مزاج فصل تابستان گرم و خشک است بنابراین تدابیر این ماه باید به سمت سردی و تری باشد. البته میزان استفاده از مواد غذایی با طبع سرد و تر به مزاج فرد بستگی دارد؛ بنابراین کسی که مزاج گرم و خشک دارد باید سردی و تری بیشتری دریافت کند و کسی که مزاج سرد و تر دارد به میزان کمتری از این مواد غذایی نیاز دارد.
به گزارش «بهپو»، توجه به برخی اصول تغذیه به حفظ سلامت در این فصل گرم کمک میکند.
10 فرمان برای تندرستی در تابستان
1- خودداری از پرخوری، پرهیز از خوردنیهای گرم و خشک مانند غذاهای خیلی تند، شور یا شیرین و همچنین غذاهای سنگین و غلیظ مانند آشها، آبگوشت، کلهپاچه، حلیم و... به دلیل ضعف دستگاه گوارش در تابستان و در عوض مصرف آشهای ساده و رقیق و کمگوشت و کم حبوبات با چاشنیهای کمی ترش مانند آلوبخارا، دانه انار و غوره
2- مصرف شربتهای سکنجبین، لیمو، ریواس، انار، نارنج، تمرهندی، آب یا فالوده سکنجبینی هندوانه و فالوده سکنجبین خیار
3- مصرف گوشتهای زودگوار مانند ماهی قزلآلای تازه و کولی که با روغن کنجد، پخته شده باشند یا جوجهمرغ، جوجهخروس و گوشت بزغاله با چاشنیهای ترش
4- خوردن میوههای تر و ترش و شیرین تابستانی و سبزیهایی مانند کاهو، کدو و خیار
5- جلوگیری از یبوست و در صورت لزوم، استفاده از ملینهای ملایم مانند انجیر و آب کامل میوهها، شیرخشت، شربت گلسرخ، مغز فلوس خیارچنبر و روغن بادام شیرین
6- ورزش و فعالیتهای بدنی خفیف در آغاز صبح
7- استراحت در ساعات گرم روز و پرهیز از گرمای شدید
8- کاهش فعالیت جنسی
9- پرهیز از هرگونه خونگیری از جمله حجامت و فصدکردن، بدون تجویز پزشک متخصص
10- پوشیدن لباسهای خنک کتانی، پنبهای و نخی و پرهیز از لباسهای نایلونی.
بیشتر بخوانید: آشنایی با سرکه انگبین و خواص بی شمار آن
سود و زیان میوههای تابستانی
برخی میوههای تابستانی مانند زردآلو، هلو، آلو و شلیل از خانواده گلسرخیان هستند. این میوهها در حالت رسیده آبدار شیرین، هم غذای لطیف محسوب میشوند و هم به تامین رطوبت بدن کمک میکنند. در ضمن مواد قندی موسیلاژی آنها این آبرسانی را پایدارتر میکند. میوههای یادشده برای کسانی که لاغر، خشکیده و نحیف هستند سودمند است اما حتی در همین افراد اگر معده رطوبت غیرطبیعی داشته باشد مصرف آنها بیزیان نیست و میتواند ریفلاکس و نفخ و آبریزش دهان را افزایش دهد. در چنین مواردی پیشنهاد میشود 2 ساعت پیش و پس از این میوهها، نوشیدنی یا غذای آبکی مصرف نشود و تا جایی که ممکن است جایگزین یک وعده غذا شوند یا به عنوان میانوعده غذایی مصرف شوند. کسانی که نفخ و ریفلاکس شدید دارند، بهتر است به جای زردآلوی تازه و هلوی تازه از برگه خشک آنها استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: خواص میوه های تابستان، از خواب آوری گیلاس تا آرامبخشی هلو
گرممزاجان در تابستان فلفل نخورند
افرادی که مزاجشان با تابستان همراهی میکند مانند افراد «گرم و تر» و «گرم و خشک» بیش از سایر افراد در روزهای گرم متضرر میشوند، خوردنی و نوشیدنی در این افراد باید متناسب با مزاج و مخالف با فصل باشد، مخصوصا از ادویههایی مثل فلفل و زنجبیل استفاده نکنند. حجم و تعداد دفعات خوردن غذا در این افراد و همچنین میزان فعالیت باید کاهش یابد چون حرکات اضافه باعث افزایش تولید گرما میشود. خواب رطوبت بدن را افزایش میدهد و کمخوابی خشکی بدن را تشدید میکند. از این رو، افرادی با مزاج گرم باید در فصل گرم سال خواب کافی داشته باشند و میزان فعالیت خود را کاهش دهند.
