هر عاملی که باعث شود موها بیش از حد خشک و شکننده شوند میتواند در ایجاد «موخوره» یا دو یا چند شاخه شدن یک تار مو موثر باشد و زیبایی و طراوت موها را از بین ببرد.
به گزارش «بهپو»، موخوره زمانی ایجاد میشود که کورتکس یا همان لایه داخلی مو آسیب ببیند. وقتی مو به این مرحله از آسیب می رسد دیگر کار از کار گذشته و بهترین راه درمان، کوتاه کردن مو است. در واقع پیشگیری از عوامل ایجاد موخوره، بهترین شیوه مراقبت از موها و دوری از موخوره است.
برای جلوگیری از بروز موخوره باید از عواملی که باعث خشک و شکننده شدن موها می شود، دوری کرد. یکی از شایعترین این عوامل رنگ کردن مکرر و به ویژه غیراصولی موهاست. بسیاری اوقات برای رنگ کردن موها از مواد غیراستاندارد و آسیبزننده استفاده میشود یا حجم موادی که برای موها به کار میرود، زیاد است یا زمانی که مواد روی پوست سر و موها میمانند، طولانی است. همه این موارد به خشکی بیش از حد پوست سر و موها منجر میشوند. یادتان باشد عمر موها حدود 3 سال است بنابراین توصیه میشود زودبهزود موها را رنگ نکنید. در صورتی که مدتی قبل موهایتان را رنگ کردهاید و حالا پایه موهایتان بلند شده و رنگ عادی خودش را دارد، فقط به رنگ کردن پایه موها اکتفا کنید و دوباره تمام ساقههای مو را رنگ نکنید.
عامل دیگر ایجاد موخوره شانه کردن موهای خیس به ویژه در حمام است. موهای خیس بسیار حساس هستند بنابراین از شانه کردن موهای خیس جدا بپرهیزید و این کار را به بعد از خشک شدن موها موکول کنید. چنانچه شانه کردن موهای خشک برایتان سخت است میتوانید از ماسکهای نرمکننده مو استفاده کنید. همچنین توصیه میشود به جای استفاده از شانه و برسهای پلاستیکی ترجیحا از شانهها و برسهای چوبی استفاده کنید تا هنگام شانه زدن، موها بار الکتریکی نگیرند و آسیب نبینند. ضمن اینکه دفعات برس زدن هم نباید بیش از 2 بار در روز باشد.
حرارت دادن زیاد به موها هم میتواند به ساقه موها آسیب بزند بنابراین اگر موهایتان را با سشوار خشک میکنید، آن را در فاصله دورتری نگه دارید، حرارتش را روی درجه کم بگذارید و در زمان کمتری به موها حرارت بدهید. استفاده از اتوی مو هم به هیچوجه توصیه نمیشود زیرا ساقه موها به شدت آسیب میبینند. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید پرهیز از شستشوی زیاد موهاست زیرا شستشوی زیاد موها با هر کیفیتی که باشد میتواند در طول زمان، منجر به اختلالات مو شود و به آنها آسیب بزند.
درمان موخوره
طیف درجات آسیبدیدگی مو بسیار وسیع است و میتواند از آسیبی ساده به کوتیکول باشد تا موخورههای گسترده. با توجه به درجه آسیبدیدگی مو اقدامات درمانی و مراقبتی متفاوتی پیش رو داریم؛ اگرچه در بسیاری موارد برای موخوره راهکاریهایی هم داریم، در صورتیکه مو وارد مرحله بسیار پیشرفته آسیب شود باید بخش آسیبدیده را قیچی کرد تا جایی که دیگر موخوره دیده نشود.
کوتاه کردن مو، تنها راه درمان موخوره
موخوره زمانی ایجاد میشود که کورتکس یا همان لایه داخلی مو آسیب جدی ببیند. این آسیب به هیچ وجه ترمیمپذیر نیست و به اصطلاح زمانی که موخوره ایجاد شود دیگر کار از کار گذشته است.
محصولاتی که برای مواجهه با موخوره عرضه میشوند تنها با انواع مختلف مواد پوشاننده انتهای شاخهشاخه شده را به هم میچسبانند و برای مدتی کوتاه از پیشرفت موخوره و بازشدگی تار مو به سمت بالا جلوگیری میکنند و در یک کلام، اصلا ماده ترمیمکننده موخوره نداریم. موخوره باعث از بین رفتن کوتیکول بخشهای پایینی مو میشود در نتیجه معبری برای خروج آب موجود در تار مو باز شده و به این ترتیب رطوبت و آب قسمتهای بالاتر مو هم از این راه خارج میشوند و بهتدریج بخشهای جوانتر مو که نزدیک کف سر هستند هم آسیب میبینند.
محصولات مراقبتی به موهای دچار موخوره کمک میکنند؟
مواد مراقبتی مو تنها میتوانند آسیبهایی که منجر به موخوره نشدهاند را با مکانیسم برگرداندن زاویه مناسب کوتیکولهای مو و پوشش خلل و فرج روی تار مو ترمیم و به سلامت مو کمک کنند. برخی محصولات هم با مکانیسمهای رطوبتدهندگی، ممانعت از خروج رطوبت، محافظت از آفتاب و مواد اکسنده، حجمدهندگی و ممانعت از وز شدن مو از مو نگهداری میکنند.
