واقعیت های مصرف قارچ گانودرما

طب شرقی در درمان بیماری ها از بسیاری از گیاهان و قارچ ها استفاده می کند و در این میانه قارچ ریشی –گانودرما- به شدت محبوب است. این قارچ دارای فواید سلامتی متعددی است که از آن جمله می توان به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با سرطان اشاره کرد. با این حال، بی خطر بودن آن اخیرا مورد تردید واقع شده است.

طب شرقی در درمان بیماری ها از بسیاری از گیاهان و قارچ ها استفاده می کند و در این میانه قارچ ریشی –گانودرما- به شدت محبوب است. این قارچ دارای فواید سلامتی متعددی است که از آن جمله می توان به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با سرطان اشاره کرد. با این حال، بی خطر بودن آن اخیرا مورد تردید واقع شده است.

به گزارش «بهپو»، «گانودرما لوسیدوم» «Ganoderma lucidum» یک قارچ بومی شرق است که قرن هاست از آن برای ارتقای سلامت و طول عمر افراد در کشور های چین، ژاپن و دیگر کشورهای آسیایی استفاده می شود. این قارچ، بزرگ و به رنگ قهوه ای تیره است که بافت خارجی آن براق و چوب مانند است. واژه لاتین «لوسیدوس» به معنای براق و درخشان است و به سطح درخشنده قارچ اشاره دارد. در چین، به این قارچ «لینگژی» و در ژاپن به آن ریشی یا «مننتاکه» می گویند.

در قارچ گانودرما، مولکول های متعددی از جمله تریترپنویید ها، پلی ساکارید ها و پپتیدوگلیکان ها وجود دارند که احتمالا مسوول خواص آن هستند. می توان این قارچ را به اشکال تازه، پودر شده یا عصاره حاوی ترکیبات مفید مصرف کرد. این اشکال مختلف در مطالعات سلولی، حیوانی و انسانی آزمایش شده اند.

در ادامه به 6 فایده قارچ گانودرما اشاره می کنیم. سه خاصیت اول از نظر علمی و با شواهد محکم به اثبات رسیده اند، اما در بقیه خواصِ اشاره شده، نتایج به این شدت متقن نیست.

1. تقویت سیستم ایمنی

یکی از مهمترین اثرات قارچ گانودرما این است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.

در حالی که برخی از جزییات این مساله هنوز هم نامشخص است، اما مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که گانودرما بر ژن گلبول های سفید خون تاثیر می گذارد. این گلبول ها بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن انسان را تشکیل می دهند.

علاوه بر این، مطالعات نشان می دهند که برخی از انواع گانودرما مسیر التهاب را در سلول های سفید خون تغییر می دهند.

تحقیقات روی بیماران سرطانی به این نتیجه رسیده است که برخی از مولکول های موجود در قارچ فعالیت نوعی از گلبول های سفید به نام «سلول های قاتل طبیعی» را افزایش می دهند. سلول های قاتل طبیعی با عفونت و سرطان در بدن مبارزه می کنند.

مطالعه دیگری نشان می دهد گانودرما گلبول های سفید دیگری به نام لنفوسیت ها را در افرادی که مبتلا به سرطان کولورکتال هستند افزایش می دهد. گرچه اکثر خواص ایمنی قارچ گانودرما در افراد بیمار مشاهده شده است، اما برخی شواهد نشان می دهند که این ماده خوراکی در تقویت افراد سالم هم موثر است.

در یکی از مطالعات مشخص شد این قارچ در ورزشکارانی که در معرض شرایط استرس زا قرار دارند عملکرد لنفوسیت ها را بهبود می دهد و به مبارزه با عفونت و سرطان کمک می کند. با این وجود، در تحقیقات دیگری در سالمندان سالم پس از 4 هفته تجویز عصاره گانودرما هیچ نشانه ای از بهبود عملکرد سیستم ایمنی یا التهاب دیده نشد.

به طور کلی، واضح است که گانودرما بر گلبول های سفید خون و عملکرد ایمنی اثر می گذارد. اما برای تعیین میزان این فواید روی افراد سالم و بیمار، تحقیقات بیشتری لازم است.

2. خواص ضد سرطان

بسیاری از مردم این قارچ را به دلیل خواص ضد سرطان آن مصرف می کنند.

مطالعه ای روی بیش از 4000 نجات یافته سرطان پستان نشان داد که حدود 59٪ آنها قارچ گانودرما مصرف کرده بودند. علاوه بر این، مطالعات متعدد آزمایشگاهی می گوید این قارچ به مرگ سلول های سرطانی منجر می شود. با این وجود نتایج این مطالعات لزوما به اثربخشی روی حیوانات و انسان ها اشاره نمی کند.

اثر قارچ گانودرما روی سرطان پروستات هم مورد مطالعه قرار گرفته است. زیرا محققان می دانند قارچ گانودرما می تواند روی هورمون تستوسترون موثر باشد.

یک مطالعه موردی نشان داده است که مولکول های موجود در این قارچ می توانند سرطان پروستات را در انسان معکوس کنند، البته تحقیق بزرگتری که در ادامه صورت گرفته است این نتیجه را پشتیبانی نمی کند.

علاوه بر این اثر قارچ گانودرما در مبارزه با سرطان روده بزرگ -کلون- هم مورد مطالعه قرار گرفته است. برخی تحقیقات نشان می دهند که یک سال درمان با گانودرما تعداد و حجم تومورهای روده بزرگ را کاهش می دهد.

گزارش دقیقی از مطالعات متعدد عنوان می کند که قارچ گانودرما به طور معنی داری روی افراد مبتلا به سرطان تاثیر می گذارد. از جمله این تاثیرات می توان به افزایش فعالیت گلبول های سفید خون، کمک به مبارزه با سرطان و بهبود کیفیت زندگی بیماران سرطانی اشاره کرد.

با این حال، محققان می گویند که گانودرما باید همراه با درمان های مرسوم استفاده شود، نه به جای آن.

به یاد داشته باشید که بسیاری از مطالعات انجام شده روی ارتباط قارچ گانودرما با سرطان، کیفیت بالایی نداشتند. از این جهت، برای تایید نتایج به تحقیقات بیشتری نیاز است.

3. مبارزه با خستگی و افسردگی

مهم ترین اثری که از گانودرما شناخته شده است، تاثیر آن روی سیستم ایمنی است، اما این ماده فواید بالقوه دیگری هم دارد. از جمله خواص دیگر گانودرما می توان به کاهش خستگی و افسردگی و همچنین بهبود کیفیت زندگی اشاره کرد.

در مطالعه ای اثرات گانودرما روی 132 فرد مبتلا به نوراستنیا بررسی شد. نوراستنیا عارضه ای است که منجر به درد، سرگیجه، سردرد و تحریک پذیری می شود.

محققان دریافتند پس از 8 هفته مصرف مکمل ها خستگی کاهش می یابد و احساس نشاط و سلامت افزایش می یابد.

مطالعه بعدی می گوید بعد از 4 هفته از مصرف پودر گانودرما در گروهی شامل 48 بازمانده سرطان پستان، خستگی کاهش پیدا می کند و کیفیت زندگی بالا می رود. علاوه بر این، افرادِ تحت مطالعه اضطراب و افسردگی کمتری را تجربه کرده اند.

با این که تاثیرات مثبتی از قارچ گانودرما روی بیماران وبیماری ها مشاهده شده است، اما هنوز مشخص نیست که این خواص چه تاثیری روی افراد سالم دارد.

علاوه بر تاثیر قارچ روی سیستم ایمنی بدن و کیفیت زندگی، قارچ گانودرما خواص بالقوه ای دارد که ممکن است روی سلامتی شخص تاثیر مثبتی بر جا بگذارد.

4. سلامت قلب

یک مطالعه 12 هفته ای روی 26 نفر نشان داد قارچ گانودرما کلسترول خوب -HDL- را افزایش می دهد و تری گلیسیرید را پایین می آورد. البته تحقیقات دیگری روی بزرگسالان سالم هیچ علامتی از کاهش عوامل خطرساز بیماری قلبی را نشان نداد.

همچنین یک بررسی تحلیلی بزرگ روی پنج مطالعه مختلف شامل حدود 400 نفر نشان می دهد که این قارچ هیچ تاثیر مثبتی روی سلامت قلب ندارد. محققان دریافتند که مصرف قارچ گانودرما به مدت 16 هفته کلسترول را بهبود نمی دهد.

به طور کلی، در زمینه ارتباط قارچ گانودرما با سلامت قلب به تحقیقات بیشتری نیاز است.

5. کنترل قند خون

مطالعات متعدد نشان می دهند که مولکول های موجود در قارچ گانودرما قند خون را در حیوانات کاهش می دهند. برخی از مطالعات اولیه در انسان، یافته های مشابهی را گزارش کرده اند؛ اما اکثریت این تحقیقات از این نتیجه پشتیبانی نمی کنند. محققان پس از ارزیابی صدها نفر از شرکت کنندگان، هیچ فایده ای از مصرف قارچ گانودرما در کاهش قند خون ناشتا نیافتند.

در پژوهشی میزان قند غیر ناشتا –میزان قند پس از غذا- بررسی شد. در برخی موارد، قارچ گانودرما منجر به کاهش قند خون می شود، اما در برخی دیگر، اثر آن حتی بدتر از دارونما بوده است.

همچنان، تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است.

6. وضعیت آنتی اکسیدانی بدن

آنتی اکسیدان ها مولکول هایی هستند که از آسیب به سلول های بدن جلوگیری می کنند.

از آنجا که این عملکرد بسیار مهم است، توجه زیادی به مواد غذایی و مکمل هایی می شود که می توانند وضعیت آنتی اکسیدانی را در بدن ارتقا دهند.

بسیاری افراد ادعا می کنند که قارچ گانودرما برای این منظور موثر است، اما در مطالعات متعدد هیچ تغییری در میزان دو آنزیم آنتی اکسیدان مهم خون پس از مصرف قارچ به مدت 4 تا 12 هفته نشان داده نشده است.

دوز مصرف

میزان مصرف قارچ با توجه به فرم مورد استفاده، فرق می کند. بر خلاف برخی از غذاها یا مکمل ها، دوز قارچ گانودرما به طور قابل توجهی بر اساس نوع آن تعیین می شود.

اگر کسی خود قارچ را مصرف کند، بیشترین دوز مصرفی را خواهد داشت. در این موارد، میزان مصرف هر دوز با توجه به اندازه آن بین 25 تا 100 گرم است.

به طور معمول، عصاره خشک قارچ به جای آن استفاده می شود. در این موارد، دوز مصرفی تقریبا 10 برابر کمتر از زمانی است که خود قارچ را مصرف می کنید. به عنوان مثال، 50 گرم قارچ گانودرما با حدود 5 گرم عصاره قارچ برابری می کند. دوز مصرفی عصاره قارچ در موارد مختلف متفاوت است، اما معمولا محدوده استفاده آن حدود 1.5 تا 9 گرم در روز است.

علاوه بر این، برخی از مکمل ها تنها از بخش های خاصی از عصاره استفاده می کنند. در این موارد، دوز توصیه شده بسیار کمتر از مقادیر اشاره شده در بالاست.

از آنجا که دوز پیشنهادی با فرم مصرفی قارچ تغییر عمده ای می کند، بسیار مهم است که بدانید هر فرم به چه میزان دوزی نیاز دارد.

عوارض جانبی و خطرات احتمالی

عصاره قارچ گانودرما اگر به مدت یک سال و به صورت خوراکی استفاده شود، احتمالا بی خطر است.

پودر قارچ گانودرما اگر به مدت بیش از یک ماه و به صورت خوراکی استفاده شود احتمالا خطراتی در پی دارد. استفاده از پودر قارچ گانودرما اثرات سمی در کبد به همراه دارد.

قارچ گانودرما همچنین عوارض جانبی دیگری از جمله خشکی دهان، گلو و ناحیه بینی را شامل می شود و ممکن است خارش، ناراحتی معده، خونریزی بینی و مدفوع خونی ایجاد کند. تنفس اسپورهای گانودرما هم باعث آلرژی می شود.

هشدارهای ویژه

بارداری و شیردهی: اطلاعات قابل اطمینانی در زمینه ایمنی مصرف قارچ گانودرما در بارداری یا شیردهی، وجود ندارد. بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید و از مصرف آن خودداری کنید.
اختلال خونریزی: دوزهای بالای قارچ گانودرما خطر خونریزی در برخی از افراد مبتلا به اختلالات خونریزی را افزایش می دهد.
فشار خون پایین: به نظر می رسد قارچ گانودرما منجر به کاهش فشار خون می شود. نگرانی هایی در این زمینه وجود دارد که این قارچ فشار خون پایین را کمتر کند و در روند درمان اختلال ایجاد کند. اگر فشار خونتان کم است، بهتر است از مصرف قارچ گانودرما اجتناب کنید.
اختلال لخته شدن خون به نام ترومبوسیتوپنی: دوزهای بالای قارچ گانودرما خطر خونریزی در افراد مبتلا به ترومبوسیتوپنی را افزایش می دهند. اگر دچار این عارضه هستید، از قارچ گانودرما استفاده نکنید.
جراحی: دوز بالای قارچ گانودرما در صورت استفاده قبل یا بعد از جراحی در بعضی افراد خطر ابتلا به خونریزی را افزایش می دهد. استفاده از قارچ گانودرما را حداقل 2 هفته قبل از عمل جراحی متوقف کنید.

تداخل دارویی

به گزارش «بهپو» و به نقل از «وبمد»، در مصرف قارچ با این ترکیبات دارویی احتیاط کنید:

تداخل داروهای فشارخون با گانودرما: قارچ گانودرما فشار خون را کاهش می دهد، اما مصرف آن همراه با داروهای فشار خون می تواند فشار خون را بیش از حد کم کند. بعضی از داروها برای فشار خون کاپتوپریل، انالاپریل، لوزارتان، والسارتان، دیلیتازیم، آملودیپین، هیدروکلروتیازید و فوروزماید هستند.

تداخل داروهای ضد انعقاد خون -داروهای ضد انعقاد / ضد پلاکت- با قارچ گانودرما: دوزهای بالای قارچ گانودرما ممکن است روند لخته شدن خون را کند کنند. مصرف قارچ گانودرما همراه با داروهای ضد لخته احتمال کبودی و خونریزی را بالا می برد. بعضی از داروهای کند کننده لخته خون عبارتند از: آسپرین، کلوپیدوگرل، دیکلوفناک، ایبوپروفن، ناپروکسن، دالتپارین، انوکساپارین، هپارین و وارفارین./