علت شب ادراری و درمان آن

آیا شب ها و هنگامی که در خواب عمیقی فرو رفته اید برای دفع ادرار از خواب بر می خیزید؟ دلایل پزشکی زیادی را می‌توان برای این مشکل برشمرد. بعضی از این دلایل به درمان پزشکی نیاز دارند و دلایل دیگری را می‌توان با کمک خود مدیریت کرد.

آیا شب ها و هنگامی که در خواب عمیقی فرو رفته اید برای دفع ادرار از خواب بر می خیزید؟ اگر در طول 6 تا 8 ساعت خواب شبانه بیش از یک‌بار برای دفع ادرار خود برخیزید، احتمالا مبتلابه شب‌ادراری هستید. مثانه فرد مبتلا به این مشکل توانایی کافی برای نگه‌داشتن ادرار را ندارد یا بدن این فرد ادرار بسیار زیادی تولید می‌کند. گاهی ممکن است فرد مبتلابه این مشکل، هر دو دلیل مطرح‌شده را داشته باشد. به‌طورکلی، دلایل پزشکی زیادی را می‌توان برای این مشکل برشمرد. بعضی از این دلایل به درمان پزشکی نیاز دارند و دلایل دیگری را می‌توان با کمک خود مدیریت کرد.

آیا این مشکل می‌تواند به دلیل چیزی باشد که می‌نوشم؟

ممکن است که در طول روز یا در زمان‌های نزدیک به خواب مایعات بسیار زیادی را نوشیده باشید. توصیه می‌شود که چند ساعت پیش از خوابیدن مایعات کمتری بنوشید. علاوه بر این، در ساعات پایانی روز الکل و کافئین ننوشید. همچنین پیش از آنکه به رخت خواب بروید از توالت استفاده کنید.

آیا این مشکل می‌تواند به دلیل یک عفونت باشد؟

عفونت دستگاه ادراری باعث می‌شود که برای دفع ادرار خود در طول خواب شبانه از خواب برخیزید. علاوه بر این، در صورت ابتلا به عفونت دستگاه ادراری این امکان وجود دارد که به هنگام ادرار کردن احساس درد کنید، شکم شما درد بگیرید یا دچار تب شوید. برای تشخیص و درمان مشکل عفونت دستگاه ادراری باید به پزشک خود مراجعه کنید.

آیا این مشکل می‌تواند به دلیل سن من باشد؟

هر چه سن شما بیشتر باشد، امکان بر خواستن از خواب شبانه برای دفع ادرار نیز بیشتر است. وقتی‌که سن ما بیشتر می‌شود، بدن ما در تولید کافی هورمون‌هایی دچار اختلال می‌شود که تاثیر به سزایی روی کم‌کار کردن کلیه‌ها در طول خواب شبانه دارند و به‌نوعی تولید این هورمون‌ها کمتر می‌شود. علاوه بر این، با بالا رفتن سن مثانه قابلیت کش آمدنی سابق را ندارد و درنتیجه نمی‌تواند به‌مانند سابق ادرار را در خود نگه دارد. همچنین وقتی‌که پا به سن می‌گذارید احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف بیشتر می‌شود. بعضی از این بیماری‌ها باعث می‌شوند که در طول شب نیاز مبرمی به دفع ادرار داشته باشید.

جنسیت نیز در ایجاد این مشکل نقش دارد:
مردها: وقتی‌که سن شما بالاتر می‌رود، امکان بزرگ شدن پروستات بیشتر می‌شود. پروستات بزرگ‌شده معمولا یک مشکل جدی نیست، اما پروستات بزرگ‌شده می‌تواند مانع از تخلیه کامل ادرار شما شود.
زن‌ها: پس از یائسگی استروژن کمتری تولید می‌کنید. همین تولید کمتر استروژن باعث تغییراتی در دستگاه ادراری شما می‌شود که افزایش دفعات رفتن به توالت را به بار می‌آورد. علاوه بر این، اگر فرزندی داشته باشید، این امکان وجود دارد که عضله‌های لگن خاصره شما ضعیف‌تر شوند.

آیا این مشکل می‌تواند به دلیل داروهای من باشد؟

بعضی از داروها مدر هستند و ادرار را زیاد می کنند. می‌توانید از طریق پزشک خود در مورد وجود چنین خاصیتی در داروهای خود مطلع شوید. برای جلوگیری از مشکل نیاز مبرم به دفع ادرار در طول خواب شبانه که ناشی از مصرف این داروها هستند، می‌توانید این داروها را در اوایل روز مصرف کنید یا به پزشک خود بگویید که این داروهای شما را عوض کند.

