسی شان غیرقابل تشخیص باقی می ماند (سطح ویروس HIV در خون کمتر از مقداری است که با تکنولوژی های موجود قابل شناسایی باشد) عملا شانسی برای آلوده کردن دیگران از طریق رابطه جنسی ندارند.
افرادی که در خطر بالای ابتلا به ویروس HIV هستند می توانند ترکیبی از داروها به نام پروفیلاکسی پیش از مواجهه (pre-exposure prophylaxis) یا PrEP را دریافت کنند که نمی گذارد ویروس عفونتی دائمی در بدن ایجاد کند. PrEP مستلزم دریافت روزانه یک قرص ضد رتروویروسی و هر سه ماه یک بار مراجعه به پزشک برای انجام تست HIV و بررسی مجدد است.
در شرایط اورژانس برای کسانی که رابطه جنسی پر خطری (مثلا رابطه جنسی دهانی با مردی که HIV مثبت است) داشته اند درمانی به نام پروفیلاکسی پس از مواجهه (post-exposure prophylaxis) یا PEP وجود دارد. PEP باید طی 72 ساعت اولیه پس از مواجهه با ویروس انجام شود.
خطر انتقال عفونت HIV بوسیله رابطه جنسی در صورتی که فرد مبتلا بیماری منتقله جنسی دیگری مثل کلامیدیا یا گنوره هم داشته باشد بیشتر می شود.
استفاده از کاندوم در رابطه جنسی در پیشگیری و محافظت از انتقال ویروس HIV بسیار موثر است. اگر کاندوم "درست و همیشه" استفاده شود خطر ابتلای زنان را 80 تا 85 درصد کاهش می دهد. با این حال کاندوم ها 100 درصد موثر نیستند و بهتر است مراحل احتیاطی بیشتری به آن اضافه کنید. رابطه جنسی دهانی، پرخطرترین نوع رابطه در انتقال HIV و سایر بیماری های منتقله جنسی است و بهتر است اگر HIV مثبت هستید از آن اجتناب کنید./