این خبرها را بارها شنیدهایم که فلانی در خانه زمین خورد و خونریزی مغزی کرد یا در وان حمام خفه شد یا هنگام پاککردن شیشه از پنجره سقوط کرد و ستون فقراتش شکست و... گرچه بسیاری از حوادث ناشی از بیاحتیاطی هستند اما در حقیقت ساختن خانهای که ایمنی صددرصدی داشته باشد، عملی نیست
این خبرها را بارها شنیدهایم که فلانی در خانه زمین خورد و خونریزی مغزی کرد یا در وان حمام خفه شد یا هنگام پاککردن شیشه از پنجره سقوط کرد و ستون فقراتش شکست و... گرچه بسیاری از حوادث ناشی از بیاحتیاطی هستند اما در حقیقت ساختن خانهای که ایمنی صددرصدی داشته باشد، عملی نیست چون همیشه اتفاقهای غیرمترقبه، وسایل خانه و وجود کودکان و سالمندانی که با مفهوم خطر آشنا نیستند، حوادثی بهوجود میآورند که امنیت خانه را کاهش میدهد. با همه اینها باید نهایت سعیمان را بکنیم تا خانهای بسازیم که استانداردهای لازم در آن رعایت شده و امن باشد. در این مقاله به مهمترین حوادث خانگی و ساختمانی اشاره و تاکید خواهد شد که با رعایت نکاتی میتوان شانس بروز این قبیل حوادث را به حداقل رساند.
11 توصیه داخلی
خیلی از حوادث ناگوار داخل خانه رخ میدهند. خانههای امروزی چیدمان شلوغی دارند و پر از وسایل تزیینی هستند. همین وسایل به ظاهر ساده هم در شرایطی خاص میتوانند جان ساکنان خانه را تهدید کنند. با رعایت «توصیههای درونی» زیر میتوانید ایمنی خودتان را در خانه افزایش دهید.
1. زیر لوستر و تابلو نخوابید و ننشینید
وسایل خانه باید کاملا با درایت چیده و احتمال افتادن وسایل در نظر گرفته شود. مثلا در نصب تابلو باید از محکم چسبیدن آن به دیوار اطمینان حاصل شود یا تابلو جایی قرار بگیرد که کسی نتواند زیر آن بنشیند تا اگر تابلو به هر دلیلی مثل زمینلرزه، سقوط کرد روی سر کسی واژگون نشود. این موضوع درمورد همه وسایل تزیینی صدق میکند. لیوانها، تنگها، قابهای عکس و ... نیز باید داخل قفسه یا دور از محل نشستن افراد قرار داده شوند. لوسترها نیز باید محکم به سقف متصل شوند. گاهی در بعضی خانهها تخت در اتاق خواب کاملا زیر لوسترهای بزرگ و سنگین قرار دارد. توجه کنید که لوسترها اجزای تیز و خیلی برندهای دارند و اگر یکی از آنها به سر و صورت برخورد کند ممکن است آسیب شدیدی بهوجود آورد بنابراین هیچگاه تختتان را زیر لوسترها قرار ندهید.
2. بیشتر مراقب کودکان، سالمندان و معلولان باشید
یکی از ملاحظاتی که تمام خانوادهها باید در نظر بگیرند، این است که برخی افراد از نظر ذهنی توانایی درک خطر را ندارند. این افراد شامل کودکان، سالمندان دچار اختلالحواس و عقبماندههای ذهنی هستند. بارها دیده شده چنین افرادی در اثر استفاده از چهارپایه یا با گیر کردن پا به فرش و موکت زمین خوردهاند، در وان حمام غرق شدهاند (خیلی از موارد غرقشدگی در کشورهای غربی در حمامهای خانگی و جکوزی اتفاق میافتد.) یا سالمندی بعد از سکته مغزی زیر دوش آب داغ مانده و دچار سوختگی بسیار شدیدی شده است. پس بهتر است وقتی کودک یا سالمندی قصد دارد به تنهایی استحمام کند، حتما از بیرون سروصدای شستشو را بشنوید و گاهی نیز با حرف زدن با آنها از سلامتشان مطمئن شوید.
