آشنایی با بیماری میازیس؛ لانه‌گزینی لارو مگس در بدن

میازیس یا میاز به عفونت اندام‌ها یا بافت‌های بدن حیوانات یا انسان با لارو مگس می‌گویند. برخی از گونه های مگس برای رشد از مرحله تخم تا حشره کاملاً رشد یافته به بافت زنده نیاز دارند. این مگس ها روی پستانداران از جمله انسان تخم می گذارند. نتیجه هجوم انگل به فرد است.

میازیس یا میاز به عفونت اندام‌ها یا بافت‌های بدن حیوانات یا انسان با لارو مگس می‌گویند. واژه میازیس از کلمه یونانی myia به معنی مگس مشتق شده که بر اساس محل آلودگی به میاز پوستی، حلق و بینی، تناسلی و روده‌ای تقسیم می‌شود.

به گزارش «بهپو»، برخی از گونه های مگس برای رشد از مرحله تخم تا حشره کاملاً رشد یافته به بافت زنده نیاز دارند. این مگس ها روی پستانداران از جمله انسان تخم می گذارند. نتیجه هجوم انگل به فرد است.

مگس ها به روش های مختلفی لاروهای خود را به بدن انسان منتقل می کنند:

● برخی از مگس‌ها تخم‌های خود را روی یا نزدیک زخم ها می‌گذارند و لاروهایی که از تخم بیرون می‌آیند از راه زخم به داخل پوست فرو می‌روند. لارو گونه‌های خاص در بدن عمیق‌تر حرکت می‌کنند و باعث آسیب شدیدتر می‌شوند.

● برخی از مگس ها تخم های خود را به پشه ها، مگس های دیگر یا کنه ها می چسبانند و منتظر می مانند تا آن حشرات انسان را نیش بزنند. سپس لاروهای آنها وارد محل گزیدگی می شوند.

● یکی از انواع مگس‌هایی که در آفریقا یافت می‌شود، تخم‌های خود را روی زمین یا روی پارچه‌های مرطوب مانند لباس یا ملحفه‌ای که برای خشک کردن آویزان شده‌اند، می‌گذارد. لاروها از تخم ها بیرون می آیند و افراد در اثر تماس با زمین یا لباس هایی که لاروهای مگس به آنها چسبیده اند آلوده می شوند.

علائم بیماری میازیس

علائم میاز بسته به نوع عفونتی که دارید متفاوت است:

میازیس فورونکولار

برخی مگس ها مستقیماً روی انسان تخم نمی گذارند بلکه آن را روی سایر حشرات، از جمله کنه و پشه، یا روی اشیایی مانند پارچه یا مبلمان می گذارند. هنگامی که پشه ها انسان را نیش می زنند یا افراد اشیاء آلوده را لمس می کنند، تخم ها به پوست افراد منتقل می شوند.

تخم‌ها به صورت لارو بیرون می‌آیند و در زیر پوست فرو می‌روند و شروع به بالغ شدن می‌کنند. نتیجه یک برآمدگی قرمز رنگ یا فورونکل است که شبیه نیش حشره یا جوش است. با بزرگتر شدن لارو مگس، لکه ممکن است خارش یا درد داشته باشد. ممکن است احساس کنید چیزی زیر پوست در حال حرکت است. در بالای برجستگی سوراخی برای تنفس لاروها وجود خواهد داشت. در نهایت، لاروها از دهانه برای بیرون کشیدن و خروج از بدن میزبان استفاده می کنند.

میازیس زخم

افرادی که زخم باز محافظت نشده دارند احتمال اینکه در معرض میازیس باشند زیاد است. برخی از گونه های مگس مانند مگس های سبز یا سیاه روی بافت مرده یا در حال مرگ تخم می گذارند و جذب زخم های باز می شوند. لاروها به سمت بافت سالم نیز حرکت می‌کنند و ممکن است چشم‌ها، گوش‌ها یا غشاهای مخاطی مانند سوراخ‌های بینی را آلوده کنند.

افرادی که فقیر هستند یا قادر به مراقبت از خود نیستند در برابر این نوع عفونت آسیب پذیرترند. اگر زخمی دارید، اما نمی توانید آن را تمیز کنید و بپوشانید، ممکن است عفونی شود یا انگل را جذب کند.

میازیس مهاجرتی

میازیس مهاجرتی در حیواناتی مانند اسب و گاو شایع‌تر است. انواعی از زیر گونه های مگس که باعث میاز مهاجر می شوند، روی انسان تخم نمی گذارند. در عوض، انسان ها از طریق تماس با حیوانات آلوده، آلوده می شوند.

لاروهای این مگس ها در اعماق پوست فرو می روند و تونل هایی در عمق اپیدرم ایجاد می کنند. آنها در زیر پوست حرکت می کنند و منجر به ایجاد تحریک در ناحیه ای طولانی و مارپیچ می شوند. آنها معمولاً بسیار خارش دار و گاهی دردناک هستند.

میازیس روده ای

در موارد نادر، ممکن است چیزی بخورید که روی آن تخم مگس وجود دارد. اگر تخم ها در روده زنده بمانند، لاروها می توانند بالغ شوند. ممکن است علائمی از جمله درد شکم، استفراغ و اسهال داشته باشید. ممکن است بعد از اجابت مزاج بتوانید لاروها را در مدفوع خود ببینید.

میازیس در ایران شایع نیست. اکثر افراد مبتلا به میازیس زمانی که به مناطق گرمسیری جنوبی سفر می کنند به آن مبتلا می شوند. افرادی که زخم های درمان نشده و باز دارند، بیشتر در معرض ابتلا به میازیس هستند.

درمان میازیس

در صورت ایجاد میازیس بهترین اقدام این است که هرچه سریع‌تر لاروها توسط یک پزشک متخصص با جراحی از پوست یا عضو مورد تهاجم به خصوص چشم یا گوش خارج شوند. به طور معمول، زخم هر روز پس از برداشتن لارو تمیز می شود. بهداشت مناسب زخم ها در درمان میاز بسیار مهم است. گاهی اوقات بسته به نوع لارو، دارو تجویز می شود.

چگونه به میازیس مبتلا شدم؟

ممکن است به دلیل بلعیدن تصادفی لارو، تخم گذاری مگس ها در نزدیکی زخم یا زخم باز یا از طریق بینی یا گوش، دچار عفونت شده باشید. همچنین ممکن است توسط پشه ها یا کنه هایی که لارو را در خود جای داده اند گزیده شده باشید. در مناطق گرمسیری، جایی که احتمال ابتلا به عفونت بیشتر است، برخی از مگس‌ها تخم‌های خود را روی لباس‌هایی که برای خشک شدن آویزان هستند، می‌گذارند.

رعایت بهداشت محیطی در پیشگیری از ابتلای افراد به میازیس اهمیت ویژه‌ای دارد. برخی از مگس‌ها در حال پرواز تخم‌های خود را اسپری می‌کنند که ممکن است داخل گوش، بینی، چشم و ... نفوذ نمایند و باعث ایجاد بیماری شود.

درمان سریع بافت‌ها و اندام‌های عفونی مثل گوش، چشم و دستگاه ادراری در صورت داشتن ترشح چرکی، توصیه به افراد ساکن در مناطق آلوده در مورد استفاده از کلاه‌های محافظ سر و صورت، تاکید برای ایجاد پوشش مناسب در بچه ها برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری از جمله راهکارهای پیشگیری است.

بهترین و موثرترین روش کنترل مگس‌ها بهسازی (بهسازی محیط عمدتاً شامل اقداماتی به منظور محدود کردن و از بین بردن محل‌های تخم‌ریزی و زادوولد مگس‌ها است) و رعایت بهداشت محیط زیست است. روش‌های دیگر مانند روش‌های فیزیکی و مکانیکی مثل نصب توری برای درب و پنجره‌ها، ایجاد تهویه مناسب و برقرار کردن جریان نسبتاً تند هوا در بالای در‌های ورودی و استفاده از حشره کش‌های الکتریکی که نور ماوراء بنفش تولید می‌کند نیز مفید است.

آیا باید نگران سرایت عفونت به بقیه اعضای خانواده خود باشم؟

خیر، میازیس از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. تنها راه ابتلا به میازیس از طریق مگس، کنه و پشه است./