محصولات لبنی مانند شیر و پنیر میتوانند در بعضی از افراد موجب اسهال شوند، درحالیکه بعضی از افراد با خوردن غذاهای گندمی و سرشار از فیبر با اسهال مواجه میشوند. دانستن اینکه چه غذاهایی می توانند در افراد مستعد باعث اسهال شوند، به مدیریت درمان مشکلات گوارشی کمک زیادی می کند.
بعضی از افراد میتوانند سبزیهایی همچون کلم پیچ و کلم بروکلی را بخورند و بدون هیچ اثر جانبی همچون گاز اضافی و اسهال در بدن خود مواجه شوند، درحالیکه بعضی از افراد با خوردن چنین سبزیهایی با گاز اضافی و اسهال مواجه میشوند، مخصوصا افرادی که مبتلابه کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون هستند. محصولات لبنی مانند شیر و پنیر میتوانند در بعضی از افراد موجب اسهال شوند، درحالیکه بعضی از افراد با خوردن غذاهای گندمی و سرشار از فیبر با اسهال مواجه میشوند. با بررسی غذاهای مصرفی خود میتوانید دلیل اسهال خود و همچنین عدم تحملهای غذایی خود را شناسایی کنید. برای این منظور، یک دفتر یادداشت غذایی تهیه کنید و نام غذاهای مصرفی روزانه خود را در آن بنویسید تا دریابید که پس از مصرف چه غذایی با اسهال مواجه میشوید و درنتیجه این غذا از رژیم غذایی خود حذف کنید. در ادامه نیز به مرسومترین دلایل غذایی اسهال اشاره میکنیم.
غذاهای سرشار از فیبر
همه ما میدانیم که مصرف فیبر برای سلامت گوارشی ما خوب است، اما مصرف زیاد فیبر میتواند موجب تولید گاز اضافی و اسهال شود. دکتر لارنس شیلر، مدیر برنامه دستیاری آموزشی معده و روده شناسی در مرکز پزشکی دانشگاه Baylor در شهر دالاس میگوید که فیبر را کمکم به غذای خود اضافه کنید تا باعث مشکلات گوارشی نشود. اگر از قبل مشکل اسهال دارید، سعی کنید برای چند هفته مصرف غذاهای سرشار از فیبر را محدود کنید تا شاید با خاتمه اسهال مواجه شوید. در صورت اسهال از خوردن میوههای همچون گلابی، سیب، اکثر میوههای توت مانند، انجیر، آلو، خرما و کشمش خودداری کنید. مراقب مصرف مغزها و حبوبات (یعنی تمام لوبیاها و همچنین دانههایی همچون دانه گل آفتابگردان) باشید و علاوه بر این مراقب مصرف غلات و دانههای سبوسدار همچون جو، سبوس، برنج قهوهای، بلغور جو دو سر، ذرت بوداده و نان گندم کامل نیز باشید.
محصولات لبنی
به ناتوانی بدن در هضم لاکتوز ( قند موجود در شیر و محصولات شیری) عدم تحمل لاکتوز گفته میشود. افرادی که مبتلابه عدم تحمل لاکتوز هستند در صورت خوردن یا نوشیدن محصولات لبنی همچون شیر، پنیر و بستنی ممکن است که با اسهال مواجه شوند. باوجوداین، بعضی از افراد میتوانند محصولات لبنی حاوی مقادیر کملاکتوز همچون ماست و پنیرهای سخت ( مانند پنیر سوئیسی و پنیر چدار) را تحمل کنند. اگر پیش از مصرف محصولات لبنی از قرصها یا قطرههای آنزیم لاکتاز استفاده کنید میتوانید در جلوگیری از مشکلات اسهالی موفق شوید. یک گزینه دیگر برای جلوگیری از اسهال این است که محصولات لبنی بدون لاکتوز را مصرف کنید.
