دکتر سید محمد جواد مرتضوی فوق تخصص جراحی زانو و لگن با بیان این مطلب که آرتروز زانو و مفصل ران، شایعترین آرتروز در ایران است، گفت: بنا به دلایل نامشخصی در ایران آرتروز زانو در زنان بیشتر دیده میشود و آرتروز مفصل ران در مردان شایعتر است.
وی با اشاره به اینکه آرتروز شایعترین بیماری از دسته التهاب مفاصل است، گفت: آرتروز یک بیماری است که مفاصل را درگیر میکند و در این بیماری غضروف مفصل صدمه دیده و کم کم از بین میرود. همچنین آرتروز ممکن است هر مفصلی را درگیر کند اما مفاصل بزرگ که وزن بدن را تحمل میکنند مثل مفاصل زانو و ران بیشتر آسیب میبینند.
وی گفت: از بین رفتن غضروف مفصل به معنی نازک شدن آن است. در زمینه شیوع آرتروز هیچ آمار مشخصی وجود ندارد، اما این بیماری است که در سنین بالا بیشتر اتفاق میافتد؛ چراکه پروسه تخریب مفصل در سنین بالا شروع میشود.
این متخصص ارتوپدی با تاکید بر اینکه کاهش در حرکت بیمار، مهمترین عارضه این بیماری است، افزود: مهمترین نشانه آرتروز دردی است که در حالت استراحت وجود ندارد، با حرکت کردن بیمار به وجود میآید و حتی راه رفتن را برای بیمار سخت میکند. این محدودیت در حرکت معضلی است که به دلیل تورم مفصل ایجاد میشود.
وی چاقی را در بروز این بیماری بسیار موثر دانست و گفت: هر چه وزن بالاتر باشد همه مفاصل و بخصوص مفاصل بزرگ مانند زانو باید بار و فشار بیشتری را تحمل کنند و خطر ابتلا به آرتروز در آنها بیشتر میشود. همچنین چاقی ممکن است احتمال بروز آرتروز در دستها را افزایش دهد.
مرتضوی خاطرنشان کرد: برخی عفونتها، بیماریهای رماتیسمی، افزایش وزن، تغذیه نامناسب، عوامل ژنتیکی، وراثت، دیابت، کم کاری تیروئید و در برخی از افراد به صورت مادرزادی دچار مشکلات استخوانی مانند پرانتز بودن پاها خطر ابتلا به آرتروز را افزایش میدهد.
وی ادامه داد: انجام برخی از ورزشها مانند کوهنوردی که ممکن است باعث تخریب مفاصل شود ابتلا به آرتروز را افزایش میدهد. همچنین اگر شغل افراد طوری است که فشار مداوم بر روی مفاصل را به دنبال دارد، خطر ابتلا را افزایش میدهد.
این فوق تخصص جراحی زانو و لگن خشکی مفاصل را از مشکلات این بیماری دانست و اظهار کرد: بیماران مبتلا به آرتروز زانو صبحها که از خواب بیدار میشوند به سختی راه میروند، اما پس از مدتی بتدریج راه رفتنشان به حالت عادی باز میگردد. این خشکی مفاصل پس از استراحت است؛ به این معنی که وقتی مفصل به مدت طولانی بیحرکت مانده باشد و بخواهد فعالیت کند، درد خواهد داشت.
وی با تاکید بر اینکه برای درمان این بیماری هنوز روش مناسبی پیدا نشده است، گفت: با وجود تمام تلاشهایی که برای درمان این بیماری انجام میشود، اما متاسفانه آرتروز یک بیماری پیشرونده و غیرقابل برگشت است و تنها با یک سری فعالیتهای حمایت کننده میتوان روند پیشرفت آن را کند کرد.
مرتضوی مصرف داروهای ضد التهاب و مسکن، پیادهروی و ورزشهای سبک، کاهش وزن و تغذیه مناسب را در کاهش بروز این بیماری بسیار موثر دانست و افزود: عضلات به عنوان محافظ مفاصل هستند و مهمترین عامل کنترل در این بیماری تقویت عضلات مفاصل است. هرچه بیمار بیشتر از عضلات بدن خود کار بکشد و فعالیت داشته باشد، عضلات بسیار مقاومتر میشوند و آسیب کمتری به مفاصل میرسد.
وی تعویض مفصل را موفقترین جراحی در زمینه آرتروز دانست و بیان کرد: تعویض مفصل در آرتروز زانو و لگن بیشتر انجام میشود و در این عمل غضروف مفصل آسیب دیده را برداشته و به جای آن پروتزهای پلاستیکی و آهنی جایگزین میشود که این عمل باعث درست شدن کجی اندام و کاهش درد بیمار میشود.
این متخصص ارتوپدی در پایان اظهار کرد: توصیه میشود برای جلوگیری از بروز آرتروز و کنترل آن همه افراد و به خصوص بیمارانی که آرتروز دارند، ویتامین دی و کلسیم که خطر ابتلا به پوکی استخوان را هم کاهش میدهد، جدی بگیرند./