آشنایی با مفهوم بیماریهای خودایمنی و آرتریت روماتوئید

در این حالت سیستم ایمنی شما در تشخیص دوست از دشمن اشتباه کرده و بدن تان را تشخیص نمی دهد. در نتیجه بدن آنتی بادی هایی می سازد که به سلول ها، بافت ها یا اندام های خودش حمله می کند.

شاید تعجب کنید اگر به شما بگوییم که دیابت نوع یک، بیماری گریو و مولتیپل اسکلروزیس (ام-اس) همگی ریشه در یک خانواده دارند: اختلال سیستم ایمنی یا همان چیزی که پزشک به شما گفته است: بیماری های خودایمنی. اما بیماریهای خودایمنی چه بیماریهایی هستند؟
در حالت طبیعی، سیستم ایمنی شما شبیه یک محافظ فداکار با دو هدف اصلی عمل می کند:

مانع رشد خارج از کنترل سلول ها می شود.
بدن شما را از مهاجم های بیرونی مثل ویروس ها حفظ می کند.

وقتی بدن شما به عفونتی مثل سرماخوردگی یا آنفولانزا آلوده می شود، سیستم ایمنی جنگ و ستیزی را در بدن به راه می اندازد. نتیجه آن بروز التهاب در داخل بدن و علائمی چون آبریزش چشم و بینی خواهد بود.
تشخیص اشتباه؟ وضعیت مشابه آنچه گفتیم وقتی اتفاق می افتد که شما مبتلا به یک بیماری خود ایمنی باشید. در این حالتسیستم ایمنی شما در تشخیص دوست از دشمن اشتباه کرده و بدن تان را تشخیص نمی دهد. در نتیجه بدن آنتی بادی هایی می سازد که به سلول ها، بافت ها یا اندام های خودش حمله می کند.
شبیه آلرژی ها، اما متفاوت: بیماریهای خودایمنی و آلرژی ها یک شباهت با هم دارند: هر دو فراتر از پاسخ سیستم ایمنی هستند اما این دو تفاوت هایی نیز دارند.
در آلرژی ها، سیستم ایمنی به یک مهاجم خارجی پاسخ می دهد، چیزهایی مثل قارچ، گرد و خاک یا غذایی خاص. اما در بیماریهای خودایمنی، سیستم ایمنی به چیزهایی درون بدن شما پاسخ می دهد. مثلا در بیماری آرتریت روماتوئید سیستم ایمنی به مفاصل و پوشش آنها حمله می کند.
خانواده ای از بیماریها و بیماری خانوادگی: وقتی به یک بیماری خودایمنی مبتلا هستید در قسمت های مختلف بدن تان علایم دارید. اما همه این علایم در اثر حمله سیستم ایمنی به بافت های بدن است. بنابراین اگرچه بیماری های خودایمنی اغلب در اعضای یک خانواده دیده می شود، ممکن است همه اعضا بیماری مشابه نداشته باشند. آیا عمه شما بیماری مولتیپل اسکلروزیس دارد؟ در اینصورت ممکن است در شما علایم مفصلی دیده شود.
بنابراین آگاهی از سابقه بیماریهای خانوادگی به فرد کمک خواهد کرد که بیماری اش زودتر تشخیص داده و درمان شود. اگر در خانواده شما فردی هست که بیماری خودایمنی دارد، مراقب علایم خطر در خود باشید. یا اگر به یکی از این اختلالت مبتلایید، مثل آرتریت روماتوئید، در اعضای خانواده یا فرزندان خود بدنبال علایم مشابه باشید.

وقتی آرتریت روماتوئید دارید چه اتفاقی می افتد؟

در این وضعیت سیستم ایمنی به غشایی که مفاصل را در برگرفته حمله می کند. این کار باعث دردناک شدن، گرم شدن، تورم و سفتی مفاصل می گردد. آرتریت روماتوئید همچنین می تواند سایر بخش های بدن را متاثر سازد، مثلا چشم ها، دهان یا ریه ها.
خستگی و افسردگی نیز در بیماران روماتیسمی شایع است. در تحقیقی که اخیرا توسط AARDA روی 8000 بیمار مبتلا به بیماریهای خودایمنی انجام شد مشخص شد که خستگی مشکل شماره یک بیماران است. این نوع خستگی نیمی از بیماران مبتلا به بیماریهای خودایمنی را ازداشتن کار باز می دارد و همین مساله اغلب باعث افسردگی آنها می شود. مطالعات بیشتری لازم است انجام شود تا مشخص شود خستگی چه نقشی در این اختلالات بازی می کند.

چه عواملی محرک بیماریهای خودایمنی مثل آرتریت روماتوئید است؟

این مساله هنوز به درستی معلوم نیست. اما محققان به پیشرفت هایی در این زمینه رسیده اند. آنها برخی عوامل را کللیدی و برخی دیگر را با نقش کمتر تشخیص داده اند. همانند سایر بیماریهای مزمن مثل بیماری قلب، تنها یک چیز عامل این بیماری نیست. چیزهای زیادی با هم دست به یکی می کنند تا نهایاتا خطر بیماری را در شما افزایش می دهند.
این عوامل شامل فاکتورهای خطر ژنتیکی ارثی در خانوده شماست. همچنین محیط شخصی و سبک زندگی نیز در این بیماری موثر اند.
ژنتیک آرتریت روماتوئید: در ارتباط با اکثر بیماریهای خودایمنی، یک ژن مسوول تشخیص داده شده است. نام این ژن آنتی ژن لوکوسیت انسانی human leukocyte antigen (HLA) است. همچنین 200 ژن دیگر نیز وجود دارد که تا حدودی شانس ابتلا به آرتریت روماتوئید را در فرد افزایش می دهند.
بنابراین اگر شما یکی از این ژنها را به ارث ببرید چه اتفاقی می افتد؟ شانس ابتلا به یک بیماری خودایمنی نسبت به دیگران در شما افزایش خواهد یافت. یک عفونت یا چیزی شبیه به آن التهاب بدن را تشدید کرده و زمینه ساز بروز بیماری خواهد شد.

دیگر عوامل موثر: آنچه که در زندگی برای شما اتفاق می افتد در اینکه به یکی از این اختلالات دچار شوید نقش دارد. مطالعه دوقلوها نشان داده است که محیط ممکن است نقشی حتی پررنگ تر از ژن ها در ابتلا به این بیماریها داشته باشد.
همچنین تحقیقات نشان داده است که چگونه التهاب بخشی از آن چیزی است که می تواند شروع کننده یک بیماری خودایمنی باشد. مثلا محققان در حال مطالعه برروی موجودات بسیار ریز زنده ای هستند که میکروب نام دارند و در روده، دهان یا بر روی پوست شما زندگی می کنند. این میکروب ها ممکن است در ارتباط با سیستم ایمنی بدن انسان کاری کنند که حتی تصور هم نمی کنید. اگر این میکروب ها خارج از تعادل باشند می توانند سیستم ایمنی بدن را تهدید کرده و موجب التهاب بیشتر گردند.
از سایر محرک ها می توان به نور زیاد خورشید، آفت کش ها و دود سیگار اشاره کرد. هورمون ها نیز احتمالا نقش مهمی دارند، از آنجا که بیماریهای خودایمنی در زنان بیشتر از مردان دیده می شود.

درمان های موجود چیست؟

درمان های دارویی و تغییر سبک زندگی اغلب علائم بیماری را کنترل کرده و سرعت بدتر شدن این بیماریها را کم می کند.
درمان های دارویی: داروهای زیادی این روزها وجود دارد که به درمان آرتریت روماتوئید و دیگر بیماریهای خودایمنی کمک می کنند. برخی از آنها تسکین دهنده درد هستند. برخی دیگر باعث کاهش التهاب می شوند. درمان زوداهنگام و به موقع با این داروها بهترین راه برای پیشگیری از آسیب مفاصل است.
تغییر سبک زندگی: شما قادر به تغییر ژن های خود نیستید اما گاهی می توانید روش زندگی خود را تغییر دهید در نتیجه بدن تان به درمان ها پاسخ بهتری خواهد داد.
حتی اگر به بیماری خودایمنی دچار نیستید اما فکر می کنید که در خطر ابتلا قرار دارید، دنبال کردن این توصیه ها شانس ابتلا به این بیماریها را در شما کاهش خواهد داد:

برای فرونشاندن التهاب:

اگر سیگار می کشید، ترک کنید.
به اندازه کافی بخوابید.
استرس را در خود کاهش دهید. از روش های تنفس عمیق یا مدیتیشن استفاده کنید. یا سرگرمی که دوست دارید را انجام دهید. رابطه خود را با دیگران تقویت کنید. تحقیقات نشان داده است که آدم های تنها التهاب بیشتری در بدن خود نشان می دهند.
زیاد مقابل نور خورشید نایستید.
ورزش کنید.
از خوردن غذاهایی که التهاب را تشدید می کنند پرهیز کنید. متخصص تغذیه می تواند به شما بگوید چه غذاهایی ممکن است خاصیت التهاب زایی داشته باشند و چگونه می توانید با یک روش سالم آنها را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
غذاهایی انتخاب کنید که التهاب را کاهش می دهند، مثل خوراکی های سرشار از امگا-3. ماهی سالمون و خوراکیهای غنی شده یا تخم مرغ گزینه های پیشنهادی ما به شماست، آنها را فراموش نکنید!/