خار استخوانی چیست؟ علل بروز و روش درمان کدامست؟

خارهای استخوانی که در اصطلاح پزشکی استئوفیت نامیده می شوند قطعات زاید استخوانی هستند که در لبه های استخوان تشکیل می شوند و عوارض متعددی را برای افراد به وجود می آورند.

خارهای استخوانی که در اصطلاح پزشکی استئوفیت نامیده می شوند قطعات زاید استخوانی هستند که در لبه های استخوان تشکیل می شوند و عوارض متعددی را برای افراد به وجود می آورند.
کلیه استخوان های بدن مستعد ابتلا به این عارضه هستند اما عموما استئوفیت در مکان هایی تشکیل می شود که دو استخوان برخورد زیادی با هم دارند؛ مانند مفاصل زانو، لگن، بازو و انگشتان. اما دیده شده است که در محل اتصال تاندون ها و غضروف ها به استخوان نیز خار تشکیل می شود. علت اصلی ایجاد خارهای استخوانی، فرسایش و سایش استخوان ها در اثر بیماری استئوآرتریت است.
در بیشتر موارد خارهای استخوانی علامتی ندارند و تا سال ها معلوم نمی شوند. خار استخوانی ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. درمان خار استخوانی بستگی به محل قرار گیری آن در بدن و نحوه تأثیر آن بر سلامتی شما دارد.

علائم خارهای استخوانی

با اینکه خود خارهای استخوانی دردناک نیستند، می‌توانند با ضربه وارد آوردن بر مناطق اطراف‌شان از جمله اعصاب مجاور باعث درد شوند.
برخی از علائم شایع خارهای استخوانی اینها هستند:

احساس سوزن سوزن‌شدن در دست یا پا
درد مبهم در گردن یا کمر هنگام ایستادن یا راه‌رفتن
عدم هماهنگی در حرکات یک بخش بدن
ضعف، گرفتگی یا درد عضلانی
بیحسی
دردی که به ران‌ها، باسن یا شانه‌ها تیر می‌‌کشد
سردرد

علائم خاص خارهای استخوانی بستگی به محل قرارگیری آن ها در بدن دارد، مانند:
1- زانو: خارهای استخوانی زانو، باز و بسته کردن و نیز خم شدن پا از ناحیه زانو را سخت و دردناک می کند. این زوائد استخوانی روی استخوان ها و تاندون هایی که باعث می شوند زانو به طور یکنواخت و به آرامی کار کند، تأثیر می گذارند.
2-ستون مهره ها (ستون فقرات): خارهای مهره های ستون فقرات، فضای قرار گرفتن نخاع (کانال نخاع) را تنگ می کنند. این زوائد استخوانی روی نخاع و ریشه اعصاب ستون فقرات فشار وارد می کنند و گاهی اوقات باعث ضعف یا بی حسی دست ها و پاها می شوند.
3-مفصل بین ران و باسن: خارهای استخوانی مفصل ران باعث ایجاد درد موقع حرکت دادن این مفصل می شوند، هر چند که گاهی اوقات این درد مربوط به زانوی شماست. بسته به محل قرار گرفتن خارها، آن ها می توانند دامنه حرکت مفصل ران را کم کنند.
4-شانه: خارهای استخوانی شانه باعث سایش عضلات و تاندون هایی می شود که حرکات شانه را کنترل می کنند. این سایش باعث ورم تاندون (تاندونیت) و پارگی در قسمت ماهیچه گرداننده شانه می شود.
5-انگشتان دست: خارهای استخوانی به دلیل ایجاد برآمدگی های سفت در زیر پوست شما، باعث برآمدگی و قوزدار شدن مفاصل انگشتان شما می شوند.

مراجعه به پزشک

اگر درد یا ورمی در یکی از مفاصل خود و یا چند تا از آن ها مشاهده کردید و یا اگر به سختی مفاصل خود را تکان می دادید، نزد پزشک بروید. درمان به موقع مشکل از آسیب بیشتر مفصل جلوگیری می کند و یا آن را کند می نماید.

علل خارهای استخوانی

استئوآرتریت(فرسایش و از بین رفتن غضروف مفصل)، شایع ترین علت ایجاد خارهای استخوانی است. وقتی که در استئوآرتریت، غضروف انتهای استخوان ها در ناحیه مفصل از بین می رود، بدن سعی می کند این کمبود را با ایجاد خارهای استخوانی در نزدیکی محل آسیب دیده، جبران کند. این استخوان اضافی، سطح تماس مفصل را برای تحمل نیروی وارد شده افزایش می دهد.

عوارض خارهای استخوانی

خارهای استخوانی می توانند از استخوان بزرگتری که به آن وصل هستند، جدا شوند که پزشکان در این صورت آن ها را اجسام آزاد (Loose bodies) می گویند. اغلب خارهای استخوانی که تبدیل به اجسام آزاد می شوند، در مفصل شما شناور می مانند و یا در پوشش مفصل (سینوویوم) جای می گیرند. این اجسام آزاد می توانند بین استخوان های تشکیل دهنده مفصل بروند و باعث قفل شدن پی در پی مفصل شوند. زمانی که این اجسام آزاد به داخل مفصل شما می روند و بیرون می آیند، مفصل می تواند به طور مکرر قفل شده و باز شود. قفل شدن مفصل از حرکت آن جلوگیری می کند.

راه های تشخیص خارهای استخوانی

پزشک طی معاینه بدنی شما، به ناحیه مفصل و اطراف آن دست می زند تا به طور دقیق محل ایجاد درد را بفهمد. گاهی اوقات پزشک می تواند با دست زدن به مفصل، خار استخوانی را تشخیص دهد، ولی گاهی اوقات خارهای استخوانی در قسمتی از بدن تشکیل می شوند که به راحتی حس نمی شوند. برای اثبات تشخیص، پزشک از روش عکسبرداری با اشعه ایکس و سایر روش های عکسبرداری برای دیدن مفاصل و استخوان های شما استفاده می کند.

راه های درمان خارهای استخوانی

با وجود اینکه هنوز درمان کاملا مشخصی برای خار استخوانی وجود ندارد اما با مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs)، فیزیوتراپی و در نهایت جراحی می توان علائم استئوفیت را تاحدودی کاهش داد.
لازم به یادآوری است در صورتی که عارضه خار استخوانی تا پیش از سالخوردگی تشخیص داده نشود و درجهت درمان آن اقدامی صورت نگیرد، فرد دچار دردهای بسیار شدید استخوان های سراسر بدن می شود و در معرض شکستگی استخوان نیز قرار می گیرد./