بیشتربخوانید: 9 ماده غذایی بهبود دهنده خلق و خو در فصل گرما
پیشگیری از عطش در فصل تابستان
نوشیدن شربت خاکشیر باعث کاهش حرارت بدن و کارکرد بهتر کبد میشود. خاکشیر دارای طبیعت گرم و تر است ولی با سازوکار خاصی باعث کاهش حرارت بدن و کارکرد بهتر کبد میشود. بارهنگ طبیعت سرد و خشک دارد و خرفه دارای طبیعت سرد و تر است که همراه با خاکشیر برای رفع عطش بسیار کارساز خواهد بود.
در بسیاری از افراد، گرمای هوا و مصرف موادغذایی گرم موجب بروز جوش پوستی میشود که مصرف این بذرها همراه آب گرم و کمی شکر یا نبات میتواند به رفع جوشهای صورت نیز کمک کند. میتوان از تخم ریحان، آبلیمو و عسل نوشیدنیای تهیه کرد که به قوت بدن کمک میکند؛ یعنی شربت عسل و آبلیمو که در آن یک قاشق مرباخوری تخم ریحان ریخته شده باشد.
بیشتر بخوانید: بهترین نوشیدنی های سنتی ایرانی با طعم سلامت
بهترین غذاها برای غلبه بر گرمای تابستان
در فصل تابستان استفاده از خوراکی های گرم و خشک مانند فلفل، دارچین و زنجبیل، سیر و پیاز، دمنوشهای گرم، کاکائو، شکلاتهای کاکائویی، غذاهای چرب، شیرینیجات حتی انواع طبیعی مثل عسل و خرما، ارده، مواد غذایی شور، چیپس، پفک، آجیلهای شور و غذاهای سرخکرده را تا حد امکان محدود کنید. غذاهای پخته و بدون ادویه مثل انواع آش، سوپ و خورشهای با چاشنی خنک بهترین گزینهها هستند.
خوراکیهایی با طبع سرد و بهویژه سرد و تر به شرط رعایت اعتدال و زیادهروی نکردن توصیه میشود:
● آش جو و سوپ جو، آش انار، آش آبغوره، آش گشنیز و آش دوغ
● خورش آلو بخارا، خورش آلو اسفناج و خورش کدو
● آلبالوپلو، عدسپلو و زرشک پلو
● چاشنیهای مناسب مثل آبغوره، آبلیمو، رب انار، سماق، آب و رب نارنج
● نوشیدنیهایی با طبع خنک مانند شربتهای سکنجبین، خیار سکنجبین، آبلیمو، آلبالو، خاکشیر و دوغ کمنمک.
بیشتر بخوانید: کم اشهایی در فصل گرما را با این خوراکی ها درمان کنید
خربزه و هندوانه را با غذا نخورید
بهتر است صیفیها، بین دو وعده غذایی خورده شوند زیرا مصرف آنها همزمان با غذای اصلی باعث فساد غذا در معده میشود. خوردن خربزه بهصورت ناشتا نیز توصیه نمیشود چون به سرعت به خلطی که در معده وجود دارد، تبدیل خواهد شد. هندوانه را هم نباید همزمان با غذای اصلی مصرف کرد و باید خوردن آن را به یکی- دو ساعت بعد از صرف غذا یا زمان خوردن میانوعده، موکول کرد. خوردن هندوانه بلافاصله پس از صرف غذا یا به صورت ناشتا برای بدن مضر است، مخصوصا اگر هوا گرم و فرد هم بسیار تشنه باشد. هندوانه به دلیل لطافتی که دارد، به سرعت تبدیل به صفرا میشود و به همین دلیل، زیادهروی در مصرف آن به افرادی که علائم غلبه صفرا دارند، توصیه نمیشود.
اشتباهات رایج درباره نوشیدن آب
به گزارش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، هیچ مستند علمی در پزشکی برای اثبات این موضوع که نوشیدن 8 لیوان آب در روز موجب سلامت می شود، وجود ندارد و از دیدگاه طب ایرانی نیز میزان نوشیدن آب در افراد مختلف در شرایط مختلف متفاوت است. فرد سالم فقط در صورت تشنگی به نوشیدن آب نیاز پیدا می کند و نمی توان این توصیه را برای همه افراد داشت. مثلا کسی که مزاج سرد و تر دارد اصولا بدنش ه این میزان آب نیاز ندارد و با خوردن این میزان آب دچار افزایش سردی و تری می شود. اگر صبح ناشتا آب سرد بنوشید از آنجا که معده خالی است، سردی آب به راحتی به دیواره معده و از آنجا به کبد و قلب و مغز سرایت می کند و تکرار این کار به مرور باعث سردی کبد، معده و قلب و پس از مدتی سردی مغز خواهد شد. در نتیجه سوخت و ساز بدن مختل شده و زمینه ساز بسیاری از بیماری ها خواهد شد./