آیا دوچرخه سواری به سلامت جنسی آسیب می رساند؟

دوچرخه سواری هم همانند سایر ورزش ها سودمندی های زیادی دارد اما، برخی مردان و زنان از دوچرخه‌سواری پرهیز می‌کنند زیرا نگران هستند که این فعالیت به اندام‌های تناسلی‌شان آسیب بزند و کارکرد جنسی‌شان را مختل کند.

دوچرخه سواری راهی عالی برای جابجایی از جایی به جای دیگر و نیز شکل مناسبی از ورزش است که سودمندی‌های سلامت مشابه پیاده‌روی، دویدن نرم، شنا کردن و سایر فعالیت‌های جسمی هوازی دارد اما، برخی مردان و زنان از دوچرخه‌سواری پرهیز می‌کنند زیرا نگران هستند که این فعالیت به اندام‌های تناسلی‌شان آسیب بزند و کارکرد جنسی‌شان را مختل کند.

به گزارش «بهپو»، برخی بررسی‌های علمی تاکنون شواهدی در حمایت از این نگرانی به دست داده‌اند که ممکن است نشستن طولانی‌مدت روی زین دوچرخه با فشار روی اعصاب تناسلی بر سلامت جنسی تاثیر بگذارد اما، این شواهد بیشتر در مورد افرادی است که زیاد دوچرخه‌سواری می‌کنند. از طرف دیگر، کارهای بسیاری وجود دارد که می‌توانید برای محافظت از سلامت جنسی‌تان حین دوچرخه‌سواری‌ انجام دهید تا مجبور به ترک این ورزش سودمند نشوید.

هنگامی‌که برای مدت طولانی روی زین دوچرخه می‌نشینید، زین روی میان‌دوراه -ناحیه میان مقعد و آلت تناسلی- فشار می‌آورد. میان‌دوراه پر از شریان‌ها و اعصابی است که خون اکسیژن‌دار و حس را به آلت شما می‌رساند. برای اینکه مرد به نعوظ برسد، تکانه‌های عصبی پیام‌های برانگیختگی را از مغز به آلت می‌فرستند. این پیام‌های عصبی باعث شل شدن رگ‌های خونی و افزایش جریان خون از طریق شریان‌ها به آلت تناسلی می‌شوند. هر مشکلی که در اعصاب، رگ‌های خونی یا هر دوی آنها وجود داشته باشد، باعث اشکال در ایجاد نعوظ در مرد می‌شود.

بیشتر بخوانید: رکاب زدن چه فوایدی دارد؟

پژوهش‌هایی که دوچرخه‌سواری را برای سلامت جنسی مضر می‌دانند

در طول دهه‌های اخیر، برخی پژوهش‌ها نشان داده بعضی دوچرخه‌سواران احتمالا دچار آسیب به «عصب شرمگاهی» -عصب پودندال- می‌شوند که عصب اصلی میان‌دوراه است و شریان شرمگاهی که خون را به آلت تناسلی می‌رساند، صدمه می‌بیند و مشکلات جنسی در آنها ایجاد می‌شود.

پژوهشگران نروژی ۱۶۰ مرد را که پس از شرکت در یک تور دوچرخه‌سواری بیش از ۵۰۰ کیلومتری پرسشنامه پر کرده بودند، مورد ارزیابی قرار دادند. یک‌پنجم این مردان از بی‌حسی در آلت تناسلی شکایت داشتند که در برخی از آنها بیش از یک هفته طول کشیده بود. ۱۳ درصد -۲۱ مرد- دچار اختلال نعوظ شده بودند که عموما بیش از یک هفته طول کشیده بود.

پژوهشگران در انستیتوی ملی ایمنی و سلامت شغل «NIOSH» آمریکا ۱۷ عضو پلیس گشت دوچرخه‌سوار در یکی از ایالت‌های این کشور را بررسی کردند. این مردان هر روز به‌طور میانگین 5/5 ساعت روی زین می‌نشستند. تقریبا همه این افراد گاه به گاه بی‌حسی تناسلی را تجربه کرده بودند. افرادی که بیشتر از همه دوچرخه‌سواری کرده بودند، در معرض بیشترین خطر اختلال کارکرد نعوظی قرار داشتند و مردانی که بیشترین فشار را روی صندلی زین‌ها وارد آورده بودند، بیشترین مشکلات جنسی را داشتند. این پژوهشگران در پیگیری بعدی دریافتند افسران گشت دوچرخه‌سوار که از زین بدون دماغه استفاده کرده بودند، نسبت به آنهایی که از زین استاندارد استفاده کرده بودند، بی‌حسی تناسلی بسیار کمتری را گزارش کرده‌اند. گروهی از پژوهشگران همین انستیتو رابطه میان دوچرخه‌سواری و کارکرد جنسی در زنانی را که به‌طور میانگین ۲ ساعت در چند روز هفته دوچرخه‌سواری می‌کردند، بررسی کردند. این زنان در مقایسه با زنانی که چند روز در هفته می‌دویدند، کاهش حس در ناحیه تناسلی را تجربه کردند. این گروه پژوهشگران در بررسی بعدی دریافتند زین‌های باریک و زین‌های به اصطلاح برش‌داده‌شده باعث افزایش فشار بر میان‌دوراه -منطقه میان مقعد و دستگاه تناسلی- می‌شود.

