چاقی افزایش متناسب میزان چربی در تمام بدن است. فردی چاق محسوب میشود که وزن او 20 درصد یا بیش از 20 درصد، بالای وزن معمولی باشد. معمولترین معیار چاقی شاخص توده بدنی یا همان BMI است.
چاقی افزایش متناسب میزان چربی در تمام بدن است. فردی چاق محسوب میشود که وزن او 20 درصد یا بیش از 20 درصد، بالای وزن معمولی باشد. معمولترین معیار چاقی شاخص توده بدنی یا همان BMI است. اگر شاخص BMI فردی بین 25 تا 29.9 باشد دارای اضافه وزن و اگر BMI او بالای 30 باشد چاق محسوب میشود.
بیماری چاقی به این معنی است که یک فرد 50 تا 100 درصد بالای وزن معمولی باشد، وزن او بیش از 45 کیلوگرم بالای وزن معمولی باشد، شاخص BMI او 40 یا بیشتر باشد یا اضافه وزن او به حدی است که به شدت در عملکرد طبیعی و سلامتی اختلال ایجاد کند.
بیماری چاقی به این معنی است که یک فرد 50 تا 100 درصد بالای وزن معمولی باشد، وزن او بیش از 45 کیلوگرم بالای وزن معمولی باشد، شاخص BMI او 40 یا بیشتر باشد یا اضافه وزن او به حدی است که به شدت در عملکرد طبیعی و سلامتی اختلال ایجاد کند.
چه چیزی باعث چاقی میشود؟
چاقی موقعی اتفاق میافتد که میزان کالری دریافتی از مصرفی بیشتر باشد. خوردن زیاد و تحرک و ورزش کم نقش مهمی در ایجاد چاقی در بسیاری از مردم دارد. اما فاکتورهای دیگری نیز وجود دارد که در ایجاد چاقی موثرند. از جمله:
سن
وقتی پیرتر میشوید توانایی بدن برای تبدیل غذا به انرژی کاهش می باید و شما به کالری کمتری برای ثابت نگهداشتن وزن خود نیاز خواهید داشت. به همین دلیل این است که مردم متوجه افزایش وزن خود در 40 سالگی میشوند درحالیکه همان میزان خوراک و تحرک را دارند
جنسیت
زنان نسبت به مردان استعداد بیشتری برای اضافه وزن دارند. درواقع مردان مقدار سوخت و ساز در حالت استراحت بیشتری دارند؛ به این معنی که در حالت استراحت کالری بیشتری میسوزانند، در نتیجه مردان برای ثابت نگهداشتن وزن خود به کالری بیشتری نیاز دارند. بهعلاوه زنان پس از یائسگی سرعت سوختوسازشان کاهش می یابد و این دلیل افزایش وزن زنان پس از دوران یایستگی است
ژنتیک
چاقی و لاغری معمولاً تمایل به انتقال بهصورت فامیلی دارند. در مطالعهای که بر روی بزرگسالانی که در کودکی به فرزندخواندگی گرفتهشدهاند انجام شد محققان دریافتند که وزن افراد به وزن پدر و مادر خونی آنها نزدیکتر است تا به وزن پدرخوانده و مادرخوانده. محیطی که توسط خانوادهی پدرخوانده و مادرخوانده به وجود میآید تأثیر کمتری بر روی چاقی افراد دارد تا مسائل ژنتیکی. درواقع اگر مادر خونی شما فردی لاغر یا چاق باشد شانس 75 درصدی برای لاغر یا چاق شدن شما وجود دارد. افرادی که احساس میکنند به خاطر مسائل ژنتیکی محکوم به چاق بودن در طول عمر خود هستند باید امیدوار باشند چراکه تعداد زیادی از افرادی که ازلحاظ ژنتیکی مستعد چاقیاند چاق نمیشوند یا قادر به کاهش وزن و ثابت نگاه داشتم وزن خود هستند.
