چه کسانی باید تست سنجش تراکم استخوان بدهند؟

سنجش تراکم استخوان که به آن سنجش تراکم معدنی استخوان یا اسکن استخوان نیز می گویند، قدرت استخوان های شما را با سنجش بخشی کوچک از یک یا تعداد بیشتری از استخوان های بدن، ارزیابی می کند.

یکی از سوالات بیماران این است که چه زمانی باید تست تراکم استخوان بدهم؟ سنجش تراکم استخوان که به آن سنجش تراکم معدنی استخوان یا اسکن استخوان نیز می گویند، قدرت استخوان های شما را با سنجش بخشی کوچک از یک یا تعداد بیشتری از استخوان های بدن، ارزیابی می کند. پزشک وقتی بداند استخوان های شما در چه وضعیتی قرار دارد و چقدر قوی است، می تواند مراحل پیشگیری و درمان پوکی استخوان را در شما بهتر مدیریت کرده و در صورت نیاز از شکستگی و تحلیل استخوان ها جلوگیری نماید.

آیا من به سنجش تراکم استخوان نیاز دارم؟

بر اساس دستورالعمل بنیاد بین المللی پوکی استخوان، چند گروه از افراد جامعه هستند که باید تست سنجش تراکم استخوان بدهند:
-همه زنان یائسه که 65 سال به پایین هستند و فاکتورهای پوکی استخوان در آنها بالاست.
-همه زنان 65 ساله و مسن تر.
-زنان یائسه که شکستگی استخوان داشته اند؛ این بند اجباری نیست زیرا ممکن است درمان بدون در نظر گرفتن تراکم استخوان شروع شده باشد.
-زنان با شرایط پزشکی مرتبط با پوکی استخوان. پزشک در تشخیص این مورد می تواند به شما کمک کند.
-زنانی که تصمیم آنها برای استفاده از دارو ممکن است به پوکی استخوانشان کمک کند.
-مردان 70 سال به بالا.
-مردان بین سنین 50 تا 69 سال که فاکتورهای خطر پوکی استخوان در آنها بالاست.

بیشتر بخوانید: آشنایی با مفهوم سنجش تراکم استخوان

آیا بیمه های درمانی، سنجش تراکم استخوان را پوشش می دهند؟

بسیاری از بیمه های درمانی با توجه به ضرورت انجام این تست برای برخی از گروه های خطر در جامعه، که به آنها اشاره شد، سنجش تراکم استخوان را تحت پوشش خدمات درمانی خود دارند. اما برای برخی موارد خاص که در گروه های ذکر شده نیستند، نیاز به تایید نسخه پزشک است. بهتر است برای کسب اطلاعات بیشتر از بیمه درمانی خود سوال کنید.

چند نوع روش تست تراکم استخوان وجود دارد؟

دستگاه های مختلفی وجود دارد که برای سنجش تراکم استخوان استفاده می شود. دستگاه مرکزی، تراکم استخوان را در لگن، ستون فقرات و کل بدن اندازه می گیرد. دستگاه های محیطی، تراکم استخوان را در انگشت، مچ، زانو، ساق پا و پاشنه اندازه می گیرد. در ذیل به برخی تفاوت های انواع تست های تراکم استخوان اشاره می کنیم:

-DXA (انرژی جذب دوگانه اشعه ایکس) تراکم استخوان را در ستون فقرات، لگن یا کل بدن اندازه گیری می کند و معمولا در بیمارستان ها و مطب های پزشکی وجود دارد. دستگاه های مرکزی ، بزرگ هستند و میز مسطح و بازوی معلقی در بالای سرشان دارند.

-pDXA (انرژی جذب دوگانه اشعه ایکس محیطی) تراکم استخوان را در مچ دست یا پاشنه پا اندازه گیری می کند. pDXA ساختاری است جعبه مانند و قابل حمل با فضایی که برای قرار دادن پا یا ساعد برای تصویر برداری در نظر گرفته شده است. دستگاه های محیطی تراکم استخوانی را در مچ دست، انگشتان و یا پاشنه پا اندازه گیری می کنند واغلب در داروخانه ها در دسترس اند و یا در آمبولانس ها وجود دارند.

-SXA (تک انرژی جذب اشعه ایکس) تراکم استخوان را در مچ دست یا پاشنه پا اندازه گیری می کند.
-QUS (اولتراسوند کمّی) با استفاده از امواج صوتی تراکم استخوان را معمولا در پاشنه پا اندازه میگیرد.
-QCT (توموگرافی کامپیوتری کمّی) معمولا بیشتر برای سنجش تراکم استخوان در ستون فقرات مورد استفاده قرار می گیرد، اما می تواند در سایر قسمتهای بدن نیز بکار رود.
-pQCT (توموگرافی کامپیوتری کمی محیطی) برای سنجش تراکم استخوان در مچ دست بکار می رود.
-RA (جذب رادیوگرافی) از دست تصویر اشعه ایکس می گیرد.

با اطلاعاتی که از تست سنجش تراکم استخوان بدست آوردید، شما و تیم مراقبت پزشکی تان می توانید درمورد انتخاب بهترین اقدامات پیشگیرانه یا درمانی، تصمیم گیری کنید.

آیا برای بررسی روند درمان پوکی استخوان، از تست های سنجش استخوان استفاده می شود؟

انجمن پزشکی آمریکا و برخی دیگر از سازمان های معتبر پزشکی، دستورالعملی را تبیین کرده اند که بر اساس آن تکرار تست تراکم استخوان (تصویربرداری با دستگاه دگزا) برای بررسی روند درمان پوکی استخوان در 3 سال اول شروع درمان یا پیشگیری را غیر ضروری میدانند. تغییرات تراکم استخوان با درمان های موجود بسیار کند پیش می رود. این تغییرات آن قدر کوچک هستند که در برابر خطای اندازه گیری دستگاه در فواصل زمانی کمتر از 3 سال، به چشم نمی آیند. پزشکان بر این باورند که تکرار اسکن های دگزا نمی تواند بین یک افزایش واقعی در تراکم استخوان در نتیجه درمان یا یک تغییر صرف در اندازه گیری را از خود دستگاه تشخیص دهد.

با این حال هنوز هم برخی دیگر از سازمان ها همانند بنیار بین المللی پوکی استخوان پیشنهاد می کنند تست سنجش استخوان در فواصل زمانی یک یا دو سال در طول دوره درمان، تکرار شود. در این باره با پزشکتان صحبت کنید./