بررسی جدیدی در انگلیس که نتایج آن به تازگی منتشر شده است و نتایج متضادی با یافته های پیشین دارد، نشان می‌دهد دوچرخه‌سواری اثری منفی بر سلامت جنسی یا کارکرد ادراری مردان ندارد. پژوهشگران در این بررسی دوچرخه‌سواران را با دونده‌ها و شناگران مقایسه کردند و دریافتند سلامت جنسی و ادراری این دو گروه با یکدیگر تفاوتی ندارد. آنها معتقدند یافته‌هایشان در تضاد با یافته‌های بررسی‌های پیشین است که نشان می‌داد دوچرخه‌سواری می‌تواند اثر منفی بر کارکرد جنسی مردان بگذارد. به گفته این پژوهشگران، سودمندی‌های دوچرخه‌سواری بسیار بیشتر از این خطرات است. در این بررسی حدود ۲ هزار و 774 دوچرخه‌سوار از بریتانیا، آمریکا، کانادا، استرالیا و نیوزیلند همراه ۵۳۹ شناگر و ۷۸۹ دونده با استفاده از مجموعه‌ای از پرسشنامه‌ها که سلامت جنسی و کارکرد ادراری را اندازه می‌گرفتند، مورد تحقیق قرار گرفتند. نتایج نشان داد سلامت جنسی و کارکرد ادراری در هر 3 گروه همانند بود، البته برخی دوچرخه‌سواران بیشتر در معرض خطر «تنگی مجرای ادراری» قرار گرفته بودند. تفاوت آماری معناداری از لحاظ سلامت جنسی و ادراری میان دوچرخه‌سواران با شدت بالا - آنهایی که برای بیش از ۲ سال، بیش از ۳ بار در هفته دوچرخه‌سواری کرده بودند و به‌طور متوسط ۴۰ کیلومتر پیموده بودند- و دوچرخه‌سواران تفریحی وجود نداشت. به گفته این پژوهشگران که نتیجه کارشان در «مجله اورولوژی» منتشر شده، یافته‌هایشان در تضاد با پژوهش‌های پیشین است که بیانگر اثر منفی دوچرخه‌سواری بر کارکرد نعوظی بود. همچنین بررسی‌های پیشین گروه مقایسه نداشت و به علت اندازه‌های کوچک نمونه‌هایشان محدودیت داشته‌اند.

«بنجامین بریر» از بخش بیماری‌های ادراری دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو و سرپرست این پژوهش گفت:‌«دوچرخه‌سواری سودمندی‌های قلبی-عروقی فراوانی دارد و فشار کمی روی مفاصل می‌آورد.» به گفته او، سودمندی‌هایی بهداشتی که نصیب دوچرخه‌سواران می‌شود، بسیار بیشتر از خطرات بهداشتی احتمالی آن است.

این بررسی نشان داد دوچرخه‌سواران به‌طور قابل‌توجهی از لحاظ آماری میزان‌های بالاتری از بی‌حسی تناسلی گزارش می‌کنند اما بر اساس یافته‌های این بررسی، در دوچرخه‌سوارانی که بیش از۲۰درصد زمان سواری‌شان را در حالت ایستاده می‌گذراندند، این میزان به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یافت. پژوهشگران معتقدند در بررسی‌های آینده باید توجه دقیق‌تری به این موضوع شود که آیا بی‌حسی تناسلی گزارش‌شده به‌وسیله دوچرخه‌سواران ممکن است پیش‌بینی‌کننده مشکلات جنسی در ادامه زندگی باشد یا نه؟