عوامل محیطی
اگرچه ژنها عوامل مهمی در بسیاری از جوانب چاقیاند، محیط نیز نقش قابلتوجهی را بازی میکند. عوامل محیطی مثل سبک زندگی هر فرد و عادات غذایی و میزان تحرک او از جمله عوامل موثر در چاق شدن افراد است.
فعالیتهای فیزیکی
افراد فعال نسبت به افرادی که فعالیت کمتری دارند به کالری بیشتری نیاز دارند تا وزن خود را ثابت نگاهدارند. علاوه بر این در افراد چاق فعالیت بدنی اشتها را کاش میدهد درحالیکه توانایی بدن برای سوزاندن چربی بهعنوان منبع انرژی را افزایش میدهد. بیشتر افزایش چاقی در 20 سال اخیر به خاطر کاهش میزان تحرک روزانه بوده است.
عوامل فیزیولوژیک
عوامل فیزیولوژیک بر روی عادتهای غذایی و چاقی اثر میگذارد. بسیاری از مردم در پاسخ به احساسات منفیشان مانند خستگی ناراحتی و عصبانیت، غذا میخورند. افرادی که در مدیریت وزن خود دچار مشکلاند ممکن است بیشتر با مشکلات احساسی و فیزیولوژیکی روبهرو شوند؛ در حدود 30 % از افرادی که به دنبال درمان برای مشکلات جدی وزنیاند با پرخوری دستوپنجه نرم میکنند. در پرخوری افراد میزان زیادی غذا را مصرف میکنند درحالیکه احساس می کنند قادر نیستند مقدار غذایی که می خورند را کنترل کنند.
بیماری
برخلاف تصور عموم بیماریهایی وجود دارند که باعث چاقی میشوند که شامل مشکلات هورمونی مانند کمکاری تیرویید ،افسردگی و چند بیماری نادر مغزی که باعث پرخوری میشوند.
دارو
داروهای خاص مانند استرویید ها و چند نمونه از داروهای ضدافسردگی ممکن است باعث افزایش وزن شود.
جنبههای روحی چاقی
یکی از دردناکترین جنبههای چاقی رنجهای روحی است که فرد بدلیل چاقی متحمل می شود. مثلا در آمریکا تاکید زیادی روی ظاهر فیزیکی افراد می شود و جذابیت را در باریک اندامی یا عضلانی بودن می بینند. بهعلاوه بسیاری از مردم بهصورت اشتباه به افراد چاق بهعنوان افراد پرخور و تنبل نگاه میکنند. درحالیکه شواهد فراوان این فرضیه را رد میکند. افراد چاق معمولاً در کار، مدرسه، یافتن شغل و در موقعیتهای اجتماعی با پیشداوری و تبعیض روبهرو میشوند. احساس پذیرفته نشدن، شرمندگی و افسردگی در بین افراد چاق معمول است.
چه زمانی به درمان چاقی باشیم
اگر در ارتباط با چاقی از مشکلات فیزیولوژیک یا روحی رنج می برید یا برای کاهش وزن به کمک نیاز دارید یا اگر دارای هرکدام از مشکلات زیر هستید باید به دکتر خود مراجعه کنید.
- اگر BMI شما 30 یا بالای این عدد است شما چاق محسوب میشوید و باید با دکتر خود درباره کم کردن وزن صحبت کنید چون سلامتی شما به احتمال زیاد به خطر خواهد افتاد.
- اگر شکم شما سیبی شکل است، یعنی چربی زیادی را در ناحیه شکمی حمل میکنید. چربیهای ذخیرهشده در ناحیه شکمی ریسک ابتلا به برخی بیماریهای مرتبط با چاقی را افزایش می دهد. دور کمر زنان بطور استاندارد باید عددی پایینتر از 89 و مردان کمتر از 101 سانتی متر باشد. اگر دور کمر شما عددی بالا است باید با دکتر خود در مورد کاهش وزن صحبت کنید./