بیماریهای مفاصل از شایع ترین عوارض هموفیلی، محسوب می شوند. ممکن است مبتلایان به هموفیلی پس از یک جراحت یا گاهی بدون دلیلی واضح، در فضای مفصل دچار خونریزی شوند. فشار خونی که در حفره مفصل جمع شده است موجب دردهای شدیدی می شود که نتیجه آن، تورم مزمن و بدشکلی مفصل است.
بیماریهای مفاصل از شایع ترین عوارض هموفیلی، محسوب می شوند. مفصل، ناحیه ای از بدن است که دو استخوان به هم می رسند. ممکن است مبتلایان به هموفیلی پس از یک جراحت یا گاهی بدون دلیلی واضح، در فضای مفصل دچار خونریزی شوند. فشار خونی که در حفره مفصل جمع شده است موجب دردهای شدیدی می شود که نتیجه آن، تورم مزمن و بدشکلی مفصل است. آسیب مفصلی معمولا پس از خونریزی های متعدد از یک مفصل یا بروز یک خونریزی بسیار شدید رخ می دهد. مفاصلی که عموما درگیر می شوند عبارتند از آرنج ها، مچ های پا و زانوها.
چگونه آسیب مفصلی رخ می دهد؟
آسیب مفصلی در افراد دچار اختلال خونریزی، به آسیب مفصلی مبتلایان به آرتریت شباهت بسیار دارد. این آسیب در ناحیه غضروف و سینوویوم اطراف استخوان ها بروز می کند.
سینوویوم پوششی است که موجب تغذیه و روان سازی مفصل می شود و مفاصل را از حضور مایعات و مواد زائد مفصلی پاک می کند. در سینوویوم رگ های خونی وجود دارد و به همین دلیل است که خونریزی مفاصل در افراد مبتلا به اختلال خونریزی شایع است. یکی از عملکرد های سینوویوم این است که مایعات را از مفصل خارج کند. وقتی خون در مفصل باشد سینوویوم آن را جذب می کند. خون دارای آهن است و باور بر این است که آهن داخل خون موجب می شود پوشش سینوویوم ضخیم تر شود. هرچه سینوویوم ضخیم تر شود حاوی رگ های خونی بیشتری خواهد شد و به دنبال آن احتمال خونریزی های بعدی بیشتر می گردد.
مفاصل دو گونه غضروف دارند، غضروف هایی که انتهای استخوان را در بر می گیرند و غضروف هایی که شوک ها و ضربات را دریافت می کنند. غضروفی که به هنگام خونریزی مفصلی درگیر می شود، غضروف انتهایی استخوان است. این غضروف متشکل از سطحی نرم در بخش انتهایی استخوان هاست و به دو استخوان متصل به هم اجازه می دهد که حرکتشان بدون سایش و اصطکاک روی هم باشد. وقتی خونریزی رخ می دهد آنزیم های مترشحه از سینوویوم متورم، غضروف پوشاننده انتهای استخوان را از بین می برد. همچنانکه غضروف فرسوده و متخلخل می شود، سایش استخوان ها روی هم بسیار دردناک خواهد بود. در فرآیند خونریزی مفاصل معمولا غضروف دریافت کننده ضربات، درگیر نمی شود اما در مورد جراحات حاصل از ورزش یا دیگر فعالیت های جسمی این امر صادق نیست.
آنچنان که گفته شد، احتمال خونریزی از مفصل پس از بروز حتی یک خونریزی، بیشتر می شود. مفاصلی که اغلب دچار خونریزی می شوند، معمولا به نام "مفاصل هدف" نامیده می شوند. هرچه آسیب مفصلی پیشرفته تر می شود، حرکت در آن مفصل محدود تر خواهد شد.
سینوویوم پوششی است که موجب تغذیه و روان سازی مفصل می شود و مفاصل را از حضور مایعات و مواد زائد مفصلی پاک می کند. در سینوویوم رگ های خونی وجود دارد و به همین دلیل است که خونریزی مفاصل در افراد مبتلا به اختلال خونریزی شایع است. یکی از عملکرد های سینوویوم این است که مایعات را از مفصل خارج کند. وقتی خون در مفصل باشد سینوویوم آن را جذب می کند. خون دارای آهن است و باور بر این است که آهن داخل خون موجب می شود پوشش سینوویوم ضخیم تر شود. هرچه سینوویوم ضخیم تر شود حاوی رگ های خونی بیشتری خواهد شد و به دنبال آن احتمال خونریزی های بعدی بیشتر می گردد.
مفاصل دو گونه غضروف دارند، غضروف هایی که انتهای استخوان را در بر می گیرند و غضروف هایی که شوک ها و ضربات را دریافت می کنند. غضروفی که به هنگام خونریزی مفصلی درگیر می شود، غضروف انتهایی استخوان است. این غضروف متشکل از سطحی نرم در بخش انتهایی استخوان هاست و به دو استخوان متصل به هم اجازه می دهد که حرکتشان بدون سایش و اصطکاک روی هم باشد. وقتی خونریزی رخ می دهد آنزیم های مترشحه از سینوویوم متورم، غضروف پوشاننده انتهای استخوان را از بین می برد. همچنانکه غضروف فرسوده و متخلخل می شود، سایش استخوان ها روی هم بسیار دردناک خواهد بود. در فرآیند خونریزی مفاصل معمولا غضروف دریافت کننده ضربات، درگیر نمی شود اما در مورد جراحات حاصل از ورزش یا دیگر فعالیت های جسمی این امر صادق نیست.
