بیشتر افراد در وجود خودشان نسبت به تاثیر متقابل جسم و روان بر یکدیگر آگاهی دارند و میدانند اختلال در هر یک از این دو، به مرور، بر دیگری تاثیر خواهد گذاشت. عامل اضطرابی خاص، ممکن است مسبب ایجاد اختلالات خاص در افراد آسیبپذیر شوند.
بیشتر افراد در وجود خودشان نسبت به تاثیر متقابل جسم و روان بر یکدیگر آگاهی دارند و میدانند اختلال در هر یک از این دو، به مرور، بر دیگری تاثیر خواهد گذاشت. امروزه در حوزه روانشناسی برای بررسی ارتباط مسایل جسمی و روانی 2 رویکرد کلی وجود دارد؛ اولی، رویکرد سایکوسوماتیک یا روانتنی است و دومی، رویکرد سایکوفیزیولوژیک یا روانشناختی. رویکرد سایکوسوماتیک به علتیابی روانشناختی اختلالات جسمی میپردازد؛ مثلا علل روانشناختی ابتلا به آسم، اگزما و زخم معده را بررسی میکند. رویکرد سایکوفیزیولوژیک به بررسی پاسخهای فیزیولوژیک بدن حین آزمایشات تجربی که فرآیند روانشناختی خاصی را مورد بررسی قرار میدهند، میپردازد. با درک این مفاهیم میتوانیم توضیح دهیم که عامل اضطرابی خاص، ممکن است مسبب ایجاد اختلالات خاص در افراد آسیبپذیر شوند.
در ادامه به 10 بیماری پرداخته ایم که رابطه مستقیمی با استرس دارند.
در ادامه به 10 بیماری پرداخته ایم که رابطه مستقیمی با استرس دارند.
1- بیماری های قلبی
محققان مدتهاست که به فرضیه ریسک بالاتر فشار خون بالا و مشکلات قلبی در شخصیت تیپ A، مشکوک شده اند. دلیل این مساله هنوز به درستی مشخص نیست. استرس به طور مستقیم باعث افزایش ضربان قلب و جریان خون می شود و کلسترول و تری گلیسیرید بیشتری را به خون رها می کند. همچنین ارتباط استرس با دیگر ناراحتی ها ممکن است به شکل غیرمستقیم بر افزایش خطر بیماریهای قلبی در فرد تاثیر بگذارد؛ مثلا استرس احتمال سیگار کشیدن یا چاقی را در فرد افزایش می دهد و این دو، از عوامل افزایش دهنده خطر بیماریهای قلبی هستند.
پزشکان امروزه می دانند که استرس عاطفی ناگهانی، خطری جدی برای بیماریهای قلبی همچون حملات قلبی محسوب می شود. افرادی که بیماریهای مزمن قلبی دارند باید از استرس حاد دوری کنند و یاد بگیرند که چگونه و تا حد امکان، استرس های اجتناب ناپذیر زندگی را مدیریت نمایند.
پزشکان امروزه می دانند که استرس عاطفی ناگهانی، خطری جدی برای بیماریهای قلبی همچون حملات قلبی محسوب می شود. افرادی که بیماریهای مزمن قلبی دارند باید از استرس حاد دوری کنند و یاد بگیرند که چگونه و تا حد امکان، استرس های اجتناب ناپذیر زندگی را مدیریت نمایند.
2- آسم
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که استرس می تواند آسم را تشدید کند. برخی شواهد حاکی از آنست که حتی استرس مزمن والدین ممکن است خطر ابتلا به آسم را در کودکانشان افزایش دهد. در مطالعه ای به چگونگی تاثیر استرس والدین بر نرخ آسم کودکانی که در معرض آلودگی هوا بودند یا مادرانشان در دوران بارداری سیگار می کشیدند پرداخته شد. کودکانی که مادرانشان استرس داشتند بطور قابل ملاحظه ای ریسک بالاتری از ابتلا به آسم را نشان دادند.
3- چاقی
به نظر می رسد چربی اضافه در ناحیه شکم نسبت به چربی اضافه در پا یا باسن عوارض منفی بیشتری بر سلامت فرد بگذارد و متاسفانه دیده شده کسانی که استرس زیادی دارند در ناحیه شکم چربی بیشتری ذخیره می کنند. استرس باعث می شود بدن هورمون کورتیزول بیشتری ترشح کند و ظاهرا نتیجه آن افزایش مقدار چربی تجمعی در ناحیه شکم است.
4- دیابت
استرس به دو روش باعث تشدید دیابت می شود. اول اینکه استرس احتمال رفتارهای غلطی چون تغذیه ناسالم را افزایش می دهد. دوم اینکه بنظر می رسد مستقیماً باعث بالا رفتن سطح گلوکز خون در مبتلایان به دیابت نوع 2 می گردد.
