مصرف درازمدت سویا در حیوانات آزمایشگاهی میتواند، موجب کاهش ابتلا به سرطان پستان و همچنین کاهش عود بیماری از طریق تاثیر بر سیستم ایمنی بدن شود.
درگذشته به زنان مبتلا به سرطان پستان توصیه میشد تا از مصرف مواد غذایی حاوی سویا یا مکملهای سویا به دلیل تداخل با درمان ضد استروژنی، پرهیز کنند. اما نتیجه یک مطالعه که در مجمع امسال انجمن سرطان آمریکا (AACR)، بیان شد، نشان داد که مصرف درازمدت سویا در حیوانات آزمایشگاهی میتواند، موجب کاهش ابتلا به سرطان پستان و همچنین کاهش عود بیماری از طریق تاثیر بر سیستم ایمنی بدن شود.
مطالعات زیادی مبنی بر تأثیر سویا در پیشگیری یا ایجاد سرطان پستان انجامگرفته است، اما شاید بهترین پاسخ برای این سؤال که چطور سویا در پیشگیری یا تولید سرطان پستان نقش دارد، در نقشهبرداری از ژنهای انسانی باشد که در مواجهه با ترکیبات مفید موجود در سویا که تحت عنوان ایزوفلاوونها شناخته میشوند، ایفای نقش میکنند و موجب ایجاد اثرات مثبت و منفی میشوند. طبق مطالعات محققان دانشگاه ایلینوی آمریکا که نتایج آن در ژورنال
«Molecular Nutrition and Food Research»، به چاپ رسیده، مشخصشده که این ترکیبات مفید موجود در آرد سویا، چنانچه به میزان حداقلی فراوری و تصفیه شوند، پس از مصرف میتوانند ژنهای بازدارنده سرطان را فعال کنند، در مقابل ایزوفلاوونهای موجود در سویای تصفیهشده، فعالیت اونکوژنها (ژنهای سرطانزا) را که بهطور بالقوه موجب رشد تومور میشوند، فعال میسازند.
محقق این مطالعه، دکتر ژونیان لی، بیش از 22680 ژن مولد سرطان را در موشها موردبررسی قرار داد. به این موشها سلولهای تولیدکننده سرطان پستان یعنی سلولهای MCF-7، تزریق شد. سپس موشها تحت دو رژیم غذایی، یکی بر پایه آرد سویای متشکل از مخلوطی از ایزوفلاوونها و دیگری بر پایه مخلوطی از ایزوفلاوونهای تخلیصشده، قرار گرفتند. هر یک از این رژیمهای غذایی حاوی 750 واحد جنیستین بود که با مقدار جنیستینی که یک خانم با پیروی از یک رژیم غذایی معمول مدیترانه ای دریافت میکند، برابری داشت. جنیستین ایزوفلاون اصلی موجود در سویا است که مطالعات گسترده ای که به تازگی انجام شده، نشان میدهد که این ایزوفلاوون میتواند در درازمدت، بهصورت بالقوه در سرطانزایی نقش داشته باشد.
تحقیقات نشان میدهند که خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان آسیایی 3 تا 5 بار نسبت به زنان آمریکایی کمتر است. همین موضوع منجر به آن شده که برخی از دانشمندان علت افزایش طول عمر این زنان را پیروی دائمی از رژیمهای غذایی بر پایه سویا بدانند. با این حال، هنوز این موضوع که آیا مصرف مکمل های غذایی حاوی ایزوفلاونهای تخلیص شده پس از یائسگی در زنان آمریکایی بتواند همان اثر مطلوب و موثر را در این زنان در مقایسه با زنان آسیایی داشته باشد، مشخص نیست.
