اگر نیاز به استفاده از عصا یا واکر دارید، خواندن این مطالب را به شما توصیه میکنیم. در این مطلب یاد خواهیم گرفت چگونه با واکر، عصای زیر بغل و عصای دستی راه برویم، روی صندلی بنشینیم و از پله بالا و پایین برویم.
به نکات زیر دقت کنید
واکر وسیله مناسبی برای بالا رفتن از چند پله نیست. برای اینکار میتوان از سمت جلو از پله بالا و پایین رفت یا میتوان از پشت و عقبعقب از پله بالا رفت. روش هرکدام در زیر توضیح داده میشود.
بسیاری از افراد در طول عمر خود زمانی نیاز پیدا میکنند تا از وسایل کمکی برای راه رفتن استفاده کنند. واکر، عصای زیربغل یا عصای دستی از جمله این وسایل هستند. مهمترین علت نیاز مردم به استفاده از این وسایل عبارتند از:
- کم کردن درد ناشی از راه رفتن: درد اندام تحتانی به علل مختلفی ایجاد میشود. بیماریهای زیادی هستند که میتوانند در این قسمت از بدن موجب درد شوند. درد در هر قسمتی از لگن، مفصل ران، استخوان ران، زانو، ساق، مچ پا و یا کف پا میتوانند در هنگام راه رفتن بیشتر شده و به همین علت راه رفتن دچار اشکال میشود. استفاده از واکر یا عصا میتواند موجب شود تا در هنگام راه رفتن فشار کمتری به اندام دردناک وارد شده و در نتیجه درد کمتر شود.
- کمک به بهتر راه رفتن: بیماریهای مختلفی میتوانند موجب لنگش بیمار شوند. در صورتیکه علت لنگیدن درد در قسمتی از اندام تحتانی باشد، استفاده از واکر یا عصا میتواند درد را کمتر کرده و راه رفتن را بهتر کند. در موارد که علت لنگش، ضعف عضلات لگن و ران باشد استفاده از واکر و عصا میتواند موجب کمک اندام فوقانی به اندام تحتانی شود و با افزایش نقاط تماس بدن فرد با زمین، پایداری او را افزایش داده و راه رفتن او را بهتر کند.
- آسیبهای لگن و اندام تحتانی: در ضربات، دررفتگیها و شکستگیها در هر قسمت از لگن و اندام تحتانی، چه قبل و چه بعد از درمان، معمولا نیاز است تا مدتی فشار وزن بر اندام صدمه دیده وارد نشود. این اقدام لازم است تا آسیب وارد شده زمان و شرایط کافی را برای بهبود داشته باشد.
- اعمال جراحی در ناحیه لگن و اندام تحتانی: در بسیاری از جراحیها مانند مفصل ران و زانو یا جراحیهایی که روی استخوانهای این نواحی انجام میشوند، فرد باید تا مدتی با کمک واکر یا عصا راه برود.
من به کدامیک نیاز دارم، واکر یا عصا؟
بر حسب اینکه علت استفاده از کمک چه مشکلی باشد، نوع وسیلهای که استفاده میشود، متفاوت است. بهترین کسی که نوع وسیله را مشخص میکند، پزشک معالج است.
بعد از اعمال جراحی و پس از شکستگیها و دیگر آسیبهای وارده به لگن و اندام تحتانی، بهتر است تا مدتی از واکر استفاده کرد. واکر بسیار پایدارتر از عصا بوده و استفاده از آن هم راحتتر است. در روزهای اول بعد از جراحی، بیمار ممکن است قدری حالت ضعف و سرگیجه داشته باشد. در این حالت استفاده از واکر عاقلانهتر است. همچنین در بسیاری از اعمال جراحی، پزشک به بیمار اجازه نمیدهد تا مدتی پای جراحی شده را به زمین فشار دهد. انجام این کار برای کسی که اولینبار است میخواهد از یک وسیله کمکی برای راه رفتن استفاده کند، قدری مشکل بوده و مسلما شروع آن با واکر راحتتر است. بعد از چند روز تا چند هفته میتوان بهجای واکر از عصای زیر بغل استفاده کرد. در افراد مسن و دیگر کسانی که به علت ابتلا به بیماری مزمن دچار ضعف عضلانی هستند و تعادل کمتری دارند، بهتر است حداقل برای شروع راه رفتن از واکر استفاده کنند. بعد از اینکه مدتی سپری شد و تعادل آنها بهتر شد، میتوانند از دو عصای زیر بغل استفاده کنند.
استفاده از عصاهای دستی یا مچی نیازمند قدرت بیشتری در بازو ساعد بوده و نیاز بیشتری به کنترل و حفظ تعادل دارد. اگر به علت درد در لگن یا اندام تحتانی از عصا استفاده میکنید یا اگر احساس ضعف در پایین تنه داشته و قصد استفاده از عصا را دارید، میتوانید با یک عصای دستی یا مچی شروع کنید.
بعد از اعمال جراحی و پس از شکستگیها و دیگر آسیبهای وارده به لگن و اندام تحتانی، بهتر است تا مدتی از واکر استفاده کرد. واکر بسیار پایدارتر از عصا بوده و استفاده از آن هم راحتتر است. در روزهای اول بعد از جراحی، بیمار ممکن است قدری حالت ضعف و سرگیجه داشته باشد. در این حالت استفاده از واکر عاقلانهتر است. همچنین در بسیاری از اعمال جراحی، پزشک به بیمار اجازه نمیدهد تا مدتی پای جراحی شده را به زمین فشار دهد. انجام این کار برای کسی که اولینبار است میخواهد از یک وسیله کمکی برای راه رفتن استفاده کند، قدری مشکل بوده و مسلما شروع آن با واکر راحتتر است. بعد از چند روز تا چند هفته میتوان بهجای واکر از عصای زیر بغل استفاده کرد. در افراد مسن و دیگر کسانی که به علت ابتلا به بیماری مزمن دچار ضعف عضلانی هستند و تعادل کمتری دارند، بهتر است حداقل برای شروع راه رفتن از واکر استفاده کنند. بعد از اینکه مدتی سپری شد و تعادل آنها بهتر شد، میتوانند از دو عصای زیر بغل استفاده کنند.