5- سر درد
سردرد و به خصوص دردهای میگرنی یکی از واکنشهای طبیعی بدن در برابر شرایط دشوار و استرس زاست. در این حالت بعضی ترکیبات شیمیایی آزاد میشود که با عملکرد سیستم عصبی و عروق خونی مغز تداخل پیدا میکنند. بسیار شایع است که ماهیچهها را تحت تاثیر قرار داده و حالتی را ایجاد میکند که ما به عنوان سردرد میشناسیم.
6-افسردگی و اضطراب
احتمالا تعجب نخواهید کرد اگر بگوییم استرس مزمن باعث افزایش میزان افسردگی و اضطراب می گردد. در مطالعه ای که اخیرا انجام شده مشخص شد کسانی که استرس شغلی داشتند مثلا مشاغل سخت با حقوق پایین، 80 درصد بیشتر از افراد با استرس پایین علائم افسردگی را در عرض چند سال نشان دادند.
7- مشکلات معده و روده
در این مورد، استرس باعث ایجاد زخم در معده و روده نمی شود. با این حال، قادر است زخم های معده و روده را بدتر کند. استرس در بسیاری از دیگر بیماری های معده و روده یک عامل مشترک محسوب می شود؛ مثل سوزش سر دل (یا بیماری رفلاکس معده به مری) و سندرم روده تحریک پذیر.
8- بیماری آلزایمر
در یک مطالعه حیوانی مشخص شد که استرس ممکن است بیماری آلزایمر را بدتر کرده و باعث شود ضایعات مغزی سریع تر تشکیل گردند. برخی تحقیقات می گویند که کاهش استرس این توانایی را دارد که سرعت پیشرفت بیماری را کند نماید.
9- شتاب گرفتن سرعت پیر شدن
شواهد محکمی وجود دارد که تایید می کنند استرس می تواند بر چگونگی بالا رفتن سن شما تاثیر بگذارد. در یک مطالعه، DNA مادرانی که استرس زیادی داشتند (از کودکی با بیماری مزمن نگداری می کردند) با زنانی که استرس نداشتند، مقایسه شد. محققان متوجه شدند که منطقه خاصی از کروموزوم، تاثیرات شتاب گرفتن پیری را نشان می دهد. بنظر می رسد استرس، 9 تا 17 سال پیر شدن را شتاب می بخشد.
10- مرگ زودرس
در یک مطالعه که به بررسی تاثیر استرس بر سلامت افراد مسن که از همسران بیمار خود مراقبت می کنند و به طور طبیعی تحت استرس زیادی هستند، پرداخته بود مشخص شد این افراد 63 درصد بیشتر از افراد هم سن خود که وظیفه مراقبت بعهده نداشتند، در خطر مرگ بودند.
11- جوشهای پوستی
اگر تا به حال علائم پوستی آلرژی نداشته اید و به تازگی متوجه ظاهر شدن جوشهایی روی پوست شده اید، ممکن است ناشی از استرس باشد. زمانی که بدن با چنین مشکلاتی مواجه میشود، سیستم ایمنی تعادل خود را از دست میدهد و شروع به ترشح هیستامین میکند. اگر این مسئله به موقع کنترل نشود، کهیر و دیگر تغییرات پوستی ایجاد میشود.
12-سرماخوردگی مکرر
کورتیزول که در شرایط استرس تولید میشود مانع از عملکرد سیستم ایمنی شده و توانایی آن برای مقابله با عوامل بیماری زا تهدید کننده سیستم تنفسی را کاهش میدهد. احتمال زیادی وجود دارد افرادی که از استرس مزمن رنج میبرند، دائما دچار سرماخوردگی، تبخال و دیگر بیماریهای ویروسی و باکتریایی شوند. بدتر اینکه اگر استرس کنترل نشود، درمان چندان تاثیر مطلوبی نخواهد داشت.
13-آکنه
همه ما میدانیم آکنه یکی از مشکلات پوستی است که علل مختلفی زمینه ساز آن است. گرچه غالبا نوجوانان دچار این مشکل میشوند اما استرس میتواند منشا اکنه در بزرگسالی باشد. ظاهرا عدم تعادل هورمونی و افزایش کورتیزول علت زمینهساز است زیرا این هورمون با فعالیت غدد چربی پوست تداخل پیدا میکند و باعث افزایش تولید چربی بیشتر میشود. تجمع تدریجی چربی روی پوست میتواند منجر به خارش و بروز جوشها و دانههای سیاه شود./
پاسخ به این نظر
مرسی