آیا این مشکل می‌تواند به دلیل یک اختلال یا مشکل خواب باشد؟

گاهی اوقات نیاز مبرم به ادرار کردن باعث بیدار شدن شما نمی‌شود، بلکه زمانی که از خواب برمی‌خیزید فورا این نیاز در شما شکل می‌گیرد. اگر مبتلا سندروم پای بی‌قرار (Restless Leg Syndrome)، گرگرفتگی، درد مزمن یا افسردگی باشید، این امکان وجود دارد که پس از بر خواستن از خواب نیاز مبرم به ادرار کردن داشته باشید. علاوه بر این، میان وقفه تنفسی هنگام خواب (Sleep Apnea) و نیازم مبرم به ادرار در طول خواب شبانه پیوندی وجود دارد. معمولا، درمان مشکل خواب می‌تواند به حل مشکل نیاز مبرم به دفع ادرار در طول خواب شبانه کمک کند.

آیا این مشکل می‌تواند به قلب من ربط داشته باشد؟

وقتی‌که قلب به شیوه معمول خود عمل پمپاژ را انجام نمی‌دهد، مایعات در بدن انباشت می‌شوند. اگر قلب شما چنین مشکلی را داشته باشد، می‌توانید متوجه انباشت مایعات در بخش‌های مختلف بدن خود به‌خصوص زانوها شوید. وقتی‌که دراز می‌کشید، بدن سعی می‌کند که این مایع زیادی را از بدن خارج کند. به همین دلیل مثانه شما پر می‌شود و درنتیجه همین پر شدن مثانه باعث بیدار کردن شما می‌شود. اگر قلب شما چنین مشکلی دارد، باید برای کنترل ورم زانوهای خود دراز بکشید و پاهای خود را بالا نگه‌دارید یا اینکه جوراب‌های کمپرس کننده (Compressio- Socks) بپوشید.

آیا این مشکل می‌تواند به دلیل چیز دیگری باشد؟

اگر برای برطرف کردن مشکل خود تلاش کرده‌اید و با نتیجه مثبتی مواجه نشده‌اید، توصیه می‌شود که به یک پزشک مراجعه کنید. از دیگر مسائل پزشکی که می‌توانند قدرت تحمل مثانه شما را در دفع ادرار کاهش دهند می‌توان به مواردی همچون تومور مثانه، تومور پروستات، مثانه بیش‌فعال، سیستیت بینابینی (Interstitia- Cystitis)، حاملگی و چاقی اشاره کرد. همچنین از میان عارضه‌هایی که باعث تولید بیش‌ازحد ادرار می‌شوند می‌توان به دیابت، دیابت بی‌مزه (Diabetes Insipidus)، نارسایی کبد و بیماری‌های عصب‌شناختی همچون آلزایمر و پارکینسون اشاره کرد. به‌طورکلی، اگر یک مشکل سلامتی اساسی داشته باشید و آن را درمان کنید، این امکان وجود دارد که نیاز مبرم شما به دفع ادرار در حین خواب شبانه برطرف شود.

آیا باید به یک پزشک مراجعه کنم؟

بر خواستن از خواب به‌منظور دفع ادرار ممکن است باعث بروز مشکلاتی در طول روز شود که برای مثال می‌توان به کاهش تمرکز و دیگر مشکلات سلامتی اشاره کرد. علاوه بر این، وقتی‌که سن شما بیشتر می‌شود ابتلا به مشکلاتی همچون شب‌ادراری و احتمال زمین خوردن و درنتیجه شکسته شدن استخوان لگن بیشتر می‌شود.

چگونه خود را برای ملاقات با پزشکم آماده کنم؟

توصیه می‌شود که پیش از ملاقات با پزشک در یک برگه یا یک دفترچه یادداشت نوع نوشیدنی‌های مصرفی، زمان‌های دفع ادرار و دفعات دفع ادرار خود را بنویسید. علاوه بر این، پزشک شما اطلاعاتی را در مورد موارد زیر نیز می‌خواهد:

در طول شبانه‌روز چند ساعت می‌خوابید؟
آیا در طول روز احساس خستگی می‌کنید؟
چه داروهایی را مصرف می‌کنید؟
آیا علائم دیگر بیماری‌ها را نیز دارید؟/