«کیست مویی» یا کیست پیلونیدال به بیماری «جیپ» هم مشهور است چون زمان جنگجهانی دوم، سربازانی که برای مدتی طولانی روی صندلی جیپ یا تانک مینشستند، بیشتر دچار این بیماری میشدند.
به گزارش «بهپو»، کیست پیلونیدال بیماری شایعی است و معمولا در قسمتهای انتهایی کمر و پشت دیده میشود. این کیست به علت برگشت مو به داخل پوست ایجاد میشود. بعد از ورود مو به لایههای زیرین پوست، کیسهای دور آن تشکیل میشود. ممکن است کیست سر باز کند و مکررا از داخل آن مایعی که گاهی هم چرکی است به بیرون ترشح شود.
این بیماری را معمولا در افراد چاق، پرمو و کسانی که مجبورند ساعتهای متوالی روی صندلی بنشینند، مشاهده میکنیم. کاهش وزن، خودداری از نشستنهای طولانیمدت و تحرک بیشتر و از بین بردن موهای ناحیه به جلوگیری از عود ضایعه کمک زیادی میکند. کیست پیلونیدال در مردها شایعتر است و از سن بلوغ تا 40 سالگی شیوع زیادی دارد.
علت دردناک بودن این کیست،عفونیشدن آن است. همانطور که گفتیم، کیست در ناحیه انتهایی کمر و نزدیک به مقعد تشکیل میشود که مکان آلودهای است. اگر کیست سر باز کند، باکتریها میتوانند داخل آن نفوذ کنند و باعث عفونی شدن کیست شوند. بیماران ممکن است در این مرحله تب و لرز هم داشته باشند.
بهترین درمان
درمانهای مختلفی برای کیست وجود دارد. در مراحل اولیه معمولا درمان انتظاری را پیش میگیرند ولی اغلب کیستها علامتدار میشوند و نیاز به درمان پیدا میکنند.
بهترین درمان برای از بین بردن کیست جراحی است. با برش کوچکی روی کیست محتویات آن خارج میشود ولی حتما باید جدار کیست هم خارج شود چون اگر فقط بخش کوچکی از کیست باقی مانده باشد احتمال تشکیل مجدد آن و تبدیل شدن به کیست کامل بسیار زیاد است. البته این کیستها را متخصصان پوست هم میتوانند خارج کنند ولی در مواقعی که عود مکرر وجود دارد، بیمار باید به متخصص جراح عمومی یا کولورکتال مراجعه کند. جراحی در این مواقع کمی عمیقتر است و جراح تمام منطقه را از وجود کیست پاکسازی میکند.
برخی بیماران در مورد استفاده از بالشهای مخصوص هنگام نشستن سوال میکنند. باید گفت این بالشها تاثیری در جلوگیری از عود ندارد چون اصطکاک لباسهاست که باعث تغییر جهت رشد مو میشود.
پس از خارج کردن کیست به دلیل باز بودن زخم احتمال آلودگی آن بالاست. بهبود زخم معمولا حدود 1 هفته تا 10 روز زمان لازم دارد. بعد از جراحی، معمولا حفره را باز میگذارند و داخل آن را شستشو میدهند و گازی هم داخل زخم قرار میدهند. تا چند روز اول پس از جراحی وجود ترشحات طبیعی است ولی حفره بعد از مدتی بازسازی میشود و به مرور از بین میرود، فقط ممکن است کمی جوشگاه باقی بماند. گاهی برای جلوگیری از آلودگی و ایجاد زخم در بیماران ممکن است آنتیبیوتیک نیز تجویز شود. تقریبا همه بیماران 1 هفته بعد از عمل میتوانند فعالیتهای عادی و روزمره خود را از سر بگیرند.
تیغ بهتر است یا لیزر؟
کیست در انتهای کمر و در منطقه شروع چین باسن ایجاد میشود. بسیاری از بیماران وقتی متوجه میشوند علت اصلی کیست، وجود مو در ناحیه است، دنبال راهی هستند تا از عود دوباره جلوگیری کنند. لیزر روش پیشگیری خوبی برای این بیماری است. به همین دلیل بیماران معمولا خواهان آن هستند که با لیزر موهای ناحیه را از بین ببرند. لیزر موها را از بین میبرد یا لااقل میزان تراکم موهای منطقه را کم میکند. برای از بین بردن موهای این ناحیه، نیاز به چند بار لیزر است. با نازک شدن و کم شدن موها احتمال عود بسیار پایین میآید.
به گزارش «بهپو» به نقل از «هفته نامه سلامت»، لیزر فقط نقش پیشگیرانه دارد و در درمان ضایعه چرکی و آبسهمانند هیچ نقشی ندارد. درمان آبسه فقط جراحی است. بعضی از بیماران ترجیح میدهند ناحیه را بتراشند اما تفاوت لیزر و تراشیدن در چگونگی از بین بردن ریشه موهاست. ریشه مو در زیر پوست قرار دارد و احتمال اینکه مو قبل از خروج از پوست یعنی از همان زیر پوست دوباره تغییر مسیر دهد و در لایههای زیرین پوست مدفون شود و ایجاد آبسه کند، وجود دارد. بنابراین لیزر خیلی موثرتر از تیغ برای بیماران عمل میکند. البته کسی که از تیغ استفاده میکند حتما باید به این نکته توجه داشته باشد که قبل از اینکه طول موها به اندازه خاصی برسد آنها را شیو کند. حذف موهای زاید با لیزر لیزر تا چند سال نیاز به توجه خاصی ندارد./