سر درد کودک را جدی بگیرید

«سردرد» یکی از علایمی است که در همه سنین از جمله کودکان و حتی شیرخواران بروز می کند و حدود 90 درصد مردم حداقل یک بار در زندگی خود سردرد شدید را تجربه می کنند. برخلاف تصور عامه مردم، میگرن در کودکان بسیار شایع است. بین 7 تا 10 درصد بچه ها درجاتی از میگرن را دارند و در دخترها حدود 2 تا 3 برابر بیشتر از پسرها شایع است.

«سردرد» یکی از علایمی است که در همه سنین از جمله کودکان و حتی شیرخواران بروز می کند و حدود 90 درصد مردم حداقل یک بار در زندگی خود سردرد شدید را تجربه می کنند. برخلاف تصور عامه مردم، میگرن در کودکان بسیار شایع است. بین 7 تا 10 درصد بچه ها درجاتی از میگرن را دارند و در دخترها حدود 2 تا 3 برابر بیشتر از پسرها شایع است.
به گزارش «بهپو»، سردردهای کودکان ممکن است حاد یا مزمن -بیش از یک هفته- یا دوره ای باشند. سردردهای میگرنی یا تنشی که استرس و زمینه ژنتیک در بروز آنها خیلی مهم هستند، جزو سردردهای اولیه محسوب می شوند، اما گاهی سردرد ناشی از علل دیگری مانند مننژیت، آنسفالیت، عفونت های مغزی، تومور مغزی یا افزایش فشار داخل مغز است که این سردردهای ثانویه بسیار خطرناک و جدی هستند. گاهی نیز دندان درد یا درد سینوزیت سبب احساس درد در جمجمه می شود که به آنها سردردهای ارجاعی گفته می شود.
پزشک متخصص باید انواع سردردها را بررسی کند و افتراق دهد. برخلاف بزرگسالان که سردرد حاد و شدید اولیه در آنها بسیار خطرناک است و امکان دارد نشانه ای از خونریزی مغزی باشد، خوشبختانه سردردهای حاد و ناگهانی کودک در صورتی که حال عمومی وی مساعد باشد، معمولا خطرناک نیست و مربوط به عفونت های سیستم تنفسی فوقانی است. در این موارد نیاز به اقدام خاصی غیر از اطمینان بخشی از سوی پزشک و درمان با مسکن استامینوفن نخواهد بود. البته در صورتی که سردرد حاد کودک با علایمی مانند تحریک مننژ، وخامت حال عمومی یا احتمال مشکلات خاصی همراه باشد، بررسی های دقیق تر از سوی متخصص و جدی گرفتن مساله اهمیت زیادی پیدا می کند. در رابطه با نقش ژنتیک در بروز سردردهای میگرنی نیز باید اشاره کرد که این مساله اثبات شده است و بچه هایی که پدر یا مادرشان سابقه این دردها یا معادل های میگرن مانند ماشین گرفتگی دچار شده اند در معرض خطر زیاد ابتلا به این مشکل هستند.

علایم سردرد در شیرخواران

علایم سردرد و «میگرن در کودکان»، به خصوص شیرخواران و به طور خاص تر در ماه های نخست تولد واضح و مشخص نیست. رنگ پریدگی، دل درد، بی قراری، خواب آلودگی، حرکات پرشی آنی، بی اشتهایی و بی حالی حتی ماشین گرفتگی همراه تهوع و استفراغ می توانند علایم سردرد بچه ها باشند. به طور کلی نباید علایم «سردرد در کودکان» را مانند بزرگسالان دانست.

سردردهایی که باید جدی بگیریم

در بعضی موارد سردرد کودکان نشانه ای از مشکلی جدی است و باید به عنوان یک عامل خطر در نظر گرفته شود که از جمله مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سردردهای پیشرونده که بیش از یک هفته طول کشیده، مزمن تلقی می شود و به تدریج شدت آنها افزایش می یابد.
سردرد اول صبح پیش از آنکه کودک از رختخواب برخیزد.
سردردی که کودک را از خواب بیدار کند.
اگر سردرد با استفراغ خوب شود، خطرناک است.
سردردهای دوره ای و تکرارشونده، به خصوص در سنین کمتر از 6 سال نیاز به مداخله پزشکی و تصویربرداری مغزی دارد.
سردرد همراه با کاهش وزن
زمانی که کودک به طور مکرر از سردرد شکایت دارد و علایم بارز میگرن در والدین دیده نمی شود نیاز به تصویربرداری مغزی خواهد بود.
سردرد همراه با علایمی مانند بی حسی یا فلج نیمی از بدن، کاهش بینایی، تشخیص افزایش فشارخون حین معاینه و ورم اعصاب انتهای چشم

چنین مواردی بسیار مهم و خطرناک هستند و کودک باید بلافاصله توسط پزشک متخصص معاینه شود وا قدامات لازم مانند تصویربرداری مغز و... انجام گیرد.

درمان سردرد کودکان

در مرحله حاد سردرد، کودک باید در محیطی تاریک و آرام استراحت کند و داروهای مسکن مانند استامینوفن و حتی استامینوفن کدیین به طور موقت توصیه می شود. مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن تجویز نمی شود زیرا عوارض گوارشی و خونریزی روده ای برای کودک دارد که البته در موارد ضرورت ممکن است لازم باشد. همچنین بعضی داروهای گروه تریپتان ها که برای بزرگسالان مورد استفاده است نباید برای کودکان تجویز شود.
اگر کودک دچار تهوع و استفراغ شدید است می توان داروهای ضدتهوع را در مرحله حاد سردرد تجویز کرد. در مواردی که کودک از سردرد شدید، مداوم و مکرر شکایت دارد و نتیجه معاینات طبیعی است و پزشک مشکل خاصی را مشاهده نکرد باید به درمان های پیشگیرانه توجه داشته باشید.

چه کنیم که کودکمان سردرد نگیرد؟

پیش از اقدامات دارویی، توجه به شیوه زندگی درست برای پیشگیری و کنترل سردرد بچه ها بسیار اهمیت دارد. بچه ها باید برنامه خواب منظمی داشته باشند. خواب خیلی زیاد و خیلی کم عامل تشدید سردرد خواهد بود. همچنین استفاده طولانی و زیاد از وسایلی مانند تلویزیون، رایانه، تلفن همراه و...به دلیل نور شدید صفحات نمایشگر عامل دیگر تشدید سردرد است. مسلما استرس نیز یکی از عوامل زمینه ساز سردرد است و زندگی در شرایط آرام به پیشگیری و بهبود آن کمک می کند. در مورد تغذیه هیچ فهرست از پیش تعیین شده ای برای محدودیت های غذایی مطرح نشده است و زمانی که مصرف بعضی داروها یا مواد غذایی عامل بروز یا تشدید درد شود باید از مصرف آنها پرهیز کرد.
ابتلا به میگرن اصلا عامل بازدارنده کودک از تحصیل نیست و خوشبختانه بسیاری از مبتلایان به این مشکل از هوش، دقت و توجه خوبی برخوردارند. در این شرایط کودک کاملا می تواند به درس خواندن ادامه دهد و تنها در صورتی که به دلیل مطالعه دچار سردرد شود باید تحت نظر پزشک دارو مصرف کند تا در روند تحصیل مشکلی ایجاد نشود./