استفاده از عصاهای دستی یا مچی نیازمند قدرت بیشتری در بازو ساعد بوده و نیاز بیشتری به کنترل و حفظ تعادل دارد. اگر به علت درد در لگن یا اندام تحتانی از عصا استفاده میکنید یا اگر احساس ضعف در پایین تنه داشته و قصد استفاده از عصا را دارید، میتوانید با یک عصای دستی یا مچی شروع کنید.
میتوان پای مشکلدار را به زمین فشار داد؟
قبل از راه رفتن با واکر یا عصا، بیمار باید حتما از پزشک معالج خود بپرسد که آیا میتواند پای مشکلدار را روی زمین بگذارد و آیا میتواند آن را روی زمین فشار دهد یا خیر. مقصود از پای مشکلدار، پای سمتی است که آسیب دیده، جراحی شده، درد دارد یا دچار ضعف عضلانی است. تصیمم پزشک بر حسب نوع بیماری یا آسیب وارد شده و نوع عمل جراحی متفاوت است و بسیار مهم است که نوع راه رفتن با واکر یا عصا از پزشک پرسیده شود. اگر به اشتباه پایی که نباید، بر زمین گذاشته شود، ممکن است عواقب جبرانناپذیری برای بیمار بوجود آید. دقت کنید تصمیمگیری در این مورد تنها و تنها با پزشک است و حتی پرستار، فیزیوتراپ و دیگر کادر درمانی نیز نمیتوانند در این مورد نظر بدهند.
در حین راه رفتن با واکر یا عصای زیر بغل، به پنج صورت میتوان با پای مشکلدار رفتار کرد.
کف پای سالم را روی زمین گذاشته و پای آسیبدیده را بالای سطح زمین نگه دارید و تنها با یک پـای سالـم راه برویـد. بـه این روش Non-weight bearing (NWB) میگویند.
تمام وزن خود را روی پای سالم بیندازید و طوری بایستید که فقط کف پای آسیبدیده فقط روی زمین باشد، بهطوری که این پا فقط وزن خود را تحمل کند، نه وزن کل بدن را و کف پا فقط برای حفظ تعادل روی زمین قرار گیرد، نه برای وزن گذاشتن (به یاد داشته باشید که هنگام راه رفتن بدون عصا و با دو پا، وقتی در یک سیکل راه رفتن، یک پا از روی زمین بلند میشود، تمام وزن بدن روی پای دیگر میافتد. به بیان دیگر، اگر شما 70 کیلو هستید، در حین راه رفتن حداقل 70 کیلو نیرو به هرکدام از پاها وارد میشود). شما میتوانید طوری سر پا بایستید که با اینکه کف هر دو پا را روی زمین گذاشتهاید، وزن بدن خود را روی پای سالم بیندازید. در این وضعیت کف پای آسیبدیده فقط وزن ران وساق را تحمل کرده و اصلا فشار وزن بدن را تحمل نمیکند. در حین راهرفتن هم میتوانید این اصول را رعایت کنید. به این روش راه رفتن Toe touch walking میگویند.
روی هر دو پا بایستید و نیروی وزن تنه را روی هر دو پا بیندازید و با هر دو پا راه بروید. در حین ایستادن و راه رفتن، پای سالم را کاملا بر زمین گذاشته و فشار وزن را روی آن وارد میکنید. پای مشکلدار را هم روی زمین گذاشته و آن را بر زمین فشار میدهید، ولی نیروی وزن کمتری روی آن اعمال میکنید. به بیان دیگر، فقط درصدی از وزن خود را روی پای مشکلدار نیندازید. میزان این درصد را پزشک مشخص میکند. به این نوع راه رفتن Partial weight bearing (PWB) میگویند.
روی هر دو پا بایستید و نیروی وزن تنه را روی هر دو پا بیندازید و باهر دو پا راه بروید. در حین ایستادن و راه رفتن، پای سالم را کاملا برزمین گذاشته و فشار وزن را روی آن وارد میکنید. پای مشکلدار را در حد تحمل خود روی زمین فشار میدهید. به بیان دیگر، در حدی روی پای مشکلدار نیرو وارد میکنید که دردی احساس نــکنـیــد. بـه ایــن نــوع راه رفـتـــن Weight bearing as tolerated (WBAT) میگویند.
روی هر دو پا بایستید و نیروی وزن را بهطور مساوری به هر دو پا وارد کنید. به این نوع راه رفتن Full weight bearing (FWB) میگویند.روشهای اول و پنجم بیشترین فشار را روی مفصل لگن و استخوان ران وارد میکنند. ممکن است از اینکه در این موارد روش اول مانند روش پنجم به ناحیه لگن و ران فشار میآورد تعجب کنید، ولی در واقع این اتفاق میافتد.
در حین راه رفتن با واکر یا عصای زیر بغل، به پنج صورت میتوان با پای مشکلدار رفتار کرد.
کف پای سالم را روی زمین گذاشته و پای آسیبدیده را بالای سطح زمین نگه دارید و تنها با یک پـای سالـم راه برویـد. بـه این روش Non-weight bearing (NWB) میگویند.