گلوتن و گندم
بعضی از افراد عدم تحمل غذایی به گلوتن دارند. گلوتن پروتئینی است که در گندم، گیاه چاودار و محصولات جو یافت میشود. فرد مبتلابه عدم تحمل گلوتن در اصل دچار یک اختلال خود ایمنی مرسوم به نام بیماری سلیاک است. یک فرد مبتلابه سلیاک باید از رژیم غذایی روزانه بدون گلوتن پیروی کند. اگر مبتلابه بیماری سلیاک هستید، توصیه میشود که برچسب محصولات غذایی را نگاه کنید، چون ممکن است که در یک محصول غذایی از گندم، چاودار یا جو استفادهشده باشد. با افزایش آگاهی درزمینه بیماری سلیاک و آلرژیهای گندم در بازار امروز محصولات بدون گلوتن زیادی عرضه میشود.
غذاهای پرادویه
عضی از افراد با خوردن غذاهای پر ادویه همچون بال بوفالو (بوفالو وینگز)، فلفل قرمز یا کاری ممکن است که اسهال و دلدرد را تجربه کنند. دکتر شیلر میگوید که غذاهای پر ادویه میتوانند جداره معده را ملتهب کنند و موجب اسهال شوند. یکراه حل ساده برای جلوگیری از اسهال ناشی از غذاهای پر ادویه این است که از مصرف غذاهای پر ادویه و بسیار تند خودداری کنیم. علاوه بر این، مراقب مصرف غذاهای اساسا پر ادویه همچون غذاهای هندی و مکزیکی باشید./
غذاهای چرب
غذاهای سنگین و پرچرب همچون گوشت و سوس های پرچرب از دیگر عوامل ایجادکننده اسهال هستند. افزودن زیاد روغن، کره یا مارگارین به غذا نیز میتواند موجب اسهال شود. بعضی از افراد در جذب چربی دچار مشکل هستند و چربی جذب نشده میتواند رودههای کوچک و روده بزرگ را وادارد که آب بیشتری ترشح کند و درنتیجه فرد با مدفوعهای آبکی مواجه میشود. اگر غذاهای سنگین و پرچرب مصرف کنید، این غذاها سریعتر از دستگاه گوارشی شما عبور میکنند و درنتیجه موجب اسهال میشوند.
شیرینکنندههای مصنوعی
شیرینکنندههای مصنوعی و الکلهای قندی، مخصوصا مانیتول و سوربیتول میتوانند موجب اسهال در بعضی از افراد شوند. دکتر شیلر میگوید که مانیتول و سوربیتول در بدن باقی میمانند و موجب نفخ و اسهال میشوند. این شیرینکنندهها در آبنباتهای سفت و نرم، مربا و ژله ، آدامس، قطرههای سرفه و دیگر محصولات بدون قند یافت میشوند. بهترین راه برای جلوگیری از اسهال ناشی از شیرینکنندههای مصنوعی این است که از پیش از خرید محصولات غذایی به برچسب آنها نگاه کنید تا حاوی شیرینکنندههای مصنوعی نباشند. سازمان غذا و دارو شرکتهای تولید مواد غذایی را ملزم ساخته است که اگر محصول آنها حاوی بیش از 50 گرم مانیتول و سوربیتول است روی برچسب این ماده غذایی عبارت «مسهل کننده احتمالی» را قید کنند.
الکل، کافئین و سودا
وقتیکه دچار اسهال هستید، نوشیدنیهایی که مصرف میکنید میتوانند باعث بدتر شدن مشکل شما شوند. الکل میتواند توانایی سلولهای شما را در جذب آب تحت تاثیر قرار دهد و موجب دهیدارته شدن شود که همین دهیدراته شدن یکی از نگرانیهای افراد مبتلابه اسهال است. کافئین موجود در چای، قهوه؛شکلات و بعضی از نوشیدنیهای انرژیزا یک محرک است که میتواند سرعت هضم را افزایش دهد و موجب اسهال شود. سودا نیز حاوی گاز است و در صورت ابتلا به اسهال باید از نوشیدن آن خودداری کنید. در عوض از نوشیدنیهای خالص استفاده کنید. علاوه بر این، میتوانید در صورت ابتلا به اسهال از زنجبیل گرم و بدون گاز استفاده کنید، چون تحقیقات نشان داده است که زنجبیل خاصیت تسکین دهندگی برای معده دارد./