دیابت تنها مشکل قند خون نیست، در صورت ابتلا به نوروپاتی (که حدود 70 درصد دیابتی ها به آن دچار می شوند) آسیب های عصبی و عروقی ناشی از دیابت می تواند مشکلی اساسی برای پا ها محسوب شود و موجب از دست دادن احساس در دست یا پا و یا عفونت شود.
ممکن است تصور کنید دیابت تنها مشکل قند خون است، این طور نیز هست، اما در صورت ابتلا به نوروپاتی (که حدود 70 درصد دیابتی ها به آن دچار می شوند) آسیب های عصبی و عروقی ناشی از دیابت می تواند مشکلی اساسی برای پا ها محسوب شود و موجب از دست دادن احساس در دست یا پا و یا عفونت شود. برای اطمینان از بهترین اصول حفظ سلامت پا ها، این 11 نکته آسان را انجام دهید تا از جراحت در امان باشید و پا هایتان بیشتر سالم بمانند.
1- پا هایتان را هر روز کنترل کنید
آسیب عصبی یکی از مشکلات دیابت است که در صورت بروز زخم یا ترک پا، حس کردن آن به سادگی صورت نمی پذیرد. بیماران مبتلا به دیابت می بایست در این بررسی به هر تغییر رنگ، زخم، خشکی یا ترک توجه کنند. یک آینه روی زمین بگذارید تا زیر پا را مشاهده کنید یا اینکه از دوستی بخواهید قسمت هایی که شما درست نمی بینید را کنترل کند.
بیشتر بخوانید: زخم پای دیابتی، از پیشگیری تا درمان
2- از بی مهابا رفتن به درون وان داغ پرهیز کنید
وقتی مبتلایان به دیابت، دچار آسیب عصبی یا نوروپاتی می شوند، نمی توانند تشخیص دهند که آب حمام داغ است و متوجه نمی شوند که ممکن است پوست خود را آب پز کنند. ورود به حمام قبل از کنترل کردن درجه حرارت آب می تواند آسیب های جدی به پا وارد کند و با بروز سوختگی و تاول مقدمه عفونت را فراهم کند. قبل از استفاده از وان یا حمام با آرنج خود درجه حرارات آب را چک کنید.
3- کفش و جوراب مناسب ارزش هزینه کردن را دارد
خرید کفش برای دیابتی ها نسبت به دیگران نیاز به ملاحظات بیشتری دارد. می بایست قسمت پنجه پا در کفش جای کافی داشته باشد، رو و زیر پنجه ها به خوبی پوشیده شوند و داخل کفش درزی نداشته باشد که به پا ساییده شود. به همین ترتیب می بایست جوراب های بدون درز، ترجیحا دارای کف و پنبه ای یا متشکل از موادی که رطوبت پا را کنترل می کنند خریداری نمود.
بیشتر بخوانید: اهمیت انتخاب کفش و کفی طبی مناسب در بیماران دیابتی
4- پا برهنه راه نروید
پوشیدن کفشی با پوشش مناسب جهت حفاظت از پا ها در خارج از خانه برای بسیاری افراد منطقی به نظر می آید. اما باید به این نکته توجه نمود که حتی راه رفتن در داخل منزل بدون پاپوش مناسب خطر بروز بریدگی، خراش یا ورود خرده شیشه، خرده چوب، سوزن یا پونز را به درون پا افزایش می دهد. اگر مبتلا به نوروپاتی باشید قبل از عفونی شدن، متوجه این صدمات خطرناک نخواهید شد. بهترین راه، پوشیدن دائم کفش و پاپوش مناسب حتی داخل منزل است.
5- پا ها را خشک نگه دارید
خشک کردن پا ها جزئی از برنامه بهداشتی شماست، پس همواره از انجام دقیق آن مطمئن شوید. به یاد داشته باشید که هوای کمی در فضای بین انگشتان تردد می کند. رطوبت پوست منجر به تخریب و عفونت آن می شود. با خشک کردن دقیق پا با حوله، پس از شستن پا ها یا با خارج کردن سریع کفش و جوراب خیس، از این معضل جلوگیری کنید. البته استفاده از مرطوب کننده برای پیشگیری از خشکی و ترک پا مانعی ندارد، اما نباید آن را بین انگشتان مالید.
6- مشکلات پا را به سرعت درمان کنید
هرگونه مشکل از قبیل بونیون، پینه، میخچه، انگشت چکشی و عارضه های دیگر پا را بی درنگ درمان نمایید تا در اثر سایش ناهمواری ها و جراحات ناشی از فشار، منجر به عفونت نشوند. حتی پینه هایی که به نظر بی خطر می آیند، ممکن است در صورت بی توجهی مشکلاتی پدید آورند. به جای مراجعه به داروخانه و مصرف دارو های بدون نسخه، به یک پزشک متخصص مراقبت از پا مراجعه نمایید. برخی از دارو ها با وجود درمان بونیون، پینه، یا میخچه موجب تحریک پوست و افزایش احتمال عفونت می شوند.
7- از ارتز استفاده نمایید
از آنجاییکه پوشیدن کفش مناسب بسیار مهم است، قطعا هزینه کردن برای ارتز های کفش ارزش حفظ و راحتی پا را دارد. کفش های مخصوص دیابتی ها با کاتالوگ های متنوع در فروشگاه های تخصصی به فروش می رسند، البته می توانید به متخصص بیماری های پا مراجعه کرده و از او برای کفش مناسب مشورت بگیرید.
8- ورزش های هوازی کم شدت تر را انتخاب کنید
ورزش برای دیابتی ها بسیار مفید است، اما نباید برای پا ها آزار دهنده باشد. بسیاری از کلاس های ورزشی در برنامه ورزشی خود پرش و جهش را قرار می دهند که ممکن است برای پای شما مناسب نباشد. مخصوصا اگر دچار نوروپاتی هستید از انجام این فعالیت ها پرهیز کنید. در عوض ورزش هایی مثل پیاده روی را انتخاب کنید که نیاز به وارد کردن فشار به پا ندارد. حتما از انتخاب کفش مناسب با فعالیت انتخابی خود اطمینان حاصل کنید.
9- سیگار کشیدن را از همین لحظه کنار بگذارید
سیگار کشیدن برای تمام اعضا از سر گرفته تا پا خطرناک است. نیکوتین موجود در سیگار، جریان خون را در پوست به میزان 70 درصد کاهش می دهد. بنا بر این اگر سیگار بکشید، پاهای خود را از حضور خون مملو از اکسیژن و مواد مغذی محروم کرده اید، این جریان خون، سلامت پا ها و مقابله با عفونت را بر عهده دارد. دیابت در حالت عادی نیز خطراتی برای عروق خونی در بر دارد. بنا بر این هیچ وقت برای ترک سیگار خیلی دیر نیست.
بیشتر بخوانید: روشهای سالم ماندن حداکثری در صورت ابتلا به دیابت
10- قند خون را کنترل کنید
بین قند خون و آسیب سلول های عصبی رابطه مستقیم برقرار است. قند خونی که از کنترل خارج شده باشد منجر به نوروپاتی می شود. نوروپاتی باعث می شود تشخیص آسیب دیدگی یا در خطر بودن پا سخت شود. هرچه بیشتر قند خون را کنترل کنید، پا ها در مدت طولانی تری سالم می مانند. اگر در حال حاضر دچار عفونت پا هستید، قند خون بالا مقابله با آن را برای بدن سخت می کند./