در مطالعه حاضر تخمدان موشها بهمنظور یائسه شدن زودتر آنان خارج شد. در نتیجه این مطالعه مشخص شد که رژیمهای غذایی حاوی آرد سویا و ایزوفلاوونهای تخلیص شده، اثرات گوناگونی بر بیان ژنهای مرتبط با سرطان پستان دارند. در موشهایی که آرد سویا مصرف میکردند، بیان بیشتر ژنهای ATP2A3 و BLNK که از رشد تومور جلوگیری میکنند، مشاهده شد. در این موشها همچنین بیان کمتر انکوژنهای MYB که برای رشد تومور در مراحل اولیه سرطان پستان ضروری است و MYC که با تکثیر کنترل نشده و بیش از حد سلولهای سرطانی در ارتباط است، نیز مشاهد شد. از دیگر نتایج مهم این مطالعه، تأثیر آرد سویا در تقویت سیستم دفاعی بدن بود که طبق نظر محققان این مطالعه میتواند توضیحی برای عدم تحریک رشد سلولهای توموری توسط سویا باشد. این در حالی است که برخلاف آرد سویا، ایزوفلاوونهای تخلیصشده رشد سلولهای توموری را از طریق فعالسازی انکوژنهای MYB و MYC تحریک میکنند. ایزوفلاوونهای تخلیصشده از عملکرد مناسب سیستم ایمنی و فرایند آنتیژنی که فرایند طبیعی بدن برای جستجو و از بین بردن سلولهای سرطانی است، جلوگیری میکند. همچنین این ایزوفلاوونها بیان دو ژن از خانواده kinesin، یعنی KIF14 و KIF23 را بیشتر میکنند. این ژنها با بقای کمتر از 5 سال بیماران در ارتباط هستند. بر همین اساس، رژیم حاوی ایزوفلاوون موجب کاهش بیان ژن 423 مربوط به پروتئین زینک فینگر (ZNF423)، میشود که با میزان بیشتر بقای 5 ساله بیماران مبتلا به سرطان پستان در ارتباط است. طبق نظر یکی از محققان این مطالعه، ایزوفلاوونهای تخلیصشده مشابه استروژنهایی مانند استرادیول رفتار میکنند که طبق مطالعات قبلی با رشد و تکثیر سلولهای سرطان پستان در ارتباط است.
نتایج این مطالعه همچنین فرضیه موسوم به «ثر ماتریکسی سویا» را نیز حمایت میکند. طبق این فرضیه، علت تأثیر آرد سویا در کاهش ایجاد سرطان، تداخل یا تأثیر متقابل ترکیبات بیولوژیکی فعال و پیچیده موجود در آن است.
در پایان، یافتههای این مطالعه توصیه میکند تا زنان مبتلا به سرطان پستان از مکملهای غذایی ایزوفلاوون استفاده نکنند. اما رژیمهای غذایی حاوی سویای کامل برای این زنان بیضرر و شاید حتی مفید است./
مطالعات زیادی مبنی بر تأثیر سویا در پیشگیری یا ایجاد سرطان پستان انجامگرفته است، اما شاید بهترین پاسخ برای این سؤال که چطور سویا در پیشگیری یا تولید سرطان پستان نقش دارد، در نقشهبرداری از ژنهای انسانی باشد که در مواجهه با ترکیبات مفید موجود در سویا که تحت عنوان ایزوفلاوونها شناخته میشوند، ایفای نقش میکنند و موجب ایجاد اثرات مثبت و منفی میشوند. طبق مطالعات محققان دانشگاه ایلینوی آمریکا که نتایج آن در ژورنال
«Molecular Nutrition and Food Research»، به چاپ رسیده، مشخصشده که این ترکیبات مفید موجود در آرد سویا، چنانچه به میزان حداقلی فراوری و تصفیه شوند، پس از مصرف میتوانند ژنهای بازدارنده سرطان را فعال کنند، در مقابل ایزوفلاوونهای موجود در سویای تصفیهشده، فعالیت اونکوژنها (ژنهای سرطانزا) را که بهطور بالقوه موجب رشد تومور میشوند، فعال میسازند.