تمام وزن خود را روی پای سالم بیندازید و طوری بایستید که فقط کف پای آسیبدیده فقط روی زمین باشد، بهطوری که این پا فقط وزن خود را تحمل کند، نه وزن کل بدن را و کف پا فقط برای حفظ تعادل روی زمین قرار گیرد، نه برای وزن گذاشتن (به یاد داشته باشید که هنگام راه رفتن بدون عصا و با دو پا، وقتی در یک سیکل راه رفتن، یک پا از روی زمین بلند میشود، تمام وزن بدن روی پای دیگر میافتد. به بیان دیگر، اگر شما 70 کیلو هستید، در حین راه رفتن حداقل 70 کیلو نیرو به هرکدام از پاها وارد میشود). شما میتوانید طوری سر پا بایستید که با اینکه کف هر دو پا را روی زمین گذاشتهاید، وزن بدن خود را روی پای سالم بیندازید. در این وضعیت کف پای آسیبدیده فقط وزن ران وساق را تحمل کرده و اصلا فشار وزن بدن را تحمل نمیکند. در حین راهرفتن هم میتوانید این اصول را رعایت کنید. به این روش راه رفتن Toe touch walking میگویند.
روی هر دو پا بایستید و نیروی وزن تنه را روی هر دو پا بیندازید و با هر دو پا راه بروید. در حین ایستادن و راه رفتن، پای سالم را کاملا بر زمین گذاشته و فشار وزن را روی آن وارد میکنید. پای مشکلدار را هم روی زمین گذاشته و آن را بر زمین فشار میدهید، ولی نیروی وزن کمتری روی آن اعمال میکنید. به بیان دیگر، فقط درصدی از وزن خود را روی پای مشکلدار نیندازید. میزان این درصد را پزشک مشخص میکند. به این نوع راه رفتن Partial weight bearing (PWB) میگویند.
روی هر دو پا بایستید و نیروی وزن تنه را روی هر دو پا بیندازید و باهر دو پا راه بروید. در حین ایستادن و راه رفتن، پای سالم را کاملا برزمین گذاشته و فشار وزن را روی آن وارد میکنید. پای مشکلدار را در حد تحمل خود روی زمین فشار میدهید. به بیان دیگر، در حدی روی پای مشکلدار نیرو وارد میکنید که دردی احساس نــکنـیــد. بـه ایــن نــوع راه رفـتـــن Weight bearing as tolerated (WBAT) میگویند.
روی هر دو پا بایستید و نیروی وزن را بهطور مساوری به هر دو پا وارد کنید. به این نوع راه رفتن Full weight bearing (FWB) میگویند.روشهای اول و پنجم بیشترین فشار را روی مفصل لگن و استخوان ران وارد میکنند. ممکن است از اینکه در این موارد روش اول مانند روش پنجم به ناحیه لگن و ران فشار میآورد تعجب کنید، ولی در واقع این اتفاق میافتد.
آیا میتوانم فقط نوک انگشت پای آسیب دیده را روی زمین بگذارم؟
تفاوتی ندارد که نوک انگشت را زمین میگذارید یا تمام کف پا را. ممکن است فقط نوک انگشت پا را روی زمین بگذارید و تمام فشار وزن خود را روی آن اندام قرار دهید (نوع پنجم ایستادن) یا ممکن است تمام کف پا را روی زمین قرار دهید و فشار بسیار کمتری را به اندام تحتانی وارد کنید (روش دوم). پس مهم، درست راه رفتن است، نه طرز قرار دادن نوک انگشت روی زمین.
چگونه از واکر درست استفاده کنیم؟
واکر یکی از وسایل مهم برای کمک به راه رفتن است. در بیمارانی که قدرت عضلات اندام تحتانی آنها کاهش پیدا کرده، دامنه حرکتی مفصل ران یا زانو یا مچ پای آنها کم شده، درد و یا ناپایداری مفصلی دارند یا اختلال در تعادل دارند، واکر میتواند کمک کننده باشد.
بسیار مهم است تا بیماران بعد از درمان آسیبی که به اندام تحتانی یا لگن آنها رسیده یا عمل جراحی که برای آنها انجام شده، هرچه زودتر راه بروند (منظور از اندام تحتانی، قسمتی از بدن است که در پایینتر از لگن قرار دارد). در بسیاری از این بیماران، تا مدتی پزشک اجازه راه رفتن را روی اندام مشکلدار نمیدهد. در این مدت بیمار باید از واکر یا عصا استفاده کند. واکر به علت داشتن چهار عدد پایه از عصا پایدارتر است. واکر مناسب کسانی است که در آنها حفظ پایداری در حالت ایستاده مشکل است مانند:
افراد مسن یا افرادی که به علت ابتلا به بعضی بیماریهای مزمن دچار ضعف عضلانی، بهخصوص در اندام تحتانی هستند. این افراد برای ایستادن نیاز به یک تکیهگاه محکم و پایدار دارند. واکر با داشتن چهار عدد پایه خود یک جسم پایدار است که میتوان به آن تکیه داد.
افرادی که تازه آسیب دیدهاند یا تحت عمل جراحی قرار گرفتهاند. این افراد طرز راه رفتن با یک وسیله کمکی را خوب بلد نیستند. میان وسایل کمکی، راه رفتن با واکر سادهتر است و بیمار میتواند راه رفتن را با یک واکر آغاز کند. وقتی چند روزی گذشت و حال عمومی بیمار بهتر شد، سرگیجه او کاهش پیدا کرد، احساس ضعف کمتری داشت و به عضلات خود مسلطتر شد، میتواند از عصا استفاده کند.