نتایج پژوهش‌ جدیدتر

به گزارش «بهپو» و به نقل از «Harvard Health Letter»، نتایج یک بررسی مشاهده‌ای در سال ۲۰۱۴ میلادی که در «مجله سلامت مردان» منتشر شد، نشان داد دوچرخه‌سواری خطری جدی از لحاظ ناتوانی نعوظ یا ناباروری در مردان ایجاد نمی‌کند. پژوهشگران در این بررسی از ۵۳۰۰ دوچرخه‌سوار مرد خواستند پرسشنامه‌ای را درباره مدت زمان دوچرخه‌سواری‌شان در هفته و اینکه آیا در 5 سال گذشته دچار علایم ناتوانی نعوظ شده‌اند یا تشخیص ناباروی برایشان داده شده، پرکنند. نتایج رابطه واضحی بین ‌مدت زیاد دوچرخه‌سواری و ناتوانی نعوظ یا ناباروری در این مردان نشان نداد اما هنوز نگرانی‌ها درباره خطرات دوچرخه‌سواری در ایجاد ناتوانی نعوظ در مردان وجود دارد و پژوهش‌ها بر 3 بخش دوچرخه از این لحاظ متمرکز بوده‌اند؛ شکل زین، ارتفاع فرمان دوچرخه و نوع دوچرخه.

1- شکل زین: نتایج یک بررسی که در مجله «اورولوژی اروپایی» منتشر شد، نشان داد زین‌های باریک با دماغه به شکل حرف V انگلیسی میزان اکسیژن‌رسانی به آلت تناسلی را به ترتیب 4/82 و 4/72 درصد کاهش می‌دهند.

2- ارتفاع دسته: نتایج یک بررسی که در «مجله اورولوژی» منتشر شده، نشان داد دوچرخه‌های با فرمان‌هایی که ارتفاعشان بالاتر یا موازی ارتفاع زین دوچرخه است، نسبت به دوچرخه‌هایی که ارتفاع فرمان در آنها پایین‌تر از ارتفاع زین است، مردها را بیشتر در معرض خطر ناتوانی نعوظ قرار می‌دهد.

3- نوع دوچرخه: نتایج یک بررسی دیگر نشان داد استفاده از دوچرخه‌ ثابتی که در آن فرد در موقعیت تکیه‌داده به پشتی دوچرخه قرار می‌گیرد، مانند سوار شدن بر دوچرخه‌های معمولی باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به آلت تناسلی نمی‌شود. گرچه بر این اساس نمی‌توان گفت باید به کلی سوار شدن بر دوچرخه‌های معمول را برای حفاظت احتمالی در برابر ناتوانی نعوظی کنار گذاشت، اگر دچار کمردرد و گردن‌درد هستید یا مشکلات بدنی دیگری دارید که دوچرخه‌سواری را برایتان مشکل می‌کند، دوچرخه‌ ثابت گزینه خوبی برای شماست.

بیشتر بخوانید: رایج‌ترین علل ناباروری مردان

چطور تجهیزات دوچرخه‌سواری مناسب انتخاب کنیم؟

اگر می‌خواهید با شروع دوچرخه‌سواری از سودمندی‌های سلامت‌بخش این ورزش استفاده کنید و درعین حال حین انجام آن ایمن بمانید، باید تجهیزات مناسبی انتخاب کنید.

به ‌جز کلاه‌خود ایمنی که استفاده از آن هنگام دوچرخه‌سواری ضروری است، انتخاب دوچرخه و لباس دوچرخه‌سواری مناسب نیز انجام این فعالیت را ایمن‌تر و راحت‌تر می‌کند.

● لباس دوچرخه‌سواری: لباس‌های مخصوص دوچرخه‌سواری از فیبرهایی با تکنولوژی پیشرفته تشکیل‌ شده‌اند که ضدآب هستند. این لباس‌ها معمولا از مواد بازتاب‌دهنده نور دارای رنگ نئون تهیه‌ شده‌اند که باعث می‌شوند رانندگان اتومبیل‌ها شما را هنگام دوچرخه‌سواری در شب ببینند. شورت‌های دوچرخه‌سواری دارای بخش بالشتکی یا چرمی ضخیمی هستند که جلوی سایش را می‌گیرند و ضربه‌ها را جذب می‌کنند.

● دوچرخه: دوچرخه‌ای را انتخاب کنید که فشار کمتری بر بدنتان وارد کند، مانند دوچرخه‌های گردش ساحلی یا دوچرخه‌های راحتی. دسته‌های این دوچرخه‌ها به علت میله بلند دسته به سمت بالا آمده بنابراین به شما امکان نشستن در حالت قائم را می‌دهند، چرخ‌های پهنی دارند که امکان سواری نرم را به شما می‌دهند، میله‌های زین‌هایشان جذب‌کننده ضربه است و میله تنه آنها در ارتفاع پایین قرار گرفته بنابراین لازم نیست برای سوار شدن روی آنها پایتان را بیش‌ازحد بالا بیاورید. یک انتخاب دیگر سه‌چرخه‌ها هستند که اگر به هر علتی حفظ تعادل برایتان مشکل باشد، استفاده از آنها برایتان راحت‌تر خواهد بود. بالاخره می‌توانید از دوچرخه‌های ثابت استفاده کنید که به شما امکان می‌دهند در حال تکیه داده به پشتی رکاب بزنید.

