اهدای خون، طول عمر را زیاد می کند

عمر فراورده‌های خونی کوتاه است به همین دلیل به داوطلبان معمولا توصیه می‌شود به طور مداوم در تمام طول سال برای خون‌دهی مراجعه کنند. اهدا کنندگان مستمر خون از سلامت جسمی بیشتری برخوردارند و بیشتر عمر می کنند.

افراد زیادی هستند که لحظات زندگی شان با دریافت خون گره خورده است؛ مانند بیماران مبتلا به کم خونی، تالاسمی، هموفیلی، اختلالات خونی و بسیاری دیگر از حوادث و صدمات که اهدای قطره ای خون می تواند جان بیمار را نجات دهد.

به گزارش «بهپو»، روند خونگیری بین 7 تا 10 دقیقه طول می‌کشد و در این فاصله 450 سی‌سی خون از فرد گرفته می‌شود که برحسب وزن ممکن است کمی تغییر کند. به داوطلبان معمولا توصیه می‌شود به طور مداوم در تمام طول سال برای خون‌دهی مراجعه کنند زیرا عمر فراورده‌های خونی کوتاه است. مثلا پلاکت‌ها را تا 7 روز و پلاسما را در شرایط خاص نگهداری تا یک سال و گلبول قرمز را با توجه به مایع نگهدارنده بین 5 تا 7 هفته می‌توان نگهداری کرد. در کشور ما تعداد مراجعه‌کنندگان در ماه‌های خاصی مثل تاسوعا و عاشورا بیشتر می‌شود اما چون بیماران در تمام طول سال به خون نیاز دارند توصیه ما مراجعه مستمر داوطلبان است و یا با شرکت در پویش نذر خون، اهدای خون را به تاریخی که سازمان انتقال خون در ماه های پس از محرم و صفر برای آنها تعیین می کند اختصاص دهند.

بیشتر بخوانید: اهدا کننده خون باید چه شرایطی داشته باشد؟

چه افرادی نباید خون اهدا کنند؟

برخی بیماران مانند افراد مبتلا به بیماری‌‌های قلبی- عروقی، سرطان، پرکاری تیرویید، افرادی که سابقه سکته مغزی داشته‌اند، بیماران دیابتی که انسولین تزریق می‌کنند، بیماران ریوی شدید، آن گروه از افرادی که به هپاتیت B یا C مبتلا هستند و افراد مبتلا به ایدز یا حتی مالاریا، اجازه اهدای خون ندارند. در گروهی از این افراد، اهدای خون می‌تواند باعث بدتر شدن شرایط بیماری‌شان شود و بیماری برخی دیگر مانند مبتلایان به ایدز و هپاتیت هم مانع استفاده خون آنها برای افراد نیازمند خواهد بود. افراد مبتلا به بیماری‌های عفونی مانند ایدز و هپاتیت، حتی اگر به مراکز اهدای خون هم اعلام نکنند، بیماری آنها از طریق آزمایش‌هایی که روی خونشان انجام می‌گیرد، تشخیص داده می‌شود و خون اهدایی آنها، برای بیماران نیازمند استفاده نخواهد شد.

ضمن اینکه اگر کم‌خونی، فشارخون بالا، بیماری‌های پوستی، مسافرت به مناطق مالاریاخیز در طول 1 سال گذشته، اختلال انعقادی، دیابت، بیماری‌های اعصاب و روان، بیماری‌های عفونی تنفسی، صرع یا سابقه غش، سابقه عمل جراحی باز، سابقه خالکوبی، تاتو، هاشور ابرو، حجامت یا بریدگی‌های وسیع با وسایلی مانند تیغ و چاقو، سابقه سقط جنین، سابقه دریافت خون در سال‌های اخیر، روابط پرخطر جنسی، سابقه اعتیاد تزریقی، سابقه ابتلا به یرقان، بیماری‌های کبدی و کلیوی، حساسیت‌های شدید مانند آسم یا ابتلا به تب یونجه را در سوابق پزشکی خود دارید، باید پزشک مرکز اهدای خون را در جریان قرار دهید تا او با توجه به شرایط فعلی و شرح‌حالی که از شما می‌گیرد، تشخیص دهد آیا شما مجاز به اهدای خون هستید یا نه؟ تمام افرادی که در حال مصرف داروهای خاصی بیش از 1 سال هستند یا آسپیرین مصرف می‌کنند هم باید این موضوع را به پزشک مرکز اهدای خون اطلاع دهند. مصرف آسپیرین باعث رقیق شدن خون می‌شود و اهدای خون هم این رقت را تشدید می‌کند و سلامتتان را به خطر می‌اندازد.

بیشتر بخوانید: داروهایی که خون اهدایی را بی مصرف می کنند

چه افرادی می‌توانند خون اهدا کنند؟

براساس اعلام سازمان انتقال خون ایران، اگر این شرایط عمومی را داشته باشید، می‌توانید در گروه اهداکنندگان خون قرار بگیرید:

• از سلامت کامل جسمانی برخوردار باشید.

• بالای 17 سال و کمتر از 65 سال سن داشته باشید.

• وزن شما بیشتر از 50 کیلوگرم باشد.