واکر می تواند بیمار را در حالت ایستاده پایدار نگه دارد و به او کمک کند تا راه برود. انواع متفاوتی از واکر وجود دارد:
بسیار مهم است تا بیماران بعد از درمان آسیبی که به اندام تحتانی یا لگن آنها رسیده یا عمل جراحی که برای آنها انجام شده، هرچه زودتر راه بروند (منظور از اندام تحتانی، قسمتی از بدن است که در پایینتر از لگن قرار دارد). در بسیاری از این بیماران، تا مدتی پزشک اجازه راه رفتن را روی اندام مشکلدار نمیدهد. در این مدت بیمار باید از واکر یا عصا استفاده کند. واکر به علت داشتن چهار عدد پایه از عصا پایدارتر است. واکر مناسب کسانی است که در آنها حفظ پایداری در حالت ایستاده مشکل است مانند:
افراد مسن یا افرادی که به علت ابتلا به بعضی بیماریهای مزمن دچار ضعف عضلانی، بهخصوص در اندام تحتانی هستند. این افراد برای ایستادن نیاز به یک تکیهگاه محکم و پایدار دارند. واکر با داشتن چهار عدد پایه خود یک جسم پایدار است که میتوان به آن تکیه داد.
افرادی که تازه آسیب دیدهاند یا تحت عمل جراحی قرار گرفتهاند. این افراد طرز راه رفتن با یک وسیله کمکی را خوب بلد نیستند. میان وسایل کمکی، راه رفتن با واکر سادهتر است و بیمار میتواند راه رفتن را با یک واکر آغاز کند. وقتی چند روزی گذشت و حال عمومی بیمار بهتر شد، سرگیجه او کاهش پیدا کرد، احساس ضعف کمتری داشت و به عضلات خود مسلطتر شد، میتواند از عصا استفاده کند.
واکر می تواند بیمار را در حالت ایستاده پایدار نگه دارد و به او کمک کند تا راه برود. انواع متفاوتی از واکر وجود دارد:
- بعضی از واکرها چرخ ندارند، بعضی دیگر دو چرخ دارند و عدهای دیگر از آنها چهار عدد چرخ دارند.
- بعضی واکرها ترمز دارند، یک سبد برای حمل اشیاء همراه بیمار دارند یا یک صندلی برای نشستن به آنها متصل است.
- بعضی واکرها قابل تا شدن هستند تا حمل و نقل آنها راحتتر باشد.
- برای انتخاب نوع واکر از پزشک معالج یا فیزیوتراپ خود کمک بگیرید.
اصول استفاده از واکر چیست؟
- قبل از استفاده از واکر مطمئن شوید ارتفاع واکر مناسب شما است. بدین منظور باید به دستههای واکر توجه کنید. وقتی واکر مناسب شما است که دستههای آن در محاذات لگن شما باشد. وقتی ایستادهاید و دستهای خود را در طرفین بدن آویزان کردهاید، چین پوستی که در سطح داخلی مچ دستهای شما وجود دارد باید در محاذات دسته واکر قرارگیرد.
- واکر شما باید تا حد امکان سبک باشد. واکر باید کمک شما باشد نه باری که آن را حمل میکنید.
- به عرض واکر هم توجه داشته باشید. عرض واکر باید طوری باشد که از درهای با عرض کم هم قابل عبور باشد. بعضی درها در منازل عرض کمی دارند.
- اگر واکر چرخ دارد، برای جلو رفتن باید آن را به جلو هل داد و اگر چرخ ندارد، باید آن را کاملا از زمین بلند کرده و به جلوتر گذاشت تا بدین وسیله بهتوان به سمت جلو حرکت کرد.
- قبل از آنکه وزن خود را روی واکر بیندازید، باید ابتدا مطمئن شوید هر چهار پایه آن روی زمین قرار گرفته است. این نکته بهخصوص وقتی واکر روی یک سطح ناهموار قرار گرفته، اهمیت پیدا میکند.
- موقع راه رفتن با واکر به سمت جلو نگاه کنید، نه پاهای خود.
- با واکر راه بروید، نه بهدنبال آن. موقع راه رفتن با واکر مستقیم بایستید.
- در حین استفاده از واکر کفش راحت و با پاشنههای کوتاه بپوشید.
- وقتی از واکر استفاده میکنید و میخواهید بنشینید یا وقتی نشستهاید و میخواهید بلند شوید، واکر را به دست بگیرید و از صندلی استفاده کنید که دو طرف آن دسته داشته باشد.
- در صورتی که کوچکترین مشکلی در راه رفتن با واکر دارید از فیزیوتراپ بخواهید تا به شما کمک کند. آنها برای این کار آموزش دیدهاند.
- توجه داشته باشید که منظور از پای مشکلدار همان پایی است که ضعیفتر است، درد دارد، آسیب دیده و تحت عمل جراحی قرار گرفته است.
چگونه با واکر راه بروم؟
برای راه رفتن با واکر مراحل زیر را انجام دهید:
- ابتدا واکر را با دستان خود بلند کرده و آن را قدری جلوتر روی زمین قرار دهید. اگر واکر چرخ دارد، آن را به همین اندازه به جلو هل بدهید. واکر را اندازهای به جلو ببرید تا پایههای عقبی آن در محاذات پنجه پاهای شما قرار گیرند.
- قبل از آنکه قدمی بردارید، مطمن شوید هر چهار پایه واکر روی زمین قرار دارند.
- قدم اول را با پای گرفتار یا ضعیف خود بردارید و آن را بلند کرده، یک قدم جلوتر روی زمین قرار دهید (اگر پزشک به شما اجازه وزن گذاشتن را روی پای ضعیف نداده، آن پا را فقط جلو بیاورید ولی روی زمین قرار ندهید).
- در حالیکه با هر دو دست خود دستههای واکر را محکم به پایین فشار میدهید، پای سالم را بلند کرده و آن را در کنار پای دیگر قرار دهید.
- مراحل قبل را تکرار کنید. در حین راه رفتن دقت کنید که صاف بایستید و کمر شما به جلو خم نشود.
چگونه با واکر از حالت نشسته روی صندلی بلند شوم؟
- وقتی روی صندلی نشستهاید و میخواهید بایستید و با واکر راه بروید، مراحل زیر را انجام دهید. دقت داشته باشید صندلی شما در هر دو طرف خود دسته داشته باشد.