محقق این مطالعه، دکتر ژونیان لی، بیش از 22680 ژن مولد سرطان را در موشها موردبررسی قرار داد. به این موشها سلولهای تولیدکننده سرطان پستان یعنی سلولهای MCF-7، تزریق شد. سپس موشها تحت دو رژیم غذایی، یکی بر پایه آرد سویای متشکل از مخلوطی از ایزوفلاوونها و دیگری بر پایه مخلوطی از ایزوفلاوونهای تخلیصشده، قرار گرفتند. هر یک از این رژیمهای غذایی حاوی 750 واحد جنیستین بود که با مقدار جنیستینی که یک خانم با پیروی از یک رژیم غذایی معمول مدیترانه ای دریافت میکند، برابری داشت. جنیستین ایزوفلاون اصلی موجود در سویا است که مطالعات گسترده ای که به تازگی انجام شده، نشان میدهد که این ایزوفلاوون میتواند در درازمدت، بهصورت بالقوه در سرطانزایی نقش داشته باشد.
تحقیقات نشان میدهند که خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان آسیایی 3 تا 5 بار نسبت به زنان آمریکایی کمتر است. همین موضوع منجر به آن شده که برخی از دانشمندان علت افزایش طول عمر این زنان را پیروی دائمی از رژیمهای غذایی بر پایه سویا بدانند. با این حال، هنوز این موضوع که آیا مصرف مکمل های غذایی حاوی ایزوفلاونهای تخلیص شده پس از یائسگی در زنان آمریکایی بتواند همان اثر مطلوب و موثر را در این زنان در مقایسه با زنان آسیایی داشته باشد، مشخص نیست.
در مطالعه حاضر تخمدان موشها بهمنظور یائسه شدن زودتر آنان خارج شد. در نتیجه این مطالعه مشخص شد که رژیمهای غذایی حاوی آرد سویا و ایزوفلاوونهای تخلیص شده، اثرات گوناگونی بر بیان ژنهای مرتبط با سرطان پستان دارند. در موشهایی که آرد سویا مصرف میکردند، بیان بیشتر ژنهای ATP2A3 و BLNK که از رشد تومور جلوگیری میکنند، مشاهده شد. در این موشها همچنین بیان کمتر انکوژنهای MYB که برای رشد تومور در مراحل اولیه سرطان پستان ضروری است و MYC که با تکثیر کنترل نشده و بیش از حد سلولهای سرطانی در ارتباط است، نیز مشاهد شد. از دیگر نتایج مهم این مطالعه، تأثیر آرد سویا در تقویت سیستم دفاعی بدن بود که طبق نظر محققان این مطالعه میتواند توضیحی برای عدم تحریک رشد سلولهای توموری توسط سویا باشد. این در حالی است که برخلاف آرد سویا، ایزوفلاوونهای تخلیصشده رشد سلولهای توموری را از طریق فعالسازی انکوژنهای MYB و MYC تحریک میکنند. ایزوفلاوونهای تخلیصشده از عملکرد مناسب سیستم ایمنی و فرایند آنتیژنی که فرایند طبیعی بدن برای جستجو و از بین بردن سلولهای سرطانی است، جلوگیری میکند. همچنین این ایزوفلاوونها بیان دو ژن از خانواده kinesin، یعنی KIF14 و KIF23 را بیشتر میکنند. این ژنها با بقای کمتر از 5 سال بیماران در ارتباط هستند. بر همین اساس، رژیم حاوی ایزوفلاوون موجب کاهش بیان ژن 423 مربوط به پروتئین زینک فینگر (ZNF423)، میشود که با میزان بیشتر بقای 5 ساله بیماران مبتلا به سرطان پستان در ارتباط است. طبق نظر یکی از محققان این مطالعه، ایزوفلاوونهای تخلیصشده مشابه استروژنهایی مانند استرادیول رفتار میکنند که طبق مطالعات قبلی با رشد و تکثیر سلولهای سرطان پستان در ارتباط است.
نتایج این مطالعه همچنین فرضیه موسوم به «ثر ماتریکسی سویا» را نیز حمایت میکند. طبق این فرضیه، علت تأثیر آرد سویا در کاهش ایجاد سرطان، تداخل یا تأثیر متقابل ترکیبات بیولوژیکی فعال و پیچیده موجود در آن است.
در پایان، یافتههای این مطالعه توصیه میکند تا زنان مبتلا به سرطان پستان از مکملهای غذایی ایزوفلاوون استفاده نکنند. اما رژیمهای غذایی حاوی سویای کامل برای این زنان بیضرر و شاید حتی مفید است./