● زین دوچرخه: زینی را با بالشتک‌های اضافی انتخاب کنید که آنقدر پهن باشد که حمایت لازم را از دو برجستگی استخوان لگن که هنگام نشستن روی دوچرخه بر آنها تکیه می‌کنید، ایجاد کند.

زینی را برگزینید که فشار وارد بر منطقه پرینئوم یا «میان‌دوراه»، ناحیه میان دو استخوان لگن و واقع در پشت اعضای تناسلی را کاهش دهد. این منطقه محل عبور اعصاب و شریان‌هایی است که اندام‌های پایینی بدن را تغذیه می‌کند و فشار شدید بر آن‌ می‌تواند به ایجاد بی‌حسی و گزگز در پاها بینجامد. زین‌هایی که این فشار را کاهش می‌دهند، به شکل «بدون دماغه» یا «نعلی» طراحی می‌شوند.

اقداماتی ساده برای حفاظت از عوارض جنسی دوچرخه‌سواری

یافته‌های پژوهشی که ذکر شد به معنای آن نیست که باید به علت نگرانی از اثر دوچرخه بر کارکرد جنسی این ورزش را کنار بگذارید. درواقع، راه‌حل‌های ساده‌ای وجود دارد که می‌توان به‌وسیله آنها این چرخه معیوب احتمالی را که به علت آن دوچرخه‌سواری ممکن است با فشار بر اعصاب ناحیه تناسلی باعث اختلال کارکرد جنسی شود، مهار کرد.

ازجمله می‌توان به این موارد اشاره کرد:

● از زین‌های با دماغه کشیده و باریک استفاده نکنید. از زین‌های پهن که به مقدار کافی حاوی بالشتک باشد، استفاده کنید. زین‌های مخصوص پرشده با ژل و جاذب ضربه نیز در بازار در دسترس هستند. زینی را انتخاب کنید که طول دماغه آن بیش از ۶ سانتی‌متر نباشد.

● زین دوچرخه را به سمت بالا شیب ندهید. این کار باعث افزایش فشار بر منطقه «میان‌دوراه» (فاصله میان بیضه و مقعد) می‌شود که اعصاب تناسلی از آن می‌گذرند.

● ترتیبی دهید که زین در ارتفاع مناسبی قرار بگیرد تا پاهایتان هنگامی‌که پدال را پایین می‌آورد، در زانوها به‌طور کامل باز نشود.

● برای حفاظت بیشتر، پوشیدن شلوارهای بالشتک‌دار مخصوص دوچرخه‌سواری را در نظر داشته باشید.

● میله‌های فرمان دوچرخه‌ها را بالا ببرید، تا قامتتان هنگامی‌که روی زین می‌نشینید، راست‌تر شود.

● هنگام دوچرخه‌سواری‌های طولانی موقعیت نشستن‌تان را تغییر دهید و وقت‌های استراحت تعیین کنید.

مهم‌تر از همه اینکه، درباره نشانه‌های هشداردهنده اولیه هوشیار باشید. اگر احساس مورمور یا بی‌حسی در اندام‌های تناسلی خود می‌کنید، از دوچرخه‌تان پیاده شوید. اگر این مشکل حتی با وجود استفاده از زین پهن، بالشتک‌دار و در موقعیت درست ادامه پیدا کرد، باید استفاده از دوچرخه ثابت را در نظر بگیرید.

شاید بهترین شیوه این باشد که برای بهبود وضعیت بدنی‌تان فقط بر دوچرخه‌سواری تکیه نکنید و این ورزش را بخشی از برنامه تناسب بدنی متعادل قرار دهید.

به گزارش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، انجام متناوب دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی، دویدن آرام و شنا کردن هم راه‌حل دیگری است. همچنین می‌توانید از دوچرخه ثابت، تردمیل، دستگاه الیپتیکال، نوار بالابر یا دستگاه پله‌نورد استفاده کنید. اگر به دوچرخه‌سواری علاقه دارید، آن را با این فعالیت‌ها ترکیب کنید. رعایت احتیاطاتی ساده تضمین خواهد که علاقه شما به ورزش با سایر جنبه‌های مهم زندگی‌تان تداخلی ایجاد نمی‌کند./