- واکر را در جلوی خود طوری قرار دهید که طرف باز آن در مقابل شما باشد. واکر را آنقدر نزدیک کنید تاجلوی پایههای صندلی قرار گیرد.
- مطمئن شوید هر چهار پایه واکر روی زمین قرار دارند.
- پای سالم خود را کمی عقبتر از پای بیمار روی زمین قرار دهید.
- کمی به جلو خم شده، یک دست را روی دسته صندلی و دسته دیگر را روی سینه واکر قرار دهید (در این حالت میتوانید هر دو دست خود را با هم بلند کرده و دستههای واکر را بگیرید). روی هر دو دست خود به سمت پایین فشار وارد کنید. پای سالم خود را محکم روی زمین فشار دهید و بلند شوید.
به نکات زیر دقت کنید
- دقت کنید که دسته واکر و صندلی را به سمت بیرون فشار ندهید وگرنه در حین بلند شدن از صندلی ممکن است یکی یا هر دو آنها واژگون شوند.
- دقت کنید دسته واکر را به سمت خود نکشید، چون در این صورت واکر از حالت پایدار روی چهار پایه خارج شده و دو پایه آن از روی زمین بلند میشوند.
- باید دسته صندلی درست بالای پایههای آن و یا در سمت داخلیتر از پایههای آن باشد وگرنه در حین بلند شدن، صندلی واژگون میشود. اگر چنین صندلی در اختیار ندارید، میتوانید برای بلند شدن با هر دو دست هر دو دسته واکر را گرفته و بلند شوید.
چگونه با واکر از حالت ایستاده روی صندلی بنشینم؟
- وقتی با کمک واکر ایستادهاید و میخواهید روی صندلی بنشینید، مراحل زیر را انجام دهید. سعی کنید از صندلیای استفاده کنید که در هر دو طرف آن دسته داشته باشد.
- پشت خود را به صندلی کنید تا آنجا که لبه نشیمن پشت ساقهای شما را لمس کند.
- مطمئن شوید که هر چهار پایه واکر روی زمین قرار دارند.
- پای مشکلدار را کمی به جلو ببرید.
- یک دست خود را از روی دسته واکر برداشته به عقب ببرید و دسته صندلی را بگیرید. میتوانید هر دو دست خود را از روی دستههای واکر برداشته و دستههای صندلی را بگیرید.
- به آهستگی روی نشیمن صندلی بنشینید. زانوی طرف سالم را خم کرده و به کمک پای سالم و با فشار دادن آن به زمین کمکم نشیمن خود را به قسمت عقبتر صندلی جابهجا کنید. در این حال همواره سعی کنید، پای طرف مبتلا جلوتر از پای سالم باشد و این پا را تا حد امکان مستقیم نگه دارید.
- این مراحل را میتوان برای نشستن روی توالت فرنگی یا نشستن روی تخت هم انجام دهید.
روش بلند شدن از تخت و بهدست گرفتن واکر
- از طرفی بلند شوید که جراحی شده است. بهطور مثال، اگر پای چپ جراحی شده، اول باید پای چپ از لبه تخت بیرون بیاید.
- با استفاده از هر دو آرنج خود، لگن را محور کرده و تنه خود را به مرکزیت لگن بچرخانید. همیشه تنه و پاها را مستقیم و در امتداد هم نگه دارید و ران را به یک طرف نچرخانید.
- پای طرف سالم را حرکت دهید و در لبه تخت بنشینید. پای بیمار را در حد امکان مستقیم نگه دارید.
- با هر دو دست دستههای واکر را گرفته و بلند شوید. در حین بلند شدن به جلو خم نشوید.
واکر وسیله مناسبی برای بالا رفتن از چند پله نیست. برای اینکار میتوان از سمت جلو از پله بالا و پایین رفت یا میتوان از پشت و عقبعقب از پله بالا رفت. روش هرکدام در زیر توضیح داده میشود.
بالا رفتن از پله با واکر به سمت جلو
- واکر را کاملا به پایین پله بچسانید، بهطوریکه پایههای جلویی آن به پایین پله تماس پیدا کند.
- واکر را بلند کرده و هر چهار پایه آن را روی سطح بالایی پله قرار دهید.
- در حالیکه با هر دو دست خود به سمت پایین روی دستههای واکر فشار وارد میکنید پای سالم و قوی خود را بلند کرده و روی سطح بالایی قرار دهید.
- سپس به طرف جلو خم شوید و پای مشکلدار را هم بلند کرده در کنار پای دیگر قرار دهید.
در تصویر پای مشکلدار به رنگ تیره نشاده داده شده است.
پایین رفتن از پله با واکر به سمت جلو
- واکر را کاملا روی زمین پایین پله قرار دهید.
- اول پای مشکلدار خود را روی سطح پایینی قرار دهید.
- تمام وزن خود را روی دستههای واکر قرار داده و سپس پای سالم را هم برداشته و در کنار پای دیگر قرار دهید.
بالا رفتن از پله با واکر به سمت عقب
- پشت به پله قرار بگیرید، بطوریکه پشت پاهای شما با پایین پله تماس داشته باشد.
- کمی روی واکر خم شوید، با هر دو دست خود بر دستههای واکر رو به پایین فشار آورید و پای قویتر خود را بلند کرده و به پشت برده و بالای پله قرار دهید.
- در حالیکه تمام وزن خود را روی پای سالم قرار دادهاید، پای مشکلدار را همراه با واکر به بالا بیاورید
نکات ایمنی در استفاده واکر
- در محل زندگی خود مراقب قالیچههایی باشید که ممکن است روی سطح زمین لیز بخورند و هر چیز دیگر که مانع راه رفتن شما میشود. مراقب سیمهای برق یا تلفن که روی زمین افتادهاند، باشید.