در بازار محصولات مراقبتی مو، تنوع محصول زیاد است. هر محصولی که در بازار است اثر خود را بنا به مکانیسمهایی که ذکر شده بر مو میگذارد؛ حالت فیزیکی و شکل عرضه آن به بازار در قالب واکس، پماد، کرم، ژل، اسپری، محلول، کف، فوم و... تنها به علت بازاریابی و مشتریپسندی محصول است. مصرفکننده باید به کارایی و اثربخشی محصول توجه کند و نباید قالب به ویژه عرضه محصولات پایهای او را فریب دهد. به عبارتی تولیدکنندگان هراز گاهی برای جذب مصرفکننده ممکن است محصول خود را به شکل فیزیکی جدیدی ارایه دهند که قبلا در بازار زیاد به چشم نخورده است.
مثلا سرمهای 2 فاز ماده جدیدی نیستند بلکه 2 فاز روغنی و آبی هستند که ماده امولسیونکننده به آنها اضافه نشده است. این 2 فاز با افزودن ماده رنگی کاملا متمایز از هم دیده میشوند. حالا کافی است به این محصول امولسیونکننده بیفزاییم، درست شبیه کرم میشود یا مثلا روغنهای مو را در قالب آمپول عرضه میکنند که خریدار با خود بگوید این یک محصول ویژه درمانی است؛ درست مانند آمپول کممقدار با اثر سریع.
نحوه اثربخشی نرمکنندهها
قبل از هر چیز باید بدانید نرمکننده اصطلاح رایج نادرستی است؛ آنچه به آن نرمکننده میگوییم در اصل حالتدهنده است. حالتدهندهها 3 نوعاند؛ اول روغنی که با خاصیت روانکنندگی مو را لیز و حالتپذیر میکنند. اثر این مواد پایدار نیست و بعد از مدتی کوتاه از مو پاک میشود. دوم موادی که بار الکتریکی مثبت دارند و با رونشست بار مثبت آنها بر بخشهای آسیبدیده مو که -مملو از بار منفی است- خلل و فرج این نواحی پوشانده میشود. سومین گروه که گرانترین گروه هم هستند ترکیبی از 2 گروه اول و دوماند.
تفاوت ماسک و حالتدهنده داخل حمام و بعد از حمام چیست؟
ماسک داخل حمام یا «Rinse Off» دارای بار مثبت است و ماندن آن بر پوست سر سبب حساسیت و خارش میشود بنابراین باید بعد از دقایقی ماندن روی مو شسته شود اما ماسکهای بعد از حمام «Leave on» بار مثبت ندارند و حاوی مواد چرب و سیلیکوناند و ماندن آنها روی مو باعث حساسیت نمیشود. این مواد قاعدتا باید تا شستشوی بعدی روی سر بمانند که البته به مرور از مو جذب، پاک یا اکسید میشوند. فردی که موی خیلی خشکی دارد باید از هر دوی این مواد استفاده کند؛ فردی که مویش کمی خشک است باید نوع Rinse Off و فردی هم که موی معمولی دارد باید نوع Leave on را به کار ببرد.
چه روغنی برای چه خشکی مویی؟
در موارد خشکی، خارش و حساسیت پوست کف سر باید از روغنهایی که وزن مولکولی کم و مقدار زیادی ویتامینE دارند استفاده کرد؛ یعنی به ترتیب روغنهای جوجوبا، نارگیل و آرگان.
گاهی موهای فرد آنقدر خشک است که شستن آلودگی سرش باعث از بین رفتن همان اندک چربی ساقه مویش میشود بنابراین باید روغنهایی را به کار ببرد که هنگام شستن به جای روغن تار مو، این روغنها، شسته شوند. در چنین روغنهایی باید ترکیب اسید چرب و ویتامین E کنار هم حداکثر ممکن باشد، یعنی به ترتیب روغنهای آووکادو، آرگان و زیتون.
در مواقعی که فرد در آب و هوا یا محیطی مرطوب قرار دارد کوتیکولهای مویش از هم باز میشوند که برای جلوگیری از وز شدن مو در چنین شرایطی باید از روغنهایی که حداکثر ترکیب اسیدهای چرب اشباع و تک غیر اشباع کنار هم را دارند استفاده کند یعنی به ترتیب روغنهای جوجوبا، نارگیل،آووکادو، زیتون، بادام و آرگان.
بعد از شامپو زدن هم باید از روغنهایی که اسیدهای چرب چند غیراشباع بیشتری دارند استفاده کرد یعنی روغنهای کرچک، تخم کتان و هسته انگور. بنابراین قبل از هزینه کردن توجه کنید روغن را برای چه کاربردی نیاز دارید و در هر مورد با توجه به اولویت ذکرشده روغنی مناسب را انتخاب کنید و اگر فروشنده یا دیگران درباره مثلا روغن آرگان تبلیغ میکنند دلیلی ندارد که این روغن برای هدف شما مناسب باشد.
آیا مواد مغذی، ویتامینها و پروتیینهای ماسک مو واقعا مو را تغذیه میکنند؟
به گزراش «بهپو» و به نقل از «هفته نامه سلامت»، ویتامینها و مواد مغذی برای اثرگذاری باید جذب تار مو شوند یعنی از کوتیکول مو بگذرند و مولکول آنها خیلی بزرگ نباشد، به علاوه پایه روغنی داشته باشد بنابراین اگر این مواد در تبلیغ محصولی ذکر میشوند باید بررسی کرد آیا تولیدکننده توانسته این مواد را به نحو موثر وارد فرمولاسیون خود کند تا محصولش کارایی مورد انتظار را داشته باشد یا نه؟ پپتیدها و اسیدهای آمینه هم از طریق جانشینی در ساختار پروتیینی مو میتوانند اثرگذار باشند که باز هم کارایی آنها در هر محصولی باید بررسی شود./