آنچنان که گفته شد، احتمال خونریزی از مفصل پس از بروز حتی یک خونریزی، بیشتر می شود. مفاصلی که اغلب دچار خونریزی می شوند، معمولا به نام "مفاصل هدف" نامیده می شوند. هرچه آسیب مفصلی پیشرفته تر می شود، حرکت در آن مفصل محدود تر خواهد شد.
نشانه های خونریزی مفصلی چیست؟
- احساس گرما در ناحیه مفصل
- تورم مفصل
- خارش و سوزش درون مفصل
- احساس ناراحتی در ناحیه مفصل
- درد
- بی تحرکی مفصل
- خشکی مفصل
ممکن است کودکان توانایی شرح این نشانه ها را نداشته باشند. در پایین به برخی علائم اشاره شده است که در کودکان دیده می شود:
- کج خلقی
- گریه
- تمایل به استفاده از یک عضو- ممکن است نوزاد شیشه شیر را با دست مخالفش بگیرد یا کودک از دست مخالفش برای غذا خوردن استفاده کند.
- امتناع از راه رفتن- ممکن است کودک تمایلی به راه رفتن از خود نشان ندهد یا سعی کند طوری راه برود که وزنش روی پای آسیب دیده قرار نگیرد.
اگر مفصل مشکوک به خونریزی بود چه باید کرد؟
بی تفاوت نبودن نسبت به علائم خونریزی مفصل بسیار مهم است. درمان به موقع با تاکید بر علت بیماری در کاهش خطر آسیب مفصلی بسیار تاثیر گذار است. اگر به یک خونریزی مفصلی در بدن خود مشکوک شدید، به سرعت با پزشک تماس بگیرید تا از پیامدهای آن در امان باشید.
علاوه بر درمان عامل آسیب ساز، روش های زیر نیز می تواند در بهبود خونریزی مفصل و به حداقل رساندن آسیب کمک زیادی کند:
علاوه بر درمان عامل آسیب ساز، روش های زیر نیز می تواند در بهبود خونریزی مفصل و به حداقل رساندن آسیب کمک زیادی کند:
- گذاشتن یخ روی محل
- قرار دادن مفصل آسیب دیده در حالت استراحت
- بالا نگه داشتن عضو
انواع درمان ها برای مفاصل آسیب دیده کدامند؟
به مرور زمان، ممکن است مفاصل شدیدا آسیب ببینند و فرد از دامنه حرکتی محدود و درد حاد در مفصل صدمه دیده، رنج ببرند. معمولا عمل جراحی می تواند برای کاهش درد و بهبود حرکت مفصل موثر واقع شود. جهت اطمینان از سطح مناسب لخته شدن خون، در تمام عمل های جراحی وجود یک هماتولوژیست در طول و بعد از فرآیند جراحی بسیار ضروری است. در ادامه روش های جراحی متداول، به منظور کاهش درد و افزایش عملکرد مفاصل آسیب دیده معرفی می شوند:
سینووکتومی
سینووکتومی عمل برداشت سینوویوم است. برداشتن سینوویوم چرخه خونریزی را در سینوویوم ضخیم شده متوقف می کند. این عمل مفصل را مثل روز اول نخواهد کرد اما در کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل موثر است. سه روش سینووکتومی مورد استفاده واقع می شود:
- رادیواکتیو: مایع رادیواکتیو در مفصل تزریق می شود، تا تورم را در غشاء سینوویال به حداقل برساند.
- آرتروسکوپی: سینوویوم با ایجاد یک برش در ناحیه مورد نظر، خارج می شود. دوربین کوچکی در مفصل قرار داده می شود تا با استفاده از آن خروج سینوویوم به درستی صورت گیرد.
- جراحی باز: در این نوع عمل جراحی مفصل به طور کامل باز می شود و سینوویوم خارج می شود.
تعویض مفصل
تعویض مفصل یک روش جراحی است و به منظور کمک به افرادی است که از دردهای مزمن مفصل که مزاحم فعالیت روزانه شان است رنج می برند. در این عمل جراحی، مفصل صدمه دیده و استخوان آن برداشته می شوند و با اجزای پلاستیکی و آهنی جایگزین می شوند. این نوع عمل جراحی معمولا در زانو و مفصل ران متداول تر از آرنج و شانه و مچ پاست. بعد از جراحی و فیزیوتراپی، در بیشتر افراد دامنه حرکتی افزایش یافته و درد از بین می رود. در مواقعی که مفصل کاملا از بین رفته یا فرسوده شده باشد، جایگزینی مفصل مصنوعی یک ضرورت است. 90درصد تعویض های زانو و مفصل ران 10 سال دوام می آورند./
پاسخ به این نظر
مرسی