- مراقب زمین های خیس باشید.
- مراقب بچهها یا حیوانات باشید. آنها غیرقابل پیشبینی هستند و ممکن است ناگهان در مسیر حرکت شما قرار گیرند.
- یک کیسه کوچک را به واکر خود متصل کنید و وسایل سبکی را که نیاز دارید، دورن آن بیندازید.
- کفشی بپوشید که کف آن محکم با زمین اصطکاک داشته باشد. کف لاستیکی مناسب است. کفهای چرمی مناسب نیستند. از دمپایی استفاده نکنید، چون ممکن است پای شما از آن خارج شود و زمین بخورید.
- مراقب باشید پاهای خود را خیلی به پایههای واکر نزدیک نکنید، چون ممکن است به هم گیر کرده و تعادل شما به هم بخورد.
- در هر قدمی که با واکر برمیدارید، آن را خیلی زیاد جلوتر از خود قرار ندهید. قدمهای کوتاه بردارید.
- هر روز لاستیکهای زیر پایههای واکر را بازدید کنید. اگر خراب شدهاند آنها را عوض کنید.
چگونگی استفاده درست از عصای زیر بغل
به عصای زیر بغل کراچ هم میگویند. استفاده از عصای زیر بغل در ابتدا ممکن است قدری سخت باشد، ولی با کمی تمرین و دقت این کار سادهتر میشود. دقت کنید که حتما باید طریقه درست راه رفتن را با عصا از فیزیوتراپ یاد بگیرید. وی آموزش کافی دیده تا استفاده درست این وسیله را به شما یاد بدهد. سر خود از عصا استفاده نکنید. همیشه از دو عصای زیر بغل استفاده کنید. قبل از شروع استفاده از عصا در منزل، دقت کنید که وسایل خردهریز، سیمهایی که روی زمین افتاده و هر چیز دیگری را که ممکن است به پای شما گیر کند و موجب زمین خوردن شما شود از روی زمین جمع کنید. وسایل داخل خانه را طوری بچینید که وسایل ضروری به راحتی در دسترش شما باشند و وسایلی که کمتر مورد نیاز است، در مسیر راه رفتن شما قرار نگیرند.
قبل از هر چیز باید اطمینان حاصل کنید که عصای شما اندازه شما است.
اندازه بودن عصای زیر بغل
معیارهای زیر برای انتخاب یک عصای مناسب زیر بغل به شما کمک میکند:
- وقتی که کاملا صاف و مستقیم میایستید و هر دو عصا را گرفتهاید، بالاترین قسمت آن که در واقع پد یا بالشتکهای آن هستند، باید 3-2 بند انگشت پایینتر از زیر بغل شما باشند و نباید با زیر بغل شما تماس داشته باشند.
- دسته عصای زیر بغل باید در ارتفاع مفصل ران در ناحیه لگن باشد. در این حالت، وقتی که نوک عصا را روی زمین گذاشته و دستههای عصا را میگیرید، باید آرنجهای شما حدود 30-15 درجه خم شوند.
- معیار دیگر این است که وقتی ایستادهاید و عصا را در کنار خود قرار دادهاید و دست خود را کاملا آویزان کردهاید، باید مچ دست شما در کنار دسته عصا قرار گیرد.
طرز درست گرفتن عصای زیر بغل
برای درست گرفتن عصای زیر بغل به نکات زیر توجه کنید:
- وقتی سرپا میایستید، برای گرفتن عصا باید دسته آن را گرفته و پد یا بالشتک بالای آن را بین بازو و سینه خود بفشارید. به عبارت دیگر، همانطور که یک ویولونیست ویولن را بین شانه و گونهاش فشار میدهد و آن را نگه میدارد و دستهایش آزاد است تا ویولن را بنوازد، شما هم باید برای نگه داشتن عصای زیر بغل، از قسمت بالای بازو و تنهتان استفاده کرده و از دست خود و دستگیره عصا برای کنترل حرکت آن استفاده کنید و بهجای اینکه وزنتان را روی پایتان بیندازید، روی دست خود و دستگیره عصا قرار دهید.
- برای راه رفتن با عصای زیر بغل باید تمام وزن خود را روی دسته آن بیندازید و به هیچ وجه وزن بدن خود را روی پد یا بالشتک بالایی آن وارد نکنید. انداختن وزن روی بالشتک بالایی موجب وارد شدن فشار به عروق و اعصابی میشود که از زیر بغل عبور میکنند و این فشار میتواند موجب فلج اعصاب آن ناحیه شود. اگر این نکته را رعایت نکنید، ممکن است بعد از مدتی دچار درد شانه، بیحسی و گزگز انگشتان دست شوید.
- بالشتکهای بالایی عصا باید کاملا نرم باشد. اگر نیستند، روی آنها را با اسفنج یا فوم بپوشانید.
- وقتی از عصاها استفاده نمیکنید، آنها را سر و ته روی زمین قرار دهید تا روی زمین سقوط نکنند. عصا بهصورت سر و ته روی زمین پایدارتر قرار میگیرد.
حفظ تعادل با عصای زیر بغل
- کلید راه رفتن صحیح با عصای زیر بغل حفظ تعادل است. در حین راه رفتن باید سر را مستقیم به بالا بگیرید، شانهها را به عقب و لگن را به جلو بدهید. در حین راه رفتن با عصا، به جلو نگاه کنید نه به پایین.
- در حالت ایستادن همیشه نوک عصاها را طوری روی زمین قرار دهید که فاصله آنها از هم کمی از عرض بدن شما بیشتر باشد.
- به سطحی که روی آن راه میروید، توجه کنید. در زمینهای ناهموار، یخزده، برفی، پوشیده با برگهای خیس یا زمینهای لیز و لغزنده باید با دقت و احتیاط بیشتری راه بروید.
