همه چیز در مورد سرطان دهان

سرطان دهان، ششمین سرطان شایع جهان است که در صورت عدم تشخیص و درمان زود هنگام، زندگی فرد را تهدید می‌کند. سرطان‌های دهان اغلب کف دهان و زبان را درگیر می‌کنند اما در نقاط دیگری از دهان مانند لب، سقف دهان و مخاط گونه هم دیده می‌شوند.

سرطان دهان، ششمین سرطان شایع جهان شناخته می‌شود و تشخیص و درمان آن برعهده‌ متخصصان دهان و دندان و گوش و حلق و بینی است. امروزه درمان سرطان، یکی از چالش‌های مهم پیش رو است. با وجود پیشرفت‌های علم پزشکی در سال‌های اخیر، محققان هنوز به راه‌حلی برای درمان قطعی سرطان دست نیافته‌اند. به رشد بی‌رویه سلول‌هایی که به بافت‌های اطراف حمله می‌کنند و آسیب می‌زنند، سرطان گفته می‌شود. سرطان دهان، رشد بی‌رویه سلول‌های یک بافت یا دردی است که در دهان ظاهر می‌شود و از بین نمی‌رود.

به گزارش «بهپو»، سرطان دهان، مثل سرطان لب، زبان، گونه‌ها، زیر زبان، کام سخت و نرم، سینوس‌ها و حلق یا گلو است که در صورت عدم تشخیص و درمان زود هنگام، زندگی فرد را تهدید می‌کند.

بیشتر بخوانید: ضایعات دهانی علامت کدام بیماری است؟

علائم سرطان دهان چیست؟

شایع‌ترین علائم سرطان دهان شامل موارد زیر است:

● تورم و ضخیم شدن، برآمدگی، لکه‌های زبر و خشن، پوسته یا نواحی تحلیل‌یافته روی لب، لثه یا سایر نواحی داخل دهان.

● ایجاد لکه‌های مخملی سفید، قرمز در دهان

● خونریزی بی‌دلیل در دهان

● بی‌‌حسی بی‌دلیل، عدم احساس درد، حساسیت در هر ناحیه از صورت، دهان و گردن

● زخم‌های مداوم روی صورت، گردن یا دهان که به راحتی خونریزی می‌کنند و تا 2 هفته بهبود نمی‌یابند.

● احساس درد یا احساس اینکه چیزی در قسمت پشت گلو گیر کرده است.

● مشکل در جویدن یا بلعیدن، صحبت کردن یا حرکت فک یا زبان

● خشکی دهان، گلودرد مزمن یا تغییر صدا

● درد گوش

● تغییر در نحوه قرارگیری دندان‌ها

● کاهش چشمگیر وزن

در صورت مشاهده هر یک از این تغییرات، سریع با دندان‌پزشک یا پزشک متخصص تماس بگیرید.

بیشتر بخوانید: زبان، اسرار بدن را فاش می کند

چه کسانی به سرطان دهان مبتلا می‌شود؟

طبق آمار انجمن سرطان آمریکا، مردان 2 برابر بیشتر از زنان، در معرض خطر ابتلا به سرطان دهان قرار دارند و آقایان بالای 50 سال بیشترین خطر ابتلا را دارند. در سال 2019 میلادی تخمین زده شده در ایالات متحده آمریکا، بیش از 50 هزار نفر به سرطان دهان مبتلا شده‌اند.

عوامل خطر در ایجاد سرطان دهان شامل موارد زیر است:

● سیگار کشیدن: در افراد سیگاری و افرادی که اعتیاد دارند، احتمال ابتلا به سرطان دهان، 6 برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری است.

● در معتادان احتمال ابتلا به سرطان‌های گونه، لثه و لب 50 برابر بیشتر از سایرین است.

● مصرف بیش از حد الکل: شیوع سرطان دهان در افراد الکلی نسبت به افراد غیرالکلی حدود 6 برابر بیشتر است.

● سابقه خانوادگی سرطان

● قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب، به‌ویژه در سنین جوانی

● ویروس پاپیلوما انسانی، ویروسی است که بیشتر از همه در زمان آمیزش و از طریق تماس مستقیم پوست افراد انتقال می‌یابد و در قسمت‌های مختلف بدن باعث ایجاد زگیل و توده غیرطبیعی می‌شود.

توجه به این نکته نیز حائزاهمیت است که بیش از 25 درصد از کل سرطان‌های دهان، در افرادی رخ می‌دهد که سیگار نمی‌کشند و فقط گاهی اوقات الکل می‌نوشند.