3. مراقب لیزی کف حمام باشید
کف بیشتر حمامها از سرامیک ساخته شده است. سرامیکهای لعابخورده سطحی دانهدانه یا زبر دارند و لیز نیستند، اما باز هم لیز خوردن روی این سرامیکها شایع است چون افراد نمیدانند که کف حمام باید هر چند وقت یکبار به خوبی و با فرچه شسته شود. مواد شوینده بهخصوص صابون در لابلای حفرههای ریز سرامیک جمع میشود و سطح صاف و صیقلی بهوجود میآورد. هر کسی ممکن است روی این سطح لیز بخورد ولی لیز خوردن سالمندان بیشتر و حادثهسازتر است. اغلب سالمندان پوکی استخوان دارند و بسیاری از شکستگیهای استخوان ران و لگن در اثر یک لیز خوردن ساده اتفاق میافتد. همچنین همه افراد باید هنگام استحمام دمپایی مناسبی به پا داشته باشند. احتمال لیز خوردن با پای پرهنه خیلی زیاد است. افرادی که در راه رفتن مشکل دارند بهتر است همیشه در حمام روی چهارپایه بنشینند یا در وضعیت نشسته قرار گیرند.
4. داروها و مواد سمی را از دسترس کودکان دور کنید
وجود مواد سمی و غیرخوراکی در خانه یکی از مهمترین مواردی است که همیشه سلامت کودکان را تهدید میکند. این مواد را معمولا پدر و مادر سهوا در جایی قرار میدهند، که کودک بهطور اتفاقی به آن دسترسی پیدا میکند. قرار دادن مواد سمی در کابینت آشپزخانه اشتباه است. این مواد را حتما باید در انباری یا آخرین طبقه کابینت بگذارید و مطمئن باشید که دست کودک هرگز به آن نخواهد رسید. فراموش نکنید بسیاری از مواد شوینده و پاککننده بستهبندیها و رنگهای زیبایی دارند که کودکان را به خوردنشان ترغیب میکند. اگر فردی داروی خاصی مصرف میکند دارو را از دسترس کودکان یا افراد دچار اختلال ذهنی دور نگه دارید. حتی ممکن است بعضی از داروها در اثر تماس با پوست یا چشم مشکل ایجاد کنند. ظرف داروها باید طوری باشد که باز کردن آن برای کودکان بسیار دشوار باشد.
5. برای پریز برق پوشش تهیه کنید
وسایل برنده مانند چرخ گوشت و چاقو نباید دم دست افرادی که از نظر ذهنی کامل نیستند، قرار داشته باشد. پریز برق در خانههایی که یک یا چند کودک دارند باید به پوشش مجهز باشد. کودکان معمولا علاقه دارند اجسام نوک تیز را داخل پریزها کنند که احتمال برقگرفتگی را بالا میبرد. حتی وسایل الکتریکی نیز باید دور از دسترس کودکان قرار گیرد.
6. رومیزی کوتاه انتخاب کنید
گاهی روی میزهای دارای رومیزی، گلدان و ظروف سنگین شیشهای قرار داده میشود کودکان علاقه زیادی به کشیدن رومیزی دارند. این کار باعث واژگون شدن اجسام روی میز روی سر و صورتشان خواهد شد. بهتر است رومیزی را طوری انتخاب کنید که از روی میز آویزان نشود یا روی میز را کاملا خالی بگذارید.
7. نصب دتکتورهای دود و آتش در همه خانهها الزامی است
خوشبختانه پارکینگهای جدید طوری ساخته شدهاند که از یک طرف به فضای باز منتهی هستند. به هیچوجه نباید یک وسیله موتورسوز در یک فضای بسته روشن شود. متاسفانه در این مواقع فقط وقتی متوجه گاز مونواکسیدکربن میشویم که کار از کار گذشته و فرد داخل پارکینگ بیهوش یا فوت شده است. اتاقها و پارکینگ باید دارای دتکتورهایی باشند که به دود و آتش حساس هستند و با ایجاد دود بلافاصله فعال میشوند. متاسفانه نصب این وسایل بهدلیل صرفهجویی و سود بیشتر توسط بسیاری از سازندههای منازل نادیده گرفته میشود. خریداران باید زمان خرید به این موارد توجه کنند. یک خانه حتما باید کپسول آتشنشانی داشته باشد تا درصورت لزوم از آن استفاده شود. این وسایل مانند بیمهنامه ماشین هستند و داشتنشان الزامی است.
8. زودپز استاندارد انتخاب کنید
هیچ وسیلهای بیدلیل ارزان نیست. زودپزهای ارزانی به بازار آمده که خیلی هم خطرناک هستند و در یکی-دو سال گذشته خبر انفجار آنها را زیاد شنیدهایم. وقتی در جرائد یا تلویزیون و... درباره خطر این وسیله گفته میشود حتما به هشدارها گوش دهید.