- وقتی نوک لاستیکی روی پایه عصا قرار دارد، میتوان با اطمینان و البته احتیاط روی زمینهای سیمانی یا آسفالت بیرون از خانه، حتی اگر خیس باشند، حرکت کرد، ولی وقتی به فضای درونی ساختمان وارد میشوید، باید نوک لاستیکی خیس شده را خشک کنید. نوک خیس عصا میتواند روی کفپوشهای داخلی ساختمان به راحتی لیز بخورد.
- اگر گیج یا خوابآلود هستید، با عصا راه نروید.
- کفش با اندازه مناسب و پاشنه کوتاه بپوشید.
- تا وقتی به راه رفتن با عصا عادت نکردهاید، سعی کنید یک نفر برای کمک نزدیک شما باشد.
- هر چند وقت یک بار عصا را بازدید کنید تا مطمن شوید اتصالات آن محکم است.
- از راه رفتن در مکانهای شلوغ پرهیز کنید.
- مراقب حیوانات و بچههای کوچک باشید. حرکات آنها معمولا غیرقابل پیشبینی است.
- در حین راه رفتن، بهجز عصا چیز دیگری را در دست نگیرید. اگر چیزی به همراه دارید از کولهپشتی استفاده کنید.
راه رفتن با عصای زیر بغل چگونه است؟
- برای استفاده از عصای زیر بغل، باید بدانیم که چگونه با آنها راه برویم، چگونه با آنها روی صندلی بنشینیم و بلند شویم و چگونه با آنها از پله بالا و پایین برویم. توجه داشته باشید که منظور از پای مشکلدار همان پایی است که ضعیفتر است، درد دارد، آسیب دیده یا تحت عمل جراحی قرار گرفته است.
- طرز راه رفتن با عصای زیر بغل بدون گذاشتن پای آسیب دیده روی زمین
- با دو عصای زیر بغل میتوان به نحوی راه رفت که یک پا همیشه بالا نگه داشته شده و روی زمین قرار نگیرد. برای این کار باید از دستها کمک گرفت و به این منظور باید دستهای قوی داشت.
- شروع راه رفتن با دو عصا باید از وضعیت مثلث باشد. به این معنی که، یک پای سالم روی زمین قرار گرفته و دو عصا کمی جلوتر از پا و حدود 10 سانتیمتر بیرون پاها روی زمین گذاشته شوند.
- پد یا بالشتک بالایی عصا را باید بین باز و و تنه قرار داده و با فشار بازو به داخل، آن را بین بازو و تنه محکم کرد. با دو دست محکم دسته عصاها گرفته میشوند، بهطوریکه شستها در طرف داخل و انگشتان دیگر در طرف خارج دسته عصا باشند.
- برای شروع راه رفتن، نوک دو عصا را با هم از روی زمین برداشته و مجددا کمی جلوتر روی زمین قرار میدهیم.
- با هر دو دست، دسته عصاها را به پایین فشار داده و هر دو آرنج را صاف میکنیم. وزن خود را روی هر دو دسته عصا بیندازید، نه روی بالشتک بالایی آن. سپس به آرامی تنه خود را به سمت جلو میدهیم.
- پای سالم را از زمین برداشته و آن را بین نوک دو عصا روی زمین قرار میدهیم. وقتی در راه رفتن با عصا تبحر پیدا کردید، میتوانید در این مرحله بهجای اینکه پای سلام را بین دو عصا روی زمین بگذارید، آن را کمی جلوتر روی زمین قرار دهید. در حالت اول، باهر قدم شما خود را به عصا میرسانید و در حالت دوم از عصاها عبور میکنید.
- حالا شما یک قدم به جلو برداشتهاید. قدمهای بعدی را هم به همین طریق بردارید.
طرز راهرفتن با عصای زیر بغل با گذاشتن پای آسیبدیده روی زمین
گاهی اوقات پزشک معالج اجازه میدهد که پای آسیبدیده را کمی روی زمین فشار دهیم. در این حال برای راهرفتن باید از راه رفتن سهنقطهای استفاده کنیم، بدین صورت که:- در حالی که سرپا ایستادهایم، نوک هر دو عصا را همراه با پای آسیبدیده به اندازه یک قدم به جلو میگذاریم. در این حال پای آسیبدیده باید بین دو نوک عصا باشد. (این مرحله را میتوان بهصورت دو قسمتی انجام داد. به این صورت که ابتدا نوک هر دو عصا را با هم کمی جلوتر روی زمین میگذاریم و سپس در مرحله بعد پای مشکلدار را بین آن دو قرار میدهیم).
- با هر دو دست، دسته عصاها را به سمت پایین فشار داده و آرنجها را صاف کرده و در همان حال تنه خود را به سمت جلو متمایل میکنیم.
- پای سالم را از زمین بلند کرده و در حالیکه کمی از وزن را روی پای آسیبدیده انداختهایم، پای سالم را در کنار پای آسیبدیده یا کمی جلوتر از آن قرار میدهیم. میزان وزنی را که باید روی پای مشکلدار وارد شود، پزشک تعیین میکند.
- اکنون شما یک قدم به جلو برداشتهاید. قدمهای بعدی را هم به همین صورت تکرار کنید.
نشستن روی صندلی با کمک عصای زیر بغل
- برای نشتسن بهتر است از صندلیای استفاده کنید که دسته داشته باشد.
- ابتدا مطمئن شوید که صندلی پایدار است.
- به صندلی نزدیک شوید و طوری بچرخید که پشت ساقهای شما لبه جلویی صندلی را لمس کند.
- هر دو عصا را به دست مشکلدار بدهید. آنها را از دسته بگیرید.
- با دست دیگر خود دسته یا لبه پشتی صندلی را بگیرید.