• هموگلوبین خونتان حداقل 5/12 گرم در دسی‌لیتر باشد.

• هماتوکریت خونتان حداقل 38 درصد باشد.

• درجه حرارت بدنتان بیشتر از 5/37 درجه سانتی‌گراد نباشد.

• نبضتان هنگام مراجعه برای اهدای خون، 50 تا 100 بار در دقیقه بزند.

• فشارخون سیستولیک شما بین 9 تا 18 باشد.

• فشارخون دیاستولیک شما بین 5 تا 10 باشد.

آیا اهدای خون باعث کاهش وزن می‌شود؟

یکی از باورهای نادرستی که بین مردم رواج یافته، این است که اهدای خون می‌تواند باعث لاغری شود. بهتر است بدانید در هر نوبت اهدای خون، حدود 250 تا 500 سی‌سی خون از شما گرفته می‌شود. از آنجا که حجم بالایی از خون از آب تشکیل شده، ممکن است تغییر وزنی جزیی در اثر اهدای خون برای فرد ایجاد شود که آن هم با ترازوهای دیجیتال قابل تشخیص خواهد بود. این کاهش وزن، به سرعت و با مصرف اولین وعده غذایی جبران می‌شود. به طور کلی، حجم خون اهدایی، به اندازه‌ای نیست که بتوان برای افزایش و کاهش وزن، حسابی روی آن باز کرد. حجم این خون اهدایی، حتی به اندازه‌ای هم نیست که تغییر چشمگیری در گردش خون و افزایش و کاهش متابولیسم ایجاد کند.

آیا اهدای خون باعث افزایش طول عمر می‌شود؟

شاید عجیب به نظر برسد اما اهدای خون می‌تواند باعث افزایش طول عمر ‌شود؛ چون افرادی که اهداکننده مستمر خون هستند (یعنی سالی 2 بار خون می‌دهند)، با فواصل مشخصی تحت معاینه‌ها و آزمایش‌های رایگان قرار می‌گیرند و فاکتورهای خونی آنها سالی 2 مرتبه از نظر وجود انواع بیماری‌های ویروسی، عفونی (مانند ایدز و هپاتیت) و حتی دیابت و انواع سرطان‌ها، کنترل می‌شود. فشار و چربی‌خونشان در هر مرتبه از مراجعه، اندازه‌گیری خواهد شد و به این ترتیب، انواع بیماری‌های احتمالی در آنها، به سرعت تشخیص داده می‌شود و روند درمانی‌شان آغاز خواهدشد. از این‌رو، این افراد شانس بیشتری برای درمان و بهبود کامل بیماری خواهند داشت و عمرشان هم طولانی‌تر خواهدشد.

آیا خون‌های غلیظ‌تر، برای اهدا مناسب‌ترند؟

اگر شما هم از آن گروه از افرادی هستید که غلظت خون دارید و گمان می‌کنید خونتان برای بیماران مناسب‌تر است، سخت در اشتباه‌اید. گاهی علت غلظت خون، استعمال سیگار و دخانیات یا استنشاق بیش از حد هوای آلوده است. گاهی هم ساخت هموگلوبین در بدن برخی افراد، بیش از حد طبیعی است و آنها را دچار غلظت خون می‌کند. به هر حال، نکته قابل‌توجه این است که فاکتورهای خونی تمام افراد مبتلا به غلظت خون، شرایط مناسبی برای تزریق خون آنها به دیگران ایجاد نمی‌کند. از این رو، گاهی اهدای خون، تنها می‌تواند غلظت خون فرد را کمی پایین بیاورد اما خون اهدایی او، به دلیل نداشتن شرایط لازم اهدا به دیگران، دور ریخته خواهد شد.

تا 6 ساعت بعد از اهدای خون رانندگی نکنید!

به گزارش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، حدود 8-6 ساعت قبل از اهدای خون، وعده اصلی غذایی‌تان را همراه با حداقل 3 لیوان مایعات، میل کنید تا اهدای خون باعث افت بیش از حد فشار یا قندخون شما نشود. بعد از اهدای خون باید حداقل 10 دقیقه دراز بکشید. کمی مایعات و مقداری خوراکی شیرین میل کنید تا هم حجم مایعات از دست رفته بدنتان جبران شود و هم دچار افت فشارخون نشوید. بهتر است بعد از اهدای خون، حداقل تا 6 ساعت رانندگی نکنید یا کارهایی که نیاز به دقت و حساسیت دارند، انجام ندهید و به دلیل افت احتمالی فشارخونتان، روی بلندی نایستید. مصرف یک لیوان آبمیوه تازه که بهتر است آب انار شیرین باشد، به شما توصیه می‌شود. خوردن خوراکی‌های خونساز مانند انواع گوشت، تخم‌مرغ، لبنیات، سبزی‌های برگ‌سبز تیره و میوه‌های قرمز و سرشار از رنگدانه (و البته آنتی‌اکسیدان) تا یکی- دو روز بعد از اهدای خون می‌تواند به تحریک خونسازی در بدنتان کمک کند. به افراد سیگاری توصیه می‌شود تا 2 ساعت بعد از اهدای خون به هیچ عنوان سیگار نکشند./