علایم هشدار دهنده کمبود ویتامین B12

بدن انسان ها قادر به ساختن ویتامین B12 نیست و باید آن را از منابع غذایی حیوانی یا مکمل ها تامین کند. دریافت این ویتامین باید به طور منظم و همیشگی باشد چون بدن ویتامین B12 را برای مدت طولانی ذخیره نمی کند؛ در غیر این صورت علایم کمبود این ویتامین در شما بروز خواهد کرد.

«ویتامین B12» که با نام کوبالامین شناخته می شود از جمله ویتامین های گروه B و محلول در آب است. ویتامین B12 کارهای زیاد و مهمی در بدن انجام می دهد از جمله در ساختن DNA و سلول های قرمز خون نقش دارد.

به گزارش «بهپو»، بدن انسان ها قادر به ساختن ویتامین B12 نیست و باید آن را از منابع غذایی حیوانی یا مکمل ها تامین کند. دریافت این ویتامین باید به طور منظم و همیشگی باشد چون بدن ویتامین B12 را برای مدت طولانی ذخیره نمی کند؛ در غیر این صورت علایم کمبود این ویتامین در شما بروز خواهد کرد. در ادامه علایم کمبود ویتامین B12 را با هم مرور می کنیم.

سستی دست و پا

اگر دست و پایتان گزگز می کند، شاید دلیل آن کمبود ویتامین B12 باشد. کمبود B12 به غلاف محافظتی اعصاب آسیب می رساند. بیماری هایی مانند سلیاک، کرون و بیماری های دیگر روده جذب ویتامین را سخت می کنند. بنابراین می توانید بعضی از داروهای سوزش سر دل را مصرف کنید.

بیش از حد معمول سردتان می شود

اگر ویتامین B12 کافی نداشته باشید، گلبول های قرمز سالم کافی هم نخواهید داشت تا اکسیژن را به سراسر بدن حمل کنند. به این بیماری کم خونی –آنمی- می گویند. این مساله باعث احساس سرما و لرزیدن بدن می شود و در بیشتر مواقع به صورت سردی دست و پا خودش را نشان می دهد.

مه مغزی

«مه مغزی» بیماری نیست، اما اصطلاحی است که برای بیان علایم خاص که بر توانایی فکر کردن اثر می گذارد، استفاده می شود. احساس گیجی، در هم و برهم بودن، اشکال در تمرکز یا به یاد آوردن کلمات درواقع مه مغزی است. کمبود ویتامین B12 می تواند عامل مه مغزی باشد. کمبود این ویتامین گاهی منجر به افسردگی، سردرگمی، مشکلات حافظه و زوال عقل می شود. همچنین تعادل فرد را به مخاطره می اندازد. مکمل های B12 معمولا بی خطر هستند. پزشکان به بزرگسالان، مصرف روزانه 2.4 میکروگرم B12 را توصیه می کنند. اگر بیش از نیاز بدن B12 مصرف کنید، بدن از طریق ادرار آن را دفع می کند. با این حال به یاد داشته باشید که مصرف دوزهای بالا عوارض جانبی مانند سرگیجه، سردرد، اضطراب، حالت تهوع و استفراغ به همراه دارد.

ضعف

اگر احساس می کنید عضلاتتان ضعیفند یا احساس خستگی یا سرگیجه دارید ممکن است علت آن کمبود B12 باشد. در این شرایط پزشک میزان B12 بدن را بررسی می کند. گاهی هم ویتامین B12 بدن در آزمایش کافی به نظر می رسد، اما همه آن قابل استفاده نیست. بنابراین به بروز علایم در بدنتان توجه کنید – حتی آن دسته از علایمی که به آرامی پیشرفت می کنند یا به یکباره ظاهر می شوند – و مشاهدات خود را به پزشک اطلاع دهید.

صافی زبان

بیماری به نام «گلوسیت آتروفیک» یا التهاب زبان وجود دارد که در آن برآمدگی های بسیار ریز روی زبان -به نام پاپیل- شروع به ناپدید شدن می کنند. این عارضه باعث می شود زبان صاف و براق به نظر بیاید. بعضی عفونت ها، داروها و بیماری ها می توانند باعث گلوسیت آتروفیک شوند؛ اما اگر علت آن کمبود B12 یا مواد مغذی دیگر باشد، علاوه بر گلوسیت، زخم زبان هم مشاهده می شود.

گیاهخواران مراقب باشند

کمبود B12 نادر است، زیرا بدن می تواند به مدت چندین سال این ویتامین را در خود ذخیره کند؛ اما گیاهان هیچ B12 ای ندارند. بنابراین وگان ها و گیاهخوارانی که هیچ محصول حیوانی نمی خورند باید از برخی محصولات فرآوری شده مانند نان، کراکر و غلات صبحانه غنی شده باویتامین ها استفاده کنند تا گرفتار کمبود ویتامین های ضروری بدن نشوند.

تپش قلب

تپش قلب زمانی رخ می دهد که قلب به طور ناگهانی، سریعتر می تپد یا بعضی ضربان ها را جا می اندازد. حتی ممکن است در چنین شرایطی فرد تپش را در گلو یا گردن خود احساس کند. تپش قلب از جمله عوارضی است که می تواند در اثر کمبود ویتامین B12 بروز کند. برای دریافت ویتامین B12 بیشتر می توان مرغ، تخم مرغ و ماهی بیشتری مصرف کرد؛ اما یکی از بهترین منابع B12 چیزی است که در سفره غذایی روز مره تان وجود ندارد: جگر.

زخم های دهانی

این زخم ها روی لثه ها یا زبان ظاهر می شوند و نشانه کمبود ویتامین B12، کم خونی یا بیماری های دیگر هستند. زخم ها معمولا به خودی خود از بین می روند، اما به شما توصیه می کنیم تا زمانی که بهبود پیدا نکرده اند از مصرف موادی که باعث تحریک یا درد آنها می شوند اجتناب کنید. از جمله این مواد می توان به سرکه، مرکبات و ادویه های تند مانند چیلی اشاره کرد. برای تسکین درد می توانید از برخی داروهای بدون نسخه کمک بگیرید.

مشکلات گوارشی

اگر مبتلا به کمبود ویتامین B12 باشید ممکن است اشتهایتان کم شود، وزن زیادی از دست بدهید یا دچار اشکال در اجابت مزاج -یبوست- شوید. اگر سطح B12 بدنتان پایین باشد، پزشک ویتامین B12 عضلانی تزریق می کند تا مطمئن شود بدنتان آن را جذب می کند. گاهی اوقات، مصرف دوز بالای برخی داروها هم، چنین علایمی به دنبال دارند، بنابراین به یاد داشته باشید نشانه های کمبود B12 شبیه علایم بسیاری از بیماری های دیگر است و برای تشخیص دقیق آن نیاز به مراجعه به پزشک و انجام آزمایش های لازم دارید.

عوامل کمبود ویتامین B12

بالا رفتن سن

با بالا رفتن سن توانایی بدن برای جذب B12 کاهش پیدا می کند. اگر آن را درمان نکنید، کمبود B12 منجر به کم خونی، آسیب عصبی، کج خلقی و مشکلات جدی دیگری می شود. بنابراین هر گونه علامتی را جدی بگیرید و اگر پزشک توصیه به انجام آزمایش خون می کند، حتما آن را انجام دهید.

جراحی کاهش وزن

یکی از شایع ترین عمل های کاهش وزن، عمل بای پس معده است. پس از جراحی بای پس معده، مواد غذایی از بعضی از قسمت های معده و روده کوچک میان بر می زنند. این بخش ها جاهایی هستند که ویتامین B12 را به فرم قابل استفاده برای بدن تجزیه می کنند. اگر عمل بای پس انجام داده باشید پزشک میزان B12 بدنتان را تحت نظر می گیرد و در صورت نیاز مکمل یا آمپول ویتامین B12 تجویز می کند.

مصرف برخی داروها

بعضی از داروها میزان B12 بدن را کاهش می دهند یا جذب آن را برای بدن سخت می کنند. این دارو ها عبارتند از:

«کلرامفنیکل»، آنتی بیوتیک مورد استفاده برای درمان عفونت ها
مهار کننده های پمپ پروتون مانند «لانزووپرازول» و «اومپرازول»
داروهای تجویزی برای زخم های گوارشی مانند «سایمتیدین» و «رانیتیدین»
«متفورمین» برای درمان دیابت

به پزشک خود درباره داروهای نسخه ای، بدون نسخه، مکمل و دارو های گیاهی که مصرف می کنید اطلاع دهید.

زنان باردار گیاهخوار جانب احتیاط را رعایت کنند

به گزارش «بهپو» به نقل از «وبمد»، بهتر است با پزشک خود درباره لزوم مصرف مکمل های B12 صحبت کنید، هم در دوران بارداری و هم در دوران شیردهی. نوزادانی که به اندازه کافی ویتامین B12 دریافت نکرده باشند دچار آسیب های جدی و دایمی به اعصاب و یا سلول های مغزی می شوند. حتی ممکن است خود کودک هم نیاز به مصرف مکمل داشته باشد./