- پای آسیبدیده را به سمت جلو آورده و به آرامی زانوی پای سالم را که روی زمین است، خم کنید تا تنه شما پایین بیاید.
- روی صندلی بنشینید.
- اگر صندلی دسته ندارد، میتوانید در همان حال که عصاها را با دو دست خود گرفتهاید، پای آسیبدیده را به سمت جلو آورده و به آرامی پای سالم را که روی زمین است، خم کنید تا تنه شما پایین بیاید و سپس روی صندلی بنشینید.
بلند شدن از روی صندلی با کمک عصای زیر بغل
- نشیمنگاه خود را به لبه جلویی صندلی بیاورید. البته قبل از آن مطمئن شوید که صندلی پایدار بوده و به سمت جلو نمیچرخد.
- به سمت جلو خم شوید.
- هر دو عصا را با دست طرف آسیبدیده بگیرید و سپس دسته صندلی را با دست دیگر بگیرید.
- پای سالم را روی زمین قرار داده و روی آن بلند شوید.
- یک عصا را به دست دیگر بدهید تا هر دست یک عصا داشته باشد.
- به سمت جلو حرکت کنید.
استفاده از پله با عصای زیر بغل
برای بالا و پایین رفتن از پله، قانون اصلی این است که برای بالا رفتن از پله، اول باید پای سالم و پس از آن پای مشکلدار را بالا برد. برای پایین آمدن از پله، اول باید پای مشکلدار و پس از آن پای سالم را پایین آورد. پس در بالا رفتن، اول پای قویتر و در پایین آمدن، اول پای ضعیفتر.بالا رفتن از پله بدون حفاظ کناری
- در جلو پله قرار بگیرید.
- با هر دو دست، محکم دستههای عصا را به پایین فشار داده و پای سالم را از روی زمین بلند کنید. تنه خود را کمی به جلو خم کرده و پای سالم را روی اولین پله قرار دهید.
- اکنون زانوی پای سالم را که در حالت خم شده است، صاف و مستقیم کنید و هر دو عصا را همراه با پای آسیبدیده به بالا بیاورید. نوک هر دو عصا را روی پلهای بگذارید که روی آن قرار دارید.
- شما اکنون روی پله اول ایستادهاید. هر پله را به همین صورت بالا بروید.
بالا رفتن از پله با حفاظ کناری
- در جلوی پله قرار بگیرید.
- هر دو عصا را به دستی که از کناره یا حفاظ پله دورتر است، بدهید یا یکی از آنها را به همراهتان بدهید.
- با دستی که به حفاظ پله نزدیکتر است، آن را بگیرید. اکنون یک دست شما روی حفاظ پله است و با دست دیگر عصا را گرفته و نوک آن را روی زمین قرار داده اید.
- با یک دست حفاظ پله و با دست دیگر عصا را به سمت پایین فشار داده و پای سالم خود را از روی زمین بلند کنید.
- تنه خود را کمی به جلو متمایل کرده و پای سالم خود را روی پله بالایی قرار دهید
- اکنون زانوی پای سالم را که در حالت خم شده است، صاف و مستقیم کنید و عصا را همراه با پای آسیبدیده به بالا بیاورید.
- شما اکنون روی پله اول ایستادها ید. هر پله را به همین صورت بالا بروید.
پایین آمدن از پله بدون حفاظ کناری
- پایین آمدن با عصای زیر بغل از پلهای که حفاظ ندارد، قدری خطرناک و البته ترسناک است. این کار را فقط باید وقتی انجام دهید که توانسته باشید، مراحل قبل را به راحتی انجام دهید. در حین پایین آمدن از پله بدون حفاظ، در ابتدا حتما یک همراه داشته باشید تا به حفظ تعادل شما کمک کند.
- به سمت پایین پله قرار بگیرید.
- زانوی طرف سالم را کمی خم کنید.
- در حالیکه روی پای سالم قرار گرفتهاید، هر دو عصا را از زمین بلند کرده، تنه خود را کمی به سمت جلو متمایل کرده و نوک هر دو عصا را همراه با پای مشکلدار روی پایین قرار دهید (اگر پزشک به شما اجازه وزن گذاشتن را روی پای ضعیف را نداده، آن پا را فقط پایین بیاورید، ولی روی زمین قرار ندهید).
- در حالیکه وزن خود را کاملا روی هر دو دسته عصاها انداختهاید، پای سالم را از روی زمین بلند کرده و روی پله پایینی قرار دهید.
- اکنون شما روی پله پایینی قرار گرفتهاید. هر پله را به همین صورت پایینتر بروید.
پایین آمدن از پله با حفاظ کناری
- در جلوی پله و به سمت پایین پله قرار بگیرید.
- هر دو عصا را به دستی که از کناره یا حفاظ پله دورتر است، بدهید یا یکی از آنها را به همراهتان بدهید.
- با دستی که به حفاظ پله نزدیکتر است، آن را بگیرید. اکنون یک دست شما روی حفاظ پله است و با دست دیگر عصا را گرفته و نوک آن را روی زمین قرار دادهاید.
- زانوی طرف سالم را کمی خم کنید و کمی به جلو خم شوید.
- با یک دست حفاظ پله را کمی پایینتر بگیرید و آن را به پایین فشار دهید. عصا و پای مشکلدار را با هم روی پله پایینی قرار دهید (اگر پزشک به شما اجازه وزن گذاشتن را روی پای ضعیف نداده، آن پا را فقط پایین بیاورید، ولی روی زمین قرار ندهید).
- در حالیکه وزن خود را کاملا روی هر دو دسته عصاها انداختهاید، پای سالم را از زمین بلند کرده و روی پله پایینی قرار دهید.
- اکنون شما روی پله پایینی قرار گرفتهاید. هر پله را به همین صورت پایینتر بروید./