سرانجام افراد مبتلا به سرطان دهان چیست؟

میزان بقای بیمارانی که سرطان حفره دهان و حلق، در آنها زود تشخیص داده می‌شود 84 درصد است. اگر سرطان به بافت‌ها، اندام‌ها یا غدد لنفاوی مجاور گسترش یابد، میزان بقای فرد به 65 درصد کاهش می‌یابد.

چگونه سرطان دهان را تشخیص می‌دهند؟

بخشی از معاینه معمول دندان‌پزشکی، معاینه غربالگری سرطان دهان است، به‌ویژه اینکه دندان‌پزشک هرگونه توده یا تغییر نامنظم بافت در گردن، سر، صورت و حفره دهان و هر گونه زخم یا بافت تغییر رنگ یافته و همچنین هرگونه علائم ذکرشده در بالا را بررسی می‌کند.

ممکن است برای تعیین سلامت دهان از نمونه‌برداری در ناحیه مورد نظر و مشکوک به سرطان استفاده کنند. بیوپسی یا نمونه‌برداری انواع مختلفی دارد و پزشک می‌تواند تشخیص دهد که بهترین راه چیست.

چگونه سرطان دهان درمان می‌شود؟

سرطان دهان به همان روشی درمان می‌شود که بسیاری از سرطان‌های دیگر درمان می‌شوند. برای از بین بردن رشد سلول سرطانی از عمل جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: پیش به سوی سرطان با رژیم غذایی ناسالم

برای جلوگیری از سرطان دهان چه کاری می‌توان انجام داد؟

● سیگار نکشید و دخانیات مصرف نکنید. از نوشیدن الکل خودداری کنید.

● رژیم غذایی متعادل داشته باشید.

● کمتر در معرض آفتاب قرار بگیرید چون خطر ابتلا به سرطان لب، به‌ویژه لب پایین را افزایش می‌دهد. به همین دلیل از لوسیون‌های محافظ آفتاب و ضداشعه ماورا‌ی‌بنفش روی پوست و همچنین لب‌ها استفاده کنید.

● با انجام موارد زیر، نقش موثری در تشخیص سرطان دهان داشته باشید

حداقل این معاینه را ماهی یکبار انجام دهید. با استفاده از چراغ قوه و آینه، لب و جلوی لثه خود را نگاه کرده و لمس کنید. سر خود را عقب ببرید و سقف دهانتان را نگاه کرده و لمس کنید. زبان خود را بیرون بیاورید تا قسمت داخلی دهان، داخل گونه‌ها و لثه‌های پشتی را مشاهده کنید. زیر زبان را نیز بررسی کنید. جمع‌شدگی یا بزرگ شدن غدد لنفاوی در هر دو طرف گردن و زیر فک پایین را بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه تغییر در ظاهر دهان یا هر یک از علائم و نشانه‌های بالا، فوری به دندان‌پزشک مراجعه کنید.

● طبق برنامه منظم به دندان‌پزشک مراجعه کنید

حتی با خودآزمایی‌های مکرر، بعضی اوقات لکه‌های خطرناک یا زخم‌های دهان که بسیار ریز و سفت هستند، تشخیص داده نمی‌شوند. انجمن سرطان آمریکا بررسی‌های غربالگری سرطان دهان را هر 3 سال یکبار برای افراد بالای 20 سال و برای افراد بالای 40 سال را سالی یکبار توصیه می‌کند. در مراجعات بعدی به دندان‌پزشکی، از دندان‌پزشکتان بخواهید معاینه دهان را انجام دهد. تشخیص زودرس می‌تواند احتمال درمان موفقیت‌آمیز را بهبود ببخشد.

این نوع سرطان ارتباط مستقیمی با استعمال سیگار و دخانیات، مصرف الکل و مشروبات الکلی، خوردن مواد غیرارگانیک، استرس شغلی، زندگی در هوای آلوده شهرها و کار با مواد شیمیایی دارد و شاید به همین دلیل است که شیوع سرطان‌های حفره دهان در مردان شایع‌تر از زنان است.

از این رو، پرهیز از مصرف سیگار و قلیان به‌ویژه قلیان‌های طعم‌دار، پرهیز از نوشیدن مشروبات الکلی، مصرف غذاهای ارگانیک، کنترل استرس، استفاده نکردن از ظروف پلاستیکی و غذاهای داغ از جمله مهم‌ترین عوامل پیشگیری از این بیماری است.

به گزارش «بهپو» و به نقل از «وبمد»، پزشکان توصیه می کنند هر زخمی که در دهانتان ایجاد می‌شود و بیش از 3 هفته طول می‌کشد را جدی بگیرید و برای بررسی آن حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید زیرا مراجعه زودهنگام، درمان و جراحی موفق‌تری دارد و عوارض و احتمال بازگشت بیماری کمتر است./