9. کیف زلزله تهیه کنید
طبق توصیه وزارت بهداشت، بهتر است در خانهتان کیف زلزله تهیه کنیم. در این کیف باید لباس، دارو، چراغ دستی، پتو و خوراکیهای فاسدنشدنی قرار دهید. کیف هنگام فرار باید دم دست باشد. راه ایمن فرار از منزل را قبل از وقوع زلزله شناسایی کنید. حتما باید در طبقه همکف چاهها را بشناسید و از روی آن عبور نکنید. احتمال ریزش چاهها در زلزله زیاد است. آسانسور در شرایط اضطراری مانند زلزله و آتشسوزی اصلا وسیله مناسبی نیست و پلههای داخل منزل نیز دچار مشکل میشوند. پلههای اضطراری در این شرایط جان سکنه ساختمان را نجات میدهد. گرچه بسیاری از ساختمانها این پلهها را ندارند.
10. در شرایط اضطراری، کنتورهای آب و برق و گاز را ببندید
نحوه باز و بسته کردن کنتورهای گاز، آب و برق را یاد بگیرید تا بتوانید به موقع و در شرایط اضطراری فلکهها و کنتورها را ببندید. بسیاری از حمامها کلید کنتور مجزا دارند که کنار کنتور فیوزهای مینیاتوری گذاشته میشود تا اگر اتصالی داخل حمام اتفاق افتاد، برق حمام قطع شود.
11. حتما جعبه کمکهای اولیه کوچک در منزل داشته باشید
داشتن جعبه کوچک کمکهای اولیه حاوی آمپول اپینفرین (برای مواقعی که یکی از اعضای خانه دچار شوک ناشی از حساسیت گزش حیوان شد)، چند گاز استریل و ترجیحا گازها، اسپریها و پودرهایی که بندآورنده خون هستند، در خانه الزامی است. برخلاف تصور مردم نیازی به ذخیره دارویی در خانه نیست و داروها باید با نظر پزشک مصرف شوند.
3 توصیه بیرونی
امروزه در ساختوسازهای جدید سعی میشود تا حد امکان به نکات ایمنی خانه توجه شود ولی متاسفانه هنوز هم ساختوسازهایی با مجوز شهرداری انجام میشود که نظارت دقیقی روی آنها نیست و سازندگان بهدلیل صرفهجویی در هزینهها بسیاری از موارد ایمنی در ساختمان را نادیده میگیرند. با رعایت «توصیههای بیرونی» زیر میتوانید ایمنی خانهتان افزایش دهید.
1. لبه تراس و بام باید ارتفاع زیادی داشته باشد
اگر به بیرون ساختمانهای بلند توجه کنیم قسمت مهمی که به چشم میآید تراسها هستند. دیواره جلوی تراس باید ارتفاع کافی داشته باشد تا از سقوط افراد بهخصوص کودکان و سالمندان جلوگیری شود. اطراف پشتبام نیز باید به دیوارههای بلند مجهز باشد تا اگر احیانا کودکی در اثر غفلت بزرگترها به کنار بام رسید، دیواره مانع پرت شدنش شود. گاهی در ساختمانهای چند طبقه پلهها نرده ندارند. توجه کنید سالمندان ممکن است یک لحظه دچار سیاهی رفتن چشم یا کاهش سطح هوشیاری شوند و در صورت نبود نرده به پایین پلهها پرت شوند.
2. پنجرهها نباید زیاد عریض باشند
نحوه ساخت پنجرهها باید طوری باشد که پاککردن سطح بیرونی شیشه از داخل منزل امکانپذیر باشد. پنجرههایی که عریض هستند فرد را ناچار میکنند تا برای تمیز کردن شیشه بدن خود را به بیرون خم کند. خانوادهها دقت کنند اگر پنجرهها را نمیتوان از داخل پاک کرد حتما از شرکتهایی که اصول استاندارد پاککردن شیشههای بیرون ساختمانهای بلند را بلدند، کمک بگیرند. هرگز خطر نکنید. اتفاق هر لحظه در کمین است. احتمال لیز خوردن از لبه پنجره هنگام پاککردن شیشهها بالاست. این اتفاق نزدیک عید یا قبل از جشنها و مهمانیها زیاد دیده میشود.
3. ساختمان باید محکم و ضدزلزله باشد
هنگام خرید خانه به استحکام خانه توجه کنید. اگر خانه قدیمی است در اولین فرصت نسبت به بازسازی آن اقدام کنید. کشور ما در منطقه زلزلهخیز زمین قرار دارد و ساختن ساختمانهای محکم و ضدزلزله با تیرآهنهای قوی و دیوارههای محکم الزامی است./