بیماریهای گوش و حلق و بینی اطفال دامنه وسیعی دارد اما شایعترین بیماریهای دستگاه تنفسی فوقانی در سنین کودکی، بیماریهای عفونی هستند. بهتدریج که سن بالاتر میرود، عفونتها اهمیت کمتری پیدا میکنند. نکته دیگر در مورد بیماریهای گوش و حلق و بینی اطفال مشکلات مادرزادی است زیرا در سنین بزرگسالی چنین مشکلاتی تشخیص داده شدهاست. ابتلا به تومورهای سر و گردن نیز جزء بیماریهای این حوزه است اما در مورد کودکان بهندرت دیده میشود اما بعضی از تومورهای خوشخیم مثل آنژیوفیبرما در این سنین امکان بروز دارد.
به گزارش «بهپو»، خوشبختانه در حالحاضر با پیشرفتهای پزشکی امکان درمان عمده ناهنجاریهای مادرزادی، تومورها و عفونتها وجود دارد.
اختلالات شنوایی مهمترین مشکل در زمینه بیماریهای گوش است
مهمترین مشکل در زمینه گوش اطفال، ناشنوایی یا کاهش شنوایی است. این مشکل بهخصوص در فرزندان خانوادههایی که زمینه ژنتیکی دارند یا ازدواج فامیلی داشتهاند، بیشتر اتفاق میافتد. انجام بررسی سطح شنوایی در بدو تولد بسیار اهمیت دارد زیرا اگر بازتوانی شنوایی در سنین پایین صورت گیرد امکان رشد طبیعی گوش کودک وجود دارد اما اگر به تاخیر بیفتد، این امکان وجود نخواهدداشت.
بیشتر بخوانید: چه عواملی باعث ناشنوا شدن کودک می شود؟
گوشها همچنین ممکن است دچار عفونت شوند که شایعترین عفونت گوش بهخصوص در سنین 2 تا 6 سالگی، عفونت گوش میانی است زیرا قسمت داخلی گوش و شیپور استاش تکامل پیدا نکردهاست که با درد شدید نیز همراه خواهد بود. البته کودکانی که بهطور مکرر شنا میکنند، مستعد عفونت گوش خارجی هستند که دردناک است. عفونتهای مزمن میتواند زمینهساز پارگی پرده گوش در اطفال شود که اگر بهموقع تشخیص داده نشود و درمان مناسب صورت نگیرد، پایدار شده و نیاز به جراحی خواهد بود.
علاوه بر این، عفونت خطرناک گوش میانی بهنام کلستاتوم نیز سلامت گوش کودک را تهدید میکند. این عفونت خورنده است و میتواند منجر به از بین رفتن عصب فاسیال (عصب صورت)، آبسه مغزی و آسیبهای دیگر میشود که امکان دارد مادرزادی باشد. یکی دیگر از آسیبهای شایع در مورد کودکان مربوط به زمانی است که پس از توانایی حرکتی و راهرفتن، اجسام مختلفی را درون گوش یا بینی فرو میبرند و آسیب ناشی از جسم خارجی اتفاق میافتد.
بیماریهای مادرزادی نیز در مورد گوش کودکان وجود دارد. اسکینتگ یا ایجاد ضایعه جلوی گوش، فیستول پریاوریکولار یا وجود سوراخ جلوی گوش و ناهنجاریهای گوش مانند عدمتشکیل لاله گوش، برجستگی گوش از جمله این بیماریهای مادرزادی محسوب میشود.
بیشتر بخوانید: از کجا بفهمیم کودک گوش درد دارد؟ آیا عفونت گوش کودک خطرناک است؟
انحراف بینی در بعضی موارد نیاز به جراحی در کودکی دارد
شایعترین مشکل در مورد بینی، عدمامکان تنفس است که میتواند بهعلت وجود تودهها، پولیپ و... باشد. مسلما اگر پولیپ در بینی کودک تشخیص دادهشود، توجه به بیماریهای سیستمیک مانند آسم و فیبروز کیستیک اهمیت دارد. تشخیص و درمان تودهها باید جدی گرفتهشوند زیرا ممکن است تومور باشند که خوشبختانه این موارد نادر هستند.
خونریزی بینی یا اپیستاکسی یکی دیگر از مشکلات شایع در مورد کودکان است که در فصل سرما یا زمانی که هوا گرم و خشک میشود، اتفاق میافتد. خونریزی بینی درمان سادهای دارد و با مرطوب نگهداشتن محیط و استفاده از پمادها و محلولهای مخصوص بینی کودک بهبود مییابد و نگرانکننده نیست.
کودکان نیز ممکن است دچار عفونت سینوسها شوند اما سینوزیت مزمن در کودکان با سینوزیت حاد کاملا متفاوت است. جراحی بهعنوان اقدام درمان فوری برای سینوزیت مزمن مطرح نیست. سینوزیت مزمن ممکن است با لوزه سوم ارتباط داشتهباشد و در اغلب موارد پاسخ به درمان خوبی با مصرف داروها دارد. در صورتیکه درمان دارویی موثر نباشد ممکن است جراحی لازم باشد. باید در نظر داشت که گسترش عفونت از سینوسها به چشمها یکی از مشکلات شایع در این سنین است.
علت گرفتگی بینی کودکان ممکن است انحراف تیغه بینی باشد. عمل جراحی انحراف تیغه بینی معمولا در سنین 16 سال به بعد توصیه میشود اما اگر انحراف بینی کودک بهحدی باشد که اشکال در اکسیژنرسانی و عدمرشد صورت اتفاق بیفتد، عمل جراحی در سنین کودکی لازم خواهدبود.
کودک ممکن است جسم خارجی را وارد بینی کند یا در اثر بازی و برخورد با اجسام سخت یا به زمینافتادن دچار شکستگی بینی شوند که در این موارد معاینه با متخصص گوش و حلق و بینی برای درمان بهموقع و مناسب ضروری است.
مشکلات مادرزادی در مورد بینی نیز مطرح است که یکی از مهمترین آنها عدمتشکیل سوراخ خلفی بینی است.
عفونتهای ساده در سنین پایین خیلی آزاردهنده است. ترشحاتی که در بینی کودک باقی میماند، آزاردهنده است و نیاز است درمان مناسب برای بهبود این مشکل صورت گیرد.
بزرگی لوزهها و شکاف کام و لب مشکلات شایع دهان و حلق است
مهمترین مشکل مربوط به دهان، عفونتها هستند. آنژین چرکی یا ویروسی میتواند منجر به گلو درد شود که فقط در موارد چرکیشدن نیاز به درمان دارویی دارد و بقیه موارد خودبخود بهبود مییابد. اگر کودک شبها با دهان باز میخوابد، نمیتواند از دهان تنفس کند، خُرخُر دارد یا لوزهها مشکل دارد، حتما نیاز به درمان است. در مورد حلق باید اشاره کرد که بزرگی لوزهها شایعترین مشکل است که باعث اختلال تنفس، بازبودن دهان هنگام خواب و عفونتهای مکرر گلو و مجاری تنفسی است.
مشکلات مادرزادی در مورد دهان نیز مطرح است که شکاف کام و لب شایعترین این مشکلات است. در موارد خفیفتر میتواند باعث اختلال تکلم یا عدمکفایت اسفنکتر کام میشود.
تودههای گردن در اطفال غالبا ناشی از عفونت است
بروز بعضی بیماریها در سر و گردن نیز قابلانتظار است. مشکلات مادرزادی مانند تومورهای ناشی از عدمتکامل جنینی مطرح میشود که شایعترین آنها کیستهای برونکیال یا کیستهای لنفاوی سیستیک است که برای درمان به جراحی نیاز خواهد بود. ممکن است عصب صورت بهطور مادرزادی فلج باشد. اما شایعترین تودههای گردنی در اطفال بهدلیل عفونتها اتفاق میافتد. این مشکل ممکن است پس از هر سرماخوردگی ایجاد میشود که نگرانکننده نیست. اما اگر بروز این تودهها تکرارشونده، پیشرونده، بزرگتر و با افزایش ترشح همراه باشد، لازم است از نظر بدخیمیهای جدی مورد بررسی قرار گیرد.
یکی از بیماریهای مختص اطفال مربوط به غدد پاروتید در ناحیه بناگوش است که بهدلیل بزرگی این غده اتفاق میافتد. این مشکل خودمحدودشونده است و امکان دارد هر چندوقت پس از ابتلای کودک به سرماخوردگی بروز کند و سپس بهبود یابد که نیاز به درمان خاصی ندارد./
بیشتر بخوانید: آیا وجود هر تودهای در گردن علامت خطر است؟