کاوشگر فلورسانس تیمی از محققان با همکاری محقق ایرانی بیمارستان عمومی ماساچوست نشان داده که میتواند تشخیص و ردیابی آرتروز را آسانتر کند.
آرتروز نوعی بیماری است با مفاصل دردناک که حدود 27 میلیون آمریکایی به آن دچارند. تشخیص این بیماری بهطور معمول دیر و پساز بروز علایم دردناک صورت میگیرد. تشخیص زودهنگام، ممکن است باعث مدیریت بهتر بیماری و نتیجهی درمان بهتری برای بیمار شود.
به گفته دکتر شادی اصفهانی از بخش پزشکی هستهای و تصویربرداری مولکولی در بیمارستان عمومی ماساچوست و دپارتمان رادیولوژی دانشکده پزشکی هاروارد و از مولفان اصلی این تحقیق، و همکارانش، کاوشگر مذکور در اینجا یک مولکول بیضرر فلورسانس بود که فعالیت منجر به از بین رفتن غضروف بینمفصلی را که مشخصهی کلیدی آرتروز است نمایان میکرد.
بررسی دانشمندان دانشکده پزشکی دانشگاه تافتز، دانشکده علوم زیست پزشکی این دانشگاه و بخش پزشکی هستهای و تصویربرداری مولکولی در بیمارستان عمومی ماساچوست بر روی موشهای آزمایشگاهی، نخستین ارزیابی است که نشان داد میتوان از فلورسانس نزدیک به مادونقرمز (غیرقابل مشاهده با چشم غیرمسلح) در تعیین تغییرات آرتروز با گذشت زمان استفاده کرد. همچنین این روش جدید ممکن است به بررسی میزان اثربخشی داروهای آرتروز و بهبود روند درمان کمک کند.
تا زمانیکه آرتروز تشخیص داده شود، بیماران به طور مکرر دچار درد هستند. عکسبرداری با پرتوی ایکس که به طور معمول انجام میشود، میزان درد را نشان نمیدهد و پزشکان نمیتوانند به طور مستقیم مقدار غضروف از بین رفته را مشاهده کنند که این امر برای متخصصان و بیماران شرایط سختی را ایجاد میکند.
دکتر اصفهانی اظهار کرد: کاوشگر فلورسانس، مشاهده فعالیتهایی را که به از کارافتادن غضروفها در مراحل ابتدایی و میانی آرتروز میانجامد، آسان کرده است که برای تشخیص سریع و تحتنظر داشتن موثر بیماری لازم است. برای اندازهگیری سیگنال کاوشگر از سیستم عکسبرداری نوری استفادهکردهایم تا به صورت غیرتهاجمی درون زانو را مشاهدهکنیم.
یه گفته وی، زانوی راست 54 موش تحت تاثیر آسیب ناشی از آرتروز قرار گرفته بود که به عنوان گروه آزمایشی مورد استفاده قرارگرفتند که داروهای مسکن دریافت میکردند. همچنین زانوی چپ موشها که سالم بودند، به عنوان گروه شاهد مورد استفاده قرار گرفتند.
محققان در این بررسی در یک دورهی 2 ماهه، هر 2 هفته یک بار از هر زانو عکسبرداری کردند تا تعیین کنند که آیا کاوشگر فلورسانس سیگنالی ساطع کرده است یا خیر. سیگنال زانوی آسیبدیده در مراحل آزمایشی ابتدایی تا میانی آرتروز، به طور قابل توجهی دقیقتر شد. کاوشگر زانوی چپ سالم، سیگنال کمتری را ساطع می کرد و با گذشت زمان افزایش قابل توجهی پیدا نکرد.
محققان مرحله بعدی را تحتنظرداشتن کاوشگر فلورسانس برای مدت زمان طولانیتری اعلام کردهاند تا تعیین کند که آیا نتایج برای مراحل نهایی آرتروز(آرتروزپیشرفته) نیز مشابه خواهد بود؟
آنها امیدوارند که از این کاوشگر برای ایجاد روش درمانی برای حیوانات دیگر، به طور مثال برخی از سگها که در معرض آرتروز هستند، استفاده کرد.
آرتروز رایجترین نوع بیماری ورم مفاصل (آرتریت) است که باعث درد و تورم و کمشدن تحرک با از بینرفتن غضروفی که انتهای استخوانها را پوشش داده است، میشود. این بیماری که اغلب نتیجه یک آسیبدیدگی است، در بلندمدت باعث ساییدگی و پارگی در مفاصل لگن، دست یا زانو میشود.
کاهش اثرات آرتروز از اولویتهای اصلی مقامات سلامت عمومی در آمریکا است. سازمان ملی سلامتهمگانی (NPA)، آرتروز را در برنامه کار بنیاد آرتریت و مراکز کنترل و پیشگیری بیماریها قرار دادهاست، برای درک بهتر راهکارهای عملی موثر، به تحقیقات بیشتری در زمینهی آرتروز نیاز است.
گفتنی است تحقیقات قبلی نشان داده است که افزایش آنزیمی به نام ماتریکس متالوپروتئیناز(MMP) در از بینرفتن غضروف که در آرتروز رخ میدهد دخیل است. کاوشگر فلورسانس که وارد زانوی آسیبدیده میشود، در واقع فعالیتهای MMP را اندازهگیری میکند.
این یافتهها در مجله Arthritis & Rheumatology منتشر شده است./