آلرژی به نور خورشید زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن نسبت به نور خورشید واکنش منفی نشان میدهد. در این وضعیت، سیستم ایمنی بدن میتواند پوست آفتابخورده را حساس و سپس آن را بهعنوان سلولهای خارجی شناسایی کند و باعث ایجاد بثورات خارش دار بر روی پوست پس از قرار گرفتن در برابر نور خورشید یا سایر منابع اشعه ماوراء بنفش (UV) شود.
بهمرور زمان و با افزایش تماس با نور خورشید، پوست وارد فرایندی بهنام سختشدگی میشود. در این فرایند، قسمتهایی از پوست که در تماس با نور خورشید هستند، خودشان را با نور خورشید سازگار میکنند و دیگر واکنشی نشان نمیدهند.
به گزارش «بهپو»، آلرژی خفیف خورشید ممکن است بدون درمان برطرف شود. بثورات شدید ممکن است با کرم ها یا قرص های استروئیدی درمان شوند. اگر حساسیت شدید به خورشید دارید، ممکن است لازم باشد اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید. به عنوان مثال، لباس هایی بپوشید که شما را در برابر نور خورشید محافظت می کند.
انواع آلرژی به نور خورشید
آلرژی به نور خورشید انواع متفاوتی دارد. رایجترین نوع واکنش آلرژیک نسبت به نور خورشید، فوران نور چند شکلی (PMLE) نام دارد. معمولا این واکنش در اولین روزهای فصلهای آفتابی اتفاق میافتد؛ زمانی که پوست بهطور ناگهانی وارد اولین مراحل تماس با نور خورشید میشود.
انواع دیگر آلرژی به نور خورشید براساس واکنشهای حساسیت به نور طبقهبندی میشوند. در این صورت با دو نوع آلرژی مواجه هستیم: فوتوتاکسیک و فوتوآلرژیک. احتمالا با واکنشهای فوتوتاکسیک آشنایی داشته باشید. این واکنشها زمانی اتفاق میافتند که یک محصول موضعی دارای موادی باشد که نسبت به پرتوهای فرابنفش خورشیدی واکنش منفی نشان دهند. این روند معمولا در فاصله چند دقیقه تا چند ساعت پس از استفاده محصول مورد نظر و تماس با نور خورشید شکل میگیرد.
واکنشهای فوتوآلرژیک هم شبیه به واکنشهای نامبرده هستند اما شیوع کمتری دارند و در عوض سیستم ایمنی را در عرض چند روز به واکنشهای شدید در قالب تاولها، برجستگیهای قرمز یا ضایعات پوستی وادار میکنند.
آخرین نوع آلرژی به نور خورشید، التهاب ناشی از تماس با نورـگیاه (phytophotodermatitis ) نام دارد. این مشکل عمدتا بهعلت تماس با گیاهان یا استفاده از عصارهها اتفاق میافتد. شاید شنیده باشید که از این واکنش پوستی با اصطلاح «بثورات گیاهی» (margarita rash ) نام میبرند. این مشکل پوستی شبیه به وقتی است که آب لیموترش روی پوست بریزد و شما سپس در معرض تماس با نور خورشید قرار بگیرید.
برخی افراد هم یک نوع ارثی حساسیت به نور خورشید دارند. انواع دیگر واکنش های مربوط به خورشید به دلایل نامشخص رخ می دهد.
علائم حساسیت به نور خورشید
اینکه پوست مبتلا به آلرژی به نور خورشید چه واکنشی نشان میدهد به رنگ پوست فرد و عوامل ایجاد کننده علائم بستگی دارد و بسیار متفاوت است. علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
● خارش
● سوزش
● برجستگی های ریز که ممکن است با هم ادغام شوند و تکهتکه ظاهر شوند
● قرمز و سرخ شدن ناحیه
● تاول یا کهیر
علائم معمولا فقط روی پوستی رخ می دهد که در معرض نور خورشید یا سایر منابع نور ماوراء بنفش قرار گرفته است. علائم در عرض چند دقیقه تا چند ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب ظاهر می شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، واکنشهای پوستی غیرعادی و آزاردهندهای داشتید، به پزشک مراجعه کنید. برای علائم شدید یا مداوم، ممکن است لازم باشد به فردی که در تشخیص و درمان اختلالات پوستی متخصص است (متخصص پوست) مراجعه کنید.
علت حساسیت به نور خورشید
واکنش های سیستم ایمنی بدن به نور خورشید، برخی داروها و مواد شیمیایی که پوست را نسبت به خورشید حساس تر می کنند از علل آلرژی به نور خورشید هستند. مشخص نیست چرا برخی از افراد به آفتاب آلرژی دارند و برخی دیگر اینگونه نیستند. صفات ارثی ممکن است نقش داشته باشد.
عوامل خطر
عواملی که خطر بروز واکنش آلرژیک به نور خورشید را افزایش می دهند عبارتند از:
● تماس با مواد خاص: برخی از علائم آلرژی به خورشید زمانی ایجاد می شوند که پوست شما ابتدا در معرض یک ماده و سپس نور خورشید قرار بگیرد. مواد متداول مسئول این نوع واکنش عبارتند از عطرها، مواد ضدعفونی کننده و مواد شیمیایی مورد استفاده در برخی از ضد آفتاب ها از رایجترین موادی هستند که می توانند این نوع واکنش ها را ایجاد کنند.
● مصرف داروهای خاص: مصرف برخی داروها می توانند پوست را سریعتر دچار آفتاب سوختگی کنند - از جمله آنتی بیوتیک های تتراسایکلین، داروهای مبتنی بر سولفا و مسکن ها مانند کتوپروفن.
● داشتن یک بیماری پوستی دیگر: ابتلا به درماتیت خطر ابتلا به آلرژی به نور خورشید را افزایش می دهد.
● داشتن یک خویشاوند خونی مبتلا به حساسیت به آفتاب: اگر خواهر، برادر یا والدینی دارید که به آفتاب آلرژی دارند، احتمال ابتلا به آلرژی به خورشید بیشتر است.
تشخیص آلرژی به نور خورشید
اگر پزشک با معاینه پوست بیمار به آلرژی نور خورشید مشکوک شود، برای تایید تشخیص آزمایش های زیر را درخواست می دهد:
● تست اشعه ماوراء بنفش: این آزمایش که به آن فوتوتست نیز میگویند، برای مشاهده واکنش پوست شما به نور یک لامپ خاص استفاده میشود. این آزمایش به تشخیص نوع حساسیت به آفتاب کمک می کند.
● تست فوتوپچ: این آزمایش نشان می دهد که آیا آلرژی شما به خورشید ناشی از یک ماده حساس کننده است که قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید روی پوستتان مالیده اید؟ در این آزمایش، برچسب های پوستی از شایعترین محرکها روی پوست (معمولاً در پشت) قرار داده میشود. یک روز بعد، به یکی از مناطق، دوز مشخصی از اشعه UV از یک لامپ خورشیدی می تابانند. اگر فقط در ناحیه در معرض نور واکنش رخ دهد، احتمالاً به ماده مورد آزمایش آلرژی دارید.
● آزمایش خون و نمونه های پوست: اگر پزشک مشکوک شود که علائم شما ناشی از یک بیماری زمینه ای مانند لوپوس باشد، از شما می خواهد که این آزمایش ها را انجام دهید. در این آزمایشات، نمونه خون یا نمونه پوست (بیوپسی) برای بررسی در آزمایشگاه گرفته می شود.
درمان حسایت به آفتاب
درمان حساسیت به نور خورشید به نوع آلرژی و علائم شما بستگی دارد. برای علائم خفیف، معمولا چند روز دوری از نور آفتاب برای تسکین علائم و بهبودی کفایت می کند.
داروها
کرمهای حاوی کورتیکواستروئید در دو نوع بدون نسخه و نسخهای در دسترس هستند. در واکنش های شدید، معمولا قرصهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزولون نیز برای مدت کوتاهی تجویز می شود.
داروی هیدروکسی کلروکین که برای درمان مالاریا استفاده می شود نیز علائم برخی از انواع حساسیت های خورشیدی را کاهش می دهد.
فتوتراپی
اگر آلرژی شدید به خورشید دارید، پزشک به شما توصیه می کند که هر سال با طولانی شدن ساعات روز به تدریج پوست خود را به نور خورشید عادت دهید. در فتوتراپی از یک لامپ مخصوص برای تابش نور ماوراء بنفش به نواحی از بدن که اغلب در معرض نور خورشید هستند استفاده می شود. این کار معمولاً چند بار در هفته در طول چند هفته انجام می شود.
درمان خانگی حساسیت به آفتاب
به گزارش «بهپو» و به نقل از «وب ام دی»، این توصیه ها به کاهش علائم آلرژی به نور خورشید کمک می کند:
● دور ماندن از تماس با نور خورشید همچنان بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به آلرژی نسبت به نور خورشید است. اگر مجبورید که در معرض تماس با نور خورشید قرار بگیرید، بهترین راه برای شما این است که از لباسها یا پوششهای تکمیلی مناسب استفاده کنید. خارج نشدن از محیطهای بسته در فاصله ساعات 10 صبح تا 4 عصر هم برای شما ضرورت دارد، چراکه نور خورشید در این فاصله به شدیدترین حالت تابش خودش میرسد.
● استفاده از داروهایی که شما را به نور حساس می کنند را متوقف کنید. اگر داروهایی را برای سایر بیماری ها مصرف می کنید که پوست شما را نسبت به آفتاب حساس تر می کند، با پزشک خود در مورد اینکه آیا می توانید مصرف آنها را متوقف کنید، صحبت کنید.
● از مرطوب کننده ها استفاده کنید. لوسیون های مرطوب کننده پوست می توانند به تسکین سوزش ناشی از پوست خشک و پوسته پوسته کمک کنند.
● استفاده مداوم و هرروزه از محصولات ضدآفتاب را فراموش نکنید. بهترین محصولات ضدآفتاب، انواعی هستند که در گروه طیف وسیع قرار میگیرند، SPF بالای 30 دارند و بهطور همزمان از پوست در برابر پرتوهای UVA و UVB محافظت میکنند./