آبسه‌های کبدی عموما به دو صورت چرکی (باکتریایی) یا آمیبی دیده می‌شود. درد و تورم شکم از علایم آبسه کبدی است و اگر به موقع درمان نشود می تواند کشنده باشد.

کبد یکی از بزرگ‌ترین اندام‌های بدن است که حدود یک و نیم کیلوگرم وزن دارد و خون‌گیری آن از دو منبع شریان هپاتیک و ورید پورت انجام می شود.

آبسه‌های کبدی عموما دو به صورت چرکی (باکتریایی) یا آمیبی دیده می‌شود. هر دو نوع علائم بالینی مشترکی دارند و اغلب با هم توصیف می‌شوند و ممکن است منفرد یا چند کانونی باشد.

باکتری‌ها از طریق مجاری صفراوی (۵۰ درصد)، شریان کبدی، ورید پورت، لانه‌گزینی مستقیم یا گسترش مستقیم به کبد می‌رسند.

آبسه آمیبی کبد توسط انتامبا هیستولیتیکا ایجاد می شود. این انگل باعث آمیبیاز می شود؛ عفونت روده ای که اسهال خونی آمیبی نیز نامیده می شود. پس از وقوع عفونت، انگل ممکن است از راه جریان خون از روده به کبد منتقل شود. آمیبیاز از خوردن غذا یا آب آلوده به مدفوع سرایت می کند. استفاده از فضولات انسانی به عنوان کود در گسترش بیماری نقش دارد. آمیبیازیس از طریق تماس فرد به فرد نیز منتقل می شود.

عفونت های آمیبی در سراسر جهان رخ می دهد و بیشتر در مناطق گرمسیری که شرایط زندگی شلوغ و بهداشت ضعیف وجود دارد، رایج است. شیوع این بیماری در آفریقا، آمریکای لاتین، آسیای جنوب شرقی و هند بیشتر است. سفر اخیر به یک منطقه گرمسیری، اعتیاد به الکل، سرطان، بیماری‌های سرکوب سیستم ایمنی از جمله ایدز، ، سوء تغذیه، کهنسالی، ، بارداری، مصرف داروهای استروئیدی عواملی هستند که شانس ابتلا به آبسه کبدی آمیبی را بالا می برند.

آبسه‌های قارچی و سایتومگالوویروسی ممکن است در بیماران با سرکوب ایمنی ایجاد شوند و تظاهرات متفاوتی دارند.

آبسه کبد چیست؟

آبسه پیوژنیک کبد (PLA) کیسه ای از چرک است که به دلیل عفونت باکتریایی در کبد ایجاد می شود. چرک مایعی متشکل از گلبول‌های سفید و سلول‌های مرده است که معمولاً زمانی تشکیل می‌شود که بدن شما با عفونت مبارزه می‌کند. در آبسه پیوژنیک کبد به جای اینکه چرک از محل عفونت تخلیه شود در یک کیسه در داخل کبد جمع می شود. آبسه معمولا با تورم و التهاب در ناحیه اطراف همراه است و می تواند باعث درد و تورم در شکم شود.

آبسه پیوژنیک کبد اگر به موقع درمان نشود می تواند کشنده باشد.

علت آبسه کبدی چیست؟

شایع ترین علت علل آبسه پیوژنیک کبد بیماری صفراوی است. بیماری صفراوی اصطلاحی است که گستره آن تمام بیماری های درخت صفراوی که بر کبد، پانکراس و کیسه صفرا تاثیر می گذارند را در برمی‌گیرد. یک مجرای صفراوی عفونی و ملتهب تا 50 درصد با آبسه های کبدی مرتبط است.

● انتشار باکتری از آپاندیس پاره شده به سمت کبد که آبسه را تشکیل می دهد

● سرطان پانکراس

● سرطان روده بزرگ

● بیماری التهابی روده مانند دیورتیکولیت یا سوراخ شدن روده

● عفونت خون یا سپتی سمی

● ضربه به کبد در اثر تصادف یا جراحت

بر اساس تحقیقات منتشر شده در «Clinical Infectious Diseases»، افراد مبتلا به دیابت 3.6 برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند زیرا اغلب مستعد ابتلا به عفونت هستند.

علائم آبسه کبد

علائم آبسه کبد شبیه علائم التهاب کیسه صفرا یا عفونت شدید است. علایمی از قبیل:

● لرز

● استفراغ

● تب

● درد سمت راست بالای شکم

● کاهش ناگهانی وزن، مانند 5 کیلوگرم در چند هفته

● ادرار تیره رنگ

● مدفوع سفید یا خاکستری رنگ

● اسهال

تشخیص آبسه کبد

برای تشخیص آبسه پیوژنیک از آزمایش‌های زیر کمک می گیرند:

● سونوگرافی شکم برای تعیین محل آبسه

● سی تی اسکن با کنتراست داخل وریدی یا رنگ تزریقی برای یافتن و اندازه گیری آبسه

● آزمایش خون برای بررسی علائم التهاب عفونی، مانند افزایش گلبول های سفید خون و سطح نوتروفیل

● کشت خون برای رشد باکتری برای تعیین آنتی بیوتیک های مورد نیاز

● ام آر آی شکم

در سی تی اسکن آبسه پیوژنیک کبد ممکن است به صورت توده ای حاوی گاز و مایع در کبد دیده شود.

بیشتر بخوانید: توصیه های مهم برای سلامت کبد

درمان آبسه کبد

برخی از مبتلایان به آبسه کبد تنها با مصرف آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی درمان می شوند. با این حال، بیشتر آنها نیاز به تخلیه آبسه دارند که به عنوان درمان ایده آل برای آبسه کبد در نظر گرفته می شود. این شامل وارد کردن یک سوزن و قرار دادن یک کاتتر تخلیه در آبسه برای خارج کردن چرک و عفونت است. پزشک همچنین ممکن است با نمونه برداری از بافت کبد، بیوپسی کبد را همزمان انجام دهد. این به پزشک کمک می کند تا سلامت کلی کبد شما را تعیین کند. این روش های تهاجمی تشخیصی و مداخله ای با سی تی اسکن یا راهنمایی اولتراسوند انجام می شود.

پزشکان سعی می کنند در صورت امکان PLA را بدون جراحی درمان کنند تا از خطر گسترش باکتری در بدن جلوگیری کنند. با این حال، در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن کامل مواد آبسه باشد.

عوارض آبسه کبد

به گزارش «بهپو» و به نقل از «هلث لاین»، عارضه اصلی آبسه کبد، سپسیس است؛ عفونت خونی شدید که باعث التهاب سیستمیک شدید می شود. سپسیس می تواند منجر به کاهش خطرناک فشار خون شود و اگر به سرعت با آنتی بیوتیک ها و مایعات داخل وریدی درمان نشود، می تواند کشنده باشد.

تخلیه آبسه و جراحی، خطر انتشار باکتری در سراسر بدن شما را دارد. این ممکن است باعث عفونت گسترده یا تشکیل آبسه در سایر اندام ها شود.

باکتری های آزاد شده و پخش شده در سراسر بدن می توانند باعث ایجاد ناراحتی های زیر شوند:

● آمبولی سپتیک: زمانی رخ می دهد که یک باکتری لخته را در یک یا چند شریان ریه تحریک کند.

● آبسه مغزی: می تواند باعث آسیب دائمی عصبی شود.

● اندوفتالمیت: عفونت در قسمت داخلی چشم که ممکن است منجر به از دست دادن بینایی شود./