راز هایی که لب ها درباره سلامت می گویند

از روی تغییرات ایجاد شده در لب می توان به بعضی بیماری های پوستی و داخلی مانند کم خونی، کرون، دیابت، حساسیت به رژ لب، مکیدن لب ها و... پی برد. لب ها نسبت به عوامل محیطی مانند ورش باد شدید، خشکی هوا، گرما، نور خورشید و... بسیار حساس هستند و این عوامل باعث ترک خوردگی آن ها می شود.
به گزارش «بهپو»، حسین طباطبایی، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، می گوید این آسیب نه تنها برای فرد ناراحت کننده است، بلکه زمینه بروز التهابات لب را هم فراهم می کند.

9بیماری مهم لب، از شایع ترین تا خطرناک ترین

1-کیلاتیس

اگر بیماری ها و ناراحتی های مربوط به لب را طبقه بندی کنیم، اولین مورد برحسب شیوع، «کیلاتیس» یعنی ورم و التهاب لب است که دلایل مختلفی در بروز آن نقش دارند. هوای گرم و خشک مهم ترین عامل است، زیرا تبخیر رطوبت لب افزایش می یابد و سپس باعث خشکی می شود. غیر از این عامل محیطی حساسیت لب ها به خصوص لب پایین به مواد موضعی مانند رژ لب، ترکیبات موجود در این ماده آرایشی و فنول... منجر به خشکی، پوسته پوسته شدن و ایجاد ترک و شیار روی لب خواهد شد. این اتفاق تحت تاثیر نور خورشید در افرادی که طولانی مدت در معرض این پرتو ها هستند هم بروز می کند، زیرا گرما باعث تبخیر رطوبت لب، قرمزی، خشکی و پوسته شدن می شود. از دیگر علل التهاب لب باید به عفونت ها مانند قارچ ها و باکتری ها و به ندرت زمینه ارثی اشاره کرد.
از آن جا که لب پایین بزرگ تر و برجسته تر از لب بالاست عوارض هم شدیدتر خواهد بود و گاهی فقط لب پایین گرفتار می شود. به جز آفتاب، محیط خشک و عوامل حساسیت زا موجب ورم لب مزمن می شوند. ممکن است لب ها در اثر ضربه یا عفونت دچار نوع حاد این بیماری شوند. در این حالت ورم لب مهم تر از پوسته شدن است. لب ورم می کند و به دلیل افزایش عروق کاملا قرمز می شود و ترشحاتی هم دیده خواهد شد. خشکی و پوسته شده کنار ترشحات لب منجر به تشکیل دلمه می شود که معمولا بیمار آن را جدا می کند و مجدد دلمه به سرعت شکل می گیرد سپس شیار و شکاف روی لب ایجاد می شود و میکروب ها و باکتری های ثانویه روی پوست خراشیده سوار می شوند و می توانند باعث عفونت ثانویه شوند. این مشکل به خصوص در افرادی که به پزشک مراجعه نمی کنند یا اقدامات درمانی لازم را انجام نمی دهند، بیشتر دیده می شود.

2- انگولر کیلاتیس

دومین بیماری شایع لب «انگولر کیلاتیس» است که در واقع ورم لب در قسمت گوشه لب هاست. این مشکل بیشتر در سالمندان اتفاق می افتد که لب بالا و پایین به دلایلی مانند تحلیل لثه، تحلیل عضلات صورت، دندان کشیدن گوشه لب و ... روی هم می افتد. در این حالت گوشه لب ها همیشه هوا می خورد دایم به دلیل آب دهان مرطوب می ماند و زمینه ساز التهاب، ترشح و رشد قارچ «مولینیا» می شود که با سفیدک و لیچ شدن گوشه لب همراه است. ترشح زیاد بزاق به دلیل ساختار ژنتیکی افراد یا مصرف مکرر دارو های ترش مزه مهم ترین عامل رطوبت بیش از حد و تجمع آن در گوشه های لب است. در بچه های کوچک و افراد عقب مانده های ذهنی که قادر به کنترل عضلات دهان نیستند، ترشح زیاد بزاق سبب رطوبت دایم لب و گوشه های آن می شود و چنین ناراحتی هایی را در پی دارد.

3- حساسیت لب به مواد مختلف

حساسیت لب به مواد بیرونی بیماری بسیار شایع دیگر است. در واقع لب ها هم مانند لثه و دهان به بعضی مواد خصوصا دهانشویه، خمیر دندان، میوه های ترش، میوه هایی مانند انبه مرکبات و غذا های ادویه دار واکنش نشان می دهند که معمولا با قرمزی و خارش بروز می کند.

4- مکیدن لب

مکیدن مداوم لب با دندان یا لب بالا که بیشتر در افراد مضطرب و عصبی دیده می شود با فرد عادت به این کار دارد، سلامت لب ها را به خطر می اندازد. این کار به تدریج منجر به قرمز شدن لب و سپس قرمزی مایل به آبی می شود و به دنبال هوا خوردن لب و احساس ناخوشایند خشکی، فرد مرتب لب ها را با آب دهان خیس می کند. رطوبت مداوم ناشی از بزاق منجر به کیلاتیس و در صورت رعایت نکردن بهداشت، رشد و تکثیر قارچ ها خواهد شد.

5- کیست موکوس

غدد بزاقی در بالا و پایین دهان همه افراد وجود دارد که گاهی زمان هضم غذا به دلایلی بسته می شود و باعث ایجاد «کیست موکوس» -موکوسل- خواهند شد. در این حالت کیست به شکل سفت و نخود مانند زیر پوست لب احساس می شود که ناشی از خطر مسدود شدن مجاری بزاقی است و اگر دچار عفونت شود هم با درد، ورم و بیرون ریختن چرک در صورت پارگی همراه است. بهترین راه درمان کیست های لب پیش از عفونی شدن، عمل جراحی است، اما باید متخصص به خوبی این کار را انجام دهد، زیرا اگر جراحی به درستی انجام نشود، کیست به دلیل امتداد مجاری بزاقی دوباره ایجاد می شود.

6- لنف اِدم

غدد لنفاوی مانند عروق خونی در همه قسمت های بدن از جمله لب ها وجود دارند که در صورت مسدود شدن مجاری لنفاوی لب که در این قسمت خیلی زیاد است، منجر به عارضه ای به نام «لنف اِدم» می شود که این پس زده شدن آب با ورم سفت و دردناک همراه است و ممکن است به کیست های بزرگی هم تبدیل شود که البته با کیست های موکو متفاوت خواهد بود. در بعضی موادر هم «لنفانژیت» گفته می شود که در واقع مجاری لنفی عفونی می شود و لب متورم، سفت و دردناک خواهد شد.

7- فیستول مادرزادی لب

این ناهنجاری از زمان تولد به شکل یک سوراخ معمولا در لب پایین وجود دارد و با ترشح هم همراه است. در بعضی افراد کامل است و ترشح دارد، اما در بعضی دیگر تنها به شکل یک فرورفتگی دیده می شود. فیستول لب بیشتر در نوزادان مبتلا به لب شکری وجود دارد که در دوران جنینی دچار نقص ژنتیکی و مستعد این مشکلات می شوند. این بیماری ارثی است و به صورت مساوی به فرزندان به ارث خواهد رسید. فیستول کامل به راحتی قابل تشخیص است، اما در صورت فرورفتگی که زیر آن مجراست ممکن است همه پزشکان به درستی قادر به تشخیص نباشند. لب شکری یا شکاف کام در تشخیص فیستول لب کمک کننده است.

8- لوکوپلازی لب

در صورت بروز این ناراحتی یک قسمت از لب سفید و سفت می شود و در موارد پیشرفته وقتی که فرد آن را دندان می گیرد، دچار خون ریزی می شود. «لوکوپلازی» می تواند پیش زمینه ابتلا به سرطان لب باشد که در سیگاری های قهار و افرادی که مدام پیپ یا قلیان می کشند، شایع تر است، زیرا به طور کلی نیکوتین مهم ترین عامل لوکوپلازی لب به خصوص لب پایین است.

9- سرطان لب

سرطان لب یکی از سرطان های بسیار جدی است که کوچک ترین لمس در قسمت لب منجر به خونریزی آن می شود. این سرطان بسیار متاستاز دهنده است و خیلی سریع به غدد لنفاوی اطراف لب می رشد و به اندام های داخلی کبد، معده، ریه و ... گسترش می یابد. سرطان لب علاوه بر مبتلایان به لوکوپلازی لب، در افرادی که در معرض تماس طولانی و مداوم با نور خورشید بدون استفاده از ضد آفتاب یا کلاه لبه دار هستند هم دیده می شود.

تزریق ژل و خالکوبی؛ زیبایی به قیمت از دست دادن سلامت

گرچه این روز ها پیروی از مد و روش های مصنوعی کسب زیبایی مانند انواع خالکوبی، تزریق ژل و ... بسیار رایج شده، نباید خطرات ناشی از آن ها را نادیده گرفت.
خالکوبی در هر قسمتی از بدن از جمله لب می تواند بدون عارضه باشد، اما در مواردی می تواند منجر به حساسیت شدید و گرانوم جسم خارجی شود که در واقع بدن علیه آن واکنش نشان می دهد. همچنین گاهی بعضی بیماری های نهفته پس از این کار بیدار می شوند.
انتقال ویروس ایدز و هپاتیت هم در صورت استفاده از سوزن های مشترک و غیر استریل مشکل بسیار جدی و خطرناکی است.
در رابطه با تزریق ژل به لب ها هم باید اشاره کرد حتی استفاد از ژل استاندارد هم مشکل ساز است و موجب کبودی، خونریزی، عفونت، غده یا ندول می شود. متاسفانه در مواردی از ژل های غیر استاندارد به دلیل قیمت کمتر هم استفاده می شود که به دلیل مواد ناخالص موجود در آن ها، لب ورم می کند و قرینه بودن به دلیل جذب نشدن مواد در یک قسمت به هم می خورد. همچنین اگر فرد تخصص کافی برای این کار نداشته باشد ممکن است نتواند به طور یکنواخت ژل را تزریق کند. مشکل بسیار مهم ژل های غیر استاندارد این است که ممکن است سال ها یا حتی همیشه بدون حل شدن باقی بمانند و زیبایی طبیعی فرد به طور کلی آسیب ببیند، در حالی که ژل های استاندارد معمولا بین 8 ماه تا یک سال حل می شوند و از منظر تغییرات ظاهری می توان به بازگشت زیبایی طبیعی امیدوار بود.
تزریق ژل و دیگر اقدامات این چنین تنها در موارد ناهنجاری های جدی یا تغییر ساختار لب به دلیل تصادف و ... می تواند منطقی به نظر برسد، در غیر این صورت بهایی جز از دست دادن سلامت نخواهد داشت.

مهم ترین نکات مراقبت از لب ها

همان گونه که توجه سلامت و شادابی پوست مهم است لب ها هم همواره باید مورد توجه قرار بگیرند. نخستین توصیه استفاده از کرم ضد آفتاب مخصوص لب ها برای افرادی است که به دلایل مختلف شغلی و زندگی دایم در معرض نور خورشید هستند. مرطوب کردن مداوم لب ها با بزاق دهان نه تنها در رطوبت رسانی این قسمت ها هیچ تاثیری ندارد، بلکه به تدریج زمینه ساز خشکی و بروز مشکلات جدی تر می شود.
همچنین مرطوب نگه داشتن لب ها در هوای خشک برای پیشگیری از خشکی پوست لب ها و ترک خوردگی ناشی از آن به کمک مرطوب کننده های مخصوص لب اهمیت دارد. همواره باید به خاطر داشت پس از خوردن غذا و میوه به خصوص خوراکی های شور، تند و ترش، دهان و لب ها با آب شسته شوند تا زمینه حساسیت کاهش یابد.
هرگز نباید در استفاده از رژ لب افراط کرد. حتما پس از موقعیت هایی مانند میهمانی و ... باید لب ها را به خوبی پاک کننده مناسب تمیز کرد تا زمینه واکنش ناشی از ترکیبات موجود در این لوازم آرایشی کاهش یابد.

5 نیاز روزانه لب ها

1- استفاده از کرم ضد آفتاب مخصوص لب

استفاده روزانه نرم کننده های مخصوص لب که حاوی ضد آفتاب هستند، ساده ترین راهکار برای جلوگیری از خشکی و تاثیرات سوء پرتو های خورشید بر پوست حساس لب ها خواهد بود. بهتر است چنین محصولاتی 2 تا 3 مرتبه در روز روی لب ها استفاده شوند تا نقش محافظتی آن ها تضمین شود.

2- تامین رطوبت کافی

تغییرات ناگهانی دما، باقی ماندن ذرات بعضی مواد غذایی و مواجهه با ترکیبات سمی عواملی هستند که به شکل مستقیم بر سلامت لب ها تاثیر می گذارند. این تاثیرات روند محافظت طبیعی چربی طبیعی پوست را مختل می کنند و منجر به مرگ سلول های عامل سلامت لب ها می شوند. از همین رو، لازم است استفاده از مرطوب کننده مخصوص لب یا حداقل کمی روغن نارگیل چند بار در روز رعایت شود.

3- دوری از مصرف دخانیات

مصرف مداوم توتون و تنباکو نه تنها زیبایی دندان ها را تحت تاثیر قرار می دهد، بلکه به تدریج از زیبایی لب ها هم می کاهد. ترکیبات سمی موجود در این مواد روند پیری پوست را تسریع می کنند، رطوبت رسانی طبیعی را کاهش می دهند و زمینه بروز لکه روی لب ها و بیماری های جدی تر را تسهیل می کنند.

4- پاک کردن سلول های مرده

جمع شدن سلول های مرده روی پوست لب ها کاملا قابل مشاهده است، زیرا تبدیل به پوسته های فلس مانندی می شود که به نظر می آید خیلی راحت قابل جدا شدن است. برای از بین بردن این پوسته ها فقط باید از لایه بردار های مخصوص پوست لب استفاده کرد، زیرا جدا کردن پوسته ها با دست، معمولا باعث آسیب به پوست لب می شود. اگر پاک کننده یا لایه بردار در دسترستان نیست، می توانید با کمی شکر و عسل یک لایه بردار طبیعی درست کنید. حتی می توانید به آرامی مسواک نرمی را روی لب بکشید تا پوسته ها جدا شود.

5- نوشیدن آب فراوان

به گزارش «بهپو»، به نقل از «هفته نامه سلامت»، سلامت لب ها تا حد بالایی به نوشیدن آب بستگی دارد، زیرا نه تنها اکسیژن رسانی تسهیل می شود، بلکه رطوبت طبیعی بدن هم حفظ خواهد شد. نوشیدن آب فراوان حداقل دو لیتر در روز باعث محافظت از لب ها، تامین رطوبت و بازسازی مداوم این قسمت ها می شود. در واقع زمانی که بدن به اندازه کافی مایعات دریافت نکند، دهان اولین قسمتی است که علایم دهیدرانه شدن را بروز می دهد./